دکتر «محمود هوشیارفرد» عضو هیئت علمی و پژوهشگر دانشگاه گیلان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: کشور ایران با سطح کشت حدود 200 هزار هکتار و تولید 230 هزار تن گردو بعد از چین و آمریکا سومین میزان تولید گردو در جهان را به خود اختصاص داده است و لیکن به‌علت تنوع درختان گردو، دارای سهم ناچیزی از صادرات این محصول است.

وی افزود: در استان گیلان، کشت گردو از زمان‌های گذشته در مناطق کوهستانی، کوهپایه‌ای و جلگه‌ای گیلان رایج بوده است.

هوشیارفرد ادامه داد: سطح زیر کشت باغات گردو در استان گیلان بیش از 3700 هکتار و میزان تولید بالغ بر 5000 تن است. البته متأسفانه باید گفت که، استان گیلان فاقد باغات صنعتی و نوعاً اقتصادی گردو است.

این پژوهشگر علمی گیلان عمده‌ترین مناطق تولید گردو در استان گیلان شهرستان‌های املش(500 هکتار) و رودبار(جیرنده، 100 هکتار)، رودسر، تالش، رضوانشهر و سیاهکل دانست و تصریح کرد: شهرستان املش با داشتن 500 هکتار باغ گردو(300 هکتار آن در مناطق کوهستانی است) و تولید سالیانه  2500 تن گردو با پوسته سبز از مناطق عمده گردوکاری استان گیلان محسوب می‌شود.

گردوهای گیلان از محصولات با کیفیت کشور

وی افزود: محصول گردوی تولیدی این مناطق بسیار باکیفیت و کاملاً ارگانیک بوده و دارای بالاترین میزان چربی و پروتئین است.

دکتر هوشیارفرد خاطر نشان کرد: سرمای دیررس و بارندگی‌های بهاره(همزمان با گلدهی)، شیوع آفات خصوصاً چوب‌خوارها(آفت کرم خراط یا فری)، آلودگی درختان گردو به گیاه نیمه انگل دارواش، بیماری قارچی آنتراکنوز و بلایت باکتریایی تهدیدی جدی برای تولید گردو بوده که طی سال‌های اخیر باعث خشکیدگی یا زوال تدریجی درختان گردو و کاهش شدید محصول گردو در استان شده‌اند.

وی گفت: این عوامل خسارت‌زا در اکثر باغات گردوی استان (باغات قدیمی) توسعه‌یافته و عدم مدیریت صحیح باغ‌های گردو باعث وارد شدن خسارات سنگین مالی به باغداران شده است.

تولید گردوی گیلان سال به سال کاهش یافته است

سال‌هاست که این عوامل خسارت‌زا وارد باغات گردوی استان شده‌اند و لیکن هیچ اقدام موثری انجام نگرفته و تولید گردوی باغداران گیلانی سال به سال کاهش یافته و این روند کماکان ادامه دارد.

هوشیارفرد با بیان این‌که بهره‌برداران و تولیدکنندگان محصول گردو در مناطق مختلف استان گیلان عمدتاً از ارقام بذری و محلی استفاده می‌کنند که نوعاً از تنوع ژنتیکی بالا(تنوع محصول)و عدم یکنواختی و حساسیت به آفات و بیماری‌ها برخوردار هستند، گفت: عمده درختان گردوی استان گیلان زود برگ‌ده و حساس در مقابل سرمای دیررس بهاره هستند و در سال‌های اخیر به‌علت وقوع سرمای دیررس بهاره آسیب‌دیده و عملکرد آنها به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته‌ است.

وی افزود: متأسفانه درختان گردو فاقد تغذیه متعادل(خصوصاً کوددهی پتاس و فسفر)بوده و از این‌رو در برابر سرمازدگی و آفات حساس‌تر شده‌اند. ارقام غالب کشت شده گردو در گیلان از نوع بذرهای اصلاح نژاد شده نیست. واقعیت این است که هیچ حرکتی بدون داشتن تحقیقات و مطالعه همه جانبه به نتیجه مطلوب نمی‌رسد و یکی از اهداف مراکز پژوهشی، دستیابی به ذخایر ژنتیکی است تا ارقامی با بازدهی بالا و مقاوم تولید کنند، چون این گونه‌ها در مناطق مختلف پراکنده و توسط باغداران تقویت شده‌اند.

باغداران از روش‌های نوین باغداری استفاده نمی‌کنند

هوشیارفرد با تأکید بر این‌که شناسایی ژنوتیپ‌های برتر سازگار موجود در منطقه(خصوصاً دیرگل و بسیار دیر گل یا دیر برگ‌ده)، پژوهش‌های موثر در زمینه تولید نهال پیوندی و بذری و تکثیر پایه و ارقام مقاوم گردو به سرما به روش کشت بافت، استفاده از روش‌های موثردر کنترل آفات(خصوصاً روش‌های بیولوژیک مانند تله‌های فرمونی) و بیماری‌ها، تأمین اعتبارات لازم برای جوان‌سازی و اصلاح و احیاء باغات قدیمی گردو با ارقام پربازده و تجاری(نهال‌های پیوندی گردو در برابر سرمای دیررس بهاره کاملاً مقاوم هستند)و سرشاخه کاری و تعویض تاج درختان قدیمی(ابتدا تاج درختان گردوی نامرغوب را قطع کرده و بجای آن از ارقام مرغوب که بیشتر از نوع گردوهای مرغوب و بومی‌اند پیوند زده می شود) باعث برداشت محصول بیشتر و با کیفیت و سالم خواهد شد، گفت: باید باغداران از روش‌های نوین باغداری برای افزایش برداشت با کیفیت این محصولات استفاده کنند.

وی ادامه داد: بدین منظور، اعطای تسهیلات کم‌بهره برای خرید ماشین برداشت مکانیزه برداشت گردو و بهره‌مندی باغات از سیستم آبیاری تحت فشار باعث افزایش راندمان و بازدهی اقتصادی گردو و کاهش آسیب‌های جوی خواهد شد. به‌عبارت دیگر باید با برنامه‌ریزی صحیح و جامع از باغداری سنتی و معیشتی بسوی باغداری حرفه‌ای حرکت کنیم.

وی افزود: گردو به‌عنوان یک محصول پربازده و سودآور به‌خصوص در مناطق کوهستانی استان مورد استقبال باغداران بوده و شناسایی زمین‌های شیب‌دار و حمایت بیشتر جهادکشاورزی در قالب طرح تغییر کاربری اراضی شیبدار لازم است. باید اقدامات لازم به‌منظور ارائه راهکارها و توصیه‌های لازم در زمینه تقویت و افزایش کمی و کیفی گردو و نیز برگزاری کلاس‌های آموزشی به‌صورت پایلوت در زمینه شیوه‌های پیوند و روش‌های اصلاح باغات گردو، مقابله با سرمازدگی و آفات و بیماری‌های گردو در مناطق اصلی کشت و کار گردو در استان صورت پذیرد.

احتمال نابودی گردوی گیلان

هوشیارفرد تصریح کرد: این احتمال وجود دارد که، به‌علت شیوع عوامل زنده خسارت‌زا و تأخیر در اقدامات پیشگیرانه در زمینه بهبود مدیریت تغذیه و عوامل زنده خسارت‌زا، گردوی گیلان در آینده نزدیک به نابودی کشانده شود. هم‌چنین فقدان صنایع تبدیلی و بسته‌بندی و گاهاً محصولات وارداتی(مانند فندق،گردو و بادام زمینی) و کشیده شدن پای دلالان به عرصه خرید و فروش محصولات کشاورزی از چالش‌های پیش‌روی بخش کشاورزی استان گیلان بشمار می‌روند.

امید می‌رود با هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی صحیح و جامع برای استفاده از منابع موجود استانی گام‌های موثرتری در جهت تأمین نیازها و رفع مشکلات تولید محصولات زراعی و باغی برداشته شود. به‌عبارت دیگر، در سال مزین به فرموده مقام معظم رهبری(مدظله العالی) «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» توجه عالمانه‌تر و اقدامات جهادی در زمینه تولید اقتصادی محصولات مهم استان شامل فندق، بادام زمینی و زیتون و اتخاذ و اجرای تصمیمات تأثیرگذار در ارتقاء کمی و کیفی این محصولات بیشتر احساس می‌شود.

انتهای پیام