منافع ملي کشور ايجاب مي‌کند که با توجه به كاهش شديد ارزش دلار، قرارداد خط لوله صلح برمبناي يورو امضا شود.
محمدهادي نژادحسينيان ـ معاون سابق امور بين‌الملل وزارت نفت ـ در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بابيان اين مطلب اظهار كرد: به‌اين ترتيب كشور از درگير شدن مجدد با مشكلات دلار رهايي پيدا خواهد كرد.
وي با اشاره به افزايش قيمت نفت، اظهار داشت: قيمت به دست آمده از فرمول توافق‌شده براي صادرات گاز به هند و پاكستان حدود 60 درصد از قيمت‌هاي امروز بازار دنيا كمتر است.
او خاطرنشان كرد: براساس فرمول 1.15 + P=6.3% Jcc (؛Jcc متوسط وزني قيمت نفت خام‌هاي وارداتي به ژاپن) كه بنا بر گفته مطبوعات هندي فرمول توافق شده براي تعيين قيمت گاز خط لوله صلح است، براي نفت 120 دلار قيمت گاز خط لوله 8.71 دلار مي‌شود و اين در حالي است كه قيمت گاز در بازار حدود 22 دلار است .
نژادحسينيان فرمول‌هاي ارائه شده براي فروش LNG به كره جنوبي و ژاپن (تك محموله) را به صورت P=0.16 *Jcc+ 0.88 و P= 0.185 *Jcc + 1.05 اعلام كرد كه با توجه به اين فرمول‌ها براساس نفت 120 دلاري قيمت گاز به ترتيب 20 و 23 دلار خواهد بود که تفاوت فاحشي با قيمت گاز ايران در خط لوله صلح دارد.
کادوي هر ايراني براي آشتي هند و پاکستان!
وي با اشاره به اين‌که دو نكته اساسي درباره گازمطرح است، گفت: اول اين‌که قيمت گاز در سطح بين‌المللي روبه افزايش است و دوم آن‌که قيمت گاز در جهت بين‌المللي شدن پيش مي‌رود و ديگر همانند سابق براساس قيمت ساير حامل‌هاي انرژي در هر بازارمحاسبه نمي‌شود.
معاون سابق امور بين‌الملل وزارت نفت بنابر اطلاعات تهيه شده توسط تعدادي از كارشناسان نفت، نتايج حاصل از تخفيفاتي که در فرمول توافق شده مشاهده مي‌شود را به اين شرح اعلام کرد: اگر حجم صادرات به هند و پاكستان روزانه 60 ميليون متر مكعب باشد، از جيب مردم ايران روزانه 25 ميليون دلار به هنديها و پاكستاني‌ها تحفيف داده مي‌شود و اگر 150 ميليون متر مكعب در روز صادر كند، ميزان تخفيف روزانه بالغ بر 55 ميليون دلار خواهد شد و در دوره 25 ساله قرارداد براي حالت اول 225 ميليارد دلار و براي حالت دوم 495 ميليارد دلار تخفيف داده مي‌شود. به طور خلاصه قرار است براي رفع تنش بين هند و پاكستان از طرف هر ايراني 2.3 تا 7 ميليون دلار به شركت‌هاي گاز هند و پاكستان كمك بلاعوض شود!
بعيد است نمايندگان مجلس موافقت کنند
وي با اشاره به نفش مجلس در تصميم‌گيري‌هاي مهم افزود: ظاهرا تخفيف درچنين قراردادي نياز به راي دوسوم نمايندگان مجلس دارد كه بسيار بعيد است نمايندگان ملت با آن موافقت کنند. باتوجه به آنچه كه گفته شد اشكالات فرمول قيمتي كه بر سر آن توافق شده و ضرورت تعيين فرمول قيمت جديدي كه منافع ملي را حفظ كند، روشن مي‌شود.
اميد به اصلاح قيمت‌ها در هنگام بازنگري نداشته باشيم
او در خصوص اهميت بند دوره بازنگري گفت: اين موضوع مهمي است و تقريبا تمامي قراردادهاي فروش گاز اين بند را دارند، ولي نبايد با اميد به اين كه در آينده با استفاده از اين بند، قيمت‌ها را اصلاح مي‌كنيم در ابتدا تخفيف‌هاي كلان به خريدار بدهيم، زيرا پذيرش قيمت‌هاي بسيار پائين در ابتداي عقد قرارداد بهانه‌اي براي خريدار جهت حفظ آن است؛ به اين معنا كه چنين استدلال مي‌كند كه فروشنده اگر اختلاف قيمت با بازار خيلي برايش مهم بود، درابتداهم زير بار نمي‌رفت!
تحريک خريداران گاز ايران
نژادحسينيان در پاسخ به اين سوال كه به نظر شما تاثير شرايط اين قرارداد بر ساير قراردادهاي صادرات گاز ايران چه خواهد بود؟ به ايسنا توضيح داد: اگر قرارداد با فرمول توافق شده كنوني امضا شود، به احتمال زياد موجب تحريك تركيه و ساير خريداران گاز ايران براي گرفتن تخفيف در مورد قراردادهاي موجود خواهد شد. همچنين اگر اصل كامله‌الوداد در قراردادهاي آنها وجود داشته باشد، به احتمال زياد موفق به گرفتن تخفيف خواهند شد. از سوي ديگر قيمت پايين توافق شده، پايه‌اي براي قراردادهاي جديد گازي ايران تلقي مي‌شود، بنابراين زياني كه به منافع ملي ما وارد مي‌شود، تنها زيان ناشي از خط لوله صلح نيست.
نتايج اصرار بيش از حد ايران براي امضاي قرارداد
وي در پاسخ به‌اين سوال كه آيا تاكيد مکرر ايران بر ضرورت امضاي سه‌جانبه قرارداد خط لوله صلح، با وجود تعلل‌هاي هند توجيه دارد يا خير؟ به ايسنا گفت: فروشنده‌اي که جنس خوب دارد، بازاريابي مي‌كند، اما دنبال مشتري نمي‌دود. اگر بدود يا ارزش كالاي خود را نمي‌داند و يا اين‌كه دنبال فروش نيست و اهداف ديگري را دنبال مي‌كند.
او خاطرنشان كرد: عده‌اي مي‌گويند كه مجريان اين برنامه مي‌دانند اگر فرمول قيمت اين قرارداد اصلاح نشود، نمايندگان مجلس اجازه اجراي آن را نخواهند داد، ولي با اين حال اصرار به امضاي آن حتي با قيمت هاي پائين دارند تا به مردم بگويند قراردادي را كه چندين سال در دست مذاكره بوده و دو دولت قبلي نتوانسته بودند آن را امضا كنند، ما با قاطعيت امضا كرديم.
به گفته وي اگر ارزش اتصال خط لوله به ميدان گازي پارس جنوبي براي مجريان اين پروژه روشن بود - يعني مي‌دانستند كه اين كار يعني تضمين تامين گاز هند و پاكستان تا 100 سال ديگر كه برايش قيمتي متصور نيست - آن وقت نحوه برخورد ديگري مي‌داشتند.
معاون سابق امور بين‌الملل وزارت نفت درباره برخي شروط هند از جمله تحويل گاز در مرز پاكستان و هند گفت: ظاهرا هنديها انتظار ندارند كه همراه اين خط لوله، صلح به منطقه بازگردد، بنابراين اصرار دارند در طول بهره‌برداري از اين خط لوله اگر گاز قطع شد، پولي بابت گاز به ايران نپردازند و با پاكستان هم رو در رو نشوند.
وي افزود: با توجه به ناامني موجود در برخي ايالت‌هاي پاكستان به‌ويژه در مرز ايران، اين شرط خطرناكي است و حتي‌الامكان نبايد آن را پذيرفت، ولي اگر به هر دليل ايران بخواهد بپذيرد، بايد هم قرارداد محكمي با پاكستان در اين رابطه داشته باشد و همچنين در قراردادي سه جانبه بين سه كشور، وظايف و تعهدات هر يك در اين‌باره به صورت شفاف و محكم بررسي و توضيح داده شود.
چين و خط لوله صلح
نژادحسينيان درمورد اجرايي‌بودن موضوع مطرح شده مبني بر جايگزيني كشور چين در خط لوله صلح افزود: در گذشته انتقال گاز با خط لوله از ايران به چين از نظر اقتصادي به صرفه نبود، بلكه تبديل گاز به گاز مايع و حمل آن با كشتي از خط لوله ارزان‌تر بود كه با تغييرات در قيمت گاز و خط لوله اين فواصل تغيير كرده است.
سوءاستفاده از شرايط ويژه روابط ايران و ايران
وي تصريح کرد: البته چين به دليل ارزش زياد اتصالش با خط لوله به بزرگ‌ترين مخزن گازي جهان ممكن است هزينه زيادتر خط لوله را هم بپذيرد. روسيه هم ابراز علاقه به شركت در سرمايه‌گذاري اين خط لوله را كرده بود.
او درباره تعلل اين دوكشور و همچنين احتمال طولاني‌كردن تصميم‌گيري‌ها تا مشخص شدن نتيجه انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا و ايران يادآوري كرد: متاسفانه بعضي كشورها از شرايط ويژه روابط ايران و آمريكا براي مذاكرات با آمريكا و حل مشكلاتشان با آنها استفاده مي‌كنند و از آمريكا بابت همين دليل امتياز مي‌گيرند. عده‌اي حتي معتقدند كه دولت‌هاي هند و پاكستان حالا كه با هم دعوا دارند، هر دو مجبورند و سعي مي‌كنند با ايران رابطه دوستانه داشته باشند، ولي وقتي اين قرارداد را بستند و رابطه‌شان با هم بهبود يافت، آن وقت تحت فشار آمريكا ممكن است شروع به ناسازگاري با ايران كنند.
انتهاي پيام
نظرات