به گزارش ایسنا، دکتر مصطفی معین در نشست خبری امروز با اشاره به سابقه تاسیس انجمن اخلاق در علم و فناوری افزود: این انجمن در سال 83 با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با هدف بهره‌برداری از علم و فناوری در جامعه و تقویت اصول اخلاق در حوزه‌های علم و فناوری تاسیس شد.

وی، علم و فناوری را منشأ توسعه کشورها دانست و اظهار کرد: بر این اساس این انجمن تاسیس شد و مخاطبان آن دانشجویان، دانشگاهیان، فناوران، نخبگان علمی، بخش‌های اجرایی و رسانه‌ها و سازمان‌های دولتی هستند.

معین، تدوین اصول اخلاقی در علم و فناوری را از اقدامات این انجمن نام برد و یادآور شد: متعاقب آن با برگزاری نشست‌هایی اقدام به ترویج جنبه‌های مختلف اخلاق در علم و فناوری کردیم.

وی با ابراز تاسف از اینکه در یک جامعه 80 میلیونی، این انجمن تنها انجمن علمی است که در حوزه اخلاق و علم و فناوری تاسیس شده است، یادآور شد: ترویج اخلاق در علم و فناوری نیاز به برنامه‌ریزی و استمرار دارد؛ ضمن آنکه باید نسبت به اصلاح قوانینی در حوزه‌های جذب هیات علمی، ساعات کاری اساتید دانشگاه، عوامل موثر در ارتقای اساتید و رابطه استاد با دانشجو اقدام شود.

رییس انجمن اخلاق در علم و فناوری جامعه آرمانی را یک جامعه اخلاقی دانست و افزود: این در حالی است که امروزه شاهد فساد و بداخلاقی‌ها در جامعه هستیم. به‌گونه‌ای در حوزه سیاسی شاهد بیان واژه‌های غیراخلاقی، دروغ، جعل خبر، در حوزه فرهنگی به جای ترویج فضائل دینی شاهد گسترش رذایلی چون دروغ، ریاکاری، نفاق، بی‌هویتی جوانان هستیم و این بی‌اخلاقی‌ها نیز در حوزه‌های علمی سرایت کرده است.

معین با اشاره به خبر منتشر شده از سوی نشریه «نیچر» درخصوص سرقت علمی دانشمندان ایرانی، خاطرنشان کرد: هرچند آموزش عالی سابقه درخشانی در رشد علمی کشور داشته است، ولی به دلیل رشد بی‌رویه دانشگاه‌ها، برخوردهای سیاسی و امنیتی با دانشگاه‌ها موجب شده تا فساد علمی در محیط دانشگاه‌ها رواج پیدا کند.

وی با بیان اینکه در زمانی رشد متوسط شتاب علمی ایران 11 برابر متوسط رشد جهانی بوده است، با ابراز تاسف از آلوده شدن محیط‌های علمی به تخلفات علمی، گفت: تجربه ثابت کرده است که وقتی دانشگاه‌ها با رشد کیفی مواجه می‌شوند، مشکلات اخلاقی در آنها کاهش می‌یابد.

معین، افزایش تعداد دانشجویان در سال‌های گذشته را از دیگر عوامل بروز فساد علمی در کشور دانست و اظهار کرد: در سال‌های 84 تعداد دانشجویان کشور 2.5 میلیون نفر بود که این تعداد به یکباره به 4.5 تا 5 میلیون نفر رسید و این روند افزایشی مشخص نیست که با چه منطقی صورت گرفته است.

وی با تاکید بر اینکه آسیب‌های اجتماعی کشور به حدی رسیده است که مقام معظم رهبری و مجلس شورای اسلامی مطرح کرده‌اند، ادامه داد: میزان فقر، تبعیض، بیکاری به ویژه در میان فارغ‌التحصیلان دانشگاه، بی‌اعتمادی و کودکان خیابانی از جمله شاخص‌های آسیب‌های اجتماعی است، به‌گونه‌ای که بر اساس آمارها نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان 10 برابر افراد کم‌سواد و بی‌سواد است.

رییس انجمن اخلاق در علم و فناوری با بیان اینکه در رأس همه مشکلات، فساد اخلاقی قرار گرفته است، ادامه داد: اگر برنامه‌ها بدون اخلاق پیش‌بینی شود، این برنامه‌ریزی‌ها منجر به شکست خواهد شد و از سوی دیگر نیز برخوردهای سلیقه‌ای برای حاکم شدن اصول اخلاقی در جامعه میسر نخواهد شد، مگر آنکه با روش‌های علمی صورت گیرد.

معین با اشاره به تجربیات جهانی در زمینه جلوگیری از تقلبات علمی، گفت: در دنیا از نرم‌افزارهای خاصی در این زمینه استفاده می‌شود که امکان دسترسی ما به این نرم‌افزارها محدود است، ولی ما برای مدیریت این امر لازم است تا نسبت به مسائل اخلاقی حساس‌تر باشیم که این امر نیازمند به آن است که ما خود را به فناوری تجهیز کنیم.

وی با تاکید بر لزوم برنامه‌ریزی‌های الزام‌آور برای جلوگیری از گروه تخلفات علمی، یادآور شد: این امر نیازمند برنامه‌ریزی است. ضمن آنکه باید از پذیرش دانشجویان زیاد بدون ضابطه پرهیز شود.

معین اضافه کرد: بر این اساس درصدد هستیم تا در سال آینده کنگره بین‌المللی را در زمینه اخلاق در علوم و فناوری برگزار کنیم.

انتهای پیام