به گزارش ایسنا، رضا مقدسی در «صبح نو» نوشت: از اعلام پیروزی ارتش و نیروهای مردمی عراق بر داعش در استان موصل عراق و سقوط خلافت خودخوانده ابوبکر البغدادی کمتر از یک ماه میگذرد که اولین هیات رسانهای جمهوری اسلامی به این کشور سفر میکند تا هم پیروزی بر داعش را به مسوولان و اهالی رسانه همسایه غربی تبریک بگوید و هم کندوکاوی در زمینه همکاریهای رسانهای به عمل آورد.
تاکنون هیات های زیادی میان دو کشور رفت آمد کردهاند که اغلب هیبتی سیاسی یا اقتصادی داشتهاند اما طبق معمول، مراودات رسانهای در انتهای صف قرار دارد. همین که پس از گذشت ۱۰ ، ۱۵ سال از دور جدید روابط دو کشور، مراودات رسانهای سر میگیرد خود نشانی است از غلبه سیاست بر فرهنگ و رسانه. در عین حال اما باید دست مریزاد گفت به سفارت جمهوری اسلامی در بغداد که پس از پیگیری هفت، هشت ماهه و با همکاری معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد و اتحادیه روزنامه نگاران عراق، موفق به انجام این سفر و شروع مراودات رسانهای شد. البته چند سالی است نمایندگان رسانههای دو کشور در تهران و بغداد مستقرند و مشغول فعالیت، اما سفر و نشست و برخاست و مذاکره میان اهالی رسانه دریچههایی فراتر از فعالیت رسانهای میگشاید که برکاتش همه حوزهها اعم از سیاست و اقتصاد و امنیت و ... را دربرمی گیرد کما اینکه در این سفر چنین اتفاقاتی رخ داد که خواهم گفت و باید منتظر و پیگیر نتایج آن بود.
یکشنبه ۸ مرداد ۱۳۹۶ شروع سفر به بغداد بود؛ از فرودگاه امام خمینی (ره) و به وسیله هواپیمای شرکت العراقیه که اغلب مسافران آن شهروندان عراقی بودند و ما گروهی ۱۰ نفره مرکب از رسانههای ایران شامل دو خبرگزاری مهر و ایسنا، دو روزنامه محلی ۱۹ دی و مهران که وجههای سراسری و منطقهای دارند، روزنامه الوفاق که شناخته شده ترین ماست در میان عراقیها، خبرنگاری آزاد و نمایندگانی از وزارت ارشاد و وزارت امورخارجه و دبیر شورای اطلاع رسانی دولت که سرپرستی هیات را به عهده دارد. مسافت تهران تا بغداد چیزی حدود تهران تا مشهد است کمی بیشتر از یک ساعت و البته تأخیر در پرواز جزو لاینفک آن. پا در فرودگاه بغداد که بر زمین میگذاری، اولین چیزی که جلب توجه میکند هرم گرما و باد داغی است که به صورت می زند و تو این را نشانهای بدان از داغی بازار سیاست در شبها و ایضاً روزهای بغداد! چه آنکه در فاصله چند ماه مانده به برگزاری انتخابات پارلمانی این کشور، داغی محافل شبانه سیاستمداران دست کمی از حرارت روزهای بغداد ندارد.
میزبان در فرودگاه به استقبال آمده است؛ موید اللامی دبیرکل اتحادیه روزنامه نگاران عراق که به تازگی ریاست اتحادیه روزنامهنگاران عرب را هم به عهده گرفته است. از بدو ورود پروپاگاندا درباره اتحادیه را شروع میکند. علی الظاهر نفوذ قابل توجهی دارد. وجود یک دفتر فعال در فرودگاه بغداد و پذیرایی از مهمانان در آنجا، اولین نشانه است و بغداد با وجود کاسته شدن از تعداد انفجارهای پیاپی نیروهای تکفیری، اما همچنان حال و هوای امنیتی آن برقرار است. مسیر فرودگاه تا هتل را با ماشینهای ضد انفجار و ایضاً اسکورت نیروهای امنیتی طی میکنیم؛ این رویه در طول سفر ادامه خواهد داشت و متاسفانه دست و پای رسانه چی های کنجکاو ! را میبندد. آژیر کشیدن خودروها برای باز کردن مسیر ظاهراً جزو لاینفک امور حفاظتیو... است. مویداللامی در ردیف جلوی ماشینی است که من یکی از سرنشینان آن هستم. خود او هم گاه به گاه صدای آژیر ماشین را به صدا در میآورد، عجب اعصابی دارند این ملت اما به هر حال خطرش از صدای انفجارات کمتر است!
استقرار که انجام بشود اولین برنامه، مهمانی سفارت کشورمان است و دیدار با سفیر جمهوری اسلامی که علی القاعده نفوذی قابل توجه در عراق دارد. حسنی که محل استقرار دارد این است که در چند قدمی سفارت است.
موید اللامی میگوید: اتحادیه ٢٠هزار عضو در همه استانها بهجز اربیل و دهوک دارد و اکثرموسسات رسانهای عراق عضو آن هستند. اعضا اعم از حقیقی یا حقوقی سالانه حق عضویت میپردازند و در مقابل خدماتی دریافت میکنند از آن جمله اعطای زمین مجانی به همه روزنامه نگاران در همه شهرهاست. همچنین هر روزنامهنگاری بخواهد دادگاه برود از حمایت و خدمات حقوقی اتحادیه برخوردار است. اتحادیه خود یک رادیو و روزنامه و خبرگزاری دارد و در صدد راه اندازی شبکه تلویزیونی است. روزنامه الزوراء قدیمیترین روزنامه عراقی که از سال ١٨٦٩ منتشر میشود، در اختیار اتحادیه قرار دارد. به لحاظ اقتصادی اتحادیه با کارهای اقتصادی که انجام میدهد، خودکفاست . حدسم این است که کمکهای دولتی و بهره مندی از رانت، بنیه اقتصادی اتحادیه را تقویت میکند . همین که دفتر اتحادیه در کنار دجله و بخشی از کاخ صدام را تصاحب کرده، خود نشانهای از وجود چنین رانتی است. به اضافه اینکه آنها در اکثر استانها دفتر دارند و در بغداد نیز پنج ساختمان بزرگ دیگر در اختیار آنهاست با حدود ٢٠٠ کارمند که حاکی از فعالیت گسترده و توان مالی قابل توجهی است. موید اللامی از رقابت بر سر تصاحب ریاست اتحادیه روزنامه نگاران عرب هم میگوید که چگونه موفق به کنار زدن امارات و بحرین شده است. مرکز اتحادیه در مصر است و عراق برای دومین بار است که ریاست اتحادیه روزنامهنگاران عرب را بر عهده میگیرد. کنایهای هم به ضعف حضور رسانههای ما در عرصه بین المللی می زند که حرف درستی است.
علیرضا معزی، به عنوان سرپرست هیات رسانهای بر تقویت روابط دو جانبه، نقش رسانهها در شرایط منطقه، علایق مشترک و لزوم سفرهای دو جانبه برای تداوم همکاریهای رسانهای تاکید میکند. کارهای فرودگاهی انجام شده و حالا وقت ورود به بغداد است. به سوی هتل المنصور حرکت میکنیم.
بغداد با وجود کاسته شدن از تعداد انفجارهای پیاپی نیروهای تکفیری اما همچنان حال و هوای امنیتی دارد . راننده میگفت دو هفته قبل انفجار در بازارجمیله در حومه بغداد تعدادی کشته و زخمی برجای گذاشت. مسیر فرودگاه تا هتل را با ماشین های ضد انفجار و ایضا اسکورت نیروهای امنیتی طی می کنیم این رویه در طول سفر هم ادامه خواهد داشت و متاسفانه دست و پای رسانهچیهای کنجکاو ! را می بندد. آژیر کشیدن خودروها برای باز کردن مسیر ظاهرا جزو لاینفک امور حفاظتی و ... است. موید اللامی در ردیف جلوی ماشینی است که من یکی از سرنشینان آن هستم. خود او هم گاه به گاه صدای آژیر ماشین را به صدا درمیآورد، عجب اعصابی دارند این ملت اما هرچه باشد خطرش از صدای انفجارات کمتر است!
بعد از اینکه استقرار هیات انجام بشود اولین برنامه مهمانی سفارت کشورمان و دیدار با سفیر جمهوری اسلامی خواهد بود . حسنی که محل استقرار دارد نزدیکی آن در چند قدمی سفارت است . تا عازم سفارت بشویم فرصتی هست تا شبکه های تلویزیونی عراق را انداز و براندازی بکنم. اولین چیزی که جلب توجه می کند سفر مقتدی صدر است به عربستان سعودی و دیدارش با محمد بن سلمان ولیعهد، این یعنی دور جدید تب و تاب سیاسی در عراق و سوژه ای داغ برای ما در گفت و گو با چهره های عرصه سیاست عراق.
سفیر درباره این ملاقات البته موضعی احتیاط آمیز دارد. اقای مسجدی چند ماهی است در عراق کار خود را آغاز کرده و در نشست با مدیران رسانه های ایرانی گزارشی از موقعیت جمهوری اسلامی در عراق می دهد. موقعیتی که ناگفته پیداست استثنایی و بلامنازع است . و این فراهم نشده مگر به مدد خون سرداران سرفرازی که در این راه جان فدا کردند و تلاش بی وقفه نیروهای قدس و ...
حجم روابط اقتصادی ما با عراق بهبود یافته و پس از چین که ١٤میلیارد دلار صادرات دارد ما با ٢میلیارد دلار صادرات کمتر در رتبه دوم قرار داریم قرارداد صادرات گاز به این کشور کمک قابل توجهی در افزایش سهم ما در بازار عراق داشته است .در جایگاه سوم ترک ها قرار دارند .ژاپنی ها سهم ٥ میلیارد دارند و سعودی ها زیر ١میلیارد دلار در سال به عراق صادرات دارند.
عراق را باید یک کشور ثروتمند دانست چرا که این کشور در حال حاضر با برخورداری از ٣٣ میلیون جمعیت روزانه ٤میلیون نفت می فروشند اما عمده این درآمد صرف امور دفاعی میشود.
با وجود جنگ تحمیلی و روابط ناخوشایند میان دو کشور اما هم اکنون یکی از بیشترین سفرهای مردم دو کشور میان ایران و عراق است .سفارت ایران روزانه ٤هزار ویزای سفر برای عراقی ها صادر می کند.وزیر فرهنگ عراق هم در دیداری که با او داشتیم می گفت من در وزارت فرهنگ ماهانه بین٥٠ تا٦٠ درخواست سفر کارکنان به ایران را امضا می کنم . به گفته فریاد رواندوزی سالانه ٣میلیون و ٢٠٠هزار ایرانی به قصد زیارت به عراق سفر می کنند که اگر امنیت برقرار شود امکان بازدید از اثار تاریخی عراق هم فراهم می شود همانگونه که امروز عراقی ها علاوه بر مشهد و تهران و قم به گردش در شهرها شمالی ایران رغبت زیادی نشان می دهند. ٢٥٠ هزار گردشگر ایرانی هم سالانه به کردستان عراق سفر می کنند.
ساختمان سفارت ایران در بغداد هم موقعیتی استثنایی دارد گذشته از قدمت ٨٥ ساله آن وسعت ١٢هزارمتری سفارت نیز قابل توجه است که با مجسمه دو سرباز هخامنشی ابهتی تاریخی یافته است ابهتی که حتی صدام هم نتوانست آن را نادیده بگیرد و با احداث ساختمانی بلند در جوار سفارت سعی کرد بر آن اشراف داشته باشد اما آن ساختمان نه تنهابرای صدام اشرافی نیافرید که امروز به بنایی متروک و بلااستفاده تبدیل شده است. عراقیها حالا متوجه شده اند که صدام جز متروک کردن سرزمین شان و نابودی ثروت کم نظیر عراق هنر دیگری نداشته است. موید اللامی جمله ای از حضرت امام خمینی ره به خاطر می آورد که خطاب به مردم عراق فرموده بودند صدام دیوانه ای است که مملکت شما را به نابودی می کشاند . و بعد خاطره ای نقل می کند از ملاقاتش با حبیب بورقیبه رئیس جمهور اسبق تونس ؛ می گوید در زمان صدام با او ملاقات کردم در حالی که فکر کرد من حامل پیامی از صدام هستم اول جنک بود و هنوز سپاه و بسیج وارد جنگ نشده بودند بورقیبه به من گفت صدام اشتباه کرد و باید الان نیروهایش را از ایران خارج کند ولی او این کار را نمی کند و ٣نا٤سال دیگر متوجه خواهد شد .زمانی که ایران به شرق بصره رسید بورقیبه مریض بود و من دوباره او را ملاقات کردم. او به من گفت صدام حالا به حرف من رسیده ولی اکنون دیگر دیر شده است و راه بازگشتی برای او نیست.
راه بی بازگشت صدام را پس از او گروه های تکفیری ادامه دادند. راهی که جز نابودی ثروت گرانبهای ملت عراق نتیجه ای نداشته است.
اینجا خیابان ابونواس است؛ جایی که در حمله تروریستی نیروهای تکفیری داعش ۱۵۰۰ نفر قربانی شدند. ابونواس البته این روزها با مشروب فروشیها و کازینوهای درب و داغانش در مخموری تصنیفهای بادهگساری و خَمریات ابونواس اهوازی بهسر میبرد و خیلی زود قربانیان خود را فراموش کرده است اما زخم داعش بر پیکر عراق به این زودیها ترمیم نخواهد شد. حیدرالعبادی، نخست وزیر، درباره خسارات برجای مانده از هجوم سه ساله داعش میگوید: طی این سه سال، عراق متحمل ۱۰۰میلیارد دلار خسارت شده است که نیمی از آن فقط به استان موصل مربوط است. العبادی برای بیان میزان خسارتهای انسانی، فقط از تعبیر تعداد شهدای بسیار بالا استفاده میکند و ادامه میدهد بخشی از این شهدا، مربوط به مرحله اول حمله داعش و تصرف شهرهاست که عمدتاً، غیرنظامیان قربانی شدهاند و بخش دیگر شهدای ارتش و نیروهای مردمیاند که در دفع داعش از شهرها و بازپس گیری مناطق اشغال شده، به شهادت رسیدهاند.
ابعاد خسارت فرهنگی اشغالگری داعش نیز قابل توجه است. در سه سال گذشته خبرهای مربوط به تخریب میراث باستانی عراق یک پای ثابت وحشیگری داعش بوده است. فریاد رواندوزی وزیر فرهنگ و گردشگری و میراث تاریخی عراق میگوید: داعش۱۵هزار مورد از آثار تاریخی را سرقت و از عراق خارج کرده است که با پیگیریهای به عمل آمده ۵ هزار قطعه آن برگردانده شدهاند ولی از سرنوشت بقیه آثار خبری در دست نیست.
رواندوزی، وزیر کرد کابینه عراق میگوید: یک سری از آثار هم بهصورت زیر زمینی خارج شده که از آنها بیاطلاعیم و آثاری مثل نمرود و حضر نیز بطور کاملاً نابود شده و قابل بازسازی نیستند که با ایتالیا و فرانسه برای بازسازی آنها پروتکل امضا کردهایم. جالب است که نام کشورهای غربی، هم در فهرست خریداران آثار تاریخی به سرقت رفته است و هم پیشتاز در قراردادهای بازسازی! جالبتر آنکه در جریان یورش سال ۲۰۰۳ آمریکا به عراق و اشغال این کشور، موزه ملی عراق از مهمترین مکانهایی بود که مورد دستبرد آمریکاییها قرار گرفت و بخشی از آثار گرانبهای آن به غارت رفت و بسیاری از کتیبههای باستانی موجود در کتابخانه ملی، در جریان این تهاجم و همزمان با آتشسوزی و تخریب ساختمان از بین رفتند.
درباره داعش، آنچه نگرانیها را تشدید میکند، تفکر خشونت و ارعاب است که ریشه دوانده است. آقای العبادی نخستوزیر میگوید داعش در میدان نبرد شکست خورد اما به اعتقاد برخیها حداقل ۳۰ سال زمان خواهد برد تا اندیشه داعش ریشه کن شود. سلیم الجبوری رییس پارلمان هم معتقد است آنچه موجب نگرانی مرحله مابعد پیروزی است، این است که دوباره آن فکر ارهابی بازگردد. وی میگوید : ما بیش از آنکه به بازسازی خرابیها نیاز داشته باشیم به بازسازی انسانی نیاز داریم.
آقای الجبوری عمق نگرانیاش را با این جملات بیشتر میکند و میگوید: سه سال است که تفکر ارهابی (تروریستی)کار کرده و در مدارس تدریس شده است و ما باید بکوشیم تا آن را حذف کنیم.
بساط داعش حالا در بخش اعظمی از عراق جمع شده و از مسجد جامع موصل که سه سال قبل ابوبکر البغدادی آن را مرکز خلافت خود معرفی کرد، جز خرابهای باقی نمانده است. عراق این روزها آماده میشود تا آخرین سنگرهای داعش را در تلعفر و هویجه تسخیر کند. عراق روزهای داغتری پیشرو دارد.
انتهای پیام
نظرات