می‌توان گفت مهم‌ترین بخش و ویژگی توافق ژنو در زمینه اقداماتی که 1+5 متعهد شده است در گام اول انجام دهد، آزاد شدن بخشی از درآمدهای نفتی ایران در حساب‌های خارجی برای خرید محصولات کشاورزی، غذایی و دارو است. هم‌چنین تعلیق تحریم‌ها در زمینه صادرات نفت خام به میزان 200 هزار بشکه در روز، دریافت عواید حاصل از فروش این میزان به صورت نقد و کاهش نیافتن میزان صادرات نفت خام است.

برخلاف آن چه آمریکایی‌ها معتقدند فقط 7 میلیارد دلار از اجرای توافق ژنو به ایران تعلق می‌گیرد ایران معتقد است که این مبلغ به 20 میلیارد دلار می رسد.

حمید بعیدی نژاد، عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان که مسوولیت مذاکرات کارشناسی با 1+5 را بر عهده دارد، در بخش دوم از گفت‌وگوی خود با ایسنا درباره متن "برنامه اقدام مشترک" به بررسی اقدامات داوطلبانه‌ و تعهدات 1+5 در برابر اقداماتی که ایران در چارچوب توافق انجام می دهد پرداخت.

براساس توافق ژنو، صادرات نفت خام ایران به میزان فعلی (یک میلیون بشکه) حفظ می‌شود

وی در پاسخ به این‌ پرسش که چرا «تلاش» کشورهای 1+5 برای کاهش خرید نفت خام ایران در توافق ژنو مورد توجه قرار گرفته است؟ گفت: دولت آمریکا در گذشته تلاش گسترده‌ای را به اجرا گذارد تا خرید نفت خام ایران را از سوی خریداران محدود کند. به طوری که تحت این فشارها خریداران به طور پلکانی خرید نفت از ایران را کاهش دادند. اما حالا بر اساس این بند از توافق قرار است این تلاش ها متوقف شوند. در واقع خریداران نفت ایران باید قادر باشند که تا همین اندازه‌ای که اکنون از ایران نفت خریداری می‌کنند، به خرید خود ادامه دهند.

وی با اشاره به میزان صادرات نفت ایران که در حال حاضر حدود یک میلیون بشکه است و اگر تلاش‌ آمریکا در کاهش میزان خرید نفت ایران ادامه یابد این میزان به 800 هزار بشکه در روز می‌رسد، گفت: قرار است براساس توافق ژنو، صادرات نفت خام به میزان فعلی حدود یک میلیون بشکه حفظ شود.

میزان صادرات نفت خام ایران کاهش نمی‌یابد

بعیدی‌نژاد در پاسخ به این‌که برخی آمار و اخبار حاکی از آن است که اکنون میزان فروش نفت ایران حدود 700 هزار بشکه در روز است؟ گفت: بر اساس آخرین اطلاعات میزان فروش نفت ایران حدود یک میلیون بشکه است و بر اساس تحریمی که آمریکا پیش از این تصویب کرده است، قرار بود صادرات نفت ایران به طور پلکانی کاهش یابد، اما این اقدام از سوی دولت آمریکا بر اساس برنامه اقدام مشترک ژنو متوقف خواهد شد.

آمریکایی‌ها می‌گفتند هیچ جنبه‌ای از تحریم‌های نفتی ایران برداشته نخواهد شد اما...

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان درباره چگونگی بازگشت مبالغ مشخص از عواید فروش نفت خام ایران که در بندی از برنامه اقدام مشترک به آن اشاره شده است گفت: از همان ابتدای مذاکرات میان ایران و 1+5 بر سر این‌که 1+5 در بخش اقدامات متقابلش باید به کاهش تحریم‌های نفتی هم بپردازد، اختلاف اساسی وجود داشت. آن ها ( به ویژه آمریکایی‌ها) می‌گفتند که نمی‌توانند در خصوص برداشتن هیچ جنبه ای از تحریم های نفتی و یا آزاد کردن عواید نفتی که هم اینک در بانک های خریداران نفت ایران به نوعی با محدودیت های خاصی روبروست انعطافی داشته باشند، چراکه این موضوع در چارچوب تحریم های مصوب کنگره است و دولت آمریکا بدون نظر و کسب موافقت کنگره نمی تواند در خصوص موضوع تحریم های نفتی اقدامی را صورت دهد.

وی ادامه داد: در بحث‌های بسیاری که بر روی این مساله صورت گرفت ما می گفتیم اگر بر روی این موضوع وارد مذاکره نشوند، توافقی شکل نخواهد گرفت و در نهایت با اصرار ایران بخشی از تحریم‌های نفتی که تصمیم در خصوص آن در نوعی هماهنگی با کنگره در حوزه اختیارات رییس جمهور قرار دارد در چارچوب اقدامات متقابل 1+5 قرار گرفت.

عواید فروش 200 هزار بشکه نفت، 4.2 میلیارد دلار به ایران پرداخت می‌شود

این دیپلمات ارشد کشورمان درباره میزان عواید فروش نفت خام ایران ناشی از لغو بخشی از تحریم‌ها علیه ایران اظهار کرد: ایران امروز تحت تاثیر تحریم‌ها برای دریافت عواید فروش نفت خود با مشکلات بانکی رو به روست، اما بر اساس توافق ژنو قرار است از مجموع یک میلیون بشکه، عواید 200 هزار بشکه از صادرات کشور که قرار بوده است کاهش یابد در اثر اجرای برنامه اقدام مشترک کاهش نخواهد یافت و با تعیین سازوکار مشخص و به طور نقد به ایران پرداخت می شود.

بعیدی‌نژاد درباره نوع ارز دریافتی گفت: از آن‌جا که دلار به طور کلی در تحریم قرار دارد، این پول با ارزهای دیگر از جمله یورو به ایران بازگردانده می‌شود.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان تاکید کرد: عواید ناشی از فروش 200 هزار بشکه نفت، برای مدت شش ماه حدود ٣/٦ میلیارد دلار است. اما با اضافه شدن هزینه یکی دیگر از زمینه هایی که تامین آن از عواید نفتی کشور در خارج مورد قبول انها بود ولی جزییات آن با پیچیدگی هایی همراه شد، این مبلغ برگشتی به ٤/٢ میلیارد دلار بالغ گشت.

وی در رابطه با تعلیق تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا از بیمه و خدمات حمل و نقل مرتبط با معاملات نفتی مذکور گفت: در مذاکرات مربوط به حذف تحریم ها، ایران همواره این بحث را مطرح می کرد که اگر موردی از تحریم برداشته می‌شود، باید تمام متعلقاتش هم برداشته شود تا هدف ما از رفع آن تحریم تحقق یابد. بنابراین موضوع بیمه و خدمات حمل و نقل مرتبط با معاملات نفتی نیز در نظر گرفته شده و تحریم‌ها از این بخش‌ها نیز برداشته می‌شود.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان درخصوص چگونگی پرداخت عواید ناشی از فروش نفت خام ایران که گفته شده است به طور اقساط خواهد بود، گفت: این مبلغ به طور نقد و در شش بخش به حساب بانک های ایرانی واریز خواهد شد.

هیچ سقفی برای صادرات پتروشیمی با تعلیق تحریم‌ها وجود ندارد

مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه درخصوص تعلیق تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا از صادرات پتروشیمی ایران و تعلیق تحریم خدمات مرتبط با آن گفت: عوایدی که از این مساله به دست ایران می‌رسد جدای از عوایدی است که از فروش نفت خام به ایران تعلق می‌گیرد.

وی در پاسخ به این‌که رقم‌های متفاوتی در این رابطه مطرح شده است، افزود: باید دید با برداشته شدن این تحریم‌ها تا چه اندازه می‌توانیم اقلام و کالاهای پتروشیمی خود را صادر کنیم. بر اساس آمارهایی که از چند سال پیش وجود داشته است، بعضا صادرات پتروشیمی ایران تا 17 میلیارد دلار در سال هم می رسیده است و اگر این میزان را برای شش ماه در نظر بگیریم، به عدد 8/5 میلیارد دلار می رسیم.

بعید‌ی نژاد با طرح این پرسش که آیا الان که پتروشیمی ایران با تحریم مواجه شده است و راه‌های صادرات بسته شده، می‌توان با برداشته شدن تحریم ها به یک بار به همین میزان صادرات رسید ؟ اظهار کرد: بر اساس آخرین آمارها صادرات ایران قبل از اعمال تحریم‌ها ‌ یک سال و نیم پیش به 10 میلیارد دلار در سال رسید که برای شش ماه می‌شود 5 میلیارد دلار. مساله مهم در این بخش این است که هیچ سقفی برای میزان صادرات ایران در زمینه پتروشیمی در این توافق وجود ندارد و هر چقدر ایران بتواند و سازوکارش در این مدت فراهم شود، می‌تواند صادر کند و عواید آن را به کشور برگرداند.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان درباره مبلغ یک و نیم میلیارد دلاری که در بیانیه کاخ سفید (فکت‌شیت) به آن اشاره شده است؟ گفت: ما مبنای محاسبه آن ها را نمی دانیم. اما آنچه مهم است این که طبق توافق هیچ محدودیتی برای این‌که تمامی عواید صادرات پتروشیمی به هر مقدار که باشد در دسترس صادرکننگان قرار گیرد، وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد که تحریم ها از عواید ناشی از صادرات پتروشیمی و خدمات مرتبط با آن و حمل ونقل، بیمه و تبادلات بانکی در این مدت شش ماهه برداشته می‌شود.

تعلیق تحریم‌ها در بخش طلا و فلزات گران‌بها پیشنهاد 1+5 بود

بعیدی‌نژاد درباره تعلیق تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا از طلا و فلزات گران‌بها و خدمات مرتبط با آن‌ها با تاکید بر این که آن چه در این توافق مورد اشاره است سنگ‌ها و فلزات قیمتی مثل الماس است نه هر نوع فلزات و سنگ‌های گران‌بها چون در مورد بقیه تحریمی وجود ندارد، گفت: خرید و فروش در این زمینه به طور کامل آزاد می‌شود و بسته به میزان نیاز کشور این تعاملات صورت می‌گیرد.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان در پاسخ به این‌که آیا تعلیق تحریم‌ها در زمینه طلا و فلزات گرانبها از اولویت‌ها و نیاز فوری ایران بوده است؟ گفت: ما بر روی برخی از مسائل اشتیاق زیادی نشان نمی‌دادیم، ولی پیشنهادهای که می شد را رد هم نمی‌کردیم. اگر اشتیاق نشان می دادیم اهرم های فشار روی مسایل دارای اولویت اصلی خود را از دست می دادیم. طبیعی است که در جریان یک مذاکره وقتی روی موضوع آسانی اشتیاق نشان بدهید آن را برای شما تامین می کنند و بعد در خصوص موضوعات دیگر از شما انتظار انعطاف دارند.

وی ادامه داد: در هر صورت حتی با برداشته شدن ممنوعیت ها در زمینه طلا و فلزات گران‌بها براساس اطلاعاتی که به دست ما رسیده است، عواید قابل توجهی از تعلیق تحریم‌ها در این بخش نصیب کشور می‌شود. چرا که با اعمال تحریم علیه این بخش، در لحظات پایانی برخی از محموله های طلا که قرار بود به کشور وارد شود، ارسال نشدند. با اجرای توافق ژنو این محموله ها و یا عواید آنها می تواند به کشور برگردند.

با تعلیق تحریم‌ها صنعت خودرو رونق پیدا می‌کند

بعیدی‌نژاد در رابطه با تعلیق تحریم‌های آمریکا بر صنعت خودرو و تعلیق تحریم‌های خدمات مرتبط با آن اظهار کرد: این بخش نیز از مواردی بود که طرف مقابل ما به آن اشتیاق داشتند و علاقه داشتند که در این زمینه وارد بحث شوند، اما فکر می‌کنم با برقرار شدن روابط مرتبط با صنعت خودرو از جمله برقرای صادرات قطعات خودرو، مشکلات بسیاری حل خواهد شد.

این دیپلمات ارشد کشور تصریح کرد: در چند سال گذشته تنها خودروی کامل می‌توانست وارد کشور شود و به همین دلیل بازار خودروی ایران دچار مشکل شده بود و عملا واردات خودرو به ایران جای صنعت خودرو را بسیار تنگ کرده بود و بسیاری از شرکت‌های خودرو سازی با مشکلات بسیاری مواجه شدند. شرکت های خودرو سازی خارجی به ویژه فرانسوی که خیلی مایل به کار با ایران بودند در اثر این تحریم ها در مضیقه زیادی قرار گرفتند. حال با تعلیق تحریم‌ها در این بخش امکان این‌که قطعات خودرو به طور پکیج به ایران بیاید و در ایران مونتاژ شود به وجود می‌آید و صنعت خودروی کشور می‌تواند رونق دوباره‌ای پیدا کند.

وی در رابطه با شرکت‌هایی که تحت تاثیر تعلیق این تحریم‌ها به ایران بازخواهند گشت، گفت: تمام خودروسازی‌هایی که قبلا با ایران کار می‌کردند، از جمله فرانسوی‌ها و کره‌ای‌ها به ایران بازمی‌گردند. این اشتیاق از همین الان که برنامه اقدام مشترک ژنو به اجرا درنیامده است، نشان داده شده است.

این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این‌ پرسش که تا چه اندازه می‌توان انتظار داشت تعلیق تحریم‌ها در شش ماه با توجه به کوتاه بودن زمان مذکور، محقق شود و صنایع ما از این محل متنفع شوند؟ اظهار کرد: صنایع خودرو و طرف‌های مقابل از همین حالا با توجه به علاقه‌ای که برای فعال کردن این بازار دارند، کارهایی را شروع کرده‌اند. علاوه بر این در گفت‌وگوهای کارشناسی که با 1+5 برای اجرای توافق داریم، بسیاری از اموری که باید برای هر یک از این بخش‌ها انجام شود، مرور و بررسی خواهد شد. به ویژه برای آماده‌سازی مبانی حقوقی و قانونی و برخی دیگر از اقدامات بانکی و پولی بحث های خوبی در جریان است.

قبل از این که روز اجرای برنامه اقدام مشترک فرا رسد باید مقدمات کار فراهم شده باشد

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان گفت: قبل از این‌که روز اجرای "برنامه اقدام مشترک" فرا برسد، باید مقدمات کار فراهم شده باشد و بلافاصله ما بتوانیم در هر یک از بخش‌های مورد اشاره در توافق، خواسته‌های‌مان را مطرح و پاسخ دریافت کنیم.

سازوکارهای فعالیت در زمینه خودرو، پتروشیمی و نفت به سرعت شکل می‌گیرد

بعیدی‌نژاد خاطرنشان کرد: با توجه به علاقه و نیاز بازارهای دو طرف در زمینه‌هایی مثل خودرو، پتروشیمی و نفت، سازوکارها به سرعت شکل می‌گیرند و در این میان وقت تلف نمی‌شود.

برای اولین بار تعمیر هواپیماها در ایران انجام و هر قطعه‌ای نیاز باشد تامین می‌شود

وی در رابطه با تعلیق تحریم‌های آمریکا در زمینه صدور گواهی عرضه و نصب قطعات یدکی برای ایمنی پرواز هواپیماهای غیرنظامی ایران تصریح کرد: بسیاری از قطعات هواپیماهای غیرنظامی کشور توسط شرکت‌های ایرباس و بوئینگ ساخته یا مونتاژ می‌شوند. اما مساله ای که این جا وجود دارد این است که حتی قطعات ساخته شده در شرکت هواپیمایی ایرباس که بخشی از این قطعات توسط شرکت بوئینگ ساخته می شود طبق قوانین آمریکا، آن قطعه آمریکایی محسوب می شود. از این رو بخش هواپیمایی ما تحت تاثیر تحریم‌های یک‌جانبه با مشکلات زیادی رو به رو شده است.

این دیپلمات کشورمان اضافه کرد: بر اساس توافق ژنو، برای اولین بار آمریکا پذیرفته است که تعمیر هواپیما در ایران انجام شود و در این شرایط هر قطعه‌ای که هواپیماها نیاز داشته باشند، سفارش داده شده و از شرکت‌های آمریکایی و اروپایی تامین می‌شوند.

بعید‌ی‌نژاد گفت: مهم‌ترین هواپیماهای ما متعلق به شرکت ایران ایر هستند و تعمیرشان از این پس می توانند در ایران انجام شوند. بنابراین تعلیق تحریم‌ها در این بخش بسیار مهم و موثر است.

وی در پاسخ به این‌که چه ضرورتی داشت در متن توافق بر صادر نشدن قطعنامه‌های جدید در زمینه هسته‌ای توسط شورای امنیت تصریح شود در حالی که احتمال صدور قطعنامه در شورای امنیت در مدت شش ماه بسیار بعید است یا این که چرا هر یک از این بخش ها در یک بند آمده است در حالی که می توانست صادر نشدن قطعنامه و تصویب تحریم اتحادیه اروپا و دولت آمریکا و شورای امنیت به طور جداگانه اشاره شود؟ اظهار کرد: هر کدام از این گروه‌ها هویت مستقل حقوقی و سیاسی خود را دارند و از سویی هر کدام می‌توانند تحریم‌هایی را جداگانه یا در یک تصمیم جمعی در شورای امنیت سازمان ملل پیشنهاد کنند. از سوی دیگر ترکیب کردن این سه گروه و قرار دادن آن‌ها در یک جمله به لحاظ ویرایشی امکان‌پذیر نبود.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان در پاسخ به این پرسش که چرا در بخش صادر نشدن تحریم‌ها، تعهد به عدم وضع تحریم های جدید به دولت آمریکا و کنگره نسبت داده شده است، نه سنای آمریکا؟ تصریح کرد: ما با دولت آمریکا گفت‌وگو می‌کنیم، همان‌طور که تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان از طرف دولت مذاکره می‌کند و نمی‌تواند از طرف مجلس شورای اسلامی تصمیم‌گیری کند.

برای نقل و انتقال بانکی و پولی بانک هایی از سوی دو طرف تعیین می‌شوند

وی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با ایسنا درباره «بانک‌های ایرانی غیرتحریم شده» که کانال مالی انتقال پول در زمینه تجارت امور انسان‌دوستانه هستند، اظهار کرد: بسیاری از بانک‌های خصوصی و دولتی غیرتحریمی‌اند. برای نقل و انتقال‌های مالی در زمینه تجارت امور انسان‌دوستانه که در توافق به آن اشاره شده است، بانک‌هایی از سوی دو طرف معرفی می‌شوند که این تبادلات مالی را انجام می‌دهند.

در تجارت امور انسان دوستانه محدودیت و سقفی وجود ندارد

بعیدی‌نژاد در پاسخ به این‌که ایران تا چه میزان می‌تواند تجارت در زمینه امور انسان‌دوستانه داشته باشد؟ گفت: همان‌طور که از متن توافق می توانیم متوجه شویم، محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. هر چه قدر نیاز داشته باشیم می‌توانیم برای محصولات کشاورزی، تولیدات غذایی، دارو، تجهیزات دارویی و مخارج پزشکی بیماران خارج از کشور هزینه کنیم.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان در پاسخ به این‌که اگر فردی خارج از کشور مخارج پزشکی نیاز داشته باشد، چگونه می‌تواند از ایران نقل و انتقال پولی داشته باشد؟ گفت: بانک مرکزی یا یک بانک مشخص دیگر در کشور مبلغ مورد نیاز را به حساب مرکز درمانی در خارج از کشور واریز می‌کند. ساز و کار این اقدام طبق توافق در نظر گرفته خواهد شد.

بعیدی‌نژاد با اشاره به مشکلاتی که ناشی از تحریم‌های شورای امنیت و یک جانبه در سال‌های گذشته به ویژه دو سال اخیر در زمینه نقل و انتقال پولی و بانکی به وجود آمده است، خاطرنشان کرد: آمریکا بانک‌های دنیا را به خاطر مراوده با ایران ترسانده است و جریمه‌های سنگینی را به آن‌ها تحمیل کرده از این رو، بانک‌ها با وجود این که به دنبال سود هستند اراده ای برای ورود به تبادلات مالی مربوط به ایران حتی در عرصه هایی که به طور کامل بدون مشکل هستند، ندارند و ترجیح می‌دهند اصلا وارد تعاملات مالی با ایران نشوند. برای رفع این مشکل که آمریکایی‌ها خود به آن واقف هستند، گفت‌وگوهایی صورت گرفته است و قرار است آمریکا در قالب دستورالعملی ویژه به همه بانک‌ها اعلام کند که برای خرید محصولات کشاورزی، تولیدات غذایی، دارو، تجهیزات دارویی و مخارج پزشکی بیماران خارج از کشور محدودیتی در زمینه انتقال پولی و بانکی وجود نخواهد داشت.

مراکز و نهادهایی که قبلا در زمینه امور انسان دوستانه تحریم شده‌اند مشمول تعلیق تحریم‌ها نمی‌شوند

وی اضافه کرد: هم‌چنین قرار شده حتی طرف مقابل چند بانک خارجی و مهم را برای این کار به طور اختصاصی تعیین کند و نامه‌ها و دستورالعمل‌های ویژه‌ای را برای این بانک‌ها صادر کند.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان در پاسخ به این پرسش که نهادها، سازمان‌ها و مراکزی که تاکنون در لیست تحریم‌های آمریکا، اروپا و شورای امنیت در زمینه انسان‌دوستانه قرار گرفته‌اند هم شامل تعلیق تحریم‌ها می‌شوند؟ گفت که مراکز و نهاد‌هایی که تاکنون مشمول تحریم‌ها شده‌اند در گام اول (دوره شش ماه) شامل تعلیق تحریم‌ها نمی‌شوند و تلاش می‌شود سفارش‌دهندگان در امور انسان‌دوستانه از بخش‌هایی باشند که قبلا تحریم‌ نشده‌اند.

هزینه محصولات غذایی، دارو و ... از محل درامدهای نفتی در حساب‌های خارجی پرداخت می‌شود

بعیدی‌نژاد خاطرنشان کرد: اما نکته مهمی که توافق ژنو در بخش تجارت امور انسان دوستانه وجود دارد این است که علاوه برآن که تسهیلات ویژه بانکی برای پرداخت هزینه ها در اختیار قرار می گیرد، مقرر شده است هزینه محصولات غذایی، کشاورزی، دارو، تجهیزات دارویی از محل درآمد‌های نفتی ایران که در حساب‌های خارجی قرار دارند و به خاطر تحریم‌های آمریکا و اروپا با محدودیت نقل و انتقال مواجه شده اند، پرداخت شود.

وی گفت: حساب‌های ما در ژاپن، چین، هند، تایوان، کره‌جنوبی و ترکیه که خریداران نفت ایران هستند با محدودیت‌های نقل و انتقال مواجه هستند، اما بر اساس برنامه اقدام مشترک قرار است برای تجارت امور انسان دوستانه، این گونه پرداخت ها از مبالغ موجود در حساب‌های مذکور هزینه شود. در عین حال که می‌توانیم بدون تکیه بر حساب‌های خود در خارج از کشور، هزینه این امور را نیز بپردازیم و هیچ مشکلی برای نقل و انتقال وجود ندارد.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان با تاکید بر این‌که برای تجارت در زمینه امور انسان‌دوستانه محدودیت و سقفی وجود ندارد، گفت: بر اساس اطلاع ما، به طور متداول در سال 18 میلیارد دلار در زمینه تولیدات غذایی، کشاورزی، دارو در کشور هزینه می‌شود که اگر برای شش ماه بخواهیم حساب کنیم، 9 میلیارد دلار می‌شود. بنا بر این این مبلغ و یا حتی میزان بیشتری از آن اگر نیاز باشد می تواند از منبع حساب هایی که عواید نفتی ایران در آن قرار دارد برای این اقلام هزینه شود.

بعیدی‌نژاد تصریح کرد: بر این اساس اگر عواید ناشی از صادرات پتروشیمی، تعلیق تحریم‌های طلا و فلزات گران‌بها و صنعت خودرو را کنار بگذاریم، فقط با محاسبه میانگین خریدها در زمینه امور انسان‌دوستانه به علاوه مبلغ نقدی مربوط به برگشت بخشی از عواید فروش نفت خام، حدود 15 میلیارد دلار درآمد ارزی در اختیار کشور قرار می گیرد که اگر موارد دیگر را هم به آن اضافه کنیم این مبلغ میتواند به ٢٠ میلیارد دلار بالغ شود.

می‌توان حدود 400 میلیون دلار در زمینه پرداخت شهریه دانشجویان خارج از کشور انتقال داد

بعیدی‌نژاد درباره مبلغ توافق شده برای دوره شش ماهه در زمینه پرداخت مستقیم شهریه به دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها برای دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور این مبلغ را حدود 400 میلیون دلار عنوان کرد و افزود: دانشجویان برای انتقال مبلغ مورد نیاز برای دانشگاه‌های خارج از کشور با ترتیباتی که در ایران فراهم می‌شود، می‌توانند این مبلغ را از طریق سیستم بانکی به حساب دانشگاه مورد نظرشان واریز کنند.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان ادامه داد: برای تسهیل این امر بانک‌های مشخصی برای این کار در نظر گرفته می‌شوند که از طریق آن ها می‌توان پول را به حساب‌های دیگر در هر بانکی در هر کشور دیگری منتقل کرد.

تعلیق تحریم ها شامل همه کشورهایی می شود که تحریم های اروپا و آمریکا را اجرا می کنند

وی در پاسخ به این پرسش که توافق ژنو دو طرف ایران و کشورهای 1+5 را خطاب قرار می‌دهد، در حالی که آمریکا و اتحادیه اروپا کشورهای دیگر را نیز با خود در این مسیر همراه کرده اند، آیا تعلیق تحریم‌ها شامل کشورهای دیگر غیر از 1+5 هم می‌شود؟ با تایید این مطلب خاطرنشان کرد: اروپا و آمریکا این مساله را پذیرفتند که تعلیق تحریم‌ها در چارچوب توافق ژنو باید شامل کشورهایی که تحریم‌های آن‌ها را اجرا می‌کنند، بشود.

تجار ایرانی تا یک میلیون یورو بدون استعلام می‌توانند تجارت کنند

این دیپلمات ارشد کشورمان در ادامه در توضیح «افزایش آستانه برای اخذ مجوزهای اتحادیه اروپا جهت تبادلات مالی تجارت موارد غیرتحریمی» به ایسنا گفت: در حال حاضر تجار ایرانی برای تجارت خرید کالاهای غیرتحریمی در اروپا بدون آن که نیاز به کسب استعلام داشته باشند می توانند بنا به ماهیت خرید خود تا سقف مشخصی خرید کنند که این سقف شامل سه آستانه 10، 40 و 100 هزار یورو است. اما فراتر از این مبلغ که از نظر تجاری مبلغ پایینی است تجار نیاز دارند برای کالاهای غیرتحریمی هم استعلام دریافت کنند تا مجوز خرید صادر شود. بر اساس توافق ژنو، قرار است آستانه هر کدام از این مبالغ 10 برابر شوند. مثلا آستانه 100 هزار یورو تبدیل به یک میلیون یورو می‌شود، یعنی تاجر ایرانی می‌تواند بدون استعلام تا آستانه یک میلیون یورو به تجارت کالای غیرتحریمی مبادرت کند. این امر تسهیلات خوبی را در اختیار نظام تجاری ایران قرار می دهد.

از منظر حقوقی تحریم‌های اخیر آمریکا توافق ژنو را نقض نکرد

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان در ادامه این گفت‌وگو درباره تحریم‌های اخیر آمریکا علیه ایران که مورد انتقاد و واکنش شدید ایران قرار گرفت، اظهار کرد: فکر می کنم در این چند روز توضیحاتی در خصوص ابعاد تحریم‌هایی که اخیرا علیه ایران اعمال شده، ارائه شده است. اگر از نقطه نظر حقوقی و ارتباط آن با توافق ژنو خواسته باشیم به موضوع نگاه کنیم، باید اذعان کرد که این تحریم ها در ادامه تحریم‌های موجود بوده است. مثلا تحریم بخشی از این شرکت‌ها به صراحت می گوید در اجرای فرمان اجرایی رییس‌جمهور (آمریکا) است و در موارد دیگر، تحریم‌ها براساس قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل صورت گرفته است. بنابراین در نگاه حقوقی تحریم‌های اخیر، تحریم جدید محسوب نمی‌شوند، از این رو این تحریم‌ها توافق ژنو را نقض نکرده‌اند.

اقدام آمریکا در افزایش تحریم‌ها علیه ایران بسیار "ناصحیح" و "غیرسازنده" است

وی در عین حال از منظر سیاسی اقدام آمریکا در افزایش تحریم‌ها علیه ایران را بسیار "ناصحیح" و "غیرسازنده" دانست و گفت: وقتی افکار عمومی جامعه ما انتظار دارند بر اساس توافق ژنو، برخی مسائل به سمت حل و فصل رود، اعمال این تحریم‌ها، نشانه هایی بسیار منفی برای افکار عمومی از خود بجای می گذارند و این با اصل حسن نیت در مذاکرات تعارض دارد.

اعمال تحریم‌های اخیر فضای مذاکرات کارشناسی را به شدت تحت تاثیر قرار داد

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان درباره واکنش ایران به اعمال تحریم‌های اخیر و ترک مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5 در وین تصریح کرد: زمانی که مذاکرات متوقف شد، دو طرف به طور جدی با یکدیگر در خصوص اجرای تفاهم ژنو کار می کردند. وقتی آمریکا اقدام به اعمال برخی تحریم‌ها علیه ایران کرد، این امر فضای مذاکره را به شدت تحت تأثیر قرارداد و ایران اعلام کرد برای برخی مشورت‌ها به پایتخت بازمی‌گردد.

وی با تاکید بر ضرورت تفاهم و برداشت مشترک از اجرای توافق ژنو خاطرنشان کرد: اجرای توافق ژنو بسیار حساس است و باید قبل از آن‌که وارد این مرحله شویم، با یکدیگر هماهنگ شویم. باید مطمئن شد کانال مالی، صادرات پتروشیمی، خریدهای موردنظر و غیره که اقدامات طرف مقابل در برابر اقدامات ماست، از همان روز اول هماهنگ، فعال و اجرایی باشند و این‌ها نیاز به بحث و گفت‌وگوی دقیق دارد.

بعیدی‌نژاد گفت: تاکنون جدیت را در هیات‌های 1+5 دیده‌ایم و مذاکرات کارشناسی در وین نیز روال عادی خود را طی می‌کرد که با وقفه مواجه شد. حتی این امکان وجود داشت که مذاکرات برای روزهای آینده‌ اش ادامه پیدا کند.

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان تصریح کرد: معتقدیم در زمینه اجرای توافق مساله‌ای وجود ندارد، اما این‌که جزییات به طور دقیق هماهنگ خواهد شد، اموری هستند که پیش از آن‌که سیاسی باشند، فنی، مالی و حقوقی است.

در زمینه بازرسی‌های روزانه باید به یک تفسیر و برداشت مشترک رسید

وی در پاسخ به این‌ پرسش که درباره تعهدات هسته‌ای ایران چه حساسیت‌ها و پیچیدگی‌هایی وجود دارد؟ گفت: در این زمینه هم جزییات بسیاری وجود دارد و دو طرف بعضا تفاسیر مختلفی ارائه می‌کنند. مثلا در زمینه بازرسی‌های روزانه از نطنز و فردو باید مشخص شود که در ایام تعطیلات پایان هفته و مناسبت‌ها به چه شکلی عمل کرد و از آن جا که موضوعات حساس است، باید به یک تفسیر و برداشت مشترک رسید. هم‌چنین درخصوص ادامه تولید اورانیوم 5 درصدی و تبدیل اورانیوم 20 درصد مقدمات و زمینه‌های اجرایی نیاز است که باید درباره آن نیز به نقاط مشترک برسیم.

این عضو تیم مذاکره کننده کشورمان در ادامه این گفت‌وگو درباره بخشی از بیانیه اتحادیه اروپا که هفته گذشته درباره توافق ژنو منتشر شد، مبنی بر این که لغو تحریم‌های اروپا بعد از اجرای تعهدات ایران و تایید آژانس خواهد بود گفت: به صراحت می‌توان گفت که هیچ کجای توافق گفته نشده است که اجرای تعهدات یک طرف به اجرای تعهدات طرف دیگر منوط است و در مذاکرات هم بارها بر هم‌زمانی اقدامات متقابل تاکید شد.

بعیدی‌نژاد ادامه داد: ما نمی‌توانیم الزاما تفسیر کنیم که آن‌ها بر این نظرند که اول ایران، بعد آن‌ها. در بخشی از بیانیه آمده است "بلافاصله بعد" از تایید آژانس تعهدات‌شان را اجرا می‌کنند، چون باید از قبل برخی مقدمات درباره برخی اقدامات و تعهدات انجام شده باشد چرا که بدون انجام مقدمات آغاز روند اجرای توافق ممکن نیست. بنابراین دو طرف باید همه مقدمات را فراهم کنند و با هم کار را شروع کنند.

وی تاکید کرد: توافق در یک روز لازم‌الاجرا می‌شود و این روش در اجرای اسناد بین‌المللی امری مرسوم است.

باید یک روز برای همه تعیین شود، نه برای ایران یک روز و برای 1+5 روزی دیگر

این دیپلمات ارشد کشورمان در توضیح ویژگی روزی که آغاز روند اجرای توافق است خواهد بود، گفت: چارچوب اجرای توافق به این شکل است که برخی تعهدات در روز اول اجرا می‌شوند و برخی دیگر از روز اول آغاز و در طی دوره شش ماهه انجام می‌شوند. مثلا در زمینه تولید اورانیوم 20 درصدی انتظار طرف 1+5 این است که از روز اول تولید آن متوقف شود و این مساله مقدماتی دارد که باید از قبل از جمله از طریق هماهنگی با آژانس انجام گیرد. از طرفی خواسته ما این است که آن‌ها (1+5) به عنوان مثال در روز اول کانال مالی مورد اشاره در توافق برای خرید محصولات کشاورزی و دارویی و غیره را آماده کرده باشند.

وی تاکید کرد: آن‌چه ایران به آن اعتقاد دارد و به طرف مقابل اعلام کرده این است که باید یک روز برای همه تعیین شود، نه این که برای ایران یک روز و برای 1+5 روزی دیگر.

اگر تفسیر 1+5 این باشد که روزهای مختلفی برای اجرای تعهدات دو طرف تعیین شود، به اختلاف بر خواهیم خورد

بعیدی نژاد در پاسخ به این پرسش که اگر در ادامه مذاکرات کارشناسی آن‌ها بر تفسیری که در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است پافشاری کنند، موضع ایران چه خواهد بود؟ خاطرنشان کرد: قطعا اگر تفسیر آن‌ها این باشد که روزهای مختلفی برای دو طرف تعیین شود، به اختلاف بر خواهیم خورد، چون ایران بر این موضع تاکید دارد. در عین حال ما احساس می‌کنیم که آن‌ها اهمیت این مساله را برای ایران درک می‌کنند.

رییس هیات مذاکره‌کننده کارشناسی ایران در پاسخ به این پرسش که چنان‌چه به هر دلیلی 1+5 تعهداتش درباره ایران را در مکان و زمان از پیش تعیین شده انجام ندهد و روند را با تاخیر مواجه کند واکنش ایران چه خواهد بود؟ تصریح کرد که مذاکرات کارشناسی به همین دلیل انجام می‌شود که در روند اجرا به مشکل بر نخوریم. ما تاکید کرده‌ایم که اگر اجرای توافق شروع شود، ولی درعمل نتوانیم اجرا را خوب پیش ببریم این مساله به بی‌اعتمادی میان دو طرف بیش از پیش دامن می‌زند. از سویی یکی از وظایف کمیسیون نظارت بر اجرای توافق این است که روند اجرا را نظارت کند و مشکلات و مسایل احتمالی که در حین اجرا به وجود می‌آید را بررسی و رفع سازد.

آغاز اجرای توافق ژنو به احتمال زیاد اواسط یا حداکثر ابتدای دهه سوم ژانویه است

وی زمان آغاز اجرای توافق ژنو را به احتمال زیاد اواسط و یا حداکثر ابتدای دهه سوم ژانویه دانست.

از نقطه نظر حقوقی وقتی اصل تحریم برقرار است، نمی‌توان جلوی اجرای آن را گرفت

بعیدی‌نژاد درباره تحریم‌های اخیر آمریکا در مذاکرات هسته‌ای به ویژه ژنو 3 اظهار کرد: آن‌ها می‌گفتند که در دوره شش ماهه تحریم جدید وضع نمی‌کنیم و در دراز مدت تحریم‌های موجود یک جانبه و شورای امنیت را بر می‌داریم. در بحث تحریم‌های اخیر آمریکا علیه ایران نکته اینجاست که از نقطه نظر حقوقی وقتی اصل تحریم برقرار است، نمی‌توان جلوی اجرای آن را گرفت. اعمال تحریم درباره 19 فرد و شرکت ایرانی و خارجی به نوعی اجرای تحریم‌هایی است که در گذشته تصویب و اجرا شده‌اند و الان نیز موجود هستند. باید برای رفع تمامی تحریم‌ها گام برداشته شود که این کار در مرحله درازمدت عملی خواهد شد. ولی این انتظار طبیعی ماست که در جریان مذاکره طرف‌ مقابل با حسن نیت وارد شوند و از اقداماتی که بر مذاکرات تأثیر منفی بر جای می‌گذارد خودداری کنند. بنابراین اقدامات قابل قبول نیستند و انتظار می‌رود آمریکا و اروپا از اجرای این‌گونه مقررات خودداری کنند.

در راه‌حل نهایی کماکان برخی محدودیت‌ها بر برنامه هسته‌ای ایران وجود خواهد داشت

این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان درباره دوره زمانی بلندمدتی که در گام نهایی توافق ژنو به آن اشاره شده است با بیان این‌که "در راه‌حل نهایی کماکان برخی محدودیت‌ها بر برنامه هسته‌ای ایران وجود خواهد داشت" گفت: اما در پایان این راه‌حل، برنامه هسته‌ای ایران باید بدون محدودیت به کار خود ادامه دهد و با آن مشابه برنامه هسته‌ای کشورهای غیرهسته‌ای برخورد شود. ما تاکید داریم که حتما باید راه‌حل نهایی دارای محدوده زمانی مشخص باشد. همان‌طور که راه‌حل کوتاه مدت نیز محدوده زمانی مشخص دارد.

کمترین زمان برای اجرای راه‌حل نهایی پنج سال است

وی ادامه داد: کمترین زمان برای اجرای راه‌حل نهایی پنج سال و بیش‌تر از آن بر اساس توافق دو طرف خواهد بود که البته ساز و کارهای سیاسی را در این زمینه در نظر خواهیم گرفت.

این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این پرسش که چرا نمی توان در کمتر از پنج سال راه‌حل نهایی را اجرا کرد، با اشاره به بی‌اعتمادی‌ها و مشکلاتی که بر سر راه عادی شدن شرایط وجود دارد گفت که بعید است امکان پرداختن به این مسایل برای دو سال وجود داشته باشد.

وی درباره اجرای پروتکل الحاقی با بیان این‌که توافق بر روی این مساله در چارچوب اختیارات رییس‌جمهور و مجلس شورای اسلامی است اظهار کرد: اگر رییس‌جمهور لایحه اجرا و تصویب پروتکل الحاقی را به مجلس ببرد، مجلس این اختیار را دارد که تصویب کند یا نکند و این مساله در توافق دیده شده است.

بعیدی‌نژاد در پاسخ به این پرسش که در گام نهایی درباره راکتور اراک آمده است که "نگرانی‌ها درباره اراک به طور "کامل" رفع شود، منظور از کلمه "کامل" و محدوده و تعریف آن چیست؟ با بیان این‌که 1+5 الان به شدت بر روی موضوع اراک حساس است، تصریح کرد: البته این‌گونه واژه‌ها که تأکید را می‌رسانند در نهایت قابل اندازه‌گیری نیستند.

وی در پاسخ به این پرسش که فلسفه این جمله در توافق ژنو که " تا در مورد همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیز توافق نشده است" گفت: این جمله بیش‌تر به ماهیت مباحث بر می‌گردد. مثلا ما بر این نظر بودیم که ممکن است 1+5 بر نحوه اجرای برخی تعهدات ایران ایراد وارد کند و ما هم ممکن است به برخی دیگر از اقدامات و تعهدات آن‌ها ایراد وارد کنیم. بنابراین این جمله حاکی از بهم پیوستگی اقدامات است و اجرا را به نحوی روشن می‌سازد تا دو طرف از یک سهم مشخص برخوردار شوند و انتظار این را نداشته باشند که بدون پرداختن به تمامی ابعاد توافق فقط بر خواسته خود تأکید کنند یا حتی بخشی از توافق را مجزای از دیگر ابعاد، هویت مستقل بدهند.

بعیدی‌نژاد در ادامه این گفت‌وگو در پاسخ به این پرسش که آیا پس از بازگشت از ژنو و توافق با 1+5 از سوی مسوولان تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر نسبت به متن توافق انتقاد و نکته‌ای دریافت کرده‌اید؟ گفت: ما در چارچوب و حدودی که برایمان تعیین شده است، مذاکره کرده‌ایم. تصمیم‌سازی‌ها توسط شورای عالی امنیت ملی که متشکل از نمایندگان دستگاه‌های مختلف هستند، انجام می‌شود و این امر در سطوح مختلف انجام می‌شود و مورد تصویب مقامات عالی نظام نیز قرار می‌گیرد. وظیفه تیم مذاکراتی آن است که این تصمیمات را مذاکره کند.

وی ادامه داد: پس از آن‌که به تهران بازگشتیم در رابطه با این‌که بخشی از توافق نباید این‌گونه یا آن‌گونه نوشته یا با آن موافقت می‌شد در سطح نظام تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی کشور چیزی به ما گفته نشد و مسولان کشور از نتیجه مذاکرات رضایت داشتند.

از نظر کارشناسی و محتوایی از "برنامه اقدام مشترک" دفاع می‌کنیم

بعیدی‌نژاد با بیان این‌که "ما از نظر کارشناسی و محتوایی از "برنامه اقدام مشترک" دفاع می‌کنیم" با اشاره به برخی انتقاد‌ها از توافق خاطرنشان کرد: برخی جریان‌های سیاسی در کشور هستند که در باره توافق ژنو نظراتی دیگر دارند و البته نظرشان محترم است.

حیف است موضوع هسته‌ای آلوده به بد اخلاقی‌های سیاسی و جناحی شود

این عضو تیم مذاکره‌کننده کشورمان در پاسخ به این پرسش که تا چه حد این نقدها را به توافق ژنو وارد می‌دانید؟ گفت: ما همواره گفته‌ایم که از نقد استقبال می‌کنیم چرا که باعث بهبود کار می‌شود و ما هنوز در ابتدای راه هستیم. نقدها البته لازم است کارشناسانه و با نیت کمک به مذاکره‌کنندگان کشور برای پیشبرد هر‌چه بهتر مذاکرات باشد نه آن‌که منتقد با طرح فرض‌ها و اطلاعات اشتباه به دنبال تخریب و اثبات موضع سیاسی طرف و جناح خود باشد. خیلی حیف است که موضوع هسته‌ای آلوده به بد اخلاقی‌های سیاسی و جناحی شود. این بحث موضوع ملی است و باید منافع ملی و منافع عالی نظام مد نظر ما باشد. برخی از روی دلسوزی و ناشی از بی‌اعتمادی به غرب و آمریکا مطالبی می‌نویسند و البته ما این مطالب را به طور کامل می‌فهمیم و سعی لازم را برای تامین این نگرانی‌ها خواهیم کرد، ولی برخی هم هستند که ظاهرا گفته‌اند «ما نمی‌گذاریم (توافق ژنو) اجرا شود». البته این حرف‌ها خلاف تصمیم نظام است.

وی تاکید کرد که "متاسفانه برخی اعتقاد جازم دارند که این کار (توافق ژنو) پیش نرود." اما ما همان‌طور که بارها گفته‌ایم از نقدهای کارشناسانه استقبال می‌کنیم.

تا جایی که بتوانیم پاسخگو هستیم

بعیدی‌نژاد در پاسخ به این پرسش که اگر قرار باشد توافق ژنو به اجرا درآید و هم‌چنان نقدهایی تند در رابطه با این توافق در کشور شنیده شود، روند چگونه پیش خواهد رفت؟ اظهار کرد: تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به سهم خود و تا جایی که بتواند پاسخگوست. اما بحث هسته‌ای در همین چند نفر که تیم هسته‌ای را تشکیل می‌دهند، خلاصه نمی‌شود. ما مذاکره می‌کنیم، اما حوزه افکار عمومی، دیپلماسی عمومی و دانشگاه‌ها نباید ساکت بنشینند و فکر کنند که بحث هسته‌ای به این چند نفر محدود باشد. ما انتظار داریم سازمان‌ها، موسسات، مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی و رسانه‌ای از انفعال خارج شوند. انتظار داریم مراکز پژوهشی و اساتید دانشگاه‌ها که در رابطه با بحث هسته‌ای صاحب‌نظرند و تحقیق می‌کنند، به این مساله به عنوان مساله کل نظام نگاه کنند و ‌به آن بپردازند. نباید تصور شود که همه این کارها باید توسط چند نفر انجام شود.

صاحب‌نظران آن‌چه در جلسات خصوصی در حمایت از توافق به ما می‌گویند را عمومی هم بگویند

این دیپلمات ارشد کشور گفت: ما به قطع می‌دانیم که حمایت از "برنامه اقدام مشترک" بسیار در سطح کشور وسیع است، اما خیلی از محققان و اساتید به نام و پژوهشگران از فرط بداهت حرفی نمی‌زنند ولی به نظر می‌رسد که الان لازم است همه به صحنه بیایند و سهم ملی خود را با حمایت از این توافق ایفا کنند. ما شک نداریم این سهم ناچیزی که الان در حمایت از توافق در صحنه حضور دارد نسبت به توان کشور قطره‌ای از دریاست. ما از تمامی کسانی که صاحب‌نظر هستند انتظار داریم که آن‌چه در جلسات خصوصی در حمایت از توافق به ما می‌گویند به صورت آشکار و عمومی بگویند. لازم است آن‌ها به حمایت از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای برخیزند و اجازه ندهند که مردم کشورمان با تردیدها و تشکیکات نادرستی که از سوی عده بسیار معدود ولی پر سر و صدا صورت می‌گیرد اعتماد به نفس خود را در امید به تحول و پیشبرد این موضوع حیاتی برای کشور از دست بدهند.

موضوع هسته‌ای، مساله فقط چند نفر معدود تیم مذاکره‌کننده نیست

وی ادامه داد: ما در یک مرحله تاریخی بسر می‌بریم و همه باید هوشیارانه سهم خود را ادا کنیم. موضوع هسته‌ای را موضوع مذاکره از طرف فقط چند نفر معدود تیم مذاکره‌کننده ندانیم. باید همه در این عرصه مشارکت کنند.

بعید‌ی‌نژاد با اشاره به نوع نگرش‌ها در ایران به برنامه اقدام ژنو و نگرش به آن در خارج از ایران توجه با تاکید بر این‌که تفاوت زیادی در نوع برداشت‌ها و رویکرد‌ها از "برنامه اقدام مشترک" در میان جامعه ایران و دیگر کشورها از جمله کشورهای عضو گروه 1+5 شامل آمریکا و اروپا وجود دارد خاطرنشان کرد: عمده این تفاوت به این برمی‌گردد که نگاه ما در ایران به این توافق بسیار جزیی و ریز و با توجه و دقت بسیار به کلمات و عبارت‌ها و تحلیل دقیق جملات می‌باشد ولی برعکس دیگر کشورها بدون پرداختن به تفصیل تفاسیر کلمات و عبارت‌ها و جملات بیش از هر چیز به تحلیل اهمیت استراتژیک این توافق بین ایران و قدرت‌های جهانی پرداخته‌اند. آن‌ها بیش از هر چیز به تحلیل ابعاد سیاسی و راهبردی این توافق پرداخته و آثار مهم سیاسی و امنیتی آن‌را در سطح جهانی و منطقه‌ای به ویژه در خاورمیانه بحث کرده‌اند.

وی ادامه داد: از منظر تحلیل‌های بیرونی توافق ایران و قدرت‌های بزرگ به تغییر نگاه راهبردی آمریکا و قدرت‌های بزرگ جهانی با توجه به نقش ایران برمی‌گردد به طوری که این توافق از نگاه سیاستمداران بزرگ غربی به زلزله‌ای در خاورمیانه تعبیر شده است.

توافق ژنو ثمره تغییر نگاه آمریکاست

وی گفت: این امر یادآوری کننده این مطلب به ماست که ما باید در کنار تحلیل دقیق جزییات توافق ژنو که خیلی هم مهم می‌باشد تحلیل چارچوب مفهومی و سیاسی و راهبردی را هم باید به تحلیل خود اضافه کنیم.مردم ما لازم است به خوبی در جریان این تحول راهبردی قرار گیرند. آن‌چه مشهود است این‌ است که به نظر می‌آید آمریکایی‌ها بعد از 35 سال خصومت و با توجه به مقاومت مردم ایران مجبور به پذیرش این واقعیت شده‌اند که ایران به عنوان امن‌ترین و باثبات‌ترین کشور منطقه که در نقطه‌ای بسیار استراتژیک ایستاده است باید مشارکتی جدی در روابط منطقه‌ای و جهانی ایفا کند و نقش ایران باید به رسمیت شناخته شود. بنده معتقدم آمریکایی‌ها نگاه استراتزیک‌شان به منطقه و ایران را تغییر داده‌اند و این توافق ثمره این تغییر نگاه است.

وی ادامه داد: آمریکا به این نتیجه رسیده است که دیگر ناچار است به قدرت ایران مشروعیت بخشد و دقیقا همین مساله موجب نگرانی برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس و خاورمیانه شده است. معتقدم اگر توافق ژنو توافقی بر سر برخی مسایل فنی بود این امری نبود که رژیم صهیونیستی بخواهند به خاطرش این قدر ناراحت شود و رفتاری غیر عقلانی از خود نشان دهد. متاسفانه برخی دیگر هستند که احساس می کنند هر چه قدر نقش ایران بیش‌تر در منطقه شناخته شود از نقش و نفوذ ان ها کم می‌شود.

آمریکا امروز به این نتیجه رسیده است باید منافع ایران را در منطقه به رسمیت بشناسند

مدیرکل سیاسی و بین المللی وزیر خارجه توافق ژنو را میوه مقاومت ملت ایران در برابر اعمال تحریم ها و فشار و نتیجه ثبات و امنیت در ایران دانست و افزود: آمریکا امروز به این نتیجه رسیده است که دیگر نمی‌توان ایران را منزوی کرد و باید بپذیرند که ایران در این منطقه حرف برای گفتن دارد و باید منافعش را به رسمیت بشناسند.

وی درباره نقش احزاب دموکرات و جمهوری خواه در نزدیکی ایران و آمریکا تاکید کرد که درباره رابطه ایران و آمریکا احزاب دموکرات و جمهوری خواه چندان موثر و تعیین کننده در طول تاریخ نبوده اند. این که دولت آمریکا مساله غنی سازی ایران را قبول می کند محصول مقاومت تاریخی ملت ایران و بروز حماسه سیاسی در ایران است. حماسه سیاسی که در ایران با انتخابات باشکوه ریاست جمهوری در ایران اتفاق افتاد شرایط سیاسی یک تحول عمده در صحنه استراتژیک را فراهم نمود.

بعیدی‌نژاد با بیان این‌که اگر توافق ژنو را مجرد از تحولات و محیط سیاسی نگاه کنیم نمی‌توانیم تمام ابعاد آن را خوب تبیین کنیم، اظهار کرد: بررسی محیط سیاسی که این توافق در آن شکل گرفت و ثمره مقاومت ملت ایران بود، بسیار مهم است و باید این تحول را قدر دانست. حضور شش وزیر خارجه در دو دور مذاکره هسته‌ای و جدیت آن‌ها در ادامه مذاکرات و رسیدن به نتیجه، این پیام را دارد که آن‌ها در تحقق یک نقطه عطف در تاریخ تحولات بین‌المللی و منطقه‌ای می‌خواهند نقش خود را ثبت کنند.

گفت‌وگو از خبرنگار ایسنا: زهرا اصغری

انتهای پیام