جلسه تبیین فرآیندهای جدید بنیاد ملی نخبگان و نقش دانشگاه‌ها در اجرای مقررات جدید اعطای جایزه تحصیلی با حضور دکتر غلامعلی منتظر، معاون پژوهش و برنامه‌ریزی بنیاد ملی نخبگان و معاونان آموزشی دانشگاه‌های تهران در محل بنیاد برگزار شد.
به گزارش سرویس علمی ایسنا، در بخش دوم این نشست و پس از تشریح جزییات آیین‌نامه جدید «جایزه‌های تحصیلی» توسط دکتر منتظر، معاون پژوهش و برنامه‌ریزی بنیاد ملی نخبگان، معاونان دانشگاه‌ها نظرات و سوالات خود را درباره جایزه‌های تحصیلی مطرح کردند.
دکتر محسن کلانتر، معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه علم و صنعت ضمن تشکر از حمایت‌های بنیاد ملی نخبگان از دانشجویان صاحب استعداد برتر دانشگاه گفت: آیین‌نامه جدید جایزه‌های تحصیلی به شرط اجرای درست می‌تواند گام موثری در جهت حمایت از افراد صاحب استعداد برتر باشد.
وی با تأکید بر ضرورت استمرار این آیین‌نامه افزود: باید روند اجرایی به نحوی باشد که پس از مدتی به دلیل کمبود بودجه روند اجرای آن، مختل نشود.
کلانتر ادامه داد: ظرفیت تعلق گرفته به دانشگاه علم و صنعت با توجه به تعدد دانشجویان برتر در این دانشگاه بسیار اندک است و بهتر است در ظرفیت‌های تعلق گرفته به دانشگاه‌ها تجدید نظر شود.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه علم و صنعت خاطرنشان کرد: بنیاد ملی نخبگان می‌تواند از ظرفیت دانشگاه‌ها در زمینه ارتباط با نهادهای ذی‌ربط برای هرچه بهتر اجرا شدن آیین‌نامه جایزه های تحصیلی استفاده کند.
سپس عزآبادی، معاون مدیرکل خدمات آموزشی دانشگاه تهران با بیان اینکه در دانشگاه تهران 55 هزار دانشجو مشغول تحصیل هستند، گفت: تعداد بسیاری از این افراد می‌توانند در زمره دانشجویان صاحب استعداد برتر قرار بگیرند و از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان استفاده کنند.
وی ضمن تأکید بر کم بودن ظرفیت تعلق گرفته به دانشگاه تهران، افزود: با توجه به فرآیند چابک‌سازی در دانشگاه تهران، در حال حاضر فقط دو نفر به عنوان کارشناس در حوزه استعدادهای درخشان دانشگاه حضور دارند و این درحالیست که اجرای درست این آیین‌نامه به نیرو و فضای بیشتری نیاز دارد.
عزآبادی آیین‌نامه جدید را متناسب با رویکرد دانشگاه در حمایت از نخبگان و استعدادهای برتر دانست و اظهار کرد: در اجرای آیین‌نامه نباید شتاب‌زده عمل کرد؛ در صورت صبر و بردباری بیشتر در اجرا، می‌توان به همه اهداف پیش‌بینی شده در آیین‌نامه جایزه‌های تحصیلی رسید.
در ادامه این نشست، امیرزاده، رئیس اداره شناسایی و هدایت استعدادهای درخشان دانشگاه تربیت مدرس با تأکید بر اینکه اجرای درست آیین‌نامه جدید منوط به گسترش اداره استعدادهای درخشان در دانشگاه‌ها است، گفت: تعریف واحد از «صاحب استعداد برتر» مهمترین گام در اجرای هر آیین‌نامه در حوزه نخبگان و صاحبان استعداد برتر است.
وی اظهار کرد: بزرگترین معضل در حوزه نخبگان، نبودن تعریف واحد و مورد تائید همه وزارتخانه‌ها و نهادهای ذی‌ربط در حوزه نخبگان است. تعریف متفاوت از افراد صاحب استعداد برتر سبب برخوردهای دوگانه و در برخی موارد متضاد در حمایت از این افراد می‌شود.
امیرزاده با اشاره به اینکه برگزیده شدن در یک آزمون و یا المپیاد صرفاً نباید ملاک برتری افراد نسبت به دیگر هم‌رشته‌ای‌های خود باشد، افزود: معیارهای انتخاب افراد صاحب استعداد برتر باید از سوی بنیاد ملی نخبگان اعلام شود تا همه دانشگاه‌ها طبق یک معیار واحد افراد مورد تائید بنیاد را انتخاب و برای استفاده از تسهیلات معرفی کنند.
وی در پایان با بیان اینکه ظرفیت دانشگاه‌ها باید در صورت امکان افزایش یابد، خاطرنشان کرد: اجرای مناسب آیین‌نامه جدید جایزه‌های تحصیلی نیازمند گسترش اداره استعدادهای درخشان در دانشگاه است.
صدیق حقیقت، معاون مدیر استعدادهای درخشان دانشگاه شهید بهشتی نیز ضمن بیان اینکه نباید برای اجرای آیین‌نامه جدید جایزه تحصیلی شتاب‌زده عمل کرد، گفت: در ابتدا باید بستر لازم برای اجرای آیین‌نامه فراهم شود؛ اجرای عجولانه این آیین‌نامه با توجه به مفاد آن و بدون اعلام شدن ملاک‌های انتخاب دانشجو برای استفاده از تسهیلات آن، می‌تواند دانشجو را در مقابل دانشگاه قرار دهد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه 95 درصد افراد تحت حمایت بنیاد در رشته حقوق، دانشجوی دانشگاه شهید بهشتی هستند، افزود: دانشگاه شهید بهشتی یک دانشگاه جامع است و نیاز به ظرفیت بیشتری دارد.
صدیق حقیقت خاطرنشان کرد: اجرای درست آیین‌نامه نیاز به وحدت رویه دارد و همه نهادهای مربوطه باید تلاش‌های خود را در یک مسیر قرار دهند.
در ادامه این نشست دکتر طاهره سیدنا، رئیس اداره استعداد درخشان دانشگاه امیرکبیر با اشاره به اینکه دانشجوی معرفی شده از سوی دانشگاه باید مورد تائید بنیاد ملّی نخبگان باشد، گفت: در زمینه فرصت مطالعاتی باید تلاش شود اگر دانشجویی توانست موافقت و تائید دانشگاه و نهادی را برای گذراندن دوره فرصت مطالعاتی بدست آورد، بنیاد نیز حمایت لازم را از فرد به عمل آورد.
در ادامه دکتر فریده حق‌بین، معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه الزهرا (س) ضمن تأکید بر اینکه آیین‌نامه جدید جایزه‌های تحصیلی انعطاف‌پذیری لازم را دارد، گفت: دانشگاه الزهرا(س) ظرفیت‌های اعلام شده را صحیح می‌داند، چراکه معتقد است شرایط و مقررات شفاف است.
وی با اشاره به اینکه تنوع خوبی در پرداخت تسهیلات در نظر گرفته شده است، افزود: باید شرایط به گونه‌ای باشد که اگر افراد بیشتری نسبت به سهمیه دانشگاه توانستند شرایط لازم را برای استفاده از تسهیلات بدست آورند، نیز تحت حمایت قرار بگیرند.
همچنین در ادامه این نشست دکتر محمود قاضی خوانساری، مدیر تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه محدودیت‌های موجود سبب شده است نتوانیم دانشجوی دوره دکتری را برای گذراندن فرصت مطالعاتی به خارج از کشور بفرستیم، گفت: همه دانشجویان دوره دکتری و کارشناسی ارشد صاحب استعداد برتر هستند؛ چراکه کنکورها و آزمون‌های سختی را پشت سر می‌گذارند تا به این مرحله برسند.
وی افزود: باید به سمتی حرکت کنیم که همه دانشجویان دوره دکتری و کارشناسی ارشد را مورد حمایت قرار دهیم.
وی در پایان تأکید کرد ظرفیت در نظرگرفته شده برای دانشگاه‌های علوم پزشکی و مخصوصاً دانشگاه علوم پزشکی تهران بسیار کم است.
دکتر مصطفی پرنیانی، مدیر اداره استعدادهای درخشان دانشگاه صنعتی شریف نیز آیین‌نامه جدید جایزه‌های تحصیلی را گامی بزرگ و رو به جلو در حوزه حمایت از افراد صاحب استعداد برتر دانست و گفت: بازتاب این آیین‌نامه در بین دانشجویان به نحوه اجرای آن وابسته است.
وی ادامه داد: تعیین ضرب‌الاجل برای اجرای آیین‌نامه، به روند اجرایی آن آسیب جدی وارد خواهد کرد و حتی ممکن است دانشگاه و بنیاد را از اهداف تعیین شده منحرف کند.
پرنیانی عدم شتاب‌زدگی و داشتن فرصت کافی برای اجرای آیین‌نامه را شرط اثرگذاری آن عنوان و اظهار کرد: همانطور که در آیین‌نامه جدید نیز مشاهده می‌شود، دانشگاه باید به سمتی حرکت کند که دوره تحصیلات تکمیلی بیشتر مورد توجه و حمایت قرار بگیرد.
مدیر اداره استعدادهای درخشان دانشگاه صنعتی شریف ضمن بیان اینکه بهتر است راتبه‌های ماهانه در نظر گرفته شده برای دوره دکتری و کارشناسی ارشد حذف شود، عنوان کرد: به علت کم بودن ظرفیت‌های اعلام شده از سوی بنیاد ملّی نخبگان مجبور شدیم از هر دوره و هر رشته فقط یک نفر را به بنیاد معرفی کنیم.
دکتر میرعمادی، معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی شریف درباره نحوه انتخاب دانشجویان مشمول سؤال خود را این‌گونه مطرح کرد که آیا درصورتی‌که دانشجو عضو بنیاد باشد و هیچ یک از معیارهای مورد تأیید دانشگاه را نداشته باشد، مشمول جوایز تحصیلی قرار خواهد گرفت؟
سپس دکتر پروین پاسالار، رئیس اداره استعدادهای درخشان دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به کم بودن ظرفیت‌های اعلام شده گفت: با توجه به تعدد رشته‌های تحصیلی در دوره دکتری و کارشناسی ارشد، اگر دانشگاه فقط نفرات اول هر رشته را معرفی کند، بازهم از ظرفیت اعلام شده بیشتر است.
وی در ادامه افزود: در دانشگاه‌های علوم پزشکی دوره انترنی باید جزو دوره دستیار آموزشی و یا دستیار پژوهشی محسوب شود.
رئیس اداره استعدادهای درخشان دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایان تأکید کرد: به دلیل تفاوت موجود در مقررات و آیین‌نامه‌های وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری، وزارتخانه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بنیاد ملی نخبگان، برخی افراد از تسهیلات چند نهاد و سازمان برخوردار هستند درحالی‌که برخی دیگر به دلیل آشنا نبودن با این مقررات و آیین‌نامه‌ها و در عین شایستگی حتی نمی‌توانند از تسهیلات یک نهاد و یا سازمان استفاده کنند.
در ادامه دکتر منتظر استفاده نادرست از برخی واژه‌ها را ابهام آمیز دانست و خاطرنشان کرد: بنیاد عضو ندارد، بنیاد یک دستگاه حاکمیتی است که بنا به دستور مقام معظم رهبری در ذیل ریاست جمهوری و به نیابت از شخص رئیس جمهور برای پیگیری مسائل مرتبط به حوزه نخبگانی در عالی‌ترین سطح تشکیل شده است تا بتواند با سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی کلان، هدایت و نظارت به هدف مدنظر که همان سپردن مدیریت تحول کشور به دست نخبگان است، برسد. به همین دلیل تلاش بنیاد سیاست‌گذاری کلان و پرهیز از ورود به اجراست و می‌کوشد تا با تعامل با دستگاه‌های کشور از جمله وزارت علوم و وزارت بهداشت، سیاست‌های بنیاد را اجرایی کند.
وی در پاسخ به مسائل مطرح شده از سوی معاونان دانشگاه‌ها، ضمن بیان ضرورت برگزاری نشست‌های اختصاصی بین بنیاد ملی نخبگان و دانشگاه‌های مختلف برای حمایت هرچه بهتر از افراد صاحب استعداد برتر، گفت: بنیاد آمادگی دارد در جلسات جداگانه با دانشگاه‌ها، جزئیات آیین‌نامه‌ها را به فراخور ماهیت و مسؤولیت هر دانشگاه مورد بررسی قرار دهد و به همین منظور در سفرهای استانی نیز جلساتی را با حضور مسؤولان دانشگاه‌های بزرگ هر استان برگزار می‌کنیم.
وی افزود: برای رسیدن به اهداف تعیین شده در آیین‌نامه‌ها به کمک همه نهادها و سازمان‌های ذی‌ربط به‌خصوص وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیاز است و تاکنون نیز بنیاد ملی نخبگان برای توافق با این دو وزارتخانه گام‌های موثری را برداشته است.
معاون پژوهش و برنامه‌ریزی بنیاد ملی نخبگان با تأکید بر یکسان‌سازی تعاریف، ادامه داد: بنیاد آمادگی دارد تا بر اساس سند راهبردی کشور در امور نخبگان که مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است، برای یکسان‌سازی تعاریف با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعامل کند؛ البته شایان ذکر است، یکسان‌سازی تعاریف الزاماً به معنای یکسان‌سازی شاخص‌ها نیست.
وی افزود: بنیاد ملی نخبگان به تنوع و تکثر شاخص‌ها قائل است، چراکه هر دانشگاه رسالت و ماهیت متفاوتی دارد. به عنوان مثال ماهیت و مسؤولیت یک دانشگاه صنعتی با دانشگاه هنر و یا علوم پزشکی متفاوت است، بنابراین نمی‌توان از یک شاخص مشترک برای همه دانشگاه‌ها استفاده کرد.
منتظر ادامه داد: نگاه بنیاد در حوزه نخبگانی، تکثری است. هر دانشگاه باید بتواند به فراخور ماهیت خود، افراد شاخص و صاحب استعداد برتر خود را معرفی کند و این تکثر و تنوع بسیار مفید خواهد بود، در این بین نقش بنیاد ملی نخبگان، سیاست‌گذاری و تعریف چارچوب‌ها است.
وی با اعلام این خبر که در بودجه سال آینده رقم بالاتری نسبت به بودجه کنونی در نظر گرفته شده است، خاطرنشان کرد: آنچه در آیین‌نامه جایزه‌های تحصیلی ارائه شده است، بر اساس بودجه سال جاری بنیاد است و از بابت ارائه این تسهیلات هیچ نگرانی وجود ندارد، اما بنیاد درصدد است با افزایش بودجه خود در سال آینده بتواند افراد بیشتری را تحت حمایت قرار دهد.
منتظر ادامه داد: پشتیبانی‌های بنیاد از دانشجویان برتر به سمت تحصیلات تکمیلی قوی‌تر و پررنگ‌تر شده است.
معاون پژوهش و برنامه‌ریزی بنیاد ملی نخبگان در ادامه درباره فرصت مطالعاتی در نظر گرفته شده در آیین‌نامه جایزه‌های تحصیلی برای مقطع دکتری، گفت: در این زمینه نیز ملاک بنیاد، دانشگاه است. چنانچه دانشگاه با گذراندن دوره فرصت مطالعاتی دانشجوی مشمول و محل گذراندن آن موافقت کند، بنیاد نیز آن را تأیید می‌کند. البته چنانچه این فعالیت در حوزه‌های مرتبط با اولویت‌های ستادهای راهبردی توسعه فناوری معاونت علمی و فناوری از قبیل نانو- فناوری، زیست- فناوری، فناوری اطلاعات، آب و خشکسالی و ... باشد، ممکن است بنیاد بتواند حمایت‌های بیشتری در این زمینه انجام دهد و افراد بیشتری را مورد حمایت قرار دهد.
وی افزود: طی نامه‌ای تسهیلات در نظر گرفته شده برای دانشجویان هر دانشگاه ارسال شده است، اما اینکه چه افرادی دارای شرایط لازم برای استفاده از این تسهیلات هستند، به دانشگاه واگذار شده است و هیچ محدودیتی در انتخاب دانشجویان دوره شبانه، دوره‌های الکترونیکی و ... از سوی دانشگاه وجود ندارد.
منتظر درباره دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی نیز گفت: اگر دانشگاه علوم پزشکی دوره انترنی را به عنوان دوره دستیار آموزشی محسوب کند، بنیاد نیز می‌پذیرد.
وی با بیان اینکه سه سال زمان برای عملیاتی شدن آیین‌نامه جدید جایزه‌های تحصیلی نیاز است و نتایج اولیه آن را می‌توان در پایان این دهه استخراج کرد، خاطرنشان کرد: بنیاد برای افراد صاحب استعداد برتر بعد از دوره دانشجویی و در دوره دانش‌آموختگی و حتی در زمان عضویت آنان در هیأت علمی دانشگاه‌ها در صورت پذیرفته شدن، برنامه‌های ویژه‌ای دارد و به همین دلیل دو آیین‌نامه دیگر یکی برای پشتیبانی از دانش آموختگان برتر و دیگری برای استادان سرآمد دانشگاه‌ها را نیز در دستور کار داریم.
معاون پژوهش و برنامه‌ریزی بنیاد ملی نخبگان در پایان تأکید کرد: شناسایی افراد صاحب استعداد برتر هر سال توسط دانشگاه تعیین می‌شود و صرف استفاده از تسهیلات در یک سال، منجر به برخورداری از آنها در سال‌های بعد نمی‌شود؛ بلکه هر سال دانشجو باید خود را در قیاس با سایر دانشجویان ارزیابی کند تا مشمولان جایزه در هر سال شناسایی شوند.
انتهای پیام
نظرات