مقام معظم رهبري در سال‌هاي اخير در سخنان خود بارها بر مساله «اقتصاد» و «جنگ اقتصادي» كه دشمنان در راستاي مقابله با پيشرفت‌هاي جمهوري اسلامي ايران در پيش گرفته‌اند، تاكيد كرده و راهكارهاي مقابله با آن را نيز بارها گوشزد كرده‌اند و حتي در نامگذاري‌هاي‌شان براي سال‌ها نيز اين موضوع را مدنظر قرار داده‌اند، به نحوي كه مشاهده مي‌كنيم در سال‌هاي اخير سالي را به عنوان سال حركت به سمت اصلاح الگوی مصرف، سال بعد از آن همت مضاعف، کار مضاعف. و پس از آن را سال جهاد اقتصادي و امسال را به نام سال توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه‌ ايراني نامگذاري كردند.

مقام معظم رهبري با آگاهي كامل از جنگ اقتصادي دشمن و اهداف آن‌ها از تشديد فشارها و تحريم‌ها عليه ايران همواره تلاش كردند، به ارائه برنامه‌ها و الگوهاي مناسب جهت مقابله با اين فشارها بپردازند. با توجه به تشديد فشارها و تحريم‌هاي دشمنان در ماه‌هاي اخير آنچه بيش از پيش در سخنان اخير مقام معظم رهبري به خصوص در ماه مبارك رمضان بر آن تاكيد شده، بحث «اقتصاد مقاومتي» است، ايشان معتقدند كه يكي از راه‌هاي عبور از مقطع حساس و سرنوشت‌ساز كنوني جدي‌گرفتن اقتصاد مقاومتي است.

اقتصاددانان در تعريف اقتصاد مقاومتي مي‌گويند اقتصاد مقاومتي در رويارويي و تقابل با اقتصاد وابسته و مصرف‌كننده قرار مي‌گيرد،‌ منفعل نيست و در مقابل اهداف اقتصادي سلطه ايستادگي مي‌كند، سعي در تغيير ساختارهاي اقتصادي موجود و بومي‌سازي آن براساس جهان‌بيني و اهداف دارد.

اقتصاد مقاومتي يعني تشخيص حوزه‌هاي فشار و متعاقبا تلاش براي كنترل و بي‌اثر كردن آنها و در شرايط آرماني تلاش براي تبديل اين فشارها به فرصت است. اقتصاد مقاومتي در راستاي كاهش وابستگي‌ها و تاكيد روي مزيت‌هاي توليد داخل و تلاش بر خوداتكايي است.

با توجه به اين موضوع و تاكيدات مقام معظم رهبري بر مقوله اقتصاد مقاومتي به خصوص در ديداري كه با جمعي از محققان، پژوهشگران، متخصصان و نوآوران در عرصه علم و فناوري و همچنين ديدار با كارگزاران نظام در ماه مبارك رمضان داشتند در گزارش پيش رو تلاش كرده‌ايم مروري بر سخنان ايشان بر بحث اقتصاد مقاومتي داشته باشيم.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حضرت آيت الله خامنه اي در ديدار جمعي از محققان، پژوهشگران، متخصصان و نوآوران در عرصه علم و فناوري، و مسئولان شركت هاي دانش بنيان و پارك هاي علم و فناوري در 8 مرداد با بيان اين‌كه يكي از راه‌هاي عبور از مقطع حساس و سرنوشت ساز كنوني ، جدي گرفتن اقتصاد مقاومتي است تأكيد كردند: اقتصاد مقاومتي يك شعار نيست، بلكه يك واقعيتي است كه مي بايست محقق شود.

ايشان فرمودند: اين كه ما عرض كرديم «اقتصاد مقاومتى»، اين يك شعار نيست؛ اين يك واقعيت است. كشور دارد پيشرفت مي‌كند. ما افقهاى بسيار بلند و نويدبخشى را در مقابل خودمان مشاهده مي‌كنيم. خب، بديهى است كه حركت به سمت اين افق‌ها، معارض‌ها و معارضه‌‌‌هائى هم دارد. بعضى از اين معارضه‌‌‌ها انگيزه‌‌‌هاى اقتصادى دارد، بعضى انگيزه‌‌‌هاى سياسى دارد؛ بعضى منطقه‌‌‌اى است، بعضى بين‌‌‌المللى است. اين معارضه‌‌‌ها در مواردى هم منتهى مي‌شود به همين فشارهاى گوناگونى كه مشاهده مي‌كنيد؛ فشارهاى سياسى،تحريم ، غير تحريم، فشارهاى تبليغاتى - اينها هست - ليكن در لابه‌‌‌لاى اين مشكلات، در وسط اين خارها، گام‌هاى استوار و همت‌ها و تصميم‌هايى هم وجود دارد كه بناست از وسط اين خارها عبور كند و خودش را به آن نقطه‌‌‌ى مورد نظر برساند؛ وضع كشور الان اينجورى است.

به هيچ وجه ما در بن‌‌‌بست نيستيم؛ به هيچ وجه با مشكلاتى كه ما را از تصميم به ادامه‌‌‌ى راه باز بدارد، مواجه نيستيم؛ چنين مشكلاتى وجود ندارد. بله، مشكلات هست؛ اما همه‌‌‌ى اين مشكلات، كوچكتر از تصميم و اراده و هدف‌ها و آرمان‌هاى اين ملت و اين كشور است. در بستر نرم و راحتى نمي‌خواهيم بخوابيم و تكيه بزنيم و استراحت كنيم؛ نه، وسط ميدانيم؛ اما اين ميدان، يك ميدان دشوار و در عين حال شوق‌‌‌آفرين است؛ مثل ميدان ورزش و مسابقات ورزشى. در ميدان‌هاى مسابقات ورزشى خستگى هست، دلهره هم هست، اما شوق‌‌‌آفرين است. هيچ ورزشكارى از حضور در ميدان مسابقه‌‌‌ى ورزشى امتناع نمي‌كند؛ بلكه با شوق مي‌رود آنجا. اين كار زحمت هم دارد - فشار جسمى، فشار عصبى - در عين حال ورزشكاران مي‌روند. وضعيت ما اينجورى است.

عرصه، عرصه‌‌‌ى حركت عمومى و ماندگارِ تاريخى ملت است. از لحاظ تاريخى، حركت امروز ما يك حركت ماندگار است. يعنى سرنوشت ايران را امروز ملت ما شايد براى قرنها دارند رقم ميزنند و معين مي‌كنند. هميشه چنين موقعيتى پيش نمى‌‌‌آيد؛ در همه‌‌‌ى مقاطع تاريخى، اين وضعيت پيش نمى‌‌‌آيد؛ در زمان ما خوشبختانه پيش آمده. اين انقلاب، كشور را و ملت را در معرض يك حركت مؤثرِ ماندگارِ طولانى و تاريخى قرار داده.

خب، ما بايد هر كدام نقش خودمان را بشناسيم و آن را ايفاء كنيم. يكى از بخش‌هاى ما، اقتصاد است و خاصيت اقتصاد در يك چنين شرايطى، اقتصاد مقاومتى است؛ يعنى اقتصادى كه همراه باشد با مقاومت در مقابل كارشكنى دشمن، خباثت دشمن؛ دشمنانى كه ما داريم. به نظر من يكى از بخش‌هاى مهمى كه مي‌تواند اين اقتصاد مقاومتى را پايدار كند، همين كار شماست؛ همين شركت‌هاى دانش‌‌‌بنيان است؛ اين يكى از بهترين مظاهر و يكى از مؤثرترين مؤلفه‌‌‌هاى اقتصاد مقاومتى است؛ اين را بايد دنبال كرد.

رهبر معظم انقلاب اسلامي در ديدار با كارگزاران نظام در 5 مرداد سال جاري نيز با اشاره به اهميت اقتصاد مقاومتي به تبيين ازكان اين موضوع پرداختند.

حضرت آيت الله خامنه‌‌اي در جمع كارگزاران نظام فرمودند: ما چند سال پيش «اقتصاد مقاومتى» را مطرح كرديم. همه‌ى كسانى كه ناظر مسائل گوناگون بودند، مي‌توانستند حدس بزنند كه هدف دشمن، فشار اقتصادى بر كشور است. معلوم بود و طراحى‌ها نشان مي‌داد كه اينها مي‌خواهند، بر روى اقتصاد كشور متمركز شوند.

اقتصاد كشور ما براى آنها نقطه‌ى مهمى است. هدف دشمن اين بود كه بر روى اقتصاد متمركز شود، به رشد ملى لطمه بزند، به اشتغال لطمه بزند، طبعاً رفاه ملى دچار اختلال و خطر شود، مردم دچار مشكل شوند، دلزده بشوند، از نظام اسلامى جدا شوند؛ هدف فشار اقتصادى دشمن اين است، و اين محسوس بود؛ اين را انسان ميتوانست مشاهده كند.

من در سال 86 در صحن مطهر على‌بن‌موسى‌الرضا (عليه الصّلاة و السّلام) در سخنرانىِ اول سال گفتم كه اينها دارند مسئله‌ى اقتصاد را پيگيرى مي‌كنند؛ بعد هم آدم مي تواند فرض كند كه اين شعارهاى سال حلقه‌هائى بود براى ايجاد يك منظومه‌ى كامل در زمينه‌ى مسائل اقتصاد؛ يعنى اصلاح الگوى مصرف، مسئله‌ى جلوگيرى از اسراف، مسئله‌ى همت مضاعف و كار مضاعف، مسئله‌ى جهاد اقتصادى، و امسال توليد ملى و حمايت از كار و سرمايه‌ى ايرانى. ما اينها را به عنوان شعارهاى زودگذر مطرح نكرديم؛ اينها چيزهائى است كه مي‌تواند حركت عمومى كشور را در زمينه‌ى اقتصاد ساماندهى كند؛ مي‌تواند ما را پيش ببرد. ما بايد دنبال اين راه باشيم.

مسئله‌ى اقتصاد مهم است؛ اقتصاد مقاومتى مهم است. البته اقتصاد مقاومتى الزاماتى دارد. مردمى كردن اقتصاد، جزو الزامات اقتصاد مقاومتى است. اين سياست‌هاى اصل ۴۴ كه اعلام شد، مي‌تواند يك تحول به وجود بياورد؛ و اين كار بايد انجام بگيرد. البته كارهائى انجام گرفته و تلاش‌هاى بيشترى بايد بشود. بخش خصوصى را بايد توانمند كرد؛ هم به فعاليت اقتصادى تشويق بشوند، هم سيستم بانكى كشور، دستگاه‌هاى دولتى كشور و دستگاه‌هائى كه مي‌توانند كمك كنند - مثل قوه‌ى مقننه و قوه‌ى قضائيه - كمك كنند كه مردم وارد ميدان اقتصاد شوند. كاهش وابستگي به صنعت نفت يكى ديگر از الزامات اقتصاد مقاومتى است. اين وابستگى، ميراث شوم صد ساله‌ى ماست. ما اگر بتوانيم از همين فرصت كه امروز وجود دارد، استفاده كنيم و تلاش كنيم نفت را با فعاليت‌هاى اقتصادىِ درآمدزاى ديگرى جايگزين كنيم، بزرگترين حركت مهم را در زمينه‌ى اقتصاد انجام داده‌ايم. امروز صنايع دانش‌بنيان از جمله‌ى كارهائى است كه ميتواند اين خلأ را تا ميزان زيادى پر كند. ظرفيتهاى گوناگونى در كشور وجود دارد كه ميتواند اين خلأ را پر كند. همت را بر اين بگماريم؛ برويم به سمت اين كه هرچه ممكن است، وابستگى خودمان را كم كنيم.

مسئله‌ى مديريت مصرف، يكى از اركان اقتصاد مقاومتى است؛ يعنى مصرف متعادل و پرهيز از اسراف و تبذير. هم دستگاه‌هاى دولتى، هم دستگاه‌هاى غير دولتى، هم آحاد مردم و خانواده‌ها بايد به اين مسئله توجه كنند؛ كه اين واقعاً جهاد است. امروز پرهيز از اسراف و ملاحظه‌ى تعادل در مصرف، بلاشك در مقابل دشمن يك حركت جهادى است؛ انسان مي‌تواند ادعا كند كه اين اجر جهاد فى‌سبيل‌اللّه‌ را دارد.

يك بُعد ديگرِ اين مسئله‌ى تعادل در مصرف و مديريت مصرف اين است كه ما از توليد داخلى استفاده كنيم؛ اين را همه‌ى دستگاه‌هاى دولتى توجه داشته باشند - دستگاه‌هاى حاكميتى، مربوط به قواى سه‌گانه - سعى كنند هيچ توليد غير ايرانى را مصرف نكنند؛ همت را بر اين بگمارند. آحاد مردم هم مصرف توليد داخلي را بر مصرف كالاهايى با مارك‌هاى معروف خارجى - كه بعضى فقط براى نام و نشان، براى پز دادن، براى خودنمائى كردن، در زمينه‌هاى مختلف دنبال مارك‌هاى خارجى مي‌روند - ترجيح بدهند. خود مردم راه مصرف كالاهاى خارجى را ببندند.

به نظر ما طرح‌هاى «اقتصاد مقاومتى» جواب مي‌دهد. همين مسئله‌ى سهميه‌بندى بنزين كه اشاره كردند، جواب داد. اگر چنانچه بنزين سهميه‌بندى نمي‌شد، امروز مصرف بنزين ما از صد ميليون ليتر در روز بالاتر مي‌رفت. توانستند اين را كنترل كنند؛ كه خب، امروز در يك حد خيلى خوبى هست. حتّى بايد جورى باشد كه هيچ به بيرون نيازى نباشد، كه الحمدللّه‌ نيست. تحريم بنزين را در برنامه داشتند؛ اقتصاد مقاومتى تحريم بنزين را خنثى كرد. و بقيه‌ى چيزهائى كه مورد نياز كشور است.

هدفمند كردن يارانه‌ها هم در جهت شكل دادن به اقتصاد ملى است؛ كه اينها مي‌تواند هم رونق ايجاد كند - در توليد، در اشتغال - و هم موجب رفاه شود؛ اينها مايه‌ى رشد توليد كشور، رشد اقتصادى كشور، مايه‌ى اقتدار يك كشور است. با رشد توليد، يك كشور در دنيا اقتدار حقيقى و آبروى بين‌المللى پيدا مي‌كند. اين كار بايستى به انجام برسد.

و استفاده‌ى حداكثرى از زمان و منابع و امكانات. از زمان بايد حداكثر استفاده بشود. طرحهائى كه سالهاى متمادى طول ميكشيد، امروز خوشبختانه با فاصله‌ى كمترى انسان مى‌بيند كه فلان كارخانه در ظرف دو سال، در ظرف هجده ماه به بهره‌بردارى رسيد. بايد اين را در كشور تقويت كرد.

حركت بر اساس برنامه، يكى از كارهاى اساسى است. تصميمهاى خلق‌الساعه و تغيير مقررات، جزو ضربه‌هائى است كه به «اقتصاد مقاومتى» وارد مي‌شود و به مقاومت ملت ضربه مي‌زند. اين را، هم دولت محترم، هم مجلس محترم بايد توجه داشته باشند؛ نگذارند سياست‌هاى اقتصادى كشور در هر زمانى دچار تذبذب و تغييرهاى بى‌مورد شود.

يك مسئله هم مسئله‌ى وحدت و همبستگى است. در كشور ما خوشبختانه ملت متحدند؛ اين خيلى دستاورد مهمى است؛ از اين بايد صيانت كرد؛ نگذاريم از بين برود. اين اختلافاتى كه گاهى بين مسئولين بروز مي‌كند - كه به سطح رسانه‌ها هم كشيده مي‌شود؛ بيخود، بى‌مورد، بى‌فايده – به اتحاد ملي ضربه مي‌زند. يك عده مي‌شوند طرفدار اين، يك عده هم مي‌شوند طرفدار آن؛ مخالفت كردن، متهم كردن يكديگر؛ يك عده‌اى قوه‌ى مجريه را متهم كنند، يك عده‌اى از آن طرف قوه‌ى مقننه را متهم كنند، يك عده‌اى قوه‌ى قضائيه را متهم كنند، تقصيرها را گردن هم بيندازند؛ اين جزو كارهاى بسيار مضر است و دوستان محترم ما، مسئولان عزيز كشور بدانند كه اين در بين مردم هم هيچگونه آبرو و وجهه‌اى ايجاد نمي‌كند كه ما مشكلات را هى به گردن اين و آن بيندازيم. نه، يك مشكلاتى وجود دارد؛ بايد حل كرد و مي‌توانيم هم حل كنيم؛ ما از حل مشكلاتمان ناتوان نيستيم. همان طور كه عرض كردم، اينها واقعيتهاى كشور است كه دارد به ما نشان مي دهد.

ايشان همجنين در ماه مبارك دمضان در سال 1389 در جمع كار آفرينان با اشاره به اهميت مقوله ي كار آفريني وارتباط آن با موضوع اقتصاد مقاومتي فرمودند:

ما بايد يك اقتصاد مقاومتىِ واقعى در كشور به وجود بياوريم. امروز كارآفرينى معناش اين است. دوستان درست گفتند كه ما تحريم‌ها را دور مي‌زنيم؛ بنده هم يقين دارم. ملت ايران و مسئولين كشور تحريم‌ها را دور مي‌زنند، تحريم‌كنندگان را ناكام مي‌كنند؛ مثل موارد ديگرى كه در سال‌هاى گذشته در زمينه‌هاى سياسى بود كه يك اشتباهى كردند، يك حركتى انجام دادند، بعد خودشان مجبور شدند برگردند، يكى يكى عذرخواهى كنند. چند مورد يادتان هست لابد ديگر. حالا جوان‌ها نمي‌دانند. در اين ده بيست سال اخير، از اين كارها چند بار انجام دادند. اين دفعه هم همين جور است. البته تحريم براى ما جديد نيست، ما سى سال است تو تحريميم. همه‌ى اين كارهائى كه شده است، همه‌ى اين حركت عظيم ملت ايران، در فضاى تحريم انجام گرفته؛ بنابراين كارى نميتوانند بكنند. خب، ولى اين دليلى است براى همه‌ى مسئولان و دلسوزان كشور كه خود را موظف بدانند، مكلف بدانند به ايجاد كار، به توليد، به كارآفرينى، به پر رونق كردن روزافزون اين كارگاه عظيم؛ كه كشور ايران حقيقتاً امروز يك كارگاه عظيمى است. همه خودشان را بايد موظف بدانند.

انتهاي پيام