«همایون اسعدیان، رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران که همواره به‌عنوان یکی از روسای اصناف خانه‌سینما در کنار هیات‌مدیره این تشکل در چالش‌های پیش روی تعطیلی این تشکل صنفی حضوری موثر داشته، در برنامه اخیر «هفت» به نمایندگی از طیف خانه سینما، مقابل حسین فرحبخش به نمایندگی از طیف مخالف هیات‌مدیره خانه سینما نشست و مناظره‌ای را پشت سر گذاشت که به دلیل برخی اظهارنظرهای نامتعارف حسین فرحبخش، تهیه‌کننده و کارگردان وارد حاشیه‌های مختلفی شد و در روزهای بعد در رسانه‌ها و افکار عمومی بحث و گفت‌وگوهایی را به‌وجود آورد.»
به گزارش ایسنا، مثلث با این مقدمه، گفت‌وگوی خود با اسعدیان را منتشر کرده است که مشروح آن در پی می‌آید:
به نظر شما مناظره انجام شده در برنامه هفت، بحث‌ها و چالش‌های جدیدی را درباره خانه سینما به‌وجود آورد؟
به نظر من آنچه بیشتر بحث و چالش به‌وجود آورد تجمع اخیر دوستان در مقابل وزارت ارشاد بود که این تجمع نشان داد ما کجای ماجرا قرار داریم، آنها کجا قرار دارند.
یعنی مناظره هیچ‌تاثیری نگذاشت؟
مناظره تاثیر داشت ولی به نظر من نه آنقدر که حاشیه‌های تجمع مقابل وزارت ارشاد تاثیر گذاشت.
یکی از افرادی که در تجمع اخیر مقابل وزارت ارشاد علیهش شعار دادند، شما بودید و به یکی از صحبت‌های شما در مناظره اخیر اشاره می‌کردند و می‌گفتند که ما سیاهی‌لشکر نیستیم!
بله، دوستان از صحبت من برداشت دیگری کردند. آنها معتقد بودند من آنها را سیاهی‌لشکر خطاب قرار دادم درحالی‌که من منظورم این نبود که آن دوستان که اتفاقا از گروه زحمتکش سینما هستند را اینگونه خطاب قرار بدهم که سیاهی‌لشکر هستند، بلکه حرف من این بود که عده معدودی در اتحادیه 2 صنوف را ملعبه دست خود کرده و به‌عنوان سیاهی لشکر برای پیشبرد اهداف خود از آنها سوءاستفاده می‌کنند.
یکی از اتهامات شما و همکارانتان که گروه معترض به آن اشاره می‌کنند، این است که شما در مقابل حوزه هنری درباره حواشی اکران سال گذشته ایستادگی نکردید و حتی با آنها همکاری کردید؟ (که این موضوع در شعارهایشان هم مقابل وزارت ارشاد مطرح می‌شد).
واقعیت این است که ما بارها با دوستان حوزه هنری وارد جلسه و بحث و گفت‌وگو شدیم. چون ما هم معتقد بودیم عملکرد حوزه هنری درست نیست و الان هم می‌گویم حوزه هنری اشتباه کرد و این اشتباهش باعث شد عملکرد آقای شمقدری مورد نقد و بررسی قرار نگیرد و اتفاقا به‌گونه‌ای روی آن سرپوش هم بگذارند. اما ما به‌عنوان یک همکار صنفی تمام تلاش خودمان را انجام دادیم و حتی آقای غلامرضا موسوی به‌عنوان تهیه‌کننده «من مادر هستم» که فیلمشان در سینماهای حوزه هنری به نمایش در نیامد، در یکی از آن جلسات حاضر بودند و می‌توانند شهادت بدهند که ما عملکرد حوزه هنری را در برخورد با سینما نقد کردیم.
حالا عده‌ای معتقد بودند که ما چرا با آنها کار کردیم؟ من فقط درباره خودم می‌گویم؛ من تنها قراردادی که با این دوستان داشتم در این یکی دو سال اخیر که به پیش از درگیرها با حوزه هنری برمی‌گردد، قرارداد سریال «دا» است که هنوز در مرحله فیلمنامه است. بنده هم هیچ مشکلی ندارم اگر حوزه هنری راضی باشد، میزان این قرارداد را اعلام بکنم و رسانه‌ای بشود که دوستان متوجه باشند و افکار عمومی بداند که طبق ادعای برخی، آیا ما میلیاردی پول گرفتیم؟!
حوزه هنری در ساخت فیلم «طلا و مس» و «بوسیدن روی ماه» همکاری نداشت؟
نه، بخشی از سرمایه‌گذاری آن دو فیلم را سازمان فرهنگی شهرداری تهران انجام داده است و اتفاقا حوزه هنری علاقه‌مند بود که سهم آقای منوچهر محمدی و من را خریداری کند که سازمان فرهنگی هنری شهرداری قبول نکرد. بنابراین فقط پخش فیلم «بوسیدن روی ماه» بر عهده حوزه هنری بود. حال که این بحث پیش آمد باید یادآور شوم، از برخی دوستانی که معتقد بودند مثلا من چرا با وجود برخورد نامناسب حوزه هنری با سینما با آنها همکاری کردم، در همان مقطع پرسیدم که اگر همین الان، حوزه هنری به شما پیشنهاد کار بدهد، شما می‌پذیرد و همین‌جا صراحتا می‌گویم آنها قاطعانه گفتند که مشکلی نیست، همکاری می‌کنیم!
شما گفتید این اتفاقات حوزه هنری باعث شد که عملکرد مسئولان سینمایی نقد نشود!
بله، چون همه ماجراها و حاشیه‌ها و نقدها حول تصمیم حوزه هنری بود، درحالی‌که من معتقدم خود مسئولان سینمایی، مقصر هستند. اتفاقا آقای شمقدری در مصاحبه اخیری که با خبرگزاری فارس داشت، دو اعتراف تاریخی کرد؛ یکی اینکه ما نمی‌خواستیم فیلم‌هایی که توسط حوزه هنری تحریم شدند، اینقدر فروش داشته باشند، مقصر حوزه بود که این حواشی را به‌وجود آورد که مردم ترغیب شدند آنها را ببینند که به نظرم این اظهارنظر از سوی یک مسئول سینمایی، اظهارنظر و اعتراف عجیبی است و اعتراف دیگرشان این بود که دو نفر از اهالی سینما که یکی سال‌ها رئیس یک صنف بوده و دیگری یک دوره مدیرعامل خانه سینما بوده با ایشان در رابطه با مسائل خانه سینما همکاری داشته‌اند. خب، این نکته جالبی است و جالب‌تر اینکه یکی از همین دو نفر در مصاحبه‌ای جدیدا با حمله به حوزه هنری و مدیریت خانه سینما سعی در مخفی کردن فعالیت‌های مخرب ضد صنفی خود در چند سال گذشته داشته است.
حال برگردیم به مناظره‌تان با آقای فرحبخش؛ به نظر شما مجری آن مناظره، اگر شخص دیگری بود، مناظره به سمت بهتری پیش نمی‌رفت؟
نه، به نظر من مناظره‌ای که اتفاق افتاد، اینگونه نبود که اگر به جای آقای گبرلو شخص دیگری بود، مناظره به سمت دیگری می‌رفت یا ایشان می‌توانستند مناظره را هدایت بکنند. چون ادبیات آقای فرحبخش کاملا مشخص است و ایشان در این مناظره ادبیات جدیدتری هم که در دوران مدیریت آقای شمقدری باب شده همچون استفاده از لغاتی چون شاه‌نشین‌ها، اشرافی‌گری و رانت‌خواری و ... را مطرح کردند. و در ابتدای مناظره هم اصطلاحی به کار بردند که آقای گبرلو و مدیر شبکه را وادار به تذکر کرد و حتی وقتی به ایشان تذکر داده می‌شد، دوباره همان اصطلاح را به کار می‌برد و در ادامه بحث هم عده‌ای از همکاران ما را متهم کرد به رانت‌خواری. بنابراین از مجری برنامه هم نمی‌توان توقع داشت که بتواند چنین فردی با چنین خصوصیاتی را کنترل کند و از سوی دیگر یک برنامه زنده را هم نمی‌توان به راحتی قطع کرد، چون قطعا تبعات خواهد داشت.
شما به‌عنوان طرف مقابل مناظره فکر می‌کنید چقدر این بحث‌ها می‌توانست به‌وجود نیاید و از وجود آنها می‌توانستید جلوگیری بکنید؟
آقای فرحبخش از همان ابتدای بحث با آن لفظی که برای برخی از همکاران ما به کار برد، نشان داد که قصد دارد چگونه و با چه ادبیاتی بحث بکند که من در بخش‌هایی از بحث ترجیح دادم سکوت کنم. مثلا به ایشان می‌گفتم از کجا اینگونه صراحتا تهمت رانت‌خواری به همکارانتان می‌زنید؟ که ایشان می‌گفت مدرک دارم اما هیچ چیزی هم دال بر درست بودن سخنش نشان نمی‌داد. یا در همان مناظره بحث ما این بود که انجمن‌هایی که در وزارت ارشاد ثبت قانونی می‌شوند به‌عنوان انجمن صنفی ثبت نمی‌شوند بلکه به‌عنوان انجمن فرهنگی ثبت می‌شوند. هنگام همین مباحث بود که ایشان کاغذهایشان را آورد بالا و گفت نه این طور نیست. در حالی‌که وقتی من دوباره مناظره را دیدم، اتفاقا دوربین طوری کاغذها را نشان می‌دهد که مشخص است عنوان انجمن فرهنگی روی برگه خورده است.
یا ایشان معتقد بود چرا هیات‌مدیره خانه‌سینما در حد یک بن 50 هزار تومانی به اعضایش کمک نکرده است. در حالی‌که من به صراحت می‌گویم در سال‌های اخیر خانه‌سینما بر خلاف این دوستان که هر کارشان را در بوق می‌کنند که مثلا ما ارزاق ماه رمضان دادیم و عیدی دادیم، مدیریت خانه‌سینما خیلی از کمک‌ها را به هنرمندان نیازمند انجام داد و خیلی از روسای صنوف بدون اینکه خودشان چیزی بردارند، اعضای نیازمندشان را شناسایی می‌کردند و آن طور که در شان آنها بود کمکشان می‌کردند و طوری رفتار نمی‌کرد که هنرمندان در صف بایستند و از آنها عکس بگیرند و به دلیل ازدحام جمعیت پلیس مداخله بکند.
ایشان در مقابل دوربین و هنگام انجام مناظره به صراحت حرف و سخن ما را رد می‌کند، درحالی‌که به واقع اینگونه نیست. بنابراین وقتی فرد مقابل اینگونه در مقابل هر بحثی واکنش نشان می‌دهد، به نظرم هیچ‌کس در آن مناظره نمی‌تواند بحث را به سمت مناسبی بکشاند، همان‌طور که من در بخش‌هایی از برنامه گفتم که ترجیح می‌دهم سکوت کنم.
شما باتوجه به شناختی که از نوع ادبیات آقای فرحبخش داشتید، می‌توانستید روند مناظره را از قبل پیش‌بینی کنید؟
من واقعا فکر نمی‌کردم آقای فرحبخش اینگونه پیش بروند. بله، ادبیاتشان را می‌شناختم اما احساس می‌کردم همکارانشان در اتحادیه قبل از مناظره به ایشان توصیه‌هایی بکنند. همان‌طور که شاهد بودیم در مناظره هم گفتم که افکار عمومی متوجه باشد که همه هم‌طیف‌های آقای فرحبخش، ادبیات و لحنشان اینگونه نیست که ایشان هم گفتند همه مثل من نیستند و افراد محترمی هم حضور دارند که این اظهارنظر در آنتن زنده خیلی در شان دو طرف نبود.
به نظر شما این مناظره توانست تاثیرگذار باشد؟
به نظر من اگر مباحث درستی در آن مطرح می‌شد، می‌توانست خوب باشد و به‌درستی پیش می‌رفت اما متاسفانه برای سینما خوب نبود. چون بحران اخلاق در این مناظره خودش را نشان داد و اخلاق زیر پا گذاشته شد و برای افکار عمومی خوب نبود که از هنرمندش چنین تصویری را ببیند. همان‌طور که در استودیو شاهد بودم که پس از برنامه چه پیامک‌هایی از طرف مردم آمد.
البته تاثیری گذاشت، آسیب‌شناسی بحث اخلاق که به نظرم در خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مکتوب برخی تاثیراتش را در این چند روز اخیر دیدیم و احتمالا در روزها و هفته‌های آینده پرونده‌ای درباره این موضوع باز خواهد شد. اتفاقا ادبیات این دوستان در تجمع مقابل وزارت ارشاد نشان داد که دیگر برخی رسانه‌ها حتی نمی‌توانند از این ادبیات به‌عنوان نقل قول استفاده کنند. آقای فرحبخش برای دولت بعدی اصطلاح «خر‌داغ» را به کار بردند که من دیدم مثلا خبرگزاری ایسنا به جایش نقطه‌چین گذاشت و خبرگزاری فارس کلمه را تغییر داد.
اگر مناظره دیگری به همین شکل ترتیب بدهند، شما حاضر هستید دوباره در چنین مناظره‌ای شرکت کنید؟
نه، چون فکر نمی‌کنم در مناظره دیگری بتوانم اینگونه صبر نشان بدهم.
گفته می‌شود شما به دلیل اینکه سابقا همکار آقای فرحبخش بودید، قبول کردید در چنین مناظره‌ای روبه‌روی ایشان بنشینید؟
نه، اینگونه نیست. هیات‌مدیره خانه سینما تصمیم گرفت که کسی خارج از هیات‌مدیره برود، بنابراین قرار شد من بروم. البته من سابقه همکاری‌ام را با آقای فرحبخش کتمان نمی‌کنم. من با عکاسی در سینما کارم را شروع کردم و اتفاقا با فیلم‌های ایشان که تهیه‌کننده‌اش بودند و سپس با دعوت خود ایشان جانشین تولید فیلم‌هایشان شدم اما اینکه ایشان بگوید من برخی از سینماگران را وارد سینما کردم، حرف درستی نیست چون هر چقدر هم کمک و یاری دیگران باشد اما خود هنرمند و نوع فعالیتی که دارد در روند کار و پیشرفتش تاثیرگذار است. من به خاطر دارم وقتی «داستان یک شهر» اصغر فرهادی از تلویزیون پخش شد ما به ایشان پیغام دادیم که می‌خواهیم شما را ببینیم. در آن مقطع من و آقای تقی‌پور به آقای فرهادی گفتیم که شما فیلمساز خوبی خواهید شد، نتیجه این صحبت‌ها همکاری ما برای ساخت «رقص در غبار» بود که این فیلم ساخته شد و آقای فرهادی به دلیل استعداد و توانایی که خودش داشت، مسیر پیشرفت را سپری کرد. حال درست است که من همکار بیایم بگویم من اصغر فرهادی را وارد سینما کردم؟! اینگونه اظهارنظرها تاسف‌برانگیز است. بدون حضور ما هم قطعا اصغر فرهادی فیلمساز بزرگی می‌شد.
بحثی بود که بخواهید در آن مناظره مطرح کنید ولی فرصت نشد؟
نه فکر نمی‌کنم، چون بحث‌های مطرح شده در آن مناظره به‌گونه‌ای پیش نمی‌رفت که نتیجه‌بخش باشد، حتی من در مقطعی سکوت کردم و در جایی از برنامه گفتم که خوب است بیشتر آقای فرحبخش صحبت کنند چون حقانیت ما ثابت می‌شود.
پیش‌بینی‌تان از آینده بحث خانه سینما چیست؟
من هنوز امیدوارم، امیدوارم به اینکه مدیریت سینما به جای سنگ‌اندازی به آنچه رئیس‌جمهور گفتند، تمکین کنند و شرایط را برای بازگشایی خانه سینما فراهم سازند. چهار سال دوره آقای شمقدری تلخ‌ترین دوره در تاریخ سینمای ایران است که شاید با این همراهی باعث شوند تا حداقل نقطه مثبت کوچکی در پرونده کاری‌شان ثبت شود.
انتهای پیام
نظرات