درحالي كه مقامات ايران، پاکستان و هند جدي‌تر از هميشه در مورد خط لوله مشترک گاز مذاکره مي‌کنند، كارشناسان افغاني معتقدند كه اجراي اين خط لوله ضرر‌هاي اقتصادي را متوجه اين كشور مي‌كند. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، پروز مشرف - رييس جمهور پاکستان - و پراناب موکرجي ـ‌ وزير خارجه هند ـ در روزهاي اخير به ايران سفر کرده‌اند و در کنار مسايل سياسي، در مورد خط لوله گاز ايران به پاکستان و هند به ارزش تقريبي 7.5 ميليارد دلار با مقامات ايراني به گفت‌وگو پرداختند. شبكه خبري بي.بي.سي در اين باره نوشت: برخي كارشناسان افغان معتقدند كه پروژه خط لوله گاز ايران به پاکستان و هند (خط لوله IPI) ، ضربه بزرگي به توسعه اقتصادي افغانستان از طريق متوقف ساختن طرح خط لوله گاز ترکمنستان- افغانستان- پاکستان تلقي مي‌شود. لازم به‌ذكر است كه خط لوله گاز ترکمنستان - افغانستان- پاکستان، در صورت احداث سالانه حدود 400 ميليون دلار براي افغانستان درآمد خواهد داشت. البته شرکت نفتي آمريکايي يونيکال نيز از احداث خط لوله گاز ايران به هند متضرر خواهد شد. تداوم ناامني‌ها در جنوب افغانستان - تا پيش از کشته شدن اکبر بوگتي رهبر پاکستان در ايالت بلوچستان- علت اصلي کندي احداث خط لوله ترکمنستان- افغانستان- پاکستان بوده است. *حاميان خط لوله افغانستان حامد کرزاي و زلماي خليل‌زاد از مهمترين حاميان طرح خط لوله گاز ترکمنستان - افغانستان - پاکستان هستند. برخي کارشناسان بر اين نظرند که مهمترين حاميان خط لوله گاز ترکمنستان- افغانستان- پاکستان، زلماي خليل‌زاد ـ سفير سابق آمريکا در کابل ـ و حامد کرزاي ـ رئيس جمهور افغانستان ـ و جمعه محمد محمدي ـ وزير فقيد معادن ـ و عبدالسلام عظيمي رييس ديوان عالي افغانستان هستند. اما پس از منتقل شدن خليل‌زاد از افغانستان به عراق و مرگ جمعه محمدي، دولت افغانستان مجبور شد اين طرح را به بانک توسعه آسيايي بدهد. خراب‌تر شدن امنيت در امتداد مسير احتمالي خط لوله، (بادغيس، هرات، قندهار و منطقه سويي در بلوچستان پاکستان) در تعويق اين طرح نقش موثري داشته است. از طرف ديگر، امان الله خان جادون ـ وزير نفت و منابع طبيعي پاکستان ـ هفته پيش گفته بود که کار عملي احداث خط لوله گاز ايران- پاکستان امسال (2007) آغاز مي‌شود و مسايل قيمت و حقوق خريد و فروش بين ايران و پاکستان حل و فصل شده است؛ هر چند هنوز هند براي امضاي توافقنامه سه جانبه - که شامل حق ترانزيت سالانه پاکستان به ارزش نيم ميليارد دلار مي‌شود - يک ماه ديگر مهلت خواسته است. *مخالفت آمريکا با خط لوله ايران در اين ميان دولت آمريکا با طرح خط لوله گاز ايران به هند مخالفت کرده و تهديد کرده است که طرف‌هاي قرارداد با شرکت نفت و گاز ايران را تحريم مي‌کند. ايران بزرگترين صادر کنندگان نفت در اوپک پس از عربستان است و ذخاير گاز طبيعي اين کشور که 812 تريليون فوت مکعب برآورد مي‌شود، پس از روسيه مقام دوم را در جهان دارد. به گزارش شبكه خبري بي.بي.سي، خط لوله گاز ايران به طول 2700 کيلومتر است که احداث آن تا پاکستان توسط چند شرکت غير آمريکايي مانند شل، بريتيش گاز، پتروناس (مالزي) و يک شرکت خصوصي ايراني در همکاري با مقامات نفت و گاز ايران و پاکستان انجام خواهد شد. بر اساس اين گزارش، چهار شرکت ديگر - بي. اچ. پي استراليا، شرکت ملي گاز ايران، پتروناس مالزي و توتال فرانسه - نيز براي توسعه اين خط لوله به هند مشغول مذاکره هستند. *چالش‌ها البته طرح خط لوله گاز ايران- پاکستان- هند با چالش‌هايي در مقام اجرا نيز روبرو است. نگراني امنيتي هند از سوء استفاده پاکستان از گاز انتقالي ايران به هند از خاک خودش بسيار عمده است. شرکت‌هاي بيمه هم قيمت‌هاي گزافي را به‌ دليل روابط متشنج بين هند و پاکستان و برخي مناقشات ژئوپليتيك در نظر گرفته‌اند. شرکت‌هاي بيمه هاودن و ري، هزينه بيمه اين خط لوله را حدود سه و نيم ميليارد دلار برآورد کرده‌اند. به گزارش اين رسانه انگليسي، مخالفت آمريکا با اين طرح يک مانع عمده ديگر است. طرح صادرات گاز ايران به آسياي جنوبي که از 1993 ميلادي مورد توجه مقامات دولت ايران بوده، اکنون با گذشت 14 سال هر چند به مراحل نهايي قرار داد رسيده، اما هنوز با موانع زيادي روبه‌رو است. انتهاي پيام