ناسا اخيرا از يك تصوير جالب رونمايي كرده كه نشان مي‌دهد كهكشان راه شيري در هاله عظيمي از گاز داغ پوشيده شده كه به اندازه صدها هزار سال نوري گسترده شده است.

به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، حجم برآورد شده اين هاله با حجم تمام ستارگان كهكشان قابل مقايسه است.

ستاره‌شناسان از رصدخانه پرتو ايكس چاندرا براي تخمين اندازه اين هاله استفاده كرده‌اند. اگر اندازه و حجم اين هاله گاز تائيد شود، همچنين مي‌تواند توضيحي براي معضل موسوم به «باريون گمشده» براي كهكشان باشد.

باريون‌ها ذراتي مشابه پروتون‌ها و نوترون‌ها هستند كه بيش از 99.9 درصد حجم اتم‌هاي كشف شده در كيهان را تشكيل داده‌اند.

سنجش‌هاي هاله‌هاي گازي و كهكشان‌هاي بسيار دور نشان داده كه ماده باريون زماني كه تنها چند ميليارد سال سن داشته وجود داشته و حدود يك ششم جرم و تراكم ماده تاريك امروزي بوده است.

در عصر حاضر با فاصله حدود 10 ميليارد سال، سرشماري باريون موجود در ستارگان و گازهاي درون راه شيري و ديگر كهكشانهاي همسايه نشان داده كه حداقل نيمي از باريون‌ها به حساب نيامده‌اند.

در پژوهش اخير، تيمي از پنج ستاره‌شناس از اطلاعات تلسكوپ چاندرا، رصدخانه فضايي XMM نيوتن سازمان فضايي اروپا و ماهواره سوزوكاي ژاپن براي محدود كردن دما، وسعت و حجم هاله گاز داغ استفاده كرده‌اند.

چاندرا هشت منبع درخشان پرتو ايكس را در وراي كهكشان در فاصله صدها ميليون سال نوري رصد كرده است. اطلاعات به دست آمده نشان داد كه پرتوهاي ايكس اين منابع دور به طور انتخابي توسط يون‌هاي اكسيژن در مجاورت كهكشان جذب مي‌شوند.

طبق برآورد دانشمندان، دماي هاله جذب كننده بين يك تا 2.5 ميليون درجه كلوين يا چند صد بار داغتر از سطح خورشيد است.

پژوهشهاي ديگر نشان داده‌اند كه راه شيري و ديگر كهكشانها در گازهاي گرم با دماي بين 100 هزار تا يك ميليون درجه كلوين قرار دارند.

اين پژوهش‌ها از وجود گاز داغتري با دماي بيش از يك ميليون درجه كلوين خبر داده‌اند.

طبق شواهد اين بررسي جديد، هاله گاز داغ پوشش‌دهنده راه شيري بسيار بزرگتر از هاله گاز گرم است.

محققان در بررسي ها خود براي تخمين اندازه و حجم اين هاله، داده‌هاي هاله را در كنار ميزان جذب توليد شده توسط يونهاي اكسيژن با اطلاعات دو تلسكوپ ديگر در مورد پرتو ايكس منتشر شده از هاله گاز قرار دادند و دريافتند كه حجم اين گاز با حجم بيش از 10 ميليارد خورشيد و شايد حتي تا 60 ميليارد خورشيد برابر است.

اين حجم تخميني به عواملي مانند ميزان اكسيژن نسبت به هيدروژن بستگي داشته كه عنصر غالب در گاز به شمار مي‌رود.

در هر حال اين برآورد يك گام مهم در حل پرونده باريون‌هاي گمشده به شمار مي‌رود كه ستاره شناسان را براي بيش از يك دهه متحير نگهداشته است.

اگرچه در اين زمينه ابهاماتي وجود داشته، اما كار اين محققان يكي از بهترين شواهد را در مورد پوشيده ماندن باريون‌ها در يك هاله گاز ميليون درجه كلويني كه كهكشان را در خود پوشانده، ارائه كرده است.

تراكم برآورد شده اين هاله به قدري كم است كه احتمالا هاله‌هاي مشابه در اطراف كهكشانهاي ديگر به همين دليل ناشناخته باقي مانده‌اند.

انتهاي پيام