دور تا دور نردههای سبز رنگی که پردیس مرکزی دانشگاه تهران را از خیابانهای اطراف جدا می کند، در زیر زمین دالانهای پر پیچ و خمی است که تاسیسات دانشگاه تهران در درون آن نهفته است؛ تاسیسات تونلی که عمرشان همچون ساختمانهای اولیه دانشگاه به جنگ جهانی دوم برمیگردد.
خیلی ازاین تونلها را آلمانیها ساختهاند، اما تونلهای زیرزمینی که برای محافظت از تاسیسات دانشگاه در برابر آسیبهای محیطی ساخته شده، این روزها خود با مشکلات جدی مواجهاند، چنانکه هر دانشکده دانشگاه از طریق این تونلهای تاسیساتی به انشعابات آب و برق متصل میشود و در این سیستم اگر یک دانشکده از نظر تاسیساتی دچار مشکل شود به نوعی تمام دانشکدهها را درگیر میکند.
به گزارش خبرنگار دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، برای وارد شدن به این تونل تاریک و طولانی گاهی باید قد خم کرد و با روشن کردن چراغ قوه جهت را یافت. باید دقت کنی که مبادا از راهنما جا بمانی که در این صورت در هزارتوی فراموششده دانشگاه تهران تو نیز گم میشوی.
لولههای پوسیده و بعضا ترکیده، آب گرفتگی برخی قسمتهای تونل به دلیل سوراخ شدن لولهها و چکه چکه آب از این لولهها، پنجرههایی که تار عنکبوت بسته، خرت و پرتهایی پراکنده در گوشهها، دیوارهایی در حصار سوسک و جوندگان موذی ... همه و همه نشان از آن دارد که این هزارتوی تاریخی دانشگاه تهران که تاسیسات دانشگاه را در دل دارد، دیرزمانی است که از یادها و خاطرهها رفته است، تاسیسات زیرساختی مستهلک و از رده خارج شدهای که به جز مسوولان و پرسنل فنی دانشگاه، شاید کمتر کسی از وجود آنها در دل چنین تونلهایی خبردار باشد. اگرچه بنا به ضرورت در طول سالهای گذشته بعضا تعمیرشده اما هنوزهم این بنا به شبکه یکپارچه فاضلاب شهری متصل نشده و لولهکشی آن به شکل همان شیوه دهها سال قبل برمیگردد با این توضیح که عمر طولانی، باعث از کار افتاده شدن برخی از این تاسیسات شده است.
جلوتر که میرویم درقسمتهایی از فضای زیرزمینی پردیس مرکزی دانشگاه تهران، مخازن سیمانی مازوت با لایهای از قیر یافت میشود که ضرورت استفاده از آنها با فراگیر شدن استفاده از گاز، خیلی وقت است از دستور خارج شده و زمانی که خطر نگهداری این مخازن را متذکر میشویم، یکی از پرسنل میگوید: وجود این فضاها عادی شده است، دیگر کسی به خطر آنها فکر نمیکند!
باقی ماندن این مخازن شاید در گذر زمان عادی شده اما این عادی شدنها نباید آسیب پذیری و خطرات احتمالی فرسودگی تاسیسات و ساختمانهای این میراث بزرگ آموزش عالی کشور را از یادمان ببرد. کما اینکه هنوز حادثه قطع برق دانشکده ادبیات و خسارتی که به بسیاری از آزمایشگاهها و یخچالهای مخصوص نگهدارنده پروژه های علمی وارد کرد، از یادمان نرفته است، خسارتهایی که با هزینههای مالی قابل جبران نیست.
مرتفعترین بنای تاریخی دانشگاه تهران، ساختمانی موسوم به برج تاسیسات دانشگاه است که بیش از 30 متر ارتفاع دارد و تمامی تاسیسات و سیستمهای انرژی دانشگاه توسط این برج پشتیبانی میشود، هر چند که نفسهای این ساختمان قدیمی نیز روزگاریست به دلیل فرسودگی به شماره افتاده است به نحوی که خطر ریزش سقف آن چندان دور از ذهن نیست.
اما مشکلات فرسودگی دانشگاه تهران، با قدمتی 78 ساله تنها به سیستمها و تاسیسات فرسودهاش ختم نمیشود. عمر اکثر ساختمانهای پردیس مرکزی دانشگاه تهران نیز به سالهای 1313، همان زمان که عملیات اجرایی طرح خیابانهای اطراف و داخل دانشگاه و کاشت نهالهای سایهگستر کنار خیابانهای دانشگاه توسط یک معمار فرانسوی آغاز شد، بازمی گردد، ساختمانهایی که امروز تنها یک ساختمان معمولی نیستند که بتوان به راحتی تیشه بر ریشه آن زد و از نو ساخت؛ چرا که نام اکثر این ساختمانها در فهرست آثار میراث فرهنگی کشورمان به ثبت رسیدهاند.
دانشکده ادبیات با تندیس فردوسی، دانشکده پزشکی و دالانهای تاریخیاش، دانشکده فنی و ستونهای استوارش، هنرهای زیبا، علوم، فنی، حقوق وعلوم سیاسی و پزشکی از اولین دانشکدههای دانشگاه تهران به شمار میروند که به همراه اغلب ساختمانهای قدیمی دانشگاه همچون مسجد دانشگاه با آن معماری کم نظیرش، کتابخانه و مرکز اسناد دانشگاه به عنوان مجموعهای بزرگ و غنی و ... هریک یادآور هزاران نام، خاطره و رویداد بزرگ تاریخی هستند، ساختمانهایی که نمای ظاهری آنها در گذر زمان رنگ باخته و شاید به فراخور وضع مالی هر دانشکده، هر از چند گاهی دستی بر سر و روی آن کشیده باشند، اما برای نگهداری و حفظ آن باید اقدامی عاجل و اساسی صورت گیرد.
کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی: هرگونه مرمت ساختمانهای دانشگاه تهران باید با تایید سازمان میراث فرهنگی انجام شود
در این باره مهدی معمارزاده کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری نیز با اشاره به آخرین بازدید صورت گرفته در چهار سال گذشته از دانشگاه تهران، میگوید: هرگونه مرمت، سنگ کاری در بدنهها و یا اقدامات اینچنینی در ساختمانهای میراثی دانشگاه باید با تایید سازمان میراث فرهنگی انجام شود، چراکه هرگونه اقدام غیرکارشناسی موجب آسیب به ساختمانها میشود.
وی همچنین درباره میزان حمایت مادی سازمان میراث فرهنگی از ساختمانهای دانشگاه تهران به منظور نگهداری از این ساختمانها، اظهار میکند که دانشگاه تهران یک مکان دولتی است و طبیعتا دولت باید بودجههای تعمیر و نگهداری آن را تخصیص دهد و سازمان میراث فرهنگی برحسب قوانین خود بر روی آن نظارت دارد و از آن حمایت میکند.
وی در ادامه با بیان این نکته که شاید سازمان به دلیل کمبود نیرو نتواند از همه ساختمانهای میراثی استان تهران برای جلوگیری از تخلف مراقبت کند، تاکید میکند که دانشگاه تهران یک مکان علمی است و باید هر گونه اقدامی را با مجوز "میراث" انجام دهد.
واقعیت این است که مشکلات فرسودگی هر روز به شکلی در دانشگاه تهران و علوم پزشکی رخ مینماید، یکی روز با قطعی برق و دیگر روز با عنوان هجوم موریانهها و .... در میان آنچه مهم است، این است که این میراث تاریخی آموزش عالی به آرامی در سایه عدم توجهکافی و کمبود اعتبارو ... در حال تخریب و فرو ریختن است.
عمر نیم قرنی بیش از50 درصد ساختمانهای دانشگاه تهران
به گزارش ایسنا، بر اساس اطلاعات موجود در حال حاضر دانشگاه تهران با احتساب املاک خریداری شده در طرح توسعه دارای حدود 870 هزار مترمربع ساختمان است که با برآوردهای صورت گرفته، بیش از50 درصد این ساختمانها دارای عمری بیش از40 یا 50 سال هستند. اما متاسفانه به اعتقاد برخی از کارشناسان، عمر برخی از آنها به دلیل عدم بازسازی و کمبود اعتبارات مدت هاست که تمام شده و با تاخیر پیش آمده، شاید حتی دیگر بازسازی برای آنها میسر نباشد.
توسعه و ترمیم ساختمانهای دانشگاه نیازمند بودجه 160 میلیارد تومانی است
این در حالیست که به گفته دکتر مقیمی، معاون اداری مالی دانشگاه تهران تنها برای توسعه و ترمیم 870 هزار مترمربع بافتهای فرسوده دانشگاه تهران از قرار متری میانگین 180 هزار تومان، حدود 160 میلیارد تومان بودجه مورد نیاز است.
مقیمی همچنین به طرح توسعه دانشگاه تهران هم اشارهای دارد که درحال حاضر بلاتکلیف مانده و نیازمند 700 میلیارد تومان اعتبار است.
در صورت اجرای طرح توسعه، مساحت دانشگاه تهران 2.5 برابر میشود
بر اساس طرح توسعه دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران که چهار سال پیش مورد تصویب قرار گرفت، دانشگاه تا خیابانهای کارگرشمالی، بلوارکشاورز و وصال شیرازی توسعه می یابد و وسعت دانشگاه تهران در صورت تامین اعتبار 2.5 برابر و فضای سبز آن نیز پنج برابر میشود البته باز هم باید تاکید داشت که اجرای این طرح منوط به رفع مشکلات مادی است.
مقیمی همچنین بودجه مصوب تعمیر و تجهیز دانشگاه تهران در ردیفهای تابعه را جمعا 140 میلیارد ریال بیان میکند و میگوید: این در حالیست که فقط 9 درصد اعتبار مذکور تخصیص یافته است، یعنی فقط یک میلیارد و 200 میلیون تومان آن دریافت شده که سهم سایت مرکزی دانشگاه از این میزان فقط 500 میلیون تومان است.
وی ادامه میدهد: براین اساس اگر تعمیرات دانشگاه تهران در سه بخش سطحی، متوسط و کلی در نظر گرفته شود، سرانه تعمیرات سطحی در هر مترمربع 30 تا 70 هزار تومان، برای تعمیرات متوسط 70 تا 130 هزار تومان و برای تعمیرات کلی نیازمند 130 تا 220 هزار تومان بودجه است. اکثر ساختمانهای دانشگاه تهران نیز نیازمند تعمیرات کلی است و این در حالیست که با در نظر گرفتن بودجه دو میلیاردی برای تعمیرات در سال جاری، در واقع سرانه تعمیرات هر مترمربع 1700 تومان است.
این برآوردها در حالی انجام شد که به گفته مدیرکل بودجه دانشگاه تهران، بحث بازسازی و بهسازی دانشگاه تهران تنها تا با برآورد بودجه پیش میرود و به دلیل فقدان بودجه مناسب نمیتوان جلوتر از آن رفت و حتی همین برآورد بودجه نیز خود نیازمند هزینه است.
کوی دانشگاه هم از فرسودگی مستثنی نیست
اما درکنار ساختمانهای قدیمی دانشگاه تهران، کوی دانشگاه نیز به عنوان بزرگترین مجتمع خوابگاهی کشور از پدیده فرسودگی مستثنی نسیت، کما اینکه برخی از ساختمانهای کوی از بعد قدمت جلوتر از ساختمانهای دانشگاه حرکت میکنند.
دانشگاه تهران با یک زلزله سه ریشتری فرو می ریزد!
نقل مطلب "دانشگاه تهران با یک زلزله سه ریشتری فرو می ریزد" از سوی رییس دانشگاه تهران هرچند مبالغه آمیز مینماید اما از ضرورت رسیدگی به وضعیت دانشگاه تهران نشان دارد.
«فرهاد رهبر» سال گذشته در یک نشست مطبوعاتی با اشاره به قدمت بیش از 40 و 60 ساله ساختمانهای دانشگاه و دریافت ایمیلهای دانشجویی مبنی بر ریختن سقف خوابگاه گفته بود که اگر اتفاقی برای دانشگاه رخ دهد مسئولیت آن را نمیپذیرد و اینکه باید دانشگاه تهران را جزو مناطق محروم و بودجهای برای تعمیر و تجهیز آن در نظر گرفت. همانطور که در سال 84، چهار هزار میلیارد تومان برای بازسازی مدارس در نظر گرفته شد امروز نیز دانشگاه نیازمند یک بودجه مناسب برای مقاوم سازی خود است.
ساختمان دانشگاه تهران پر از درد است و بهانه برای تاسف
به گزارش ایسنا، ساختمان دانشگاه تهران پر از درد است و بهانه برای تاسف. نمیدانم دلم باید برای این ساختمانهای میراثی بسوزد و نوستالژی های خفته در آن، یا نگران خطر فرسودگی هایی باشم که ممکن است با کوچکترین لرزشی فرو ریزد.
بناهایی که محل تردد روزانه 8000 تا 9000 دانشجو است، آنقدر کهنه شدهاند که سایه گستری آنها برسر دانشجویان محل تردید است.
ضرورت رسیدگی به وضعیت تاسیسات و فرسودگی ساختمانها و تجهیزات دانشگاه تهران بر کسی پوشیده نیست و حیف است که میراث آموزش عالی کشور را نادیده گرفت و آن را پشت مشکلات بودجه و مالی پنهان کرد. تامین بودجه کلان برای این منظور شاید از عهده مجموعه دانشگاه و وزارت علوم هم خارج باشد و به نظر می رسد دانشگاه برای اجرای ماموریت بازسازی ساختمانها نیازمند نگاه ویژه مسوولان عالی اجرایی است.
گزارش: مرجان احسانی
انتهای پیام
نظرات