وزير امور خارجه كشورمان با اشاره به برگزاري اجلاس اضطراري مكه درباره بحران سوريه طي روزهاي آينده، اظهار كرد: تلاش داريم شكاف‌ها را كمتر كنيم و بر مشتركات بيفزايم.
به گزارش خبرنگار سياسي خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، علي‌اكبر صالحي در كنفرانس خبري خود كه در پايان نشست مشورتي تهران درباره سوريه برگزار شد، در پاسخ به پرسش ايسنا مبني بر اينكه "با توجه به دعوت عربستان از رييس‌جمهور براي شركت در اجلاس اضطراري مكه درباره سوريه، آيا فكر مي‌كنيد ديدگاه طرف‌هاي موثر در موضوع سوريه از جمله عربستان، تركيه، قطر، روسيه، آمريكا و ايران مي‌تواند به هم نزديك شود؟" گفت: ما در اجلاس اضطراري مكه شركت مي‌كنيم و نظراتمان را با كشورهايي كه از آنها نام برديد در ميان مي‌گذاريم. تلاش داريم شكاف‌ها را كمتر كنيم و بر مشتركات بيفزايم.
وي همچنين درباره به گروگان رفتن زائران ايراني در سوريه، با بيان اينكه "بسياري از سازمان‌ها و نهادهاي بين‌المللي اين اقدام را محكوم كرده‌اند"، افزود: از كشورهايي كه نقش دارند درخواست شد تا براي آزادي اين افراد تلاش كنند و اميدواريم شاهد تكرار اينگونه اعمال توسط گروه‌هاي مسلح ديگر نباشيم.
وزير امور خارجه كشورمان در ادامه، با اعلام اينكه جمهوري اسلامي ايران از يكسال قبل با برخي گروه‌هاي اپوزيسيون سوريه در تماس است، بار ديگر بر آمادگي ايران براي ميزباني گفت‌وگوهاي احتمالي بين دولت سوريه و مخالفان تاكيد كرد و گفت: همانطور كه قبلا گفتيم، ايران آمادگي دارد ميزبان گفت‌وگوها بين معارضه و دولت سوريه باشد.
وي اضافه كرد: ما با دولت سوريه تماس گرفتيم و آنها وزير مربوطه را آقاي علي حيدر كه با معارضان در ارتباط است، معرفي كردند و ما از ايشان دعوت كرديم به ايران بيايند و به زودي به ايران خواهند آمد.
صالحي در پاسخ به اين پرسش كه "آيا ايران با گروه‌هاي معارض سوريه در تماس است؟" با تاييد اين مطلب گفت: بله؛ ما با اپوزيسيون سوريه از يك سال پيش در تماس بوديم. البته در سوريه تنها يك گروه مخالف وجود ندارد. در داخل سوريه برخي گروه‌هاي مخالف وجود دارند و يك گروه هم در خارج از سوريه است كه خودش به چند گروه تقسيم مي‌شود. ما با تعداد زيادي از گروه‌ها در ارتباط هستيم؛ البته نه با همه آنها.
وي همچنين درباره نشست مشورتي تهران، با اشاره به حضور حدود 30 كشور از آسيا، آمريكاي لاتين، آفريقا و خاورميانه، تصريح كرد: در اجلاس‌هاي مشابهي كه قبلا در رابطه با سوريه برگزار شده است، حداكثر 50 تا 60 كشور شركت داشتند. در اجلاس تهران نيز كشورهايي با جايگاه موثر حضور داشتند و اميدواريم بتوانيم در اجلاس‌هاي بعدي كشورهاي همسو و همفكر را در كنار خود داشته باشيم.
جامعه بين‌الملل وظيفه دارد به بحران سوريه خاتمه دهد
وزير امور خارجه با بيان اينكه "هدف ما از برگزاري اين اجلاس اين بود كه به راه‌حلي براي ايجاد ثبات و حل بحران سوريه برسيم"، خاطرنشان كرد: در حدود 15 ماه گذشته شاهد بحران عجيبي در سوريه بوديم. ما معتقديم جامعه بين‌الملل وظيفه دارد به اين مساله خاتمه دهد و كمك‌هاي بشردوستانه به مردم سوريه برساند.
هرگونه خلاء قدرت در سوريه به فاجعه‌‌اي در منطقه منجر مي‌شود
صالحي ادامه داد: ما مي‌خواهيم بين دولت و معارضه گفت‌وگو برقرار شود تا فرآيند دموكراسي‌خواهي به طور پويا شكل گيرد. ما نمي‌خواهيم اين فرآيند مختل شود، چراكه اگر اينطور نباشد به مشكل بر خواهيم خورد. نه تنها سوريه، بلكه در كشورهاي منطقه تنش‌ها و مشكلاتي به وجود مي‌آيد. هرگونه خلاء قدرت در سوريه به وضعيت فاجعه‌‌آميز در منطقه منجر مي‌شود، پس بايد از منطق و خرد استفاده كنيم و اطمينان پيدا كنيم كه كشورهاي منطقه و جامعه بين‌الملل بر سر مساله سوريه از روش مسالمت‌آميز بدون مداخلات خارجي و قاچاق سلاح و وارد كردن تروريست‌ها به سوريه وارد مي‌شوند.
رييس دستگاه سياسي خارجي كشورمان با بيان اينكه "حتي آژانس‌هاي جاسوسي كشورهاي غربي اطلاع دارند كه تروريست‌ها وارد سوريه شده‌اند"، در پاسخ به پرسش ديگر مبني بر اينكه "آيا قرار شده است بر اساس بيانيه مشترك نشست مشورتي تهران درباره سوريه، گروه تماس شكل گيرد؟" گفت: يكي از شيوه‌هاي مرسوم در عرف و تعاملات بين‌الملل، شكل‌گيري گروه‌هاي تماس است كه شامل كشورهاي بي‌طرف مي‌شود تا طرف‌هاي درگير را مديريت كند و زمينه تعامل و تفاهم را فراهم سازد.
در نشست تهران، پيشنهاد آتش‌بس در سوريه هم مطرح شد
وي اضافه كرد: در اين نشست يكي از پيشنهاد مطرح، شكل‌گيري گروه تماس بود كه قرار است بررسي شود. بايد منتظر باشيم ببينيم كشورها علاقه‌مندي‌شان را براي حضور در اين گروه اعلام كنند. همچنين در اين نشست از سوي شركت‌كنندگان، پيشنهاد آتش‌بس هم مطرح شد كه اجرايي شدن آن نياز به رايزني‌هاي بيشتر دارد.
از تركيه و قطر خواستيم از امكاناتشان براي آزادي گروگان‌هاي ايراني استفاده كنند
وزير امور خارجه در رابطه با آزادي گروگان‌هاي ايراني ربوده شده در سوريه و رايزني ايران با تركيه نيز خاطرنشان كرد: رايزني‌هايي در ارتباط با آزدي هموطنان‌مان داشته‌ام و در اين راستا به تركيه رفتم. دوستان ترك ما در گذشته كمك زيادي به رهايي گروگان‌هاي قبلي ايراني از جمله 22 زائر، پنج مهندس و چند تن ديگر داشتند كه تعداد قابل توجهي از آنها آزاد شدند. در رابطه با 48 نفر ايراني ربوده شده در سوريه نيز رايزني‌هايي داشتم. با دوستانمان در تركيه و قطر صحبت كرديم و خواستيم از امكاناتشان استفاده كنند تا زمينه آزادي آنها فراهم شود.
وي ادامه داد: اقدامات ديگري در اين رابطه در حال انجام است و در عين حال از گروگان‌گيرها كه علي‌القاعده بايد مسلمان باشند در اين ماه مبارك درخواست دارم تا اين زائران را آزاد كنند. آنها براي زيارت اهل بيت حضرت رسول(ص) به سوريه رفته بودند.
صالحي همچنين تاكيد كرد: دولت ايران همواره خيرخواه مردم سوريه بوده است. ايران خدمات بسياري را در زمينه صنايع، سدسازي و نيروگاهي در اين كشور داشته است و اين نشان از خيرخواهي ملت ايران نسبت به سوريه دارد. اميدواريم موضوع گروگان‌ها هرچه زودتر حل شود.
رد اتهامات مربوط به ماموريت زائران ايراني ربوده شده در سوريه
وزير امور خارجه در رابطه با اتهاماتي كه به گروگان‌هاي ايراني از سوي برخي رسانه‌ها وارد مي‌شود نيز گفت: اتهاماتي وارد كرده‌اند كه اين افراد براي فعاليت خاصي به سوريه رفته‌اند. بنده قبلا هم گفته‌ام كه هر ساله 700 هزار تا يك ميليون زائر ايراني به سوريه مي‌روند. بعد از آنكه وضعيت در سوريه كمي حاد شد، اعزام زائران به سوريه را منع كرديم اما پس از كمي آرام شدن اوضاع دوباره اعزام زائران شروع شد و دولت در خيلي از نهادهايش تسهيلات لازم براي اعزام زائران به عتبات داشت و اين‌بار بازنشستگان برخي نهادها به زيارت رفته بودند.
وي افزود: اتهام مي‌زنند كه آنها از نيروهاي نظامي با هدف فعاليت نظامي بوده‌اند اما اين افراد مردمي عادي و در بين‌شان افراد پير و جوان و از ادارات و نهادهاي مختلف بودند. آنها به همراه خود پول و كارت شناسايي داشتند. چطور مي‌شود افرادي با ماهيت و فعاليت نظامي به اين شكل به سوريه بروند؟ حتي برخي رسانه‌ها‌ي ماهواره‌اي اين اتهام را متناسب با منطق ندانستند.
شايد مساله سوريه يكي از موضوعات جنبي اجلاس غيرمتعهدها باشد
صالحي در برابر اين پرسش كه "آيا موضوع سوريه در جنبش سران غيرمتعهدها مورد بحث قرار مي‌گيرد؟"، گفت: اسناد جنبش سران غيرمتعهد از قبل آماده شده است و در اجلاس آتي رياست اين جنبش از مصر به ايران منتقل مي‌شود. دستور كار و مصوباتي كه بايد به تاييد سران برسد قبلا نهايي شده است. در نشست آتي البته جا براي بيان مسائل جديد نيست؛ نه اينكه موقعيت طرح اين مسائل نباشد، بلكه در عرف برگزاري چنين اجلاسي اينگونه است كه دستور كار از قبل تعيين شده است.
وزير امور خارجه تصريح كرد: در عين حال با توجه به حساسيت مساله سوريه، امكان دارد برخي اعضا در حاشيه اجلاس، درخواست يك نشست مشورتي را ارائه كنند. بايد ديد چه تعداد از كشورها نسبت به اين موضوع علاقه‌مند هستند.
معارضان خواهان آزادي احزاب هستند؛ ما هم موافقيم
معارضان مي‌گويند حكومت بايد از سوريه برود؛ ما مخالفيم
به گزارش ايسنا، صالحي در ادامه، در پاسخ به پرسشي درباره اينكه "آيا ايران در مورد تماس با گروه معارضان در سوريه مي‌تواند بي‌طرف باشد؟" گفت: تعريف بي‌طرف درباره موضوعات بين‌المللي كمي مشكل است. كدام كشور مي‌تواند مدعي باشد كه در مورد بحران سوريه به عنوان كشوري بي‌طرف تعريف شده است؟ بنابراين هر كسي خود را بي‌طرف در نظر مي‌گيرد؛ البته اين مساله مشكلي است. ما معتقديم در مورد موضوع سوريه همان مواضعي را داشتيم كه در مورد ديگر كشورهايي كه شاهد تحولات بودند اتخاذ كرده بوديم. البته اين يك بحث جدلي است كه نمي‌خواهم بيشتر به آن بپردازم.
وي ادامه داد: به هر حال ما با معارضان اختلاف‌نظر داريم؛ البته ممكن است در مواردي نيز اتفاق نظر وجود داشته باشد. مثلا معارضان خواهان آزادي احزاب هستند و ما نيز قبلا اعلام كرده‌ايم كه بايد اين مساله در دستور كار قرار گيرد و دولت سوريه هم آن را پذيرفته است. ما به اين اصل اعتقاد داريم كه احزاب بايد آزاد باشند و هر ملتي حق برخورداري از حقوق شهروندي را كه حقوقي مبتني بر حقوق بشر است، دارد.
صالحي اضافه كرد: معارضان مي‌گويند حكومت بايد از سوريه برود. ما اعلام كرده‌ايم اگر حكومت برود معارضان با چه گروهي مي‌خواهند گفت‌وگو كنند؟ دولت سوريه گفته است ما آمادگي داريم همه‌چيز در سير طبيعي خود پيش برود و متحول شود. حتي كشورهايي كه شاهد تحولات بودند، قانون اساسي خود را تنظيم نكردند؛ با اينكه قبل از سوريه آنها قيام كرده بودند، هنوز انتخابات در آن كشورها انجام نشده است. چرا در مورد سوريه اصرار دارند كه هر چيزي به صورت لحظه‌اي رخ دهد؟
وزير امور خارجه كشورمان با تاكيد بر اينكه "تغييرات در جامعه محتاج زمان است و بايد اين زمان به دولت سوريه نيز داده شود"، افزود: تمام بحث ما با معارضان اين است كه بنشينند و در امر حكومت‌داري مشاركت كنند و به اقدامات اصلاح‌طلبانه تسريع بخشند. در تماسي كه معارضان داشتيم، اين موضوع را اعلام كرديم. برخي از آنها پذيرفتند و برخي ديگر آن را قبول نكردند و در حال رايزني هستيم. به هر حال موضوعات سياسي صبر و تحمل مي‌خواهد و سياه و سفيد نيست. بايد با مذاكره بيشتر، مفاهمه و گفت‌وگو مشتركات را بيشتر كرد و شكاف‌ها را به حداقل رساند.
عمده معارضان آماده‌اند در ايران بدون پيش‌شرط با حكومت سوريه گفت‌وگو كنند
وي اضافه كرد: بخش عمده‌اي از معارضان اعلام كرده‌اند كه آماده‌اند در نشستي در ايران بدون پيش‌شرط با حكومت سوريه گفت‌وگو كنند. ما نيز در حال مذاكره با دولت سوريه هستيم و از آقاي علي حيدر خواسته‌ايم در سفر به تهران اين موضوعات را پيگيري كنند.
با رفتن كوفي‌عنان، طرح وي منتفي نمي‌شود
به گزارش ايسنا، وزير امور خارجه در پاسخ به پرسش ديگري در مورد نحوه فعاليت كوفي‌عنان و امكان ادامه فعاليتش گفت: تا آنجا كه اعلام شده، آقاي كوفي عنان استعفا داده است و تا آخر ماه اوت در اين سمت مي‌ماند و پس از آن بايد فرد ديگري اين مسئوليت را بر عهده بگيرد. اطلاعي ندارم آيا اين امكان وجود دارد كه ايشان بتوانند كارشان را دنبال كنند يا خير؟ اما به هر حال طرح كوفي عنان پابرجاست و با رفتن وي، طرح منتفي نمي‌شود؛ همانطور كه در پيام امروز بان‌‌كي‌مون نيز اين موضوع مطرح شده است. اما اميدواريم فرد جايگزين كوفي عنان مانند وي مستقل و با تجربه لازم در مديريت اينگونه بحران‌ها باشد.
وي اضافه كرد: متاسفيم كه آقاي كوفي عنان كناره گرفت اما به نظر مي‌آيد كه فشارهاي زيادي به ايشان آمده بود كه نشان‌دهنده اين واقعيت است كه برخي كشورها بدون ذكر نام متاسفانه به دنبال حل بحران سوريه نيستند و به دنبال تامين خواسته‌ها و آرزوهاي خود هستند و اين اقدامات، كار را مشكل كرده است. از سوي ديگر روز به روز شاهد انسجام بين دولت و مردم سوريه هستيم. در آخرين ملاقاتي كه با مسئولان سوري انجام شد، احساس ياس و نااميدي وجود ندارد بلكه احساس مقاومت، استقامت و اميد وجود دارد.
اشتباه است اگر فكر كنيم با ادامه فشار، حكومت سوريه بركنار مي‌شود
صالحي با بيان اينكه "اشتباه است اگر فكر كنيم با ادامه فشار و اقدامات نسنجيده، حكومت سوريه بركنار خواهد شد"، تاكيد كرد: با دخالت‌هايي كه صورت مي‌گيرد، بحران متاسفانه تشديد مي‌شود. متاسفانه برخي كشورها خلاف آنچه كه مي‌گويند رفتار مي‌كنند و اين تطابق نداشتن، مشكل‌آفرين شده است. اميدواريم دولت‌هاي منطقه با يك روش و هوشمندي و درايتي نسبت به بحران سوريه عمل كنند. سوريه كشور مهمي است. اگر اين بحران در سوريه ادامه يابد زمينه‌هاي رشد افراط‌گرايي فراهم خواهد شد و غرب كه بنا بر ادعايشان از افراط‌گرايي در افغانستان متضرر شده‌اند در كنار گوش خود زمينه‌هاي افراط‌گرايي را فراهم مي‌كنند.
رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان همچنين گفت: در حيرتم كه آيا آنها پيش‌بيني‌هاي لازم را كرده‌اند؟ متاسفانه غرب بر اساس منطق قدرت پيش مي‌رود زيرا از آنجا كه قدرت نظامي دارد تصور مي‌كند مي‌تواند با آن همه‌چيز را مديريت كند. منطق قدرت در مقابل قدرت منطق شكست مي‌خورد. آيا مي‌خواهند در سوريه اشتباهات خود را تكرار كنند؟ آيا توان كارشناسي ندارند؟ چگونه است كه از ببرخي مسائل غافلند و به نظر مي‌رسد درايت كافي را ندارند؟
وي با بيان اينكه "اگر اين روند ادامه يابد، آينده تاريكي براي همگان خواهد بود"، اظهار كرد: همگان بايد پيشنهادات منطقي‌تر ارائه دهند؛ پيشنهاداتي كه بر اساس واقعيت‌هاي صحنه مطرح شود، نه خيال‌پردازانه. اگر آنها كه امروز در سوريه اين اقدامات را انجام مي‌دهند، كار خود را ادامه دهند، آينده براي همگان تاريك خواهد بود.
وضعيت فعلي در سوريه بسيار آرام‌تر از گذشته است
صالحي از آرام‌تر شدن اوضاع سوريه طي چند روز گذشته خبر داد و گفت: وضعيت فعلي در سوريه در مقايسه با دو هفته گذشته بسيار آرام‌تر است.
وزير امور خارجه كشورمان در پايان، بار ديگر بر آمادگي ايران براي ميزباني از گروه معارضان در تهران تاكيد كرد.
انتهاي پيام
نظرات