يك وكيل دادگستري در نقد و بررسي حقوقي فيلم « جدايي نادر از سيمين» به تحليل بند ج ماده 206 قانون مجازات اسلامي و هماهنگي يا عدم هماهنگي آن با برخي از صحنه‌هاي اين فيلم پرداخته و يادآور شده كه آگاهي يا عدم آگاهي «نادر» از حامله بودن خدمتكار و در نهايت مجازات او، ديدگا‌ه‌هاي متفاوت حقوقي را به همراه دارد.

به گزارش ايسنا، «حسن اژدري»، عضو انجمن فيلم كانون وكلاي منطقه فارس در اين مطلب آورده است: فيلم «جدايي نادر از سيمين» كه در ايام نوروز در اكران سينماهاي كشور به نمايش در آمد هرچند كه محتواي فيلم عليرغم فيلم هاي نوروزي كه با نشاط وكميك مي‌بايست باشد، در واقع در جايگاه خود فيلمي نوستالژيك و درام عاطفي و خانوادگي بود كه كارگردان صرفنظر از اشاره به آسيب‌هاي اجتماعي و خانوادگي و روابط عاطفي بين پدر و مادر و فرزند و پدربزرگ و تحليل اجتماعي اخلاقيات – دروغ – شك، قضاوت بحران در روابط زناشويي، پنهان‌كاري، طبقه فرودست را نيز در كنار طبقه متوسط واردِ ماجرا كرده و تلاش كرد تاثيرات حاصل از مضامين مطرح شده در فيلم‌اش را به سه نسل از جامعه امروز ايران بررسي كند، از ديدگاه حقوقي فيلم حانز اهميت است زيرا: بخشي از فيلم مربوط به ارتباط حقوق و سينما است زيرا فيلم سازان و كارگردانان به نام و محبوب سعي مي‌كنند ضمن اينكه از ابعاد مختلف فيلم را بررسي مي‌كنند از چشم انداز حقوق نيز به فيلم خود مضمون و خميرمايه حقوقي دهند تا خويشتن داري عميق بين سينما و حقوق را به تصوير بكشند به نحوي كه داستان فيلم قسمتي مربوط به بازپرسي، دادگاه قاضي و دادرسي حقوقي در دادگاه حقوقي و تحقيق از متهم در مراحل بازجويي و تحقيقات مقدماتي است كه نادر متهم به قتل شده است چرا كه با هل دادن خدمتكار خانه از آپارتمان به بيرون و اصابت وي به پله‌هاي آپارتمان در نتيجه جنين سقط شده است. بازپرس سعي دارد كه نادر را متهم به قتل عمدي نمايد و با استناد به ماده 206 بند ج قانون مجازات اسلامي تحقيق كند كه وي آگاه به باردار بودن خدمتكار بوده است يا خير كه در صورت اثبات آگاهي نادر، موضوع را در قالب حكم قتل عمدي مطرح و كيفرخواست را صادر كند. نكته ظريف اينجاست كه به فرض اثبات آگاهي نادر به باردار بودن و سقط جنين بايد اتهام وي قتل عمدي باشد و مجازات قصاص. در صورت اثبات عدم آگاهي نادر به بارداربودن خدمتكار اتهام وي قتل غيرعمدي و مجازات حبس و پرداخت ديه باشد.

وي ادامه داده است: از ديدگاه حقوق جزا، عده‌اي اعتقاد دارند كه ماده 206 بند ج، صرفاً ناظر به موردي است كه يك انسان كامل كه از قصد و اراده بلوغ و عقل برخوردار باشد صدمه منتهي به قتل وي شود حكم قتل عمدي مصداق پيدا مي‌كند نه يك جنين چهارماهه كه هنوز بدنيا نيـامده، زيرا اهليت براي دارا بودن حقوق، بازنده متولدشدن انسان شروع مي‌شود و حمل از حقـوق مدني زمانـي متمتـع مي‌گردد كـه زنـده متـولد شــود در صورتي كه در فيلم اشاره به جنين چهارماهه كرده است و هرانسان متمتع از حقوق مدني خواهد بود به شرطي كه براي اين امر اهليت قانوني داشته باشد كه در فيلم جنين متولد نشده است كه داراي حقوق باشد و بند ج ماده206 مصداق داشته باشد.  بنابراين صرفاً مجازات حبس و پرداخت ديه را بايد تعيين كرد چراكه مصداق ماده 492 و 493 قانون مجازات اسلامي نيز اشاره به ديه سقط جنين در موارد عمد و شبه عمد را به عهده، جاني تعيين كرده و در موارد خطاي محض برعاقله اوست، خواه جنين روح پيدا كرده و خواه نكرده باشد، بنابراين نتيجه مي‌گيرند كه فرقي بين عمد و شبه عمد بودن نيست و همچنين فرقي بين آگاه بودن يا عدم آگاهي متهم به باردار بودن نيست به هرحال در هر دو حالت مجازات حبس و پرداخت ديه است، بنابراين به فيلم ساز اين ايراد وارد است كه چرا بازرس مدام در مرحله تحقيقات مقدماتي چندين بار تاكيد دارد كه نادر آگاه به باردار بودن خدمتكار بوده است يا خير؟ چون فرقي نيست. بنابراين راه ناصوابي را طي كرده است كه در خور سينما و حقوق نبوده است.

اين وكيل ادامه داده است: عده‌اي ديگر اعتقاد دارند كه فيلم ساز راه ناصوابي را طي نكرده و اگر بازپرس مدام در مرحله تحقيقات مقدماتي چندين بار تاكيد براين دارد كه بايد حقايق روشن شود كه نادرآگاه به باردار بودن خدمتكار خانه بوده است يا خير، عنصر عمد و آگاهي برايش حائز اهميت است كه اگر آگاه بوده پس بايد قصاص شود چرا كه در ماده 206 بند ج قسمت اخير صريحاً قيد شده و قاتل نيز به آن آگاه باشد كه نادر تضادبين آگاهي و عدم آگاهي قرار گرفته، به نحوي كه يا اينكه آگاه بوده خدمتكار باردار بوده ولي براي فرار از مجازات و جلوگيري و گسيخته شدن كانون خانوادگي و محافظه كاري كه خصلت بعضي از روشنفكران است به دروغ متوسل شده كه مفري براي وي به منظور رسيدن به يك زندگي آرام باشد تا بدين‌وسيله از كيفرخواست قتل عمدي نجات پيدا كند و بعد هم فرزند 11 ساله اش مدام پدر را به چالش هاي اخلاقي دعوت مي‌كند تا جواب منطقي را از پدر خود بگيرد كه آيا پدر به وجدان كه تنها محكمه‌اي است كه به قاضي نياز ندارد پاي بند ومعتقد بوده است يا خير؟ آيا عالماً عامداً و اگاهانه به حامله بودن خدمتكار وي را هل داده كه منجر به سقط جنين شده است يا خير؟ نادر اگر آگاه بود عالماً عامداً به واسطه ضرب يا اذيت و آزار وهل دادن زن حامله موجب سقط جنين وي شده علاوه بر پرداخت ديه يا قصاص حسب مورد به حبس از يك تا سه سال محكوم خواهد شد در اينجاست كه، حقوق براي سينما موضوع است زيرا سينما به موضوعات حقوقي غناي تصويري مي دهد و آن‌را تا مرز همگان مي‌گستراند و در عرصه‌ي اجتماعي و بين‌المللي به تصوير مي‌كشد و دايره شنـاخت و آگاهي را براي مخـاطب وسيـع و گسترده مي‌كند و در مقابل حقوق مي‌تواند به سينما مفهوم موضوعي و معنوي و پويا و تازه بدهد.

وي درپايان يادآور شده است: به «اصغر فرهادي» كارگردان اين فيلم كه در جشنواره بين المللي فيلم برلين برنده خرس طلائي بهترين فيلم، خرس نقره بهترين بازيگر مرد، خرس نقـره بهترين بازيگـرزن شـده اسـت دست مـريزاد و تبـريك مي‌گويم و اميد است كه بار ديگر فيلم نامه‌هـاي قـوي‌تر و منسجم‌تر از مسـائل حقـوقي تدوين و تنظيم و به جامعه حقوقي ارائه دهد.

انتهاي پيام