"سلطنت محافظهكار عربستان سعودي در تلاش است تا با پنج كشور عربي حوزه خليج فارس، فدراسيون مستقلي را شكل دهد تا بتواند در مقابل موج تغييرات سريع در خاورميانه به طور موثرتري مقاومت كند."
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، روزنامه نيويورك تايمز در گزارشي نوشت: «عربستان روز دوشنبه تلاش كرد تا با تحت فشار قرار دادن پنج همسايه خود در حوزه خليج فارس فدراسيوني را تشكيل دهد. اين اقدام در راستاي سياستهاي پادشاهي محافظهكار ملك عبدالله بن عبدالعزيز انجام شد كه به دنبال ساخت سنگري در برابر موج تغييرات سريع در خاورميانه است.
شاهزاده سعود الفيصل، وزير امور خارجه عربستان پس از ديدار اعضاي شوراي همكاري خليج فارس متشكل از شش كشور در رياض، پايتخت عربستان گفت: اين گروه پيشنويس طرحي را براي اتحاديه وزراي خارجهي اعضايش مشخص كرد تا آنها بتوانند بر هر مشكلي غلبه كنند. سعود الفيصل در ادامه ابراز اميدواري كرد كه اين شش كشور بتوانند طي نشست آتي خود متحد شوند.
چند كشور كوچكتر حوزه خليج فارس از ترس سلطه عربستان بر اين گروه، به اين اتحاد به ديده ترديد مينگرند. اين واقعيت كه در نشست روز دوشنبه هيچ توافقي حاصل نشد، از سوءظن شديد ميان بسياري از كشورهاي همسايه عربستان حكايت دارد اما خاندان آل سعود همچنان فشارهاي خود را براي حفظ و يا بازسازي نظام كهن منطقهاي در پي قيامهاي جهان عرب افزايش ميدهد. با اين حال مخالفان آل سعود بر تقلاي مداوم پادشاهي عربستان تاكيد دارند و به زوال ديپلماسي، پول و حتي سلاح اين كشور اشاره ميكنند.
تحليلگران معتقدند، حاكمان عربستان سعودي هراس دارند كه قيامهاي مردمي به مرزهاي كشورشان رسيده و شهروندان محروم، مخالفان، اعضاي گروههاي اقليت و كارگران خارجي را تحريك كند. سيد هادي الموسوي، از سياستمداران مخالف بحريني ميگويد: آنها نميخواهند كه روح قيامهاي ما به سواحلشان برسد.
اين حركت همچنين نشان دهنده دغدغه پادشاهي عربستان از رقيب منطقهاي خود ايران است. از سوي ديگر رياض از مداخله برخي كشورها در امور داخلي خود و نيز حمايت كشورهايي از مخالفان سني در سوريه و نيز تبعات مداخله نظامي خود در بحرين با هدف حمايت از پادشاهي اين كشور هراس دارد.
عربستان سال گذشته هزاران تن از نيروهاي امنيتي خود را براي سركوب قيام مردمي در بحرين و نيز حمايت از پادشاه بحرين به اين كشور اعزام كرد. هدف آنها سركوب قيامي بود كه توسط شيعيان رهبري ميشد.
بحرين كه از دريا به عربستان مرتبط است، عملا تنها كشوري است كه بر فشارهاي عربستان براي ايجاد فدراسيون منطقهاي صحه ميگذارد. حمد بن عيسي آل خليفه، پادشاه بحرين روز دوشنبه طي بيانيهاي اعلام كرد: ما مشتاقانه منتظر ايجاد "اتحاديه خليج (فارس)" هستيم.
بسياري از فعالان مخالف بحرين با رد اين ايده اعلام كردند، تنها مخالفان دولت نيستند كه از اتحاد با همسايه محافظهكار خود ميترسند.
علا شهابي، نويسنده و فعال مخالف بحريني ميگويد: ما نميخواهيم كه جزوي از عربستان سعودي باشيم.
چندين كشور ديگر نيز از جمله كويت، قطر و عمان تاكنون شور و شوق چنداني براي اتحاد بيشتر با عربستان از خود نشان ندادهاند؛ اتحادي كه از مدل اتحاديه اروپا كپيبرداري شده است.
امل حكيم، تحليلگر امور خاورميانه در موسسه بينالمللي مطالعات استراتژيك در منامه ميگويد: هر كدام از اين كشورها دلايل خود را دارند كه مانع از آن ميشود تا قدرت بيشتري را به عربستان اعطا كنند. وي معتقد است: اين تنشها همواره وجود داشته است اما مسئلهاي كه در شرايط فعلي متفاوت است، اين است كه برخي كشورها احساس ميكنند نيازي به چتر امنيتي عرستان ندارند. اين چنيني كشورهايي كاملا مستقل عمل ميكنند و ميدانند كه چگونه از اهرم ثروت خود استفاده كنند. بنابراين اين اقدام كاملا بيمعنا خواهد بود كه آنها بخواهند سرنوشت خود را در دستان عربستان قرار دهند.
پادشاهي رياض در حال حاضر تلاش دارد تا شوراي همكاري خليج فارس را فراتر از ماموريتهاي منطقهاي اصلي آن پيش ببرد و آن را تبديل به اتحاد پادشاهان كند كه عليه حركتهاي دموكراتيك اقدام ميكند. ديپلماتهاي سعودي همچنين در نظر دارند تا پادشاهي كشورهاي مراكش و اردن را نيز با خود همراه سازند.
مقامهاي عربستان و كويت سال گذشته اظهاراتي مطرح كردند كه نشان ميداد مصر نيز احتمالا به يكي از اعضاي اين گروه تبديل ميشود اما اين ايده به سرعت از سوي ديپلماتهاي مصري تكذيب شد. در آن زمان، يك مقام ارشد مصري اعلام كرد، انقلاب مصر به طور اساسي ماهيت رابطه با عربستان را كه از متحدان ديرين حسني مبارك، رئيس جمهوري سابق اين كشور بوده، تغيير ميدهد. در هفتههاي اخير نيز مصريها در اعتراض به اين اتحاد به خيابانها آمدهاند كه اين امر به وخيمتر شدن بحران در روابط دو كشور دامن زده است.»
انتهاي پيام
نظرات