به گزارش ایسنا، آنتونی بلینکن معاون وزیر امور خارجه پیشین آمریکا در دوران ریاست جمهوری اوباما که نقشی پررنگ در مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ داشت، در یادداشتی در روزنامه نیویورک تایمز نوشت:دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در یک کنفرانس خبری در حالی که در کنار بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل ایستاده بود، بار دیگر به توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ حمله کرد و آن را بدترین توافق ممکن خواند. آقای ترامپ در این زمینه تلاش کرده ثابتقدم باشد، وی پیشتر نیز این توافق را وحشتناک، مایه خفت، احمقانه و اسفبار توصیف کرده و گفته است که اولویت شماره یک او به عنوان رئیس جمهور، نابود کردن توافق هستهای است.
بنابراین اینکه هفته گذشته مقامات ارشد دولت آمریکا به فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتند، رئیسجمهور ترامپ متعهد به اجرای کامل توافق است بسیار قابل توجه بود. مقامات دولت نیز زمانیکه تلاش میکردند بیانیه آتشین مایکل فلین، زمانیکه وی مشاور امنیت ملی ترامپ بود را تعدیل کنند، اظهارات مشابهی به رسانهها ارائه میکردند.
شاید رجزخوانیهای رئیسجمهور ترامپ هم پوششی باشد بر درک و تائید رو به افزایش دولت مبنی بر اینکه توافق هستهای برای امنیت، آمریکا و متحدانمان خوب است. این توافق، پایبندی ایران به معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای را تقویت میکند که شامل یک رژیم بازرسی و نظارت بیسابقه است. به گفته آدام زوبین نیز که تا همین اواخر سرپرست تحریمهای وزارت خزانهداری بود، ایران به حدود ۵۰ میلیارد دلار از داراییهای مسدود شدهاش دسترسی پیدا کرده است (بر خلاف آنچه منتقدان ابتدا مطرح میکردند که این پول ۱۵۰ میلیارد دلار است.)
به نوشته این مقام پیشین آمریکا اما هر نوع عقبنشینی آشکار از سوی دولت ممکن است موقت و تاکتیکی و نه یک تجدیدنظر استراتژیک باشد. در شرایطی که جیمز متیس وزیر دفاع ورکس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا قرار است درباره پایبندی به توافق مشورت کنند، مشاوران ارشد کاخ سفید، کماکان تلاش دارند تا توافق را در واشنگتن کم اهمیت جلوه دهند. این مشاوران دریافتهاند که حمله مستقیم به توافق با کنارهگیری یکجانبه آمریکا از توافق هستهای، منجر به جدایی ما از متحدان اروپاییمان، روسیه و چین میشود.
یک رویکرد این است که خواهان توافقی بهتر شوند. حملات بی امان رئیس جمهور ترامپ به توافق هستهای به فراهم کردن زمینه برای مذاکره مجدد کمک میکند که میتواند روی دسترسی بیشتر به سایتهای نظامی یا برخی تمهیدات توافق که منجر به پایان یافتن محدودیتهای برنامه هستهای ایران در گذرزمان میشود، متمرکز باشد. با اینکه کماکان دست روی آزمایشهای موشکی بالستیک ایران بگذارد که توافق هستهای شامل آن نمیشود و فلین نیز گفته بود که به دلیل این آزمایشها به ایران هشدار میدهد.
اما باتوجه به تلاشهای برای حصول توافق صورت گرفته و پیچیدگیهای آن بسیار بعید است که دیگر امضاکنندگان توافق از مذاکره مجدد حمایت کنند. مگر اینکه دولت امتیازات بیشتری بدهد، به عنوان مثال منافع اقتصادی بیشتر برای ایران در ازاء محدودیتهای بیشتر به فعالیتهای هستهای این کشور. هر چند بعید است که ترامپ هم بخواهد امتیازی به ایران بدهد. هدف اصلی درخواست این مذاکره مجدد، به وجود آمدن یک شکست با سرعتی آهسته بگونهای است که واشنگتن از هرگونه سرزنش در امان باشد.
رویکرد دیگر افزایش فشار بر ایران در حوزههای دیگر است که در نهایت بحرانی را بوجود خواهد آورد که در آن مخالفان تندرو توافق در ایران از کوره درخواهند رفت و به واشنگتن اجازه خواهند داد از توافق کنارهگیری کند. دولت ترامپ همچنین میتواند تحریمهایی را که با اجرای توافق لغو شده به بهانههای دیگر دوباره اعمال کند، اقدامی که تهران آن را بعنوان توافق تلقی خواهد کرد. رئیسجمهور ترامپ بعلاوه میتواند نیروهای سپاه پاسداران را هدف قرار دهد. این اقدام نیز در نهایت به تضعیف جایگاه حسن روحانی رئیسجمهور میانه روی ایران منجر خواهد شد.
آنتونی بلینکن در پایان یادداشت خود تاکید کرد: در چنین شرایطی احتمالا ایران به سمت ناوهای آمریکایی در خلیج (فارس) خواهد رفت تا تنگه هرمز را که بیش از ۲۵ درصد نفت جهان از آن عبور میکند، خواهد بست. اما تمامی این اقدامات به یک جنگ تمام عیار، به ویژه در شرایطی منجر خواهد شد که دیگر کانال ارتباطی ایجاد شده میان جان کری وزیر امور خارجه پیشین آمریکا و محمد جواد ظریف همتای ایرانیاش وجود ندارد. در این وضعیت از دست رفتن توافق هستهای کمترین نگرانی خواهد بود.
انتهای پیام
نظرات