به گزارش ایسنا، عوامل اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و سیاسی در تغییرات جمعیتی سکونتگاه‌های انسانی اثرگذار هستند، یکی از عواملی که در نتیجه نوسانات آب و هوایی ایجاد می‌شود و زمینه ناپایداری جمعیتی در سکونتگاه‌ها را فراهم می‌سازد، خشکسالی است که بیش از همه بر اقتصاد سکونتگاه‌های روستایی تاثیر گذاشته است.

خراسان جنوبی و شهرستان‌های آن دوره طولانی خشکسالی را طی کرده‌اند، به دنبال ادامه این روند، بسیاری از روستاییان که معیشت و کشاورزی آنان با تهدیدات جدی رووبرو بوده، مهاجرت به شهر و سکونت در مناطق حاشیه‌ای شهر را برگزیده‌اند.

این امر از یک سو سبب شده روستاها با تخلیه جمعیتی مواجه شوند و از دیگر سو، جمعیتی بیش از توان و امکانات در شهر و در سکونتگاه های غیررسمی ساکن شوند و بدین ترتیب هم روستا و هم شهر، با مشکلات متعددی روبرو باشند.

بیش از ۷۰ درصد روستاها بر اثر خشکسالی تخلیه شده‌اند

حسین امامی مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با بیان اینکه خشکسالی در خراسان جنوبی امری بدیهی است، گفت: با توجه به بارندگی‌های کم و تبخیر بالا وضعیت استان به سمت بحران کشیده شده است.

وی با اشاره به اینکه از سال ۹۰ مصرف آب استان یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب بوده است، افزود: در حال حاضر این رقم به یک میلیارد متر مکعب کاهش پیدا کرده است.

مدیرعامل آب منطقه‌ای استان با بیان اینکه با وجود تمام تلاش‌های صورت گرفته با کنترل حجمی، کسری مخزن در دشت‌های استان به ۱۶۵ میلیون مترمکعب رسیده است، بیان کرد: ۷۰۰ میلیون متر مکعب از آب تجدید شونده استان به سبب خشکسالی تبخیر می‌شود.

وی با بیان اینکه بیش از ۷۰ درصد روستاها تخلیه شده‌اند، گفت: ۴۷ درصد روستاهای خراسان جنوبی نسبت به تمام روستاهای استان هیچ جمعیتی ندارند و به طور کامل خالی از سکنه شده‌اند.

مهاجرت به حاشیه شهر افزایش آسیب‌های اجتماعی را در پی دارد

حسن شرفی مدیر بهزیستی بیرجند نیز گفت: بیکاری و مهاجرت به سمت حاشیه شهرها سبب افزایش آسیب‌های اجتماعی در استان شده است.

وی با اشاره به اینکه بیکاری و مهاجرت به سمت حاشیه شهری باعث افزایش آسیب‌های اجتماعی می‌شود، افزود: این امر همچنین سبب افزایش اعتیاد می‌شود و اعتیاد یک معضل از آسیب‌های اجتماعی است.

پروژه ترسیب کربن، مانعی برای مهاجرت روستائیان خراسان‌ جنوبی

حبیب الله شریفی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی نیز به ایسنا گفت: پروژه بین‌المللی ترسیب کربن در روستاهای خراسان جنوبی با هدف ماندگاری مردم در روستاها تشکیل شده است.

وی با اشاره به اهداف اجرای پروژه ترسیب کربن، بیان کرد: جذب کربن اتمسفری از طریق احیای مناطق بیابانی شده، ارائه مدلی برای افزایش بهره‌وری اراضی مناطق خشک و نیمه خشک و بیابان‌زدایی از طریق احیاء مراتع تخریب یافته با مشارکت مردم است.

شریفی افزود: اجرای ترسیب کربن بهترین راه‌حل برای جلوگیری از گسترش بیابان‌زایی به معیشت مردم کمک می‌کند و بهترین راه‌حل برای جلوگیری از گسترش بیابان‌زایی نیز است.

وی با اشاره به هدف منطقه‌ای پروژه، یادآور شد: بهبود وضعیت اجتماعی، اقتصادی جوامع محلی کاهش فقر و بهبود شاخص توسعه انسانی منطقه اجرای پروژه به وسیله توانمندسازی گروه‌های توسعه از اهداف منطقه‌ای پروژه ترسیب کربن است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، با اشاره به پروژه تعمیم ترسیب کربن، خاطر نشان کرد: با توجه به موفقیت پروژه بین المللی ترسیب کربن در منطقه حسین آباد غیناب شهرستان سربیشه و الگو برداری سایر استان‌های کشور به منظور اجرایی نمودن آن، این پروژه در سال 1392 در منطقه سرچاه عماری شهرستان خوسف تعمیم یافت.

آبرسانی سیار به روستاهای خراسان جنوبی نیازمند تخصیص اعتبار است

علی اکبر بسکابادی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه هم اکنون به ۴۶۴ روستای استان با تانکر آبرسانی می‌شود، گفت: این شرکت برای آبرسانی سیار به روستاها با کمبود اعتبار مواجه است.

وی اظهارکرد: 50 میلیارد ریال از محل اعتبارات سال 94 برای احداث مجتمع‌های آبرسانی استان به این شرکت اختصاص یافته که این میزان اعتبار برای تکمیل 38 مجتمع آبرسانی در دست احداث استان هزینه می‌شود.

بسکابادی با اشاره به خشکسالی‌های چندین ساله استان گفت: بر اثر خشکسالی 41 حلقه چاه و 35 رشته قنات از منابع تحت مدیریت آب و فاضلاب روستایی استان خشک شده است.

وی افزود: خشک شدن 1200 رشته قنات و کاهش آبدهی 63.6 درصدی قنات‌ها در سه دهه اخیر موجب شد که روستاییان با مشکلات تامین آب شرب و کشاورزی مواجه شوند و با توجه به اینکه کمآبی مهاجرت روستائیان را به شهرها افزایش داده است.

اقدامات دامپزشکی برای جبران بخشی از اثرات سوء خشکسالی

علیرضا رفیعی‌پور مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه یکی از راه‌های اصلی کسب درآمد زندگی مردم استان خراسان جنوبی دامپروری است، به ایسنا گفت: با توجه به بی‌رونق بودن بخش صنعت، جمع زیادی از مردم منطقه به پرورش دام بصورت سنتی مشغول بوده، اما پدیده خشکسالی در سال‌های اخیر موجب از بین رفتن مراتع فقیر منطقه شده است.

وی افزود: در 17 سال  اخیر بروز پدیده خشکسالی با روند رو به رشد، حرفه دامپروری را تحت الشعاع قرار داده و باعث بروز خسارات و صدمات فراوانی شده است.

مدیرکل دامپزشکی استان ادامه داد: نبود مراتع، کم آبی چاه‌ها و قنوات، کمبود و گرانی علوفه، گرانی داروهای دامی، عدم حمایت کافی از بخش دامداری موجبات نابودی صنعت دامپروری منطقه را به تدریج رقم زده است.

رفیعی‌پور با بیان اینکه گله‌­های گوسفند و بز در سال‌های گذشته 80 درصد زایش داشته­‌اند که این میزان در حال حاضر رو به کاهش است، بیان کرد: با وجود این مشکلات در حال حاضر برخی دامداران مجبور به فروش گاوهای شیری خود به کمتر از یک سوم قیمت برای استفاده از گوشت آن شده‌اند.

وی با اشاره به اینکه در بخش شترداری نیز متاسفانه شاهد آمارنگران کننده­ای هستیم، تصریح کرد: شتر داران با توجه به کمبود آب چاه‌ها، مشکل تامین علوفه و گرانی، مجبور به فروش دام خود حتی به افراد غیر بومی و با چک‌های طولانی مدت شده و متاسفانه حاصل یک عمر تلاش و بیابانگردی خود را به بهای ناچیزی عرضه می‌کنند.

مدیرکل دامپزشکی استان گفت: سوء تغذیه نیز بر روند رشد، زایش و میزان تلفات اثر مشهودی گذاشته و بیشتر دام‌ها به علت کاهش بارندگی و کمبود علوفه تازه یا نامناسب از فقر غذایی رنج می­برند.

رفیعی پور افزود: به نظر می­رسد در طول سال گذشته، دامداران با مشکلات بیشتر مواجه بوده و اگر مورد حمایت قرار نگیرند، شاهد تاثیرات شدید و نگران‌کننده خشکسالی خواهیم بود.

متاسفانه در خراسان جنوبی بحث کم‌آبی و خشکسالی‌های گذشته به صورت مقطعی عمل شده و استفاده از راهکارهای کوتاه مدت آبرسانی به هیچ وجه کافی نیست.

گزارش از سپیده قلندری اسفدن خبرنگار ایسنا منطقه خراسان جنوبی

انتهای پیام