داستان غم‌انگیز کوه شاه را چندی قبل شنیدم و در رسانه‌ها خواندم، درباره‌ی دست‌های آلوده‌ی معدنی بود که گردن کوه شاه را می‌فشرد، کوهی که دومین قله‌ی مرتفع استان کرمان و پنجمین کوه بلند ایران است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه‌ی کویر، با خبر شدم کمیته‌ی مردمی نجات کوه شاه به همراه شمار زیادی از کوهنوردان قصد دارند در حمایت از این کوه همایشی را عصر پنج‌شنبه در روستای تلخه چار برگزار و صبح جمعه به این قله مرتفع صعود کنند، با خودم گفتم بهترین فرصت برای دلداری دادن به این کوه باشکوه است.
با گروهی از خبرنگاران و عکاسان راهی نقطه‌ای شدیم که کوه شاه آنجا را با وجود خودش زیبا، خوش آب و هوا، با شکوه، پرآب، غنی و سرسبز ساخته بود، وقتی به محل برگزاری همایش در روستای تلخه چار رسیدیم با خیل عظیم جمعیت مواجه شدیم کودکانی با در دست داشتن پلاکاردهای مختلف اعتراضشان را به رخ می‌کشیدند و انگار چهره‌ی مظلوم و نگاه معصومانه آنها تاثیرگذاری این نوشته‌ها را صدچندان می‌کرد.
پسربچه‌ها و دختربچه‌ها زبان حال کوه شاه بودند«سهم من این نبود/انفجار، بیل و دود»، من چه کرده‌ام که این‌گونه کمر به نابودی من بسته‌اید؟» و حرف‌هایی که از دل برآمده بود «طبیعت کوه شاه/امانت است دست ما» و ... .
تشکیل زنجیره‌ی حمایت از کوه شاه
حجله‌ی کوه شاه در ورودی همایش بسته شده بود و همه‌ی علاقه‌مندان به این کوه با عظمت در سوگش بازوبندهای مشکی بسته و فاصله‌های زیادی را از اقصی نقاط ایران پیموده بودند تا تسکینی برای فریادهای کوه شاه باشند؛ چیزی که عده‌ای آن را نمی‌شنوند و کمر به نابودی کوه شاه بسته‌اند.
اهالی منطقه، کوهنوردان، خبرنگاران، دوستداران طبیعت و معترضان به این اتفاق ناگوار همه و همه یک‌صدا و همراه شده بودند تا صدایشان را به گوش مسوولان برسانند و با این تجمع آرام که سرشار از گفته‌هاست گوش‌هایی را برای شنیدن و پاسخ دادن بیابند.
جمعیت عاشق طبیعت و مریدان کوه شاه با دستان به هم زنجیر شده خود صلابت و ایستادگی همین کوه را تداعی می‌کردند و می‌خواستند ظلمی که به کوه شاه می‌رود بر هیچ کس پوشیده نباشد و همگان بدانند حال این روزهای کوه شاه اصلاً خوب نیست و بدتر از این هم می‌شود اگر کسی اوضاع آن را نبیند و از حال و روزش باخبر نشنود.
اهالی تلخه چار اظهار می‌کنند: حدود یک سال است که کار اکتشاف و ایجاد معدن آغاز شده و در ابتدا همه‌ی ما به‌ویژه جوانانمان به مخالفت با آنها پرداختیم اما آنها کار خودشان را می‌کردند.
جعفری می‌گوید: روزهای اول کار به ما می‌گفتند قرار است اینجا یک پایگاه هوایی احداث شود اما کم کم فهمیدیم اینجا را به خاطر سنگ‌های آهنی که عیار بسیار بالایی دارند، خراب می‌کنند.
وی افزود: ابراهیم یکی از جوانان این روستا بود که در معدن هم کار می‌کرد اما وقتی متوجه معایب این کار شد نگذاشت معدنچی‌ها کار کنند اما آنها ابراهیم را اخراج کرده و به سیرجان فرستادند.
وی ادامه داد: معدنچی‌ها اسم مدیرعامل و هیچ کس دیگر را نمی‌برند و می‌گویند ما نمی‌دانیم رییس اینجا کیست.
خانم شمسی می‌گوید: از وقتی قسمت‌هایی از کوه شاه را منفجر کرده‌اند آب ما مدام در حال قطع و وصل شدن است چراکه تکه سنگ‌های بزرگی جلوی آب را گرفته است.
وی ادامه داد: حتی گفته‌اند به ما ماهیانه 300 هزار تومان پول می‌دهند اما ما پول نمی‌خواهیم در عوض همان کوه شاه پاربرجا و منطقه سرحال خودمان را می‌خواهیم.
در این همایش باشکوه خانم «جمشیدی» از فعالان محیط زیست ایران پیام دکتر «معصومه ابتکار» رییس سازمان محیط زیست کشور را قرائت و بر حمایت وی از کوه شاه تاکید کرد.
فعالان محیط زیست، حامیان طبیعت، کوهنوردان و شعرا هرکدام برای دفاع از موکل خود(کوه شاه) پشت تریبون رفتند و سخن گفتند، از بی‌توجهی مسوولان به اصل 50 قانون اساسی، از مظلومیت کوه شاه و از این‌که او را به جرم داشتن گوهرهای نابش به زیر می‌کشند.
«معرفت» از کوهنوردان باتجربه ایران نیز با اشاره به اعطای مجوز غیرکارشناسی به ایجاد این معدن اظهار می‌کند: کوه شاه را تخریب می‌کنند با این توجیه که برای اهالی منطقه اشتغالزایی می‌شود، در حالی‌که این توسعه پایدار نیست.
من اینجا ریشه در خاکم/ من اینجا تا نفس باقیست می‌مانم
«هرندی» فعال محیط زیست و عضو کمیته مردمی نجات کوه شاه نیز گفت: شمار خانوارهای ییلاق کوه شاه 6396 و شمار عشایر این منطقه 31 هزار و 662 نفر است هم‌چنین 742 هزار و 807 راس دام وجود دارد.
«علیرضا منظری توکلی» نماینده‌ی مردم بافت، رابر و ارزوئیه در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: بر اساس آموزه‌های دینی و اسلامی هر کس باید برای سلامتی خود، در جهت بندگی خدا و برای شادابی اجتماع تلاش کند بنابراین همه وظیفه داریم به این وظایف جامه عمل بپوشانیم.
وی افزود: این اجتماع عظیم سبب توجه مسوولان می‌شود و یادآوری این نکته که به هر قیمتی نمی‌توان معدن استخراج کرد بلکه باید به طبیعت و نظرات مردم منطقه و این موج جمعیت هم احترام گذاشت.
منظری توکلی ادامه داد: در نظام جمهوری اسلامی ایران همه برای اظهارنظر آزادند و مطمئناً این نظرات هم می‌تواند در حفظ و حراست از این ذخیره بزرگ کارساز باشد.
وی ادامه داد: پیام مردم در این همایش این است که طبیعت تنها مربوط به یک یا چند نفر نیست و در اینجا وجود کوه شاه سبب پربارانی و در نتیجه برکات فراوانی برای منطقه است که حیات گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری به وجود آن بستگی دارد.
نماینده‌ی مردم بافت، رابر و ارزوئیه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به نقش نهادهای مدنی در نجات کوه شاه گفت: این نقش بسیار پررنگ است و یکی از مظاهر بروز کارآیی نهادهای مدنی همین اجتماع عظیم و پرشور است که از سراسر کشور گردهم آمده‌اند تا از دست درازی به طبیعت جلوگیری کنند.
وی با بیان این‌که کمتر از یکماه پیش از احداث معدن سنگ آهن در دل کوه شاه باخبر شده است، افزود: با تشکیل تیم‌های مختلف و با وجود مشاهدات عینی آثار و عواقب این اتفاق را با انجام کار کارشناسی شده بررسی می‌کنیم.
منظری توکلی خطاب به حامیان کوه شاه گفت: مطمئناً با این حرکت عظیم و تلاش بی‌وقفه نتیجه می‌گیرید.
در پایان همایش مراسم نمادین سوگواری کوشا برگزار شد و حضار با در دست گرفتن شمع‌های روشن به سوگواری خود ادامه دادند و البته در تاریکی شب به کوه شاه علامت دادند که در پایان پایش مراقبند تا شبیخونی تازه زده نشود.
دلداری اهالی قله‌های مرتفع کشور به کوه شاه
شب را میهمان اهالی منطقه خونگرم و مهربان تلخه چار بودیم و صبح جمعه ساعت 5 و 30 دقیقه با حضور 2000 کوهنورد به سوی کوه شاه حرکت کردیم تا بر زخم‌های تنش دستی بکشیم و با حضورمان هم مرهمی بر دلش ریش ریشش گذاشته باشیم و هم به مسوولان و معدن کاران نشان دهیم کوه شاهی که دربند شده است تنها نیست بلکه اهالی سهند، سبلان، دماوند، علم کوه و شیرکوه، هزار و ... با او هستند.
کوه شاه محکم، استوار و باشکوه بود و همه از نای جان فریاد می‌زدند کوه شاه ما با تو هستیم اما کوه شاه دلتنگ، انگار شرم داشت با این عظمت بنالد، غرش کند و فریاد بزند اما صدای شکستن کوه شاه که از درون خرد می‌شد و می‌ریخت را می‌شنیدیم.
شاید در اینجا لودرها بزرگتر از کوه شاه دیده می‌شدند و سنگ ریزه‌هایی که از تن کوه شاه کنده شده و سقوط کرده بودند بیشتر از قله‌اش به چشم می‌آمدند، در اینجا صنعت دارد صعود می‌کند و کوه شاه نزول.
و بالاخره تلاش های حامیان کوه شاه جواب داد
توقف عملیات معدنی استخراج سنگ‌آهن
در ادامه اعتراض‌های گسترده مردمی و نگرانی‌های فعالان زیست‌محیطی و کوهنوردان در خصوص فعالیت معدن استخراج سنگ آهن از کوه‌شاه، استاندار کرمان دستور تشکیل کمیته‌ای به منظور بررسی این موضوع داد و تاکید کرد که ادامه‌ی مرحله‌ی اکتشاف معدن منوط به ارائه‌ی نظر این گروه کارشناسی است، این دستور می‌تواند نوید تعطیلی فعالیت این معدن را بدهد.
«اسماعیل نجار» استاندار کرمان که امروز برای بازدید از طرح‌های عمرانی شهرستان فهرج و افتتاح چندین طرح عمرانی به این شهرستان سفر کرده بود، در حاشیه بازدید خود، در جمع خبرنگاران خبر خوشی به کرمانی‌ها و دوستداران توسعه پایدار داد، معدن کوه‌شاه ادامه فعالیت خود را باید منوط به ارایه‌ی نظرات کارشناسان کند.
در این باره، اسماعیل نجار گفت: گروه ویژه متشکل از کارشناسان خبره و بی‌طرف در زمینه‌ی منابع طبیعی، محیط زیست و آب منطقه‌ای از تهران و کرمان مراحل صدور مجوز، میزان تخریب‌های شده و دغدغه‌های مردم و فعالان محیط زیست و کوهنوردان در کوه شاه بافت را بررسی می‌کنند.
وی افزود: استفاده از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های استان در راستای توسعه و کاهش وابستگی به نفت از اولویت‌های برنامه‌های استان بوده و حمایت می‌کنیم.
استاندار کرمان گفت: مساله‌ی اشتغال استان باید با بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها برطرف شود و خوشبختانه استان کرمان استانی غنی و پرنعمت است.
وی اظهار کرد: در عین حال حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از تخریب منابع و کاهش خسارات همواره مورد تاکید جدی مدیریت استان است.
نجار گفت: کوه شاه یا الفتح کوه از مناطق بکر کوهستانی کشور و استان با تنوع گونه‌های گیاهی، جانوری و زیست محیطی محسوب می‌شود و صدور هر مجوزی باید با درنظر گرفتن جمیع جوانب و حساسیت‌های خاص انجام می‌شد.
وی خاطرنشان کرد: باتوجه به درخواست‌های مردمی، فعالان محیط زیست، رسانه‌ها و کوهنوردان و احترام ویژه‌ای که برای افکار عمومی و نظرات راهگشا و سازنده قائل بوده‌ایم و بنا به شبهات به وجود آمده این گروه کارشناسی با هدایت حوزه‌ی معاونت برنامه‌ریزی استانداری همه مراحل صدور مجوز، مسائل زیست محیطی، انسانی، آب آشامیدنی و کشاورزی مناطق را بررسی و در رابطه با ادامه مرحله اکتشاف معدن اعلام نظر قطعی منوط به ارائه‌ی نظر این گروه کارشناسی است.
گزارش از خبرنگار ایسنای منطقه کویر، فهیمه افضلی
عکس از مژده موذن زاده
انتهای پیام
نظرات