معاون وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به اظهارات اخیر باراک اوباما رییسجمهور آمریکا مبنی بر "برچیده شدن" تأسیسات هستهای ایران در پی توافقنامه ژنو گفت: استفاده از این کلمه کمال سوءاستفاده از یک واژه است و اصلاً چنین اتفاقی درباره برنامه هستهای ایران نمیافتد.
به گزارش خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، سیدعباس عراقچی یکشنبه شب در برنامه گفتوگوی ویژه خبری درباره اظهارات اوباما پس از اعلام توافق برای اجرای برنامه اقدام مشترک از 30 دیماه اظهار کرد: البته ما مشکل آقای اوباما در کنگره را درک میکنیم و نمیخواهیم چیزی بگوییم که مشکل ایشان بیشتر شود.
وی افزود: ایشان (اوباما) برای اینکه بتواند دوستان خود در کنگره یا جاهای دیگر را راضی کند چنین موضوعاتی را مطرح میکند و عبارت سخیفی مانند "برچیده شدن" را بکار میبرد.
عراقچی با بیان اینکه "ایران تحت فشار مذاکره نمیکند"، تاکید کرد که اگر هر تحریمی علیه ایران تصویب شود، مذاکرات متوقف و توافقنامه با شکست مواجه خواهد شد.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایران با 1+5 همچنین درباره تأسیسات آب سنگین اراک گفت: یکی از موضوعات مربوط به مذاکرات گام نهایی، موضوع اراک است. در تلاش هستیم در مذاکرات گام نهایی با استفاده از فناوری نگرانیهای طرف مقابل درباره آب سنگین اراک را کاهش دهیم تا این تأسیسات به کار خود ادامه دهد.
وی تصریح کرد که درباره این مسأله با متخصصان داخلی و حتی خارجی صحبتهایی انجام شده است.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه پس از ماراتن طولانی راههای اجرای توافق به درکی مشترک رسید و قرار شد از 20 ژانویه (30 دی) اجرا شود گفت: گام اول به منظور اعتمادسازی برای ورود به مذاکرات جامع بود و مذاکرات اصلی در گام نهایی و جامع انجام می شود که امیدواریم در یک فضای همکاری انجام شود. در توافق ژنو پیش بینی شده که در مرحله اول یک گام اول 6 ماه برداشته شود که این گام اول از طرف دو طرف برای اعتماد سازی است. ما نسبت به ماهیت صلح آمیز برنامه هستهای خودمان و طرف مقابل هم اقدام به تعلیق تحریمهایی میکند تا اعتماد ایران را جلب کند تا بتوانیم وارد مذاکرات اصلی شویم.
عراقچی با اشاره به اینکه در مرحله اول دو اقدام اتفاق میافتد، تصریح کرد: دو طرف در این توافقنامه پذیرفتند در همان جایی که هستند، بیشتر جلوتر نروند یعنی طرف مقابل قبول میکند که تحریم جدید وضع نکند، چه به صورت یک جانبه و چه به صورت چند جانبه و لذا تحریمها در سطح فعلی حفظ میشود؛ در مقابل ماهم برنامه هستهای کشورمان گسترش کمی پیدا نمیکند.این موضوع به معنای توقف برنامه هستهای نیست. هیچ بخشی برچیده نمیشود و کل ساختار بر سرجای خودش خواهد بود و هر چیزی که فعالیت میکند به فعالیتش ادامه میدهد، غنی سازی ادامه می یابد ولی از نظر کمی گسترش نمیدهیم مثلا سانتریفیوژهای جدید تولید نمیشود و در اراک تجهیزات جدید اضافه نمیکنیم ولی گسترش کیفی که مربوط به تحقیق و توسعه است ادامه خواهد داشت و ما محدودیتی برای خود قائل نیستیم.
وی افزود: اتفاق دومی که روی میدهد این است که در واقع طرفین از وضع موجود کمی به عقب باز میگردند، کاری که ما انجام می دهیم به نوعی توقف است، تعلیق غنی سازی 20 درصد و تبدیل این مواد به اکسید و مواد رقیق شده است که در دورهای 6 ماهه است و در مقابل 1+5 چندین کار را انجام خواهد داد که 8 یا 9 مورد است؛ یکی تعلیق تحریمهای نفتی است که بر این اساس دیگر از خریداران نفت کشورمان خواسته نمیشود هر 6 ماه 20 درصد خرید نفت از ایران را کاهش دهند و به عبارت دیگر فروش نفت ایران در سطح فعلی حفظ خواهد شد. بیشتر تحریمهای وضع شده علیه ایران مربوط به موضوع هستهای بوده و در واقع با لغو این تحریمها بیشتر تحریم های اعمالی علیه ایران تعلیق میشوند. سایر تحریم ها مربوط به موضوعاتی مانند حقوق بشر و ... بوده است. که در حال حاضر دستوری برای ورود به این موضوعات نداشتیم آن چه که دستور کار مذاکرات بوده مذاکره برای مساله هستهای بود.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران ادامه داد: اقدام دوم طرف غربی تعلیق تحریم صنایع پتروشیمی کشورمان است که هم در نفت و هم در پتروشیمی تحریمهای مرتبط که تحریم بیمه، حمل و نقل و مسائل مالی است برداشته می شوند.همچنین تحریم خودرو نیز متوقف میشود و خودرو به ایران صادر خواهد شد، تحریم طلا و برخی از تحریمهای هوایی و قطعات یدکی برای هواپیماهای ما نیز برداشته میشود. در مسایل بانکی نیز کانال بانکی برای تبادل بانکی درباره اقلام غیر تحریمی مشخص میشود که مواد غذایی، دارویی و تجیهزات پزشکی و اقلامی از این دست و همچنین شهریه های دانشجویان در خارج از کشور از این مسیر انجام میشود، مسیری که پیش از این در ظاهر تحریم نبود ولی در واقع هیچ بانکی با ایران کار نمیکرد باز خواهد شد.
عراقچی اضافه کرد: تجارت قانونی ما با اتحادیه اروپا تا 10 برابر وضع موجود یعنی حدود یک میلیون یورو آزاد خواهد شد و 4/2 میلیارد دلار از پولهای ایران که در خارج از کشور محدود شده آزاد میشود. تمام این موارد در روز اولش یعنی روز 20 ژانویه اجرا میشود به جز مورد آخر یعنی از روز 20 ژانویه تحریمهای مربوط به نفت و پتروشیمی و مسائل مربوط به طلا و خودرو برداشته میشود، مقدمات این کار فراهم شده و بانکهایی در نقاط مختلف مشخص شده و به اینها (کشورهای 1+5) به طور مشخص آمریکا و اروپا مجوز لازم را دادند تا بلافاصله وارد تعامل با ایران شوند و تنها موردی که در روز اول روی نمیدهد آزاد شدن 4.2 میلیارد است که قرار است این مبلغ در روندی 6 ماهه در نوبتهای مختلف(8 نوبت) در تاریخهای مختلف آزاد میشود و در مقابل ماهم تبدیل مواد 20 درصد را که قرار است نیمی به اکسید و نیمی دیگر رقیق شود در طول 6 ماه تقسیم کردهایم که در فواصل مختلف و هر ماه به مقدار مشخص انجام می شود.
وی با بیان این اینکه اکسید سازی هر ماه به میزان 15 کیلو خواهد بود، اظهارکرد: این اقدام در 6 ماه انجام میشود ولی رقیق سازی به دلیل مسائل فنی در طول سه ماه انجام میشود و تناسبش برقرار شده است. اصل توازن و تعادل بین اقدامات دو طرف مهم بوده است.
معاون وزیر خارجه کشورمان تاکید کرد: ساختار برنامه هستهای ما حفظ خواهد شد و جمع آوری نمیشود و همه چیز غیر از دو مورد مطرح شده سر جای خودش است و آن دو مورد در یک روز قابل برگشت هست، یعنی برگشت غنی سازی در کمتر از یک روز میتواند بازگردد.هر زمانی که طرف مقابل تحت فشار کنگره اقدامی خلاف توافق نامه انجام دهد و تحریم جدید وضع کند، ما بلافاصله به وضع فعلی باز خواهیم گشت و دوباره برنامه هستهای را به شکل کنونی ادامه میدهیم که این در طرف مقابل صادق نیست و علیرغم ادعاهایی که انجام میشود یک شکاف بزرگ در ساختار تحریمها شکل میگیرد به ویژه که بار روانی تحریمها برداشته میشود.
وی احترام به غنی سازی در کشورمان را یکی دیگر از دستاوردهای مهم توافق ژنو دانست و تاکید کرد: با اجرا شدن گام اول در واقع 6 کشور در حال احترام گذاشتن به ملت ایران است و قبول می کنند که این غنی سازی ادامه یابد که مقاومت مردم ایران، ثمره خون شهیدان و به ویژه شهدای هسته ای و دانشمندان گمنام بسیاری است که پشت درهای بسته شبانه روز زحمت کشیدند و این افتخار را آفریدهاند.
معاون وزیر امور خارجه در ادامه درباره برخی موضوعات مطرح شده از سوی کنگره آمریکا درباره تصویب تحریمهای جدید علیه ایران تاکید کرد: لابیهایی در آمریکا به دنبال جنگ افروزی هستند و می خواهند تحریمهای جدیدی وضع کنند که حتما تصویب تحریمهای جدید باعث توقف اجرای توافقنامه و شکست آن می شود.اگر کنگره به دنبال تصویب قوانین جدید و یا فشار بیشتر بر ایران است باید متوجه شده باشد که فشارها بر مواضع ایران تاثیری نخواهد داشت. تحریم جدید وضع شود توافق متوقف می شود. به کنگره توصیه میکنیم که با احترام با ملت ایران سخن بگویند و از در احترام وارد شوند . ما در شرایط برابر مذاکره می کنیم و حتما تن به فشارهایی که دنبال میکننند نخواهیم داد.
عراقچی در ادامه وجود تفاسیر مختلف و تفاسیر یک جانبه را طبیعی دانست و گفت: باید مانع تفسیرهای یک جانبه شویم. در مذاکرات کارشناسی که داشتیم بحث اصلی ما این بود که آنها می خواستند توافق را به نفع خود تفسیر کنند. ما حتی در موردی مذاکرات را به این دلیل قطع کردیم تا اجازه ندهیم که تفسیر یک جانبه ای داشته باشند. ایستادگی کردیم و به همین دلیل مذاکرات طول کشید و به سطح بالاتر رسید و در آن سطح ادامه یافت تا به توافقی برسیم.
وی درباره ادامه مذاکرات مربوط به گام نهایی نیز گفت: برای اینکه در مذاکرات نهایی گرفتار مذاکرات طولانی نشویم به صراحت تاکید کردیم که مذاکرات نهایی باید در یکسال نهایی شود ولی اجرای آن ممکن است در دورهای چند ساله باشد.اگر تا 6 ماه به راه حل نهایی نرسیم دو حالت وجود دارد، یا تصمیم داریم گام اول را ادامه دهیم تا وقتی مذاکرات نهایی به نتیجه برسد یا یک گام میانی بین گام اول و آخر تعریف کنیم. بین گام اول و دوم قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران بررسی خواهند شد. این موضوع نشان دهنده ضعف کشورهای غربی نسبت به این قطعنامههاست، قطعنامههایی که برای آنها بسیار مهم بود. اگر گام اول موفق باشد و مذاکرات گام نهایی به سرانجام برسد، این گام میانی نادیده گرفته خواهد شد.
معاون وزیرخارجه با بیان اینکه مذاکرات گام نهایی چند موضوع سخت دارد که نیاز به اهتمام دارد و نمی توان درباره به نتیجه رسیدن آن با قاطعیت صحبت کرد، ابراز داشت که اوباما درصد موفقیت را 50-50 عنوان کرده است و ما حتماً به یک انسجام و وفاق ملی نیاز داریم.
معاون وزیر امور خارجه در ادامه تفسیر طرفهای مقابل از تحقیق و توسعه را یکی از مباحث جدی اختلاف با طرف مقابل در مذاکرات دانست و گفت: تفسیر طرف مقابل از توافقنامه بسیار متفاوت بود. توافقنامه ژنو به روشنی میگوید که ایران به تحقیق و توسعه خود ادامه میدهد. با وجود آن طرف مقابل تفسیرهایی را ارائه میکرد که مذاکرات کارشناسی را با وقفه همراه کرده بود که در این میان ورود یک سانتریفیوژ جدید پیشرفته در نطنز که با فاصله کوتاهی پس ار مذاکرات ژنو انجام شد و حق ما هم بود این مساله را دشوارتر کرده بود و حساسیت برانگیز شد و باعث تعجب آنها شده بود که ما چگونه این اقدام را انجام دادیم.مشاجرات تندی در همین زمینه در مذاکرات اخیر کارشناسی ایجاد شد. ما تاکید کردیم هیچ تفسیری که حق تحقیق و توسعه کشورمان را محدود کند، قائل نیستیم، سانتریفیوژی که تولید و وارد نطنز شده بر نخواهد گشت و در نطنز میماند که سرانجام آنها قبول کردند که این یکی از راه حلهایی بود که آنها به پایتختهایشان بردند و خانم اشمید به من اطلاع داد که توسط شش کشور پذیرفته شده است. که این سانتریفییوژهم در آژانس بین المللی انرژی اتمی ثبت شود.
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره تصویب تحریمهای جدید توسط کنگره هم گفت: روشن است وقتی ایران توافقی عادلانه را با حسن نیت قبول کرده در صورت نقض توافقات مسلما در جامعه جهانی تقصیر به گردن کنگره آمریکا خواهد افتاد و آقای اوباما نیز دراین باره به صراحت اعلام کرده است که اگر تحریم های جدید علیه ایران تصویب شود اجماع طرف مقابل به ویژه در زمینه تحریمهای جدید شکسته خواهد شد. رئیس جمهور آمریکا متعهد شده که جلوی تحریمها را بگیرد و تهدید به وتو کرده که این کار توسط رئیس جمهورعلیه کنگره بسیار کم انجام شده است چرا که برای رئیس جمهور هزینه دارد، باید دید که ایشان می تواند به تهدیدهای خود علیه کنگره عمل کند یا خیر. ممکن است کنگره نهایتا این کار ارا انجام دهد در این صورت توافق متوقف میشود و همه دنیا خواهد فهمید چه کسی دنبال چه هدفی است و حقانیت ایران اثبات میشود. ما از این جهت نگران نیستیم. این تصمیمی است که اوباما اعلام کرده است و توافقی بوده که صورت گرفته است.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه امور بوروکراتیک همگی باید تا قبل از 20 ژانویه توسط طرف غربی و ما انجام شود تصریح کرد که ما اطلاع داریم هیاتهایی از کشورهای غربی به کشورهای خریدار نفت ما مراجعه کردهاند همانطور که ما هم مقدمات مربوط به بازرسان آژانس را فراهم کردهایم تا زمانی که ما از 20 ژانویه متوقف کردیم، اطلاع دهند و طرف مقابل هم برخی پیش نویسها برای تغییر در قوانین را هم آماده کرده است.
عراقچی با اشاره به اینکه طرف غربی غنی سازی را منطبق بر نیازهای کشورمان مورد بررسی قرار می دهد افزود: این بحث غیر منطقی نیست ولی بحث اینجاست که این نیازها را چه کسی تعریف میکند و ما اجازه نمیدهیم دیگری برای ما تعریف کند پس ما توافق کردیم که در گام نهایی محدوده غنی سازی به صورت مشترک تعریف شود و براساس نیازهای عملی تعریف شود و این در شرایطی است که غنی سازی ایران ادامه مییابد و اگر چیز کوچکتری از نیاز ما تعریف کنند، نمیپذیریم چون ضرر نمیکنیم و در واقع زمین دست ما است.اگر غنی سازی را متوقف کرده بودیم بعد مذاکره میکردیم مانند دوره گذشته آن زمان ما بازنده بودیم و طرف مقابل وقت کشی میکرد.نکته دوم اینکه اگر ما محدودهای تعریف کردیم تا ابد نیست و این دورهای دارد که پس از آن این محدوده نیز برداشته میشود.
معاون وزیر امور خارجه درباره مذاکرات دررابطه با راکتور آب سنگین اراک نیز گفت: این راکتور هنوز در مرحله ساخت قرار دارد و به مرحله بهره برداری نرسیده است.
وی توضیح داد: براساس توافق ژنو دیگر چیز جدیدی در طول دوره گام اول در اراک نصب نخواهد شد تا نگرانیهای موجود نسبت به آب سنگین اراک رفع شود. نگرانی از راکتور آب سنگین مسئلهای عمومی از دید اشاعه سلاحهای هستهای است چرا که سریعترین راه برای رسیدن به بمب هستهای برای کشورهایی است که به دنبال آن هستند و ما اعلام آمادگی کردهایم که بتوانیم این نگرانی را رفع کنیم و ما پس از مشورتهای فنی به راه حلهایی رسیدهایم که بتوانیم سوء استفادهها از راکتور آب سنگین را به حداقل برسانیم. دوستان دانشمند ما تاکید کردهاند که از طریق فناوری میتوان شیوههایی را به کار برد که براساس آن ابتکاراتی را به کار گرفت که امکان استفاده از پلوتونیوم که ماده اولیه سلاح هستهای است، فراهم نشود. بنابراین در مذاکرات گام نهایی با استفاده از فناوری، نگرانیها از آب سنگین اراک رفع میشود.
وی گفت مذاکرات مربوط به این راکتور دشواری هایی دارد. این راکتور ثمره 30 سال کار علمی در کشور است و به آسانی به دست نیامده که آسان از دست داده شود. اما باید بدانیم که طرف مقابل نگرانی هایی دارد و احتمالات متعددی را پیش خود مطرح میکند. ما هم باید به شیوهای رفتار کنیم که این نگرانیها را در گام نهایی رفع کنیم ولی در گام فعلی پیشرفت نکردن در نصب تجهیزات مطرح شده است اما پیشرفت ساختمانی میتواند انجام شود.
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از سخنان خود با تکذیب اخبار منتشر شده درباره تاسیس دفتر از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی در تهران گفت: چنین درخواستی از سوی آژانس داده نشده است و اگر درخواستی برای تسهیل بازرسی داده شود آن را بررسی کرده و اقدامات لازم را انجام می دهیم. ایران مشکلی با بازرسی بیشتر آژانس ندارد. تمامی امکانات لازم را برای بازرسی از فعالیت های هسته ای فراهم کرده ایم اما به سوء استفاده بازرسان از آن حساسیم و اجازه سوء استفاده آنها را نخواهیم داد.
انتهای پیام
نظرات