دکتر امیر سیاهپوش در گفت‌وگو با خبرنگار پژوهشی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه خوزستان، در خصوص فعالیت‌ها و دستاوردهای این مرکز در زمینه‌ ساخت فرآورده‌های دارویی از گیاهان با توجه به افزایش حمایت‌ها در کشور از تحقیقات در این بخش، اظهار کرد: حمایت زبانی تنها فایده‌ای ندارد بلکه باید امکانات به آن تعلق بگیرد که نیازمند تأمین اعتبار است و متأسفانه دانشگاه در این حوزه اصلاَ سرمایه‌گذاری انجام نمی‌دهد و شاید حجم سرمایه‌گذاری دانشگاه در سال‌های اخیر در مجموع به دو، سه میلیون تومان نرسد.

وی با بیان این‌که حمایت خاصی از این بخش انجام نمی‌شود زیرا مشکلات مالی هم گریبانگیر دانشگاه و هم سیستم پژوهشی کشور است، گفت: برای حمایت از طرح‌های تحقیقاتی باید هزینه‌ ارایه طرح و امکانات دستگاهی و تجهیزاتی آن فراهم شود؛ در ایران همه‌ حمایت حوزه پژوهش از سوی دولت انجام می‌شود و به عبارت دیگر دانشگاه یا مراکز خصوصی و شرکت‌های حامی تحقیقات در کشور وجود ندارد.

رییس مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز تصریح کرد: در کشور ما مرکز یا منبع تمام تحقیقات دولت است که باید به این بخش پول تزریق کند؛ این اعتبار باید به حوزه تحقیقات وارد شود که بتوانیم محققان را برای انجام فعالیت‌های پژوهشی حمایت کنیم اما وقتی از این نظر ضعف داشته باشیم حجم تحقیقات بسیار کاهش پیدا می‌کند. تحقیقات مستلزم آن است که نخست هزینه تحقیقات تأمین شود و دوم دستگاه‌ها و امکانات لازم خریداری و در دسترس محققان قرار گیرد، وقتی این دو نباشد هم حجم تحقیقات و هم سطح آن کاهش می‌یابد.

سیاهپوش با بیان این‌که مجموعه دانشگاه و محققان مرکز به حوزه گیاهان دارویی بسیار علاقه‌مند هستند، خاطرنشان کرد: همه می‌دانیم که کار کردن در این حوزه بسیار حائز اهمیت است و در ایران جای کار و پیشرفت فوق‌العاده زیادی در این زمینه وجود دارد اما متأسفانه به دلیل آن‌که این حمایت‌ها صورت نمی‌گیرد چندان پیشرفتی در این بخش نداشته‌ایم.

وی در خصوص امکان هدایت طرح‌های تحقیقاتی در قالب فعالیت‌های معمول مرکز و انجام پایان‌نامه‌های دانشجویی، تصریح کرد: محققان مرکز کار خود را انجام می‌دهند، دانشگاه هم حمایت می‌کند، نه آن‌ که اصلاَ حمایتی نکند اما وقتی موضوع پیشرفت مطرح می‌شود انتظارات خاص و بیشتری ایجاد می‌شود اکنون دانشجویان در مرکز بسیار عالی به تحقیقات خود ادامه می‌دهند و محققان تلاش بسیاری می‌کنند، سیستم و دست‌اندرکاران نیز در حد توان خود حمایت می‌کنند.

رییس مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز افزود: مرکز در مقوله‌های مختلف اعم از ساخت فرآورده و تحقیقات آزمایشگاهی روی حیوانات (in-vitro) و یا آزمایشگاهی صرف فعالیت‌های بسیاری در زمینه‌های مختلف انجام می‌دهد که بعضی از این پروژه‌ها به ساخت محصول هم رسیده‌اند و درصدد رساندن آن به تولید انبوه هستند. در واقع پروسه تولید فرآورده‌ها یا محصولات دارویی تا تولید یک دارو و اثبات اثربخشی آن در حیطه‌ی کار دانشگاه و مرکز تحقیقات است اما تأیید آن برای ورود به چرخه‌ بازار پروسه دیگری است که تحت نظر وزارت بهداشت انجام می‌شود.

سیاهپوش با بیان این‌که بسیاری از تحقیقات در مرکز به تولید محصول رسیده است و در حال پرکردن Drug Master File (DMF)ها برای تولید هستند، گفت: همچنین کارهای یکی، دو محصول برای تولید انبوه انجام شده و در مجموع کار در حال انجام است اما انتظارمان این است که سرعت و حجم تحقیقات با توجه به پتانسیل بالای خوزستان و اهواز بسیار بیشتر شود.

وی افزود: شاید سالانه حداقل 100 طرح پژوهشی در حوزه‌های مختلف گیاهان دارویی در سطح دانشگاه انجام شود که البته بسیاری از این طرح‌ها ارتباط کمی با مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دارد اما در زمینه‌ بالینی طی یکی، دو سال اخیر فرآورده‌هایی در درمان برخی بیماری‌های مرتبط با دژنراتیو (فیبروز ریوی) و زخم‌ها و همچنین فرآورده‌های موضعی و آفت دهان تولید شده که هنوز وارد بازار نشده‌اند.

رییس مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز تأکید کرد: در واقع محصولات بسیاری در بحث بالینی طی انجام تحقیقات در مرکز وجود دارد که به نتیجه رسیده‌اند و کارهای آن در حال انجام است؛ همان فرآیند تولید DMF، پر کردن، ارسال و تحویل آن یک پروسه 2، سه ساله است.

سیاهپوش با تصریح بر این‌که کارهای بسیاری در حال انجام است، گفت: اجرای 100 طرح در سطح دانشگاه آمار بسیار خوبی در کشور محسوب می‌شود اما معتقدم با سرمایه‌گذاری بهتر و جذب سرمایه بیشتر پیشرفت ما در این بخش می‌تواند بسیار بیشتر از اکنون باشد؛ اگر 10 به صفر را در نظر بگیریم، بسیار خوب است اما اگر بتوانیم به هزار برسیم بسیار بهتر است.

وی خاطرنشان کرد: ما انتظار داریم با توجه به ظرفیت‌ها و تنوع گیاهان در استان از این 10 فراتر رفته و به هزار برسیم اما وقتی پیشرفت خیلی زیاد نباشد و یا در همان حد 10 باقی بمانیم ”ناراحت‌کننده” است زیرا همه‌ دنیا به سرعت نور در حال پیشرفت است؛ انتظار داریم دانشگاه به این مقوله توجه بیشتری کند زیرا جای کار بسیاری در زمینه‌ گیاهان دارویی در ایران به‌خصوص خوزستان وجود دارد اما متأسفانه سرمایه‌گذاری دانشگاه در این زمینه اندک است.

رییس مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در خصوص وضعیت محققان این مرکز نیز گفت: در حال حاضر دو نیروی کارمند و حدود 10 هیأت‌ علمی عضو شورای پژوهشی در این مرکز فعالیت می‌کنند و دانشجویان نیز برای انجام تحقیقات پایان‌نامه‌های خود به‌طور متغیر در مرکز حضور دارند.