رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مهدیشهر، گفت: درختان ارس این استان در برخی نقاط ،آلوده به نوعی گیاه نیمه انگل از گروه دارواش های کوتاه است و همین گیاه نیمه انگلی، حیات آنها را با تهدید جدی روبرو کرده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، حمید رضا عبدوس با اشاره به اینکه 352 هزار و 245 هکتار از وسعت 9.7میلیون هکتاری استان سمنان را عرصههای مشجر و جنگلی تشکیل میدهد، افزود: در حدود 150 هزار هکتار از این مساحت را جنگلهای سوزنی برگ تشکیل میدهد که این جنگلهای سوزنی برگ با گونههای غالب ارس همراه با گونه های "پیر" و "مای مرز" دیده میشوند که در ناحیه رویشی ایرانی تورانی و در ارتفاعات بیش از 1600 متر از سطح دریا رویش دارند.
وی با بیان اینکه ارس گونهای منحصر به فرد و بینظیر و جزء ذخائر ژنتیکی کشور و گونهای حفاظت شده است، گفت: توان رویشی ارس در سختترین شرایط اقلیمی، ژئولوژی، کلماتولوژی، خاکهای آهکی و مناطق صخرهای از مهمترین ویژگی این گیاه است و علاقمند به اقلیم نیمه خشک تا خشک، استپهای کوهستانی و اراضی سنگلاخی است.
وی همچنین گفت: ریشه درختان ارس بسیار گسترده بوده که از شسته شدن، فرسایش و حرکت خاک جلوگیری میکند و در حفظ و نفوذ نزولات آسمانی در خاک نقش بسیار ارزندهای دارد و استمرار آبدهی چشمه ساران را تضمین میکند.
عبدوس اظهار کرد: با توجه به زادآوری سخت ارس و رشد آنها در شرایط سخت محیطی که کمتر درختی قادر به رشد است و همچنین از نظر شرایط خاکی که قادر است بر روی سنگهای آهکی، خاکهای خیلی سطحی و حتی درشکافهای سنگهای مادری بصورت طبیعی رشد کند، نگهداری و حفظ این درختان تا حد زیادی در پایداری خاک و جلوگیری از فرسایش و تخریب خاک در مناطق کوهستانی موثر است.
عبدوس از بازدید اخیر کارشناسان منابع طبیعی از این درختها خبر داد و خاطرنشان کرد: براساس آخرین بازدیدهای انجام گرفته از جنگلهای سوزنی برگ استان در بعضی از مناطق درختان ارس استان آلوده به نوعی گیاه نیمه انگلی از گروه "دارواشهای کوتاه" از خانواده Viscaceae و با نام علمیArceuthobium oxycedri است. این گیاه نیمه انگل خاص مخروطیان بوده و حیات آنها را با تهدید جدی روبرو کرده است، ضمن اینکه گستردگی خسارت ناشی از آن نگرانیهایی را ایجاد کرده است.
وی اضافه کرد: "ارس واش" فاقد ریشه بوده، ولی به علت داشتن سبزینه و کلروفیل، نیمه انگلی محسوب میشود، بطوری که پس از مستقر شدن روی گیاه میزبان از شیره خام میزبان استحصال میکند و در صورت شدت آلودگی درختان به مرور زمان ضعیف و نهایتا خشک میشوند. همچنین از مشخصات این گیاه انگلی وجود برگهای فلس مانند و شاخههای صاف و بندبند است و گلها تک جنسی و دو پایه بوده و انگل بر روی شاخههای میزبان تولید کلنیهای نر و ماده جدا از هم و در مواردی مخلوط با هم میکند.
مهندس عبدوس افزود: دانههای این گیاه چسبناک بوده و پس از شکافتن، میوه رسیده به فاصله نسبتا دوری پرتاب شده یا توسط پرندگان دانهها خورده شده و بر روی درختان دیگر دفع می شود که در شرایط مناسب دانه شروع به رشد کرده و عضو Germ tube و هوستوریوم تولید می کنند که در بین بافت پوست وچوب شاخه میزبان رشد کرده و پایه جدید تولید می کند.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان تصریح کرد: یکی از عوامل مهم خشک شدن درختان کهنسال و دیرزیست ارس در استان سمنان آلودگی به ارس واش است. بذر ارس واش وقتی روی ساقه یا شاخه میزبان قرار میگیرد، با تولید آنزیمهایی، راه ورود به میزبان را پیدا کرده و بعد از جوانه زدن و تولید جرم "تیوپ" و "هوستوریوم" از شیره خام میزبان استفاده میکند و در صورت شدت آلودگی و گذشت زمان موجب خشک شدن کامل درختان ارس میشود.
وی با بیان اینکه خسارت این گیاه نیمه انگلی با بروز پدیده خشکسالی و کاهش بارندگیها، شدت یافته است، اظهار کرد: ایجاد تنش آبی در این شرایط تنها برای میزبان مشکل ساز بوده چرا که گیاه نیمه انگل توسط مکینههای خود، آب مورد نیاز را از گیاه میزبان دریافت میکند، ضمن اینکه تعرق و تعریق گیاه نیمه انگلی زیاد است. همچنین یکی دیگر از خسارتهای غیر مستقیم گیاه نیمه انگل، آماده سازی جنگل برای آتش سوزی به خاطر خشک شدن شاخههای درختان است.
وی با اشاره به روشهای کنترل این معضل، گفت: هرس و پوشاندن انگل جهت جلوگیری از سنتز کلروفیل از جمله روشهای مبارزه مکانیکی با این بیماری است و استفاده از ماده شیمیایی اتفون(فلورل) و واکاشت گونههای مقاوم ارس از دیگر روشهای مبارزه با این معضل است.
انتهای پیام
نظرات