تیمی از محققان امریکایی، آلمانی و هلندی با استفاده از برنامه نرم‌افزاری گوشی هوشمند، ایده‌های جدیدی را درباره ماهیت اخلاق یافته‌اند.

به گزارش سرویس پژوهشی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در این مطالعه گروه بزرگی از داوطلبان در یک آزمایش اخلاقی شرکت داشتند.

اخلاق نقش مهمی در جوامع مدرن ایفا می‌کند و یکی از مهارکننده‌های اصلی هرج‌و‌مرج به شمار می‌آید. افراد در وضعیت‌هایی که اخلاقی یا غیراخلاقی می‌دانند، شرکت می‌کنند و به آن‌ها واکنش نشان می‌دهند. اما به دلیل ماهیت گریزپای اخلاق، دانشمندان نه تنها در تعریف و ارزیابی آن بلکه در یافتن شیوه‌های عملکرد آن‌ در افراد و جوامع با مشکل مواجه بوده‌اند.

محققان با همکاری دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در آخرین تحقیقاتشان و در تلاش برای کشف بیشتر جوانب اخلاق، به دنبال مطرح‌کردن پرسش‌هایی از افراد درباره مشاهدات، اعمال و احساساتشان بودند.

طی این پژوهش، 1252 نفر برنامه‌ای ویژه را روی تلفن‌شان دانلود کردند و این برنامه به محققان امکان کنکاش سوژه‌هایشان در زمان‌های تصادفی را می‌داد. این افراد از لحاظ اعمال اخلاقی که در یک ساعت نخست انجام می‌دادند یا شاهد آن بودند، بررسی شدند. همچنین این موضوع بررسی شد که چنین عمل‌هایی چه احساسی در آن‌ها ایجاد می‌کرد و آن‌ها چگونه واکنش نشان می‌دادند.

طی بازه زمانی سه روزه، پیغام‌های متنی به داوطلبان ارسال و از آن‌ها دریافت شدند. پس از آن، محققان 13 هزار و 240 پیغامی را که از سوژه‌ها دریافت کرده‌ بودند، تحلیل کردند و در این فرآیند به دنبال یافتن الگوها، مسیرها و اطلاعات جدید درباره اخلاق بودند.

در نهایت، تیم علمی دریافت افرادی که خود را مذهبی می‌پنداشتند در مقایسه با افرادی غیر مذهبی، لزوما اعمال اخلاقی‌ یا غیراخلاقی‌تری را انجام ندادند. دانشمندان همچنین دریافتند اشخاصی که هدف یک عمل اخلاقی بودند، در مقایسه با افرادی که خود آن اعمال اخلاقی‌ را انجام می‌دادند حس بهتری داشتند و اینکه افراد مذکور بعدها بیشتر امکان داشت که آن عمل اخلاقی را خودشان انجام دهند؛ چیزی که دانشمندان علوم اجتماعی آن را واگیری اخلاقی می‌نامند.

محققان همچنین شواهدی یافتند مبنی بر این که وابستگی سیاسی روی اخلاق تاثیرگذار بوده و افرادی با تمایلات آزادی‌خواهانه بیشتر، روی عدالت در بین افراد متمرکز بودند در حالی که افرادی که محافظه‌کارتر بودند، به احترام‌گذاشتن به مقامات واکنش قوی‌تری داشتند.

این مطالعه با استفاده از فناوری‌های جدید دریچه‌ای جدید را به سوی روشهای آزمایشی جامعه‌شناسی باز می‌کند و جزئیات آن در مجله Science منتشر شده است.

انتهای پیام