به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه گاردین، ریچارد دالتون سفیر پیشین لندن در تهران در سالهای 2003 تا 2006 در یادداشتی که در نشریه انجمن سلطنتی امور آسیا در لندن منتشر شده است، به بررسی روند مذاکرات هستهای در طول بیش از 10 سال گذشته پرداخته است که در نهایت به حصول یک توافق هستهای با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ژوئیه سال 2015 میان ایران و گروه 1+5 منجر شد.
دالتون در یادداشت خود با تأکید بر اینکه برجام محصول دیپلماسی است، نوشت: اما مشکلات کنونی ایران برای دستیابی به نظام بانداری بینالمللی مانع از این میشود که این کشور از سرمایهگذاری شرکتهای غربی پس از اجرای توافق هستهای بهرهمند شود. آمریکا و متحدانش در روند متصل کردن دوباره ایران به بانکهای جهانی پس از اجرای برجام مرتکب اشتباهات بالقوه قابل توجه شدهاند.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر از آمریکا به دلیل عدم پایبندی به تعهدات ذیل برجام انتقاد کرد. دیگر مقامات ایران از جمله علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز از اینکه واشنگتن به سهم خود در توافق هستهای عمل کرده است به طور مکرر شکایت دارند، در حالی که ایران به تعهدات خود به طور کامل عمل کرده است.
وی در ادامه با تأکید بر اینکه توافق هستهای در صورتی دوام میآورد که همه برای آن تلاش کنند، نوشت: عقل سلیم میگوید که اگر وضعیت در سال جاری به شکلی قابل توجه بهتر نشود، غیرممکن خواهد بود آمریکا و همپیمانانش بتوانند به طور قابل قبول بگویند که توافق هستهای را نقض نمیکنند.
سفیر پیشین انگلیس در ایران، افزود: آمریکا و متحدانش در فراهم کردن دسترسی ایران به تراکنشهای U-turn (که از سوی بانکهای ایران برای پرهیز از تحریمهای آمریکا استفاده میشود) بر پایه دلار، یا اطمینان دادن به بانکهای غیرآمریکایی برای انجام تراکنشهای ایران و یا دادن مجوز عمومی به نهادهای غیرآمریکایی برای استفاده از نرمافزارهای آمریکایی در تجارتشان با ایران قصور کردهاند. از این رو بانکها همچنان نسبت به دادوستد با ایران بیمیل هستند، هر چند جان کری وزیر امور خارجه آمریکا و همتایان اروپاییاش میگویند که برای این کار تلاش زیادی کردهاند.
دالتون در ادامه نوشت: در کنار دیگر موانع، غرب برای استفاده از نفوذ دولتی بر بانکهای دولتی به منظور برخورداری از کمک آنها در اجرای سیاستهای دولت از جمله ارائه امکانات پاکسازی در لندن، بیمیل است. ادامه مشکلات در حوزه بانکداری سبب شده است تا ایران نتواند به سرمایهگذاری بازرگانان غربی که برای بازگشت به ایران ابراز تمایل کرده بودند یا نهایی کردن قراردادهای پرمنفعت با غرب، شامل خرید هواپیماهای ایرباس و بوئینگ دسترسی پیدا کند.
وی که یکی از کارشناسان ارشد اندیشکده چتم هاوس در لندن به شمار میآید، بیش از 35 سال در وزارت امور خارجه انگلیس فعالیت کرده و یکی از چندین سفیر پیشین غربی در تهران است که در سال 2011 تأکید کردند هیچ شواهدی دال بر تلاش ایران برای دستیابی به ظرفیت تولید سلاح هستهای وجود ندارد و خواستار گفتوگو برای حل مسأله هستهای ایران بودند.
دالتون در این یادداشت آورده است: ایران همواره تأکید کرد که هیچگاه به دنبال تسلیحات هستهای نبوده است و اکنون نیز که توافق هستهای حاصل شده و تمام راههای دستیابی تهران به سلاح مسدود شده است نیز باز هم با تسلیحات هستهای مخالف است چرا که میگوید خلاف اسلام است. ایران برنامهای برای ساخت تسلیحات هستهای نداشت.
وی همچنین نوشت: توافق هستهای تنها در صورتی ادامه خواهد داشت که منافع هر دو طرف در عمل تأمین شود و اینکه آمریکا از قدرت خود عاقلانه استفاده کند. آنکه اولین بار توافق را نقض میکند ایران نخواهد بود چرا که منافع ایران در عمل کردن به تعهداتش است.
این سفیر پیشین انگلیس، ادامه داد: دوام توافق هستهای مشروط به سیاست آمریکا است. حتی اگر یک جمهوریخواه در آمریکا به قدرت برسد به این معنی نیست که خصومت یک نامزد انتخابات با امتیازاتی که واشنگتن به تهران داده است، به عدول از توافق هستهای منجر شود. واضح است که برجام رای آمریکا و امنیت منطقه و جهان یک توافق خوب است و ریاست جمهوری دونالد ترامپ بعید است که آن را تغییر دهد.
دالتون در بخش پایانی یادداشت خود با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری سال آینده ایران و فشارهایی که بر حسن روحانی به دلیل برآورده نشدن انتظارات اقتصادی وارد آمده است، نوشت: با این حال ایران با ثبات باقی خواهد ماند و انتظار نمیرود که در سالهای آتی تغییرات بزرگی (در رفتارهای ایران) حاصل شود. ایران یک اقتصاد در حال ظهور است، همانند آنچه در اقتصادهای پیشرفته دنیا مثل برزیل و هند اتفاق افتاد. آنها اقتصادی متنوع به ارزش 1.4 تریلیون دلار با رشد 5-4 درصدی و سرمایههای انباشه در تمام بخشها، دولتی اصلاحطلب و جمعیتی تحصیلکرده و جوان دارند که میتوانند از جنبههای پیشرفته کشور بهره ببرند. همچنین تولید نفت خام ایران به زودی بالاتر از چهار میلیون بشکه در روز خواهد بود.
بنابراین، نباید ایران را با عربستان یا مصر مقایسه کرد بلکه باید با دیگر قدرتهای آسیایی همچون روسیه مقایسه شود.
انتهای پیام
نظرات