خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - یادداشت روز

محمود رضا امینی- مدیرعامل خبرگزاری موج

با وجود جنایات شدیدی که تروریست‌های تکفیری داعش در شهر کوبانی مرتکب شده‌اند، متأسفانه شاهد سکوت بحث برانگیز برخی از نقش آفرینان منطقه‌ای در این خصوص بوده‌ایم که شبهاتی را ایجاد کرده است.

یکی از این بازیگران منطقه‌ای ترکیه است که سکوتی پرمعنا را در قبال این جنایات از خود نشان می‌دهد. آنکارا بدون توجه هشدارهای صریح جامعه جهانی درخصوص وقوع بحران انسانی در کوبانی به نوعی گروکشی می‌کند و هرگونه مداخله و یا حمایت از مردم کوبانی را مشروط به اجرای خواسته‌های بعضا نامعقول خود کرده است.

در حالی که پارلمان ترکیه به ارتش این کشور مجوز اقدام نظامی علیه داعش را داده، اما؛ آنکارا تاکنون مشارکت چشمگیری در این خصوص نداشته است. به نظر می‌رسد برای دولت ترکیه اصلاً مهم نیست در کوبانی چه می‌گذرد، بلکه آنکارا تحت هر شرایطی به فکر منافع خود است و اکنون در شرایط بحرانی کوبانی به این فکر می‌کند که چگونه می‌تواند از این آب گل آلود ماهی بزرگ خود را صید کند.

برای استناد به این موضوع می‌توان به سخنان اخیر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، در اردوگاه آوارگان سوری استناد کرد. در آن سخنرانی اردوغان صراحتا برای ورود به میدان کارزار با داعش در کوبانی شروط و خواسته‌هایی را مطرح کرد که نشان دهنده گروکشی علنی آنکارا در این کارزار است.

مهم‌ترین خواسته اردوغان را می توان تجهیز و آموزش نیروهای مخالف بشار اسد در قبال کمک به مردم کوبانی برای مقابله با داعش دانست. اردوغان که از ابتدای آغاز بحران در سوریه، از هیچ تلاشی برای سرنگونی حکومت بشار اسد دریغ نکرده بود، اکنون با مشاهده پیروزی‌های ارتش سوریه در مقابل تروریست‌ها احساس خطر می‌کند.

میلیاردها دلار سرمایه گذاری ترکیه در زمینه تجهیز و آموزش گروه‌های مسلح مخالف بشار اسد نیز در این کارزار به هدر رفته است. بدیهی است که اکنون اردوغان تلاش کند تا بازی باخته در زمین سوریه را اکنون در زمین خود پیروز شود و برای این منظور هم از هیچ تلاشی همچون گذشته دریغ نخواهد کرد.

آنکارا که طی سه سال گذشته در تأمین و تجهیز مخالفان بشار اسد و حتی تروریست‌های خشن چند ملیتی با هدف سرنگونی دولت بشار اسد از هیچ کوششی دریغ نکردند و عملا ترکیه را به پایگاه اصلی لجستیکی این گروه‌ها تبدیل کردند، وقتی می‌بیینند اسد همچنان بر راس قدرت حضور دارد کوبانی را فرصتی مغتنم برای تسویه حساب سیاسی با بشار اسد تلقی می‌کنند و هرگونه کمک به مردم بی دفاع کوبانی را به سرنوشت اسد گره زده‌اند، تا به این ترتیب فشار را را علیه او افزایش دهند.

این گروکشی ترکیه در این برهه زمانی به حدی زننده است که باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، هم از ترکیه خواسته در این مقطع مسأله بشار اسد را کنار بگذارد؛ زیرا تهدید اصلی داعش است.

با این حال ترکیه همچنین از کردهای کوبانی می خواهد به بشار اسد پشت کنند و آشکارا به شورشیانی که با او می‌جنگند بپیوندند. اما این مبارزان کرد و رهبران آنها کنترل مناطق کردنشین را وقتی پذیرفتند که ارتش سوریه اوایل جنگ آنجا را ترک کردند و آنها به جای جنگ با دولت به محافظت از قلمرو خود پرداختند و حتی در برخی موارد دوشادوش ارتش اسد علیه تروریست‌ها جنگیدند.

البته خاستگاه سهم طلبی ترکیه در این کارزار را می‌توان از منظر دیگری هم بررسی کرد. آنکارا که پیدایش گروهک داعش را در ابتدا فقط دستاویزی برای عربستان و امارات برای نیل به اهداف تروریستی و خشونت گرایانه خود در منطقه می‌دانست، اکنون با رویگردانی این دو قدرت عربی در منطقه از این گروهک تکفیری، زمان را برای مالکیت این گروهک مغتنم می شمارد.

شاید آنکارا در این فکر است که این گروه‌های تندرو می‌توانند در آینده برای فشار ترکیه بر سایر کشورها مفید باشند و با توجه به نیاز آنها به منابع مالی برای ادامه حیاط، آنکارا حاضر است این بار نیز سرمایه گذاری دیگری برای چرخش قدرت به نفع خود در منطقه انجام دهد.

از میان دلایل گوناگون دیگری که در این زمینه وجود دارد، دشمنی دیرینه حکومت ترکیه با کردها هم حائز اهمیت است و شاید آنکارا نمی‌خواهد به کمک نژادی بشتابد که همیشه دشمن شماره یک خود تلقی می کرده است و حتی اخیراَ خواستار خروج همه کردهای مبارز از خاک خود شده بود.

به هر حال، اهداف ترکیه از این سکوت معنادار در قبال جنایات داعش و خودداری از اعزام نیرو برای کمک به مردم بیگناه کوبانی که تحت شدیدترین حملات تروریستی قرار دارند هر چه که باشد قطعاً وجهه این کشور سکولار با جمعیت عظیم مسلمانان را در آینده تخریب خواهد کرد.

خیزش‌های مردمی اخیر در شهرهای ترکیه ضد حکومت اردوغان به سبب به تفاوتی وی نسبت به کشتار مردم بیگناه در سوریه و عراق هم توسط آنکارا سرکوب شد و ده‌ها کشته و مجروح بر جای گذاشت. بدیهی است که در صحنه نبرد کوبانی هم سرانجام حق بر باطل پیروز خواهد بود و آنچه در تاریخ بر جای می‌ماند، روسیاهی دولت ترکیه در قبال فریادهای کمک خواهی مردم بیگناه این شهر قهرمان است.

انتهای پیام