يك كارشناس ارشد مسائل استراتژيك گفت: اگر مجموعه 1+5 به يك مرحله جديد در پيشنهادش كه در بغداد به ايران ارايه داد، رسيده باشد، به ويژه پس از گفت‌وگوهاي كارشناسي كه در حوزه فني، حقوقي و سياسي ميان دو طرف صورت گرفت، رويكرد جديد جاي تامل خواهد داشت.

محمد فرهاد كليني در گفت‌و‌گو با خبرنگار انرژي هسته‌‌يي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در پاسخ به اين پرسش كه پس از ديدار معاونان جليلي و اشتون توافق شد تا رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا و مذاكره‌كننده ارشد ايران با يكديگر تماس تلفني داشته باشند، بر اين اساس مي‌توان انتظار داشت دور ديگري از مذاكرات ميان ايران و 1+5 صورت گيرد؟ گفت: همان‌طور كه مي‌دانيد آن‌چه از سوي 1+5 در بغداد مطرح شد متفاوت از توافق‌هاي اوليه در "استانبول 2" بود و ايران نسبت به آن رويكرد انتقاد داشت چرا كه 1+5 تلاش كرد با چانه‌زني مرحله‌يي و يك طرفه مواضع خود را به طرف ايراني تحميل كند.

او افزود: اما در مسكو شاهد بوديم كه دو طرف تصميم گرفتند گفت‌وگوها را در قالب فني به نمايندگان و كارشناسان ارشد دو طرف واگذار كنند، از اين رو با توجه به شرايط موجود بايد ديد آيا ايران و 1+5 به نكات جديدي براي درك مشترك نائل شده‌اند يا خير.

كليني با اشاره به بيانيه سخنگوي كاترين اشتون پس از ديدار هلگا اشميد و علي باقري در استانبول اظهار كرد: اظهارات سخنگوي اشتون محتاطانه بود و نشان مي‌دهد لازم است گزارشي را كه اشميد به اشتون و متعاقب آن به ديگر اعضاي گروه 1+5 داده مي‌شود، مورد بررسي قرار گيرد و پس از آن وارد فاز تصميم‌گيري و رايزني شوند.

اين كارشناس ارشد مسائل استراتژيك درباره احتمال برگزاري دور ديگري از مذاكرات ميان ايران و 1+5 گفت: با توجه به پيشنهادات قبلي كه 1+5 مطرح و بر آن اصرار داشت و البته داراي يك نقص اساسي بود بايد ديد آن‌ها به مرحله جديدي رسيده‌اند يا خير. بايد منتظر بود درباره آن سريع قضاوت نكرد.

وي خاطرنشان كرد: به نظر مي‌رسد 1+5 هم به اين نتيجه رسيده است كه پيشنهاداتش كه در بغداد مطرح شد، فاقد هر گونه فرآيند است؛ فرآيندي كه در پيشنهاد 1+5 وجود داشت ناقص و نامتوازن بود و طبيعي بود طرف ايراني نسبت به آن پيشنهاد، مواضع انتقادي داشته باشد. بنابراين اگر مجموعه 1+5 به يك مرحله جديد در پيشنهادش رسيده باشد، به ويژه پس از گفت‌وگوهاي كارشناسي كه در حوزه فني، حقوقي و سياسي ميان دو طرف صورت گرفت، جاي تامل خواهد داشت، اما بايد منتظر ماند و ديد.

اين كارشناس ارشد مسايل استراتژيك در پاسخ به اين پرسش كه تا چه اندازه اصلاح و تغيير در پيشنهاد 1+5 ايران را به پذيرش آن قانع مي‌كند، چرا كه پيشنهاد 1+5 فرآيند تعليق غني‌سازي 20 درصدي، تعطيلي سايت فردو و خروج مواد هسته‌يي با غناي 20 درصد از ايران را دنبال مي‌كند؟ گفت: بايد ديد آيا ايران و 1+5 مي‌توانند از درون گفت‌وگوها به تفاهم برسند يا همان‌طور كه پيش از اين هم گفته مي‌شود استمرار مذاكرات در حوزه غرب دنبال مي‌شود. اين ديدگاه وجود دارد كه غرب سعي دارد از مذاكرات به عنوان روشي بازدارنده استفاده كند.

كليني اضافه كرد: برخي ديدگاه‌ها وجود دارد مبني بر اين بد نيست مذاكرات ميان ايران 1+5 ادامه پيدا كند و انتظاري براي دريافت نتيجه فوري از اين مذاكرات نيست و هدف ابزار بودن مذاكرات براي عبور اوباما از انتخابات رياست‌جمهوري آمريكاست تا در بهار سال آينده ميلادي وارد عرصه‌اي از نتيجه‌گيري‌ها در بحث هسته‌‌يي ايران شوند. البته اين سناريويي تكراري از سوي اروپا و غرب است كه در دوران رياست جمهوري سيد محمد خاتمي درباره موضوع هسته‌يي ايران دنبال شد.

اين كارشناس ارشد مسايل استراتژيك با بيان اين‌كه تهران از اين روش‌ها درك دقيقي دارد، گفت: به نظر مي‌رسد اين روش‌ها كارساز نيست و نمي‌تواند مسائل عمده‌اي كه بين ايران و 1+5 وجود دارد را سامان دهد، بنابراين هرگونه برداشت از پشت صحنه‌ي مذاكرات بايد از ديدگاه واقع‌بينانه پيروي كنند. بايد ديد مديريت مذاكرات و كيفيت پيشنهادها مي‌تواند فرصتي برابر را براي دو طرف توليد كند يا خير؟

او در پاسخ به اين پرسش كه شما فضاي فعلي ميان ايران و 1+5 را خلإگونه مي‌بينيد؟ گفت: خلايي احساس نمي‌كنم. به نظر مي‌رسد در شرايط موجود كيفيت چانه‌زني مهم است كه مي‌تواند وضعيت را با تاخير مواجه كند.

اين كارشناس ارشد مسائل استراتژيك در پاسخ به اين پرسش كه ديدگاهي وجود دارد كه معتقد است آمريكا منتظر نتايج تحريم‌هاي يك‌جانبه به ويژه تحريم‌هاي نفتي و بانكي عليه ايران است و قصد دارد پس از آن وارد مذاكره با ايران در قالب 1+5 شود گفت: قبلاً هم گفته‌ام وزارتخانه‌هاي دولت بايد "گارد ضدتحريم" داشته باشند؛ البته نمي‌دانم اين پيشنهاد تا چه اندازه عملي شده است.

وي افزود: غرب به دنبال افزايش تحريم‌ها است، چرا كه معتقد است مي‌تواند از تحريم‌ها به عنوان ابزار چانه‌زني استفاده كند و بر محاسبات طرف ايراني تاثير بگذارد. غرب كماكان به دنبال اين موضوع است. اما كاركرد تحريم‌هاي يك‌جانبه آمريكا عليه ايران لزوماً معطوف به بحث هسته‌يي نيست، بلكه به دنبال توليد نوعي فرسايش ديدگاه‌هاي ايران و متاثر كردن توانمندي اين كشور است.

كليني تاكيد كرد: آمريكا تلاش دارد با تحريم‌هاي يك‌جانبه به ايران شوك وارد كند و به شدت به دنبال تاثير اين شوك‌ها بر فضاي سياسي و اقتصادي و اجتماعي آن است.

وي در پاسخ به اين پرسش كه آيا برگزاري انتخابات رياست جمهوري آمريكا در سال جاري ميلادي و انتخابات رياست‌جمهوري ايران در سال بعد از آن شرايط براي تاكيد آمريكا بر سياست اعمال تحريم‌ها عليه ايران را بيش‌تر فراهم مي‌كند؟ گفت: در دنياي امروز در عرصه‌هاي مختلف رقابت‌ها، خصومت‌ها و تعامل‌ها در جريان است و مواجه شدن با اين‌ها برمي‌گردد به اين‌كه يك كشور با چه كيفيتي از بازدارندگي در مقابل رقبا و مخالفانش وارد عمل مي‌شود. به هر حال اختلال‌هايي كه امروز از سوي بانك‌هاي جهاني بر سيستم بانكي ايران اعمال مي‌شود، تاثيرات زيادي حتي براي شهروندان ايراني مقيم خارج از كشور ايجاد كرده است.

او ادامه داد: اما فشارهاي كه از سوي غرب به حوزه انرژي و بازار ايران وارد مي‌آورد، ايران را جدايي از بحث هسته‌‌يي دچار يك چرخش استراتژيك مي‌كند كه در دورنما به ضرر غرب خواهد بود. غرب با سياست‌هاي غلط خود هر چه بيش‌تر و سريع‌تر ايران را به عنوان يك قدرت متوازن‌ساز از خود دور مي‌كند.

كليني با اشاره به توانمندي‌هاي ژئوپلتيك و ژئواستراتژيك ايران تصريح كرد: ايران با فشارهاي ناشي از تحريم به يك كشور منزوي به لحاظ ژئوپلتيك تبديل نمي‌شود، البته غرب به دنبال تغيير ظرفيت‌هاي ژئواستراتژيك ايران در منطقه نيز هست؛ مثلاً در خطوط انرژي به دنبال برهم زدن مناسبات انرژي ايران با آسياي غربي، حذف كردن ايران در نقاط ترانزيتي و خارج كردن شاكله ايران از يك هاب منطقه‌‌يي و يا اتفاقاتي نظير خارج كردن ايران از پروژه خط لوله ناباكو است.

وي خاطرنشان كرد: اين وضعيت با توجه به تمايل اروپا به استفاده از خطوط انرژي متنوع از نقاط مختلف جهان، اين قاره را در آينده فاقد گزينه‌هاي متعدد مي‌كند و مي‌تواند واگرايي اتحاديه اروپا را تشديد كند.

كليني با اشاره به تلاش غرب براي فلج كردن اسكلت ژئوپلتيك ايران گفت: در سال‌هاي 2008 ـ 2007 در شوراي امنيت آمريكا تلاش‌هايي در اين رابطه صورت گرفت كه در اين راستا مي‌توان به بحث به كارگيري نقش روسيه عليه ايران، خارج كردن سوريه از دايره معادلات ژئوپلتيك ايران و موازي‌سازي نفش عربستان براي برهم زدن قدرت بازي انرژي ايران در عرصه بين‌المللي و آلترناتيوسازي كشورهاي ديگر به جاي ايران اشاره كرد.

وي خاطرنشان كرد: اگر دستگاه امنيتي آمريكا دقت كند متوجه مي‌شود كه اين طرح القاء برخي لابي‌هاي خارجي در آمريكا است كه در تماس با لابي‌ "آيپك" موفق شدند اين طرح را به سناريوي اصلي سياست خارجي آمريكا تبديل كنند. بايد گفت سياست خارجي آمريكا اغفال طرحي پنهان از سوي شبكه‌هاي پنهان شده است.

انتهاي پيام