"تصمیم عربستان سعودی در اعدام شیخ نمر النمر احتمالا با این انگیزه همراه بود که این خبر در نطقه خفه شود. نیازی نیست نابغه روابط عمومی باشید تا گمان کنید جهان غرب در طول سال نو تعطیل است و احتمالا به این موضوعات توجهی نمی‌کند."
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، گاردین در گزارشی درباره اعدام‌های اخیر عربستان سعودی می‌نویسد: «اما اگر سعودی‌ها امیدوار بودند که با این زمان بندی هیچ کس به این اعدام‌ها توجه نمی‌کند، دچار اشتباه بزرگی شدند. این اعدام روابط نه چندان خوب عربستان با ایران را به شدت تخریب و پرونده نمر را به موضوعی تبدیل کرد که به طرز وحشتناکی رقابت و دشمنی دولتی و مذهبی را تشدید می‌کند؛ رقابتی که خاورمیانه را وارد جنگ‌های نیابتی متعددی در سوریه و یمن و اختلافات عمیقی در عراق و لبنان کرده است.
سیستم سعودی‌ها به بدترین شکل مبهم و غیرشفاف عمل می‌کند. هنوز ریاض از ماه نوامبر روشن نکرده است که قصد و دلایلش برای صدور حکم اعدام چنین شخصیت برجسته‌ای که اقلیت شیعه این کشور را رهبری می‌کند، چیست.
شیخ نمر از سال 2012 در بازداشت بود بنابراین هیچ عجله‌ای برای محکوم کردن وی وجود نداشت با این حال به سرعت در محاکم قضایی حاضر شد. وی به فتنه انگیزی، نافرمانی و حمل سلاح متهم شناخته شد. خود شیخ نمر تمام اتهامات سیاسی علیه خود را پذیرفت اما همواره تاکید می‌کرد نه تاکنون سلاحی حمل کرده و نه دعوت به آشوب و خشونت کرده است.
منابع سعودی می‌گویند، ملک سلمان که سال پیش به قدرت رسید به دلیل افزایش فشار عمومی که از وی می‌خواهد قوی‌تر عمل کند حکم اعدام شیخ نمر را امضا کرده است. ملک عبدالله، سلف مدرن‌تر وی در قدرت حتی هرگز حاضر نشده بود تن به چنین اقدامی دهد.
با این حال اما این ادعایی غیرقابل اثبات است، آن هم با توجه به رسانه‌های اجتماعی بیش فعال عربستان سعودی که صحنه درخواست‌های متعدد برای مقاومت در مقابل شیعیان و ایرانیان است و گاها با الفاظ نژاد پرستانه زشتی همراه می‌شود. این فشارها بر ملک سلمان از زمانی هم که داعش خودش را به عنوان تنها نیرویی معرفی کرده که توانایی مقابله با گسترش شیعه را دارد افزایش یافته است.
محمد خالد الیحیی، تحلیل‌گر عربستانی اما معتقد است: "تمرکز بر نمر گمراه کننده است. کسانی که درخواست‌های وی را تلاشی برای اصلاحات یا مسائلی بشردوستانه می‌دانند در این تشخیص شکست خورده‌اند که این همان لحنی است که بسیاری از اعضای سنی القاعده‌ای که اتفاقا اعدام هم شده‌اند، دارند. در بین اتهامات نمر اتهامی به اسم بیعت شکنی با حاکم هم دیده می‌شود."
در این میان گمانه‌زنی‌ها دیگری هم در داخل و خارج از عربستان درباره این اعدام‌ها وجود دارد که محمد بن سلمان، پسر شاه، جانشین ولیعهد و وزیر دفاع این کشور این پرونده را به چنین سرانجامی رسانده است. کاهش شدید قیمت نفت و نگرانی‌ها درباره جنگ غیر پیروزمندانه یمن در فشارها برای پرمدعا به نظر آمدن محمد بن سلمان بی‌تاثیر نبوده است.
اگر کسی هم در ریاض از این خبر ناراحت باشد، از نحوه اطلاع رسانی آن است. طی کنفرانس خبری روز شنبه اعلام شد که 47 تن اعدام شده‌اند و تنها بدون اعلام جرایم اسامی آنها اعلام شد.
جدای از نمر، فارس آل شویل زهرانی، یکی از ائمه برجسته‌ای که مروج ایدئولوژی القاعده بود و از سال 2004 در بازداشت به سر می‌برد از شناخته شده‌های این اعدام‌ها بود.
پیام این اقدام به نظر جان جنکینز، سفیر سابق انگلیس در ریاض این است: ما سعودی‌ها از سوی هیچ کس عقب رانده نخواهیم شد. ما مداخله ایرانی‌ها را رد می‌کنیم و در مقابل هر کس که فکر می‌کنیم مامور و عامل ایران است و تلاش دارد در کشور ما اقدام به تاثیرگذاری کند و به دنبال فروپاشی پادشاهی باشد، می‌ایستیم.
عربستان سعودی در این میان از داشتن یک تصویر بین‌المللی منزجر کننده رنج می‌برد. این تصویر هم به خاطر استفاده سعودی‌ها از احکام مذهبی در مجازات‌ها نیست بلکه به این دلیل است که از رویکرد بنیادگرایانه اسلام سلفی آن معمولا به عنوان الهام بخش داعش یاد می‌شود حتی اگر این گروه عربستان را مورد هدف قرار دهد.
رسانه‌های شدیدا کنترل شده عربستان این اعدام‌ها را بازتابی از "اهتمام شدید پادشاه به مبارزه با تروریسم" تشریح می‌کنند و همچنین بر اعلامیه ناگهانی مبارزه "ائتلاف نظامی" اعراب سنی تحت رهبری عربستان تاکید می‌کنند. اما هیچ یک از این اقدامات هماهنگ شده و یا شبیه یک حرکت استراتژیک به نظر نمی‌آید.
مرکز مشاوره‌ای Soufan در این باره می‌گوید: بدون شک عربستان اهداف و برنامه‌ای دارد اما در کوتاه مدت به نظر می‌رسد که آنها بیشتر از آنکه برای رقیب خود ایران مشکل درست کنند خود را درگیر مشکل کرده‌اند.»
انتهای پیام
نظرات