استان آذربايجان‌شرقي به دليل داشتن موقعيت خاص جغرافيايي و طبيعي، از پتانسيل‌هاي بسيار غني اقتصادي اعم از صنعتي و معدني برخوردار است که اين ظرفيت‌ها باعث شده است هميشه آذربايجان و تبريز مترادف با صنعت نام برده شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، منطقه آذربايجان‌شرقي، در اين ميان يکي از صنايع و معادن بسيار مهم که هم‌اکنون در اين خطه از ميهن اسلامي فعال بوده و نقش عظيمي در حوزه‌هاي مختلف صنعتي کشور دارد، مجتمع صنعتي و معدني "مس سونگون" است که به لحاظ ارزش و نيز ذخاير موجود در آن، يکي از معادن مهم مس کشور به شمار مي‌رود.
"مجتمع مس سونگون" در دل ارتفاعات و کوه‌هاي مشرف به شهرستان ورزقان و بر روي کمربند متالوژي جهاني، موسوم به "کمربند آلپ - هيماليا" قرار دارد و گستردگي کاني‌زايي فلزي آذربايجان‌شرقي با ذخيره عظيمي همچون مس سرچشمه، توسط محققان زمين‌شناسي به اثبات رسيده است.
مس سونگون در فاصله 130 کيلومتري شمال‌شرقي تبريز و 30 کيلومتري شهرستان ورزقان قرار دارد.
طرح استخراج مس از معدن سونگون با هدف توليد کنسانتره مس با عيار 30 درصد، انتقال دانش فني، صرفه‌جويي ارزي، اشتغال‌زايي و تامين خوراک کارخانجات مس و صادرات، به مورد اجرا گذاشته شده است.
يکي از مهندسان و مشاوران پروژه مس سونگون، در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا، در خصوص نوع و روش استخراج مس، مي‌گويد: روش استخراج روباز بوده و از تراز 2هزار و 350 متري، يعني بالاترين نقطه معدن آغاز شده و تراز کف نهايي آن نيز يک‌هزار و 625 متر است.
علي پارسا مي‌افزايد: طبق آخرين مطالعات صورت گرفته، کل ذخيره قابل استخراج معدن مس سونگون، 806 ميليون تن با عيار 62 درصد برآورد شده است اما ذخيره قابل استخراج اين معدن 388 ميليون تن براي يک دوره 31 ساله برنامه‌ريزي شده است.
به گفته وي، ذخاير معدني مس سونگون از نوع پورفيري است.
ساختار و فرآيند توليد مس در مجتمع سونگون، چهار پروژه عظيم را شامل مي‌شود كه يكي از آنها طراحي معدن است. معدن مس سونگون براساس پيشرفته‌ترين متدهاي بهينه‌سازي معادن روباز و به کمک نرم‌افزارهاي مدرن طراحي شده است.
طبق نظر کارشناسان، نسبت باطله به ماده معدني براي عمر مفيد در مجتمع مس سونگون معادل 63/1 خواهد بود.
پارسا، از مهندسان و مشاوران پروژه، در اين خصوص مي‌گويد: در طول آماده‌سازي معدن تا به‌حال بيش‌از 151 ميليون تن باطله از پيت معدن برداشت شده است و در اين زمينه و براي تکميل مطالعات، بالغ بر 80 هزار و 170 متر گمانه‌زني در محدوده معدن انجام شده است.
وي با بيان اين که عمليات استخراج مس از معدن، پروسه‌اي بسيار طاقت‌فرسا و پيچيده است، گفت: براي اين عمليات 5 دستگاه شاول هيدروليک 5/11 مترمکعبي، 12 دستگاه دامپرينگ 150 تني، 3 دستگاه ماشين حفاري 250 ميلي‌متري و انواع ماشين‌آلات پشتيباني مشغول کار هستند.
مهندس پارسا يادآور مي‌شود: با افزايش ظرفيت استخراج از سال هفتم به بعد، بايد توان ناوگان نيز بطور قابل توجه افزايش يابد.
به گزارش ايسنا، کارخانه تغليظ نيز از جمله طرح‌هايي است که در جوار معدن و براي دو فاز طراحي شده است که در فاز نخست براي توليد 150هزار تن کنسانتره به مدت 6 سال و در فاز دوم براي 300 هزار تن با عيار 30 درصد فعاليت خواهد کرد.
مهندس خسروشاهي، يکي از مشاوران اين کارخانه مي‌گويد: اين واحد از بخش‌هاي سنگ‌شکن، انتقال، خردايش، فلوتاسيون، آبگيري کنسانتره و آبگيري باطله تشکيل شده است.
وي اضافه مي‌کند: وزن تجهيزات فوق حدود 10هزار تن است که با قيمت 92 ميليون و 700 هزار دلار تهيه شده است که 6 هزار تن آن در داخل کشور تامين شده است.
به گفته مهندس خسروشاهي، کليه تجهيزات خارجي کارخانه از طريق يک شرکت سوئدي تامين شده است.
به گزارش ايسنا، تامين آب خام و دفع پساب مجتمع مس سونگون نيز يکي از حياتي‌ترين نيازهاي اين مجتمع است و آب خام آن از طريق سد ستارخان با احداث بيش از 34 کيلومتر خط لوله انتقال آب تامين مي‌شود که ظرفيت خط انتقال 5/2 ميليون مترمکعب است که در فازهاي بعدي قابل افزايش به ميزان 5 ميليون مترمکعب مي‌باشد.
همچنين پساب خروجي از فرآيند تلغيظ، پس‌از آبگيري پمپاژ مي‌شود که در فاز اول ميزان پساب‌ها يک‌هزار و 375 مترمکعب در ساعت پيش‌بيني شده است.
مهندس خسروشاهي در اين زمينه مي‌گويد: ايجاد تاسيسات بازيابي آب از پساب خروجي، کمک مي‌کند تا چرخه بهينه و اقتصادي آب مصرفي در معدن مس سونگون رعايت شود.
به گزارش ايسنا، طراحي، ساخت و تجهيز زيرساخت‌ها براي تامين ساختار زيربنايي و نيز خدمات پشتيباني در فرآيند توليد مس در مجتمع سونگون، از ديگر پروژه‌هاي داراي اهميت خاص اين مجتمع است.
شبکه برق‌رساني در دو فاز براي تامين 50 تا 55 مگاوات برق، احداث جاده 25کيلومتري از ورزقان تا محل معدن، ساخت و تجهيز واحدهاي رفاهي، مسکوني و خدماتي، از جمله پروژه‌هاي زيربنايي اين مجتمع به شمار مي‌رود.
با اين اوصاف، با توجه به حجم سرمايه‌گذاري‌هاي انجام شده در مجتمع مس سونگون و نيز ذخاير قابل‌توجه آن، به عقيده بسياري از کارشناسان، نبود کارخانه ذوب يکي‌از نواقص اصلي اين مجتمع به شمار مي‌رود که اين نقص در جريان سفر استاني سال گذشته هيات دولت به آذربايجان‌شرقي در رديف مصوبات دولت قرار گرفت.
هم اکنون کنسانتره توليد شده در مس سونگون براي ذوب و پالايش به استان کرمان حمل مي‌شود که در صورت احداث و راه‌اندازي کارخانه ذوب در منطقه، علاوه بر صرفه‌جويي در هزينه‌هاي حمل‌ونقل، در اشتغال‌زايي جوانان منطقه نيز گامي مهم و تعيين‌کننده خواهد بود.
انتهاي پيام
نظرات