کردستان یکی از استان‌های خوش آب و هوای غرب ایران است که به سبب اقلیم مرطوب و معتدل مدیترانه ای و خاک حاصلخیز، زیستگاه گیاهان و جانوران گوناگونی بوده و به واسطه‌ی داشتن گیاهان متنوع و چشم اندازهای دیدنی، به «استان گل و گیاه» معروف است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه کردستان، گیاه درمانی در کردستان تاریخچه‌ای کهن دارد و آشنایی با گیاهان خوراکی، دارویی و صنعتی استان حاصل تجربه‌ی هزار ساله‌ی مردمانی است که سینه به سینه حفظ و نقل کرده و به ما رسانده‌اند .
مراتع و چمنزارهای مناطق مختلف استان کردستان از پتانسیل بسیار بالایی در زمینه گیاهان دارویی برخوردار است که متاسفانه به دلایل متعددی بالفعل مانده و موجب انقراض شدن بسیاری از گونه‌های گیاهی منطقه شده است.
خبرگزاری ایسنای کردستان، طی نشستی با کارشناسان این حوزه به بررسی وضعیت گیاهان دارویی و معضلات و مشکلات این حوزه در استان پرداخت که در ادامه می خوانید.
دکتر محمد سیبی، دکترای تخصصی فیزیولوژی گیاهان زراعی، در ابتدای این نشست با اشاره به پتانسیل استان کردستان در امر کشاورزی و زراعت، اظهار کرد: با توجه به موقعیت جغرافیایی استان که در منطقه سردسیری واقع شده، بیشتر محصولات کشاورزی به صورت دیمی است که متاسفانه شرایط اقلیمی و کوهستانی منطقه و عدم آگاهی کشاورزان موجب شده این محصولات مکانیزه نباشند.
وی با تاکید بر عدم آگاهی کشاورزان از پتانسیل‌های کشاورزی منطقه، افزود: متاسفانه محصولات زراعی استان به چند محصول محدود شده و گندم و نخود بیشترین محصولی است که در سطح استان کاشته می‌شود.
کردستان استانی مستعد در زمینه گیاهان دارویی است
این متخصص گیاهان زراعی بیان کرد: کردستان استانی مستعد در زمینه گیاهان دارویی است؛ لذا باید کوشید تا کشاورزان به کاشت این محصولات گرایش پیدا کنند که این مهم نیازمند ترویج و اطلاع رسانی بیشتری است.
وی در ادامه سخنان خود با بیان این که میزان تولید گیاهان دارویی در کشور در سال 93 نسبت به سال 92، 20 درصد کاهش داشته است، گفت: از کل میزان تولید گیاهان دارویی که به صورت گلخانه‌ای تولید می شوند کمترین میزان مربوط به استان کردستان با صفر تن بوده که این مسئله نشان می دهد در کردستان در این زمینه ضعیف عمل شده است.
سیبی، با اعلام اینکه استان کردستان با 0.1 هکتار پایین ترین سطح زیر کشت محصولات گلخانه ای دارویی را در سطح کشور دارد، بیان کرد: از مجموع 100 هزار و 298 تُن گیاهان دارویی تولید شده در سال 93 در کل کشور، سهم استان کردستان 43.7 تُن بوده است که این میزان برابر با 0.04 درصد می‌باشد.
این متخصص گیاهان زراعی در خصوص تولید صنعتی و تجاری گیاهان دارویی نیز عنوان کرد: استان کردستان از نظر گیاهان دارویی و صنعتی بسیار غنی است و حدود 169 گونه گیاهی از 54 تیره با مصرف دارویی و تعداد زیادی نیز با مصرف صنعتی در مناطق مختلف استان می رویند.
وی ثعلب، شیرین بیان، بومادران، گل ختمی، رازیانه، کاسنی، شوید، بابونه، آویشن و موسیر را مهمترین گونه‌های دارویی استان عنوان کرد و گفت: این گونه‌ها گسترش زیادی در مراتع و رویشگاه‌های استان با مصارف صنعتی دارند.
برداشت بی‌رویه مردم، از مهمترین علل تخریب گونه‌های دارویی منطقه
سیبی، همچنین برداشت بی‌رویه مردم، عدم وجود اطلاعات کافی در خصوص گیاهان دارویی، نبود مرجعی جامع برای ارجاع کشاورزان منطقه را مهم ترین دلایل تخریب گونه‌های دارویی منطقه دانست.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه دانشگاه‌ها باید به سمت توسعه پژوهش‌های گیاهان دارویی حرکت کنند و تحصیلات تکمیلی و تحقیقات خود را در این راستا تقویت کنند، افزود: جهادکشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست نیز باید در راستای ترویج اطلاعات و آموزش کشاورزان همکاری و فعالیت بیشتری داشته باشند.
این متخصص گیاهان زارعی از چاپ و انتشار کتابی با همکاری جهاددانشگاهی استان در این راستا خبر داد و گفت: این کتاب گونه‌های مرتعی، درختی و درختچه‌ای را که خاصیت دارویی دارند شامل می‌شود که برای دانشجویان مقطع لیسانس و تحصیلات تکمیلی نیز موردکاربرد است.
جاهده تکیه خواه، کارشناس پژوهش جهاددانشگاهی کردستان نیز در ادامه‌ی این نشست با اشاره به اینکه استان کردستان از مهم ترین قطب‌های اقتصادی کشاورزی محسوب می شود، اظهار کرد: متاسفانه وضعیت محصولات زراعی در سطح استان با توجه به پتانسیل بالایی که در این راستا دارد، مطلوب نیست و نیازمند توجه بیشتر است.
شناسایی بیش از 100 گونه گیاه دارویی در کردستان
وی افزود: استان کردستان از معدود مناطق جغرافیایی کشور محسوب می شود که به دلیل وجود بارندگی مناسب در طول سال و همچنین کوهستانی بودن از جایگاه ویژه ای جهت رشد انواع مختلف گیاهان دارویی برخوردار است، به نحوی که بر اساس بررسی‌های انجام گرفته در حدود بیش از حداقل 100 گونه گیاه دارویی با پتانسیل سودآوری اقتصادی در سطح استان شناسایی شده است.
کارشناس پژوهش جهاددانشگاهی کردستان انواع گیاهان دارویی را بر دو نوع مرتعی و جنگلی معرفی کرد و افزود: کردستان استانی غنی از انواع گیاهان دارویی است که متاسفانه در حال حاضر به دلیل برداشت بی رویه، بسیاری از این گونه ها در معرض خطر نابودی و انقراض هستند.
وی در ادامه در راستای نحوه مصرف گیاهان دارویی در سطح استان نیز گفت: به دلیل قدمت تاریخی استان و وجود پیشینه سنتی قوی در استفاده از گیاهان دارویی، فرهنگ استفاده از گیاهان دارویی در سطح استان کردستان کاملا پذیرفته شده است، به نحوی که با شروع فصل بهار در بیشتر شهرهای استان می توان به وفور شاهد عرضه و استقبال مردم از گیاهان با مصرف دو منظوره خوراکی- دارویی بود.
تکیه خواه افزود: از طرف دیگر گردآوری و فروش گیاهان دارویی در سطح استان در فصل بهار از مزیت اقتصادی بالایی برای اقشار کم درآمد و مخصوصا روستاییان زحمتکش محسوب می شود.
مسئولان گام‌های جدی برای توسعه گیاهان دارویی بردارند
این کارشناس پژوهش بیان کرد: متاسفانه بنا به دلایل متعدد، توسعه کشت گیاهان داوریی و صنعتی کردن آنها در سطح استان به صورت بسیار محدود و جزئی صورت گرفته و ضروری است در این راستا گام های اساسی توسط مسئولان کشوری و استانی برداشته شود.
وی خاطرنشان کرد: عملی و اقتصادی کردن مزیت‌های استان کردستان در وجود تنوع گسترده در گیاهان دارویی و همچنین ریشه دار بودن استفاده از گیاهان دارویی و یا فرآورده های حاصل از آنها، مستلزم برداشتن گام های جدی در این راستاست.
تنظیم: فرانک کیانپور- ایسنا کردستان
گفتگو
خبرنگار: 68002
انتهای پیام
نظرات