در ادامه سومین روز مناظره نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، محمدباقر قالیباف دیدگاه‌های خود درباره سیاسی را بیان کرد و دیگر نامزدها به نقد دیدگاه‌های وی پرداختند.

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، صحبت‌های قالیباف و نقدهای دیگر نامزدها بدین شرح است:

محمدباقر قالیباف: من بحث را از سیاست خارجی شروع می‌کنم که نکته مهم و جدی امروز ماست و نقش کلیدی و تاثیرگذاری در اداره کشور دارد. سوال اینجاست که ما در سیاست خارجی چه هدفی را دنبال می‌کنیم؟ سیاست خارجی باید منافع ملی، امنیت ملی و هویت ملی و دینی و انقلابی ما را تضمین کند. این رسالتی است که برعهده سیاست خارجی و دستگاه دیپلماسی کشور است. سیاست خارجی نیز مثل بقیه حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی و سیاست داخلی نباید خارج از سیاست‌های کلان حرکت کند، اما آیا دستگاه دیپلماسی ما که مدیریت اجرایی تحقق این اهداف را برعهده دارد، از توانایی لازم برخوردار بوده یا نه؟

حوزه دیپلماسی ما در سالیان گذشته نتوانسته در تحقق اهداف سیاست خارجی محقق باشد. در بحث هدفمندی یارانه‌ها می‌بینیم کسی با این موضوع مخالف نبود ولی می‌بینیم ضعف آن در اجرا معلوم شد. در سیاست خارجی هم ما در رویکردها دچار اشکال نیستیم اما جایی که باید در جهت تحقق آن حرکت کنیم، چالش جدی ماست. ما نیازمند تغییر رویکرد مدیریتی برای اداره جامعه هستیم که یک بخش آن سیاست خارجی است که کارنامه قابل قبولی در آن نداشته‌ایم. البته زحمات به جای خود اما در سیاست خارجی شرایط بین‌المللی مرتب در حال تغییر است و لذا باید به روز و با دریافت و تحلیل صحیح حرکت کنیم.

پنج محور جدی در حوزه دیپلماسی وجود دارد. یکی تحقق انسجام داخلی است، دولتی که درون کشور مورد تحسین مردم نباشد، پشت هیچ مذاکره یا مقاومت و استقامتی مورد توجه مردم دنیا قرار نمی‌گیرد، باید درون کشور الگوی درستی داشته باشیم. دیپلماسی فعال منطقه‌ای نیز باید مورد توجه قرار گیرد که از مزیت‌های نسبی و نقطه قوت ماست. نکته دیگر فعال کردن دیپلماسی اقتصادی است که یا در آن تعطیل بوده‌ایم یا کارنامه مشخصی نداریم.

حوزه دیپلماسی عمومی هم نیازمند توجه است. همچنین راهبرد مقاومتی مقتدرانه و رقابت هوشمندانه در سطح بین‌الملل باید مورد توجه باشد.

نقدهای دیگر کاندیداها:

عارف: در مناظره قبلی به توانایی‌ها و مدیریت بخشی خود تاکید کردید در حالی که یکی از مشکلات مدیریتی امروز کشور بخشی‌نگری است که مدیران ما حتی‌الامکان تلاش می‌کنند مشکلات بخشی خود را حل کنند و چندان به تاثیرات آن بر بخش‌های دیگر توجه نمی‌کنند، در مورد الگوی معماری ایرانی- اسلامی که در مناظره قبل تاکید داشتید شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد آن اقدام کند می‌پرسم با توجه به اینکه شما در این بخش مدیر اجرایی بودید آیا نمی‌توانستند پیشنهاددهنده باشید زیرا بسیاری از مصوبات را این دستگاه اجرایی پیشنهاد می‌دهد. با این بخشی‌نگری که فقط و فقط پروژه‌های عمرانی شهر تهران را دنبال کنیم آیا از برخی مسائل و مشکلات شهر و استان غافل نمی‌شویم مانند موضوعات مربوط به محیط‌ زیست. در زمان شهرداری شما قیمت زمین حدودا به طور متوسط شش برابر شده است آیا فروش تراکم در تهران در افزایش قیمت زمین سهیم بوده است یا خیر؟ شما تراکم را برای انجام پروژه‌های عمرانی شهر تهران پیش‌فروش کردید آیا این موضوع صحیح است یا خیر؟

قالیباف: همین جا تکذیب می‌کنم.

عارف: اجازه دهید سوال من تمام شود. سوال من این است شما در دو بخش خدمت فعال و موفق بوده‌اید در حالی که ریاست جمهوری مدیریت فرابخشی می‌خواهد خواهش می‌کنم توانایی خود را برای مدیریت فرابخشی به استحضار مردم خوب کشورمان برسانید.

روحانی: من تعجب کردم که آقای قالیباف در زمینه سیاست خارجی گفت که سیاست خارجی ما ناموفق بوده است. سیاست خارجی در دولت سازندگی توانست تکنولوژی را از خارج وارد کند و باقی‌مانده سرزمین ما را از بعثی‌ها پس بگیرد و تحول بزرگی در کشور ایجاد کند و با کمک شورای عالی امنیت ملی ما توانستیم اسرا را به کشور برگردانیم و در این دوره هم صدام در سازمان ملل محکوم شد. در دوره خاتمی کشور از بحران نجات پیدا کرد در آن دوره اتفاق 11 سپتامبر رخ داد و دو کشور منطقه مورد تهاجم قرار گرفت و ایران همیشه در لیست حمله قرار داشت اما ایران توانست با تدبیر از این مسیر جدا شود و بالاترین بهره‌برداری را در سیاست خارجی داشته باشد دشمن ما در افغانستان و عراق منکوب شد و ایران سالم ماند و ما به مردم عراق و افغانستان کمک کردیم سیاست خارجی آن هشت سال بسیار موفق بود و من نمی‌خواهم بگویم در این هشت سال هم در همه زمینه‌ها ناموفق بوده است.

غرضی:

ما در دولت که بودیم یاد گرفتیم سیاست خارجی انعکاسی از استعداد داخلی است، اما این که برویم در مقابل کشور دیگری سیاست مان را عوض کنیم یا کسی را پیدا کنیم نامه جداگانه‌ای بنویسند این صحیح نیست؛ چرا که هیچ کشوری به ما با تغییر اشخاص ذهنش عوض نمی‌شود، تصور نکنید که سیاست خارجی کشور اگر موفق یا ناموفق بوده مربوط به اشخاص است، بلکه مربوط به اضطرار داخلی بوده است لذا از ابتدا باید استعداد داخلی را تنظیم کنیم این که من بگویم دولت عوض شده هیچ کس در دنیا این را نمی پذیرد بنابراین این ها مسائلی است که باید به آن هاتوجه کنیم. در حالیکه امروز استعداد داخلی تغییر چندانی پیدا نکرده و پیشنهاد شما عملی نیست، اگر هست بفرمایید.

در مورد سیاست داخلی نیز آیا استعداد جمعی را در عقبه خود دارید که مشکلات سیاست داخلی را حل کند و همه کشور را تحت پوشش قرار دهد؟

رضایی:

سوالی ندارم در فرصت بعدی صحبت می کنم.

ولایتی:

در مورد سیاست خارجی مطالبی را که آقای قالیباف گفت صحیح بود، اما نکات دیگری است که باید به آنها توجه شود که مهمترین مطلب تربیت نیروی کارآمد است. و ما احتیاج به تخصص داریم.

بنده زمانی که در وزارت امور خارجه بودم دانشکده وزارت خارجه تاسیس شد و از آن زمان تاکنون 800 کارشناس آگاه به دو زبان دنیا تربیت شد و زمانی در وزارت خارجه‌ای کار را شروع کردیم که 9 سفیر داشتیم و روزی که من از اینجا آمدم بیرون سفیران و کارداران حدود 130 نفر می‌شدند.

این درحالی است که دانشکده مذکور حالت نیمه تعطیل درآمده و دیگر آن رسالت سابق را برای خودش قائل نیست. زیرا برای آن امتحان ورودی گذاشتند که افرادی که لیسانس علوم سیاسی و رشته‌های مرتبط دارند، می توانند وارد این دانشکده شوند درحالی که در این دانشکده از ابتدا گزینش وجود داشته است و از همان ابتدا نیز افراد به صورت کارورز مشغول به کار می‌شدند.

تمامی این مسائل در مدتی باعث شد که بتوانیم دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران را فعال کنیم. زیرا با دیپلماسی زمان شاه نمی توانستیم کار کنیم. وزارت امور خارجه از معدود وزارتخانه‌هایی بود که از صفر شروع شد و بعد از انقلاب اسلامی فعال شد. بنابراین باید تلاش کنیم کارشناسانی که آشنا به مسائل بین المللی هستند را تربیت کنیم تا بتوانند در صحنه بین المللی فعالیت ویژه‌ای داشته باشند زیرا روابط بین کشورها رابطه بین آدم‌ها است.

حداد عادل:

مساله‌ای که آقای عارف گفتند که در بازار تهران چند نفر اسم ایشان و آقای خاتمی را آوردند دستگیر شدند و یا این اتفاق در تبریز افتاده است، من این موضوع را انکار نمی‌کنم که آقای دکتر خلاف می‌گویند، ولی حتما سلیقه فردی بوده است.

عارف گفت: این اتفاق رخ داده است باید جلوی سلیقه‌های فردی گرفته شود.

حداد عادل : این اشتباهی است که در هر دوره‌ای و حتی ممکن است اگر شما رییس جمهور شوید، رخ دهد که یک فردی در تشخیص دچار اشتباه شده است.

عارف در واکنش گفت: من نمی‌توانم به آذربایجان بروم و از آنها خجالت می‌کشم.

حدادعادل: در هنگام ورود ما به صداوسیما طرفداران آقای عارف در مدخل ورودی خیابان ایستاده و عکس‌های آقای خاتمی و ایشان را در دست داشتند و شعار می‌دادند و هیچ‌کسی با آنها کاری نداشت و این تلقی پیش نیاید که در کشور ما چنین حالتی وجود دارد.

فیلم‌های مستندی که این شب‌ها پخش شد، آقای خاتمی درباره عده‌ای صحبت کردند پس خوب است گفته شود که اگر این اتفاق افتاده مربوط به شرایط کلی کشور نیست.

آقای روحانی نیز در صحبت‌های خود به این موضوع اشاره کرد که سیاست خارجی موفق بوده است، بنده هم معتقدم که ما از اول انقلاب تاکنون موفقیت‌های زیادی در همه دولت‌ها و در سیاست خارجی داشتیم و در هر دوره‌ای مشکلاتی بوده است.

ما که در مجلس ششم بودیم، نمایندگان مجلس ششم مرتب در نطق‌های قبل از دستور می‌گفتند در دوره آقای هاشمی کشور به بحران کشیده شده بود و آقای خاتمی آمده تا کشور را از بحران نجات دهد و در واقع تقصیرها را روی دوش آقای هاشمی می‌انداختند. در همین دوران بود که دادگاه میکونوس به وجود آمد که رییس جمهور را از خروج از کشور ممنوع کرده بودند.

همچنین قصه محور شرارت که بوش به ایران نسبت داد بعد از آن همه حرف‌هایی بود که در سیاست خارجی اتفاق افتاده بود. خوب است که این موارد گفته شود که تصور نشود که کارنامه همه 20 است و یک دوره خاصی زمستان بوده است.

عارف : خوب است که شما موضع خود را مشخص کنید.

حداد عادل : این اتفاق بدی بود.

عارف گفت: دشمنان ما چنین حرف‌هایی را زده بودند. موضع دولت در آن دوران در قبال غرب و آمریکا شفاف بود.

حداد عادل : حرف من این است که هر موضع‌گیری که در خارج از کشور می‌شود، نباید آن را به حساب ضعف مدیریت داخل بگذاریم.

جلیلی:

من درباره اظهارات آقای قالیباف می خواهم نکاتی را عرض کنم منطقه گرایی و دیپلماسی اقتصادی که ایشان فرمودند الان هم هست سوال اینجاست که چگونه می‌خواهند اجرا کنند این که سیاست خارجی براساس منافع ملی و ارزش‌ها باید باشد، درست است اما اگر سیاست خارجی کشوری در تقابل و تعارض با شما بود چگونه عمل می‌کنید؟ در برنامه راهبردی شما جمله‌ای ذکر شده تحت این عنوان که "اگر دنبال نظم هستیم، نباید به طوری عمل کنیم که جلوه آن به چالش کشیدن قدرت هژمونی باشد" یکی از بحث‌های ما همین است که قدرت هژمونی موجود در جهان را قبول نداریم و با آن چالش می کنیم ما در چالش با نظامی هستیم که می خواهد خود را به زور حاکم دنیا کند. اما نکاتی مطرح شد را قبول دارم یکی از رویکردهای بسیار مثبت نظام ما در سیاست خارجی و قدرتش در این است، دستگاه‌ها باید خود را با این منطبق کنند. من قبول دارم که قدرت لازم را ندارد.

وزارت خارجه ما به دلیل برخی از تدابیری که از ابتدای انقلاب صورت گرفته است، آن ظرفیتی که باید داشته باشد با بار بزرگی که بر دوش آن است، فاصله دارد. باید قوی‌تری از این باشد که بتواند عمل کند.

اما آقای روحانی نکته‌ای مطرح کردند و همچنین آقای عارف صحبت‌هایی کردند که البته آقای حداد عادل اشاراتی داشتند فکر می کنم منظور آقای حداد عادل این است که در زمانی که برخی دوستان شعار همراهی با این نظم را می دادند و می‌گفتند باید از این تقابل‌ها جلوگیری کنیم پاسخش چه بود؟ نتیجه‌اش این بود که در دوره آقای هاشمی دو حکم جلب برای ایشان آمد و در زمان آقای خاتمی این بود که بعد از این همه همکاری در قضیه افغانستان گفتند ایران محور شرارت است، نه این که حرف‌های آنان درست باشد، بحث این است که این شیوه غلط است، اگر با این شیوه بخواهیم وارد شویم نتیجه‌اش همین خواهد بود که دیدیم.

روحانی:ولی منافع ملی کشور حفظ شد.

جلیلی: منافع ملی کشور کی حفظ شد؟ دقیقا در دورانی بود که عده‌ای نگران بودند که به عراق و افغانستان حمله شد حالا نکند به ایران هم حمله کنند. اما ظرفیتی ایجاد شد که آمریکا هم در افغانستان زمین گیر شد هم در عراق.

روحانی:کی؟ دقیقا در دوره آقای خاتمی بود که آمریکا زمین گیر شد این طور است.

جلیلی: آمریکا که از سال 82 وارد شد، سال چند مجبور به خروج از آن شد؟

روحانی:از سال 83 آمریکا گرفتار شد.

جلیلی:آمریکا با اقتدار آمد برخی می گفتند ما گفت و گوهایی که در بحث هسته‌یی در تهران داشتیم نتیجه گفت‌وگوهای بغداد بود. چون ایران ترسید این را آقای بلرر گفته است.

روحانی:‌درست نیست.

جلیلی:این اظهاراتی است که آن‌ها مطرح کردند.در چنین فضایی که نگرانی ایجاد کرده بودند احساس می کردند با دو حمله به عراق و افغانستان می توانند ایران را مرعوب کنند. اما اتفاقا فضایی ایجاد شد که توانست آنان را زمین گیر کنند.

روحانی:تاریخ را که نمی توانیم تحریف کنیم.

جلیلی: در قضیه عراق خودشان درخواست داشتند که با آنان مذاکره کنند. کسانی که احساس می کردند آمریکا بعد از عراق و افغانستان ممکن است به سراغ ایران بیاید نه تنها این طور نشد، بلکه آمریکا به دنبال درخواست مذاکره با ایران افتاده بود تا بتواند جان سالم به در ببرد.این می تواند اقتدار ایجاد کند.

مطلبی را که آقای عارف به آن اشاره کردند و فرمودند اگر می خواهیم از سلایق جلوگیری کنیم راهش قانون است ما با قانون می توانیم جلوی سلایق بیاستیم اگر بیاییم به صراحت از کسانی که بزرگترین بی قانونی را مرتکب شدند با افتخار یاد کنیم همان حمایت از سلایق می شود. اگر کسی خلاف قانون عمل کرد و ظلم بزرگی به نظام کرد با افتخار از آن یاد کردیم...

عارف:آیا درود بر خاتمی خلاف قانون است؟

جلیلی:بحث من ایشان نیست ما در انتخاباتی که داریم یک قانون و چارچوبی داریم که شما و همه ما پذیرفته‌ایم که آمده‌ایم اگر بعد از انتخابات خلاف این قانون شروع کردند، در کشور فتنه راه انداختند اینجا حمایت از آن‌ها و افتخار کردن به آن‌ها می شود سلیقه‌ای عمل کردن.

عارف: قانون را بیان کنید. سوالم از شما به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی این است که عکس آقای خاتمی خلاف قانون است.

جلیلی:خلاف قانون این است که اگر شورای نگهبان انتخاباتی را گفت که صحیح است ...

عارف:سوال من این است که آیا عکس آقای خاتمی خلاف قانون است؟

جلیلی:اگر شورای نگهبان گفت انتخابات صحیح است و آن را تایید کرد دیگر کسانی که حتی موضع ریاست جمهوری داشته‌اند حق ندارند مردم را علیه آن بشورانند. یعنی بیاییند بگویند رای مردم و جمهوریت باید وتو شود. این قانون است اگر خلاف این شود از این بی قانونی بزرگتر چیست؟

قالیباف در دفاع از خود:

از قضا بعد از دولت تنها مجموعه‌ای که می‌تواند بخشی‌نگر نباشد، دولت‌های محلی و شهرداری‌ها هستند. در حوزه شهرسازی، حمل و نقل، آی‌تی، فرهنگی، اجتماعی و... بخشی‌نگری نیست، بلکه یک کار جمعی و همه‌جانبه است.

سیاست خارجی و دیپلماسی عمومی هم چنین است. در دوره مدیریت من در شهرداری تهران با همه سختی‌ها توانستیم مجمع شهرداران آسیایی را با بیش از 100 شهر آسیا با تشکیل دبیرخانه دائم در تهران راه‌اندازی کنیم. در حال حاضر شهردار تهران معاون اتحادیه شهرداران جهان است. در نشست دانمارک، 20 شهردار دنیا به همراه روسای جمهور دعوت شدند و شهردار تهران به عنوان یک عضو مدعو این نشست بود. پس شهرداری کارهای جدی در حوزه دیپلماسی کرده است.

در بخش منابع انسانی من معتقدم نفت و گاز در کشور ما مهم است، اما منابع انسانی مهم‌تر است و در همه جا اولویت اول ماست. بازگشت نخبگان به متن تصمیم‌گیری اساس کار است. من معترض به سیاست خارجی نبودم. از افتخاراتی که در جمهوری اسلامی هست، این است که 5، 6 کشور بزرگ دنیا با ما حرف می‌زنند یعنی جمهوری اسلامی جایگاه خود را پیدا کرده است. امروز بیداری اسلامی بدون شک متاثر از انقلاب اسلامی است و ما حتما از آن دفاع می‌کنیم. ما اجماع آمریکا را به هم زدیم و مبنائا جلوی آمریکا ایستاده‌ایم. آمریکایی‌ها با قدرتی که دارند می‌گویند که قدرت حق است اما حرف انقلاب اسلامی این است که حق، قدرت است. این مبنای ما در سیاست خارجی است و افتخار ماست و همین‌جاست که اسلام به ما اجازه نمی‌دهد که عزت‌مان را بدهیم.

آقای روحانی حرف من در حوزه دیپلماسی است که شما در این کار صاحب‌نظر هستید. من دست همه عزیزانی که در حوزه سیاست خارجی زحمت کشیده‌اند را می‌بوسم. آن روزی که سیاست ما این بود که در اروپا خودمان را به اتحادیه اروپا نزدیک کنیم، ارتباط‌مان را قوی‌تر کنیم و نگذاریم سیطره آمریکا در اروپا بیفتد. همه سفارتخانه‌های اروپا در تهران تعطیل شد و همه سفرای شما را از اروپا بیرون کردند. من این را ضعف دیپلماسی می‌دانم یا در حوزه اقتصادی، حوزه ژئوپولوتیک ایران، مهم‌ترین موقعیت ما در بخش امنیت ملی است. واقعا کارنامه دولت سازندگی و دولت اصلاحات در حوزه دیپلماسی اقتصادی چیست و کجا امنیت و منافع ملی ما را تامین کرد که این ظرفیت بالقوه را ما تا به امروز از دست داده‌ایم.

انتهای پیام