روزنامه "كريستين ساينس مانيتور" نوشت: جزيياتي درباره محتواي گفتوگوهاي هستهيي ايران با قدرتهاي جهاني چند روز بعد از ماراتن 15 ساعته نشست كارشناسان فني در استانبول كه نشان داد دو طرف از يكديگر فاصله دارند اما درباره مسائل اساسي تعامل ميكنند، فاش شد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، اين روزنامه آمريكايي، با اشاره به در اختيار داشتن "اسلايدهايي كه ايران از طريق پاورپوينت در مذاكرات سياسي عاليرتبه ژوئن درمسكو، ارائه كرده بود"، افزود: اولويتهاي ايران اكنون مشخص شده است و آنها تضمين روشن "حقوق هستهيي"اش براي انجام غنيسازي و رفع كليه تحريمهاست.
همچنين روشن شده است كه ايران قصد دارد كه درباره حساسترين فعاليت هستهيي خود يعني غنيسازي 20 درصدي مذاكره كند، اما بسياري از ديگر درخواستهاي 1+5 را رد ميكند.
اين گزارش حاكي است: هيات نمايندگي ايران در سازمان ملل متني كتبي از همين اطلاعات را - بدون اشاره روشن به اينكه اين پيشنهادات در مسكو مطرح شده است - روز سهشنبه در اختيار كارشناسان مسايل ايران قرار داد. افزون بر آن پاسخ مفصل ايران به بسته 1+5 بود كه اولين بار در مذاكرات بغداد مطرح شد. اين سند ايران اولين بار توسط وبسايت AL-MONITOR در روز چهارشنبه منتشر شد.
اين روزنامه افزود: 1+5 ميخواهد كه ايران به طور دائمي برنامه هستهيي پيشرفته خود را محدود كند تا اطمينان حاصل شود جمهوري اسلامي هرگز سلاح هستهيي نخواهد ساخت. ايران ميگويد كه فعاليتش محدود به مصارف صلحآميز است و استدلال ميكند كه به عنوان امضا كننده پيمان منع اشاعه تسليحات هستهيي (ان.پي.تي) و كشوري كه تحت بازرسيهاي دائم سازمان ملل قرار دارد، چنين برخوردهايي با اين كشور به دلايل سياسي صورت ميگيرد.
اين روزنامه با اشاره به مذاكرات روز سهشنبه در استانبول نوشت: اين گفتوگوها در سطح پايين و داراي ماهيت فني بود. اين گفتوگوها بر دو موضوع تمركز داشت؛ اول توقف غني سازي 20 درصدي ايران و انتقال ذخائر 20 درصدي به خارج از كشور.
مقامات ايران به طور علني در ماههاي اخير خاطرنشان كردهاند كه ممكن است قصد معامله درباره غنيسازي 20درصدي را داشته باشند با اين حال قانونگذاران ايراني در روزهاي گذشته دلايلي را براي افزايش سطح غنيسازي براي اهداف غيرتسليحاتي مطرح كردند.
اين روزنامه افزود: اهميت ايجاد پيشرفت (در اين مذاكرات) در لفاظيهاي دو جانبه روزهاي اخير روشن شد. ايران سه روز مانور جنگي با انجام آزمايشات موشكي داشت؛ در حالي كه آمريكا حضور نظامي خود در سواحل ايران در خليج فارس را افزايش داده است.
بر اساس اين گزارش، دومين نكته مطرح شده در استانبول اين خواسته 1+5 بود كه ايران تاسيسات غنيسازي فردو را تعطيل كند. يك مقام ايراني آشنا به اين گفتوگوها كه خواست بيش از اين به هويتش اشارهاي نشود گفت: برداشت اوليه من اين است كه مادامي كه دو طرف شرايط را آرام نگه دارند؛ زيرا اوضاع ميتواند از كنترل خارج شود، فضايي براي خوشبين بودن وجود دارد.
اين روزنامه به نقل از اين مقام ايراني ادعا كرد كه در ميز مذاكرات ايران "براي اولين بار به وضوح" پيشنهاد كرد غنيسازي 20 درصدي در ازاي لغو تحريمها متوقف شود.
اين روزنامه افزود: اين به طور غيرمستقيم منعكس كننده پيشنهاد ارايه شده ايران در پاورپوينت است، پيشنهادي كه ميگويد ايران "با 1+5 در ارايه سوخت 20 درصدي همكاري خواهد كرد" و انتظار دارد 1+5 در ازاي آن "به تحريمها خاتمه دهد و پرونده هستهيي ايران را از دستور كار (شوراي امنيت سازمان ملل) خارج كند".
مقام ياد شده افزود: ما گفتيم مساله 20 درصدي ميتواند موضوع مذاكرات باشد؛ به شرطي كه نتيجه نهايي مشخص باشد و آنها بگويند كه حاضرند در ازاي آن چه چيزي به ما بدهند- لغو كامل تحريمها.
بنا بر اين گزارش، از سوي ديگر 1+5 ميگويد كه بايد ابتدا شاهد اقدامات اعتمادساز ايران باشد و اين اقدامات پيش از اينكه يك چانهزني واقعي آغاز شود بايد انجام گيرد.
يك ديپلمات غربي نزديك به اين گفتوگوها ادعا كرد: ما تاكنون شاهد تمايل ايرانيها براي انجام كاري جز گفتوگو، نامه نگاري و ژست گرفتن نبودهايم. 1+5 اين احساس واقعي را دارد كه ما بايد شاهد برخي اقدامات از جانب ايرانيها باشيم.
وي بدون اشاره به اقدامات اعتمادساز ايران در گذشته ادامه داد: اين به معناي اين نيست كه ما انعطافناپذيريم، اما اين احساس وجود دارد كه قبل از انعطاف نشان دادن ما ، آنها بايد كاري بيش از حرف زدن انجام دهند.
اين گزارش حاكي است: در آخرين صفحه سند پاسخ ايران خطي وجود دارد كه نقل قولي را نشان ميدهد كه ظاهرا به بسته 1+5 اشاره دارد كه در آن ميگويد: " آمريكا آماده است... سياست تحريمهايش را تعديل كند..."
يكي از چهار هدف مهم فهرستشده در پيشنهاد پاورپوينتي ايران "عادي سازي پرونده هستهيي ايران" در سازمان ملل و آژانس بينالمللي انرژي اتمي "از طريق خاتمه دادن به تحريمهاي شوراي امنيت، يك جانبه وچند جانبه عليه ايران است".
مقام ايراني كه پيشتر به وي اشاره شد با اشاره به برخي درخواستها در تهران براي افزايش سطح غنيسازي گفت: ما گفتيم كه به پاسخي سريع نياز داريم... ما به آنها هشدار داديم كه ممكن است فردا غنيسازي 20 درصدي مساله ما نباشد.
وي افزود: ما گفتيم كه تعطيلي فردو با توجه به اينكه اين تاسيسات، تاسيساتي نظامي نيست و تحت پادمانهاي آژانس است، كاملا غيرقابل طرح است. نيازي به تعطيلي آن نيست و اين مساله جاي نگراني ندارد.
اين گزارش حاكي است: اين نكته در پيشنهادات رسمي ايران لحاظ شده است. در اين اسناد با ذكر اينكه آژانس در دسترسي به فردو "هيچ محدوديتي " ندارد آمده است كه "تهديدهاي مستمر" عليه برنامه هستهيي ايران و ترور برخي دانشمندانش مساله حفاظت از تاسيسات حساس اين كشور را "ضروري" ساخته است.
در اسناد ايران عنوان ميشود: ما در مواجه با تهديدهاي مستمر به يك تاسيسات حمايتي براي حفاظت از فعاليتهاي غنيسازي خود نياز داريم.
ايران همچنين عنوان كرده است كه برنامههايي براي "دستكم چهار رآكتور تحقيقاتي ديگر" دارد و بنابراين به تامين مستمر اورانيوم 20 درصدي براي تامين سوخت آنها نياز دارد.
بنا بر اين گزارش، ايران همچنين ميگويد كه نيازي نيست ذخائر فعلياش را به خارج از كشور ببرد؛ زيرا تحت "نظارت" و "پلمب" آژانس بينالمللي انرژي اتمي در داخل ايران قرار دارد.
اين گزارش حاكي است: بر اساس اين پاور پوينت و سند ( پاور پوينت سوم و كوتاهتري درباره الزامات حقوقي فتواي رهبر ايران كه تسليحات هستهيي را رد ميكند، هنوز علني نشده است)، زير بناي موضع ايران اين است كه هر دو طرف بايد به صورت "گام به گام"، همزمان و متوازن رو به جلو حركت كنند.
اين سند همچنين ميگويد ايران به حقوق و الزاماتش تحت انپيتي متعهد است. در پاورپوينت ارايه شده توسط ايران، ضمن رد اتهامات درباره برنامه هستهيي اين كشور، اين اتهامات "بياساس و مبهم" خوانده شده و آمده است كه ايران "همكاري شفافي" با آژانس براي روشن ساختن موضوع "ابعاد نظامي احتمالي" خواهد داشت.
ايران تحت عنوان "چارچوبي براي گفتوگوي جامع و هدفمند براي همكاري بلندمدت ميان هفت كشور " خواستار آن ميشود كه مذاكره كنندگان ارشد - سعيد جليلي و كاترين اشتون - هر سه ماه يك بار با يكديگر ديدار كنند.
اين گزارش حاكي است اما بسياري از مواضع رسمي ايران از نظر 1+5 غيرقابل پذيرش است و بسياري از پيشنهادات 1+5 نيز براي ايران غيرقابل پذيرش است. هرگونه فصل مشتركي در نشستهاي بعدي ميان معاونين مذاكره كنندگان ارشد، در تاريخي كه هنوز معلوم نشده، بررسي ميشود.
انتهاي پيام
نظرات