دكتر صالحي در گفت‌وگو با ايسنا: /كامل/ ـ بايد محيط دانشگاه‌ها باز باشد ـ اميد بايد در دانشجويان زنده شود ـ مي‌توان NGOيي از دانشجويان بسيجي داشت
رييس سابق دانشگاه علم و صنعت، خواستار باز بودن محيط دانشگاه‌ها شد و با تاكيد بر اين كه «نبايد از خطاي دانشجويان بترسيم»، گفت: اميد را در دانشجويان جوان زنده كنيم.
دكتر «صالحي» رييس سابق دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا، درباره‌ي فضاي سياسي دانشگاه‌ها در چند سال اخير گفت: در دو – سه سال اخير فضاي خوبي وجود نداشت، بيشتر دانشجويان در انفعال بودند و تقريبا مشاركت‌شان در امور سياسي كشور به حداقل رسيد و تا آخرين روزهاي انتخابات رياست جمهوري هيچ حركتي مثل سابق با شور و شوق در دانشگاه‌ها نديديم. ارزيابي من اين است كه اين روند به مرور از دوم خرداد تا سال‌هاي آخر نزول داشته و در انتخابات اخير اين نزول به حداكثر رسيد، چرا كه انتخابات يكي از معيارها و شاخص‌هايي است كه مي‌تواند به شور و نشاط در دانشگاه‌ها بيفزايد. البته مسايل صنفي و علمي فعال‌تر شده است و حضور دانشجويان در حركت‌هاي صنفي و علمي بيشتر از دوران قبل شده ولي در مسايل سياسي كاملا بي‌تفاوت و به نظر من نااميد هستند.
وي افزود: براي دوره‌ي جديد هم نمي‌شود قضاوت كرد، بايد ديد عملكرد چگونه است، ولي با توجه به خواسته‌هايي كه دانشجويان دارند اگر دولت بتواند اين خواسته‌ها را برآورده كند مي‌تواند مشاركت آنها را فعال‌تر كند و حتي آنها را به كار بگيرد ولي اگر نتوانيم فضا را باز كنيم كه بتوانند نظرات و انتقادات‌شان را ابراز كنند و تضارب افكار اتفاق بيفتد، با مشكلاتي روبرو مي‌شويم و مشاركت به مرور كمتر هم مي‌شود.
صالحي درباره‌ي چگونگي ترغيب دانشجويان به فعاليت‌هاي سالم سياسي از نظر خود، ادامه داد: بايد آنها به آينده‌ي سياسي، مشاركت در آن، اعلام نظر در سيستم‌هاي نظردهي اميدوار كرد و محيط را طوري تنظيم كرد كه نوآوري‌ها، ابتكارات و خلاقيت‌هايشان در همه‌ي زمينه‌ها و به ويژه زمينه‌ي سياسي استفاده شود. البته اگر جامعه قابليت سياسي را داشته باشد، دانشجويان مي‌توانند در محيط‌هاي سياسي جامعه فعال شوند. كلا ماهيت دانشجو و جنبش دانشجويي و كارهاي سياسي در دانشگاه اين فضا را به آنها مي‌دهد كه حتي خطاهاي زيادي هم بكنند و اين خطاها باعث مي‌شود به جريان درستي منتهي شود. ما نبايد از اين خطاها بترسيم و از باز بودن محيط براي تمرين مشاركت فعاليت‌هاي سياسي دانشجويان جلوگيري كنيم، يا اينكه بخواهيم اين كار طبق نظر ما انجام شود، به نظر من اين بدسليقگي است.
وي درباره‌ي چگونگي زمينه‌ي حل اختلاف انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه علم و صنعت پس از سال‌ها گفت: موضع ما اصولي و قانوني بود، به صورت جداگانه هر تشكلي مي‌تواند مجوز فعاليت بگيرد، ولي كساني كه مي‌خواهند در انجمن اسلامي حضور داشته باشند بايد اصول حاكم بر فضاي دانشگاه كه منتج از عقيده‌ي باز بودن فضا بود را بپذيرد. اين مورد پذيرش قرار گرفت و كم كم به تفاهم رسيدند. كاري كه ما در تعامل با دانشجويان كرديم همين بود، الحمدالله نتيجه داد و بالاخره انجمن اسلامي تشكيل شد. زمينه براي گروه‌هاي ديگر هم براي فعاليت باز است. به نظر من دانشجوها خيلي خوب مي‌توانند با مديريت دانشگاه تعامل كنند به شرطي كه صداقت و خلوص را در سيستم مديريت ببينند و بعد احساس نكنند كه گروهي قصد دارد تفكر خود را تحميل كند، اگر اين اتفاق بيفتد ما حتما با مشكلات مواجه مي‌شويم ولي اگر بفهمند كه ما ميدان را براي تضارب و تعامل افكار باز كرديم منتج به اين مي‌شود كه در محيط آسوده و بدون تنش مي‌توانند مشاركت كنند و نتايج خوبي هم بگيرند.
صالحي تاكيد كرد: خطاهاي دانشجويي امري طبيعي است، بايد آن را بپذيريم. ما از اين خطاها – البته اگر خطا باشند ممكن است تندي باشد يا افراط و تفريط – نبايد بترسيم و به حركاتي دست بزنيم كه آثار نامطلوب در بر داشته باشد.
رييس سابق دانشگاه علم‌وصنعت، فضاي نقد در دانشگاه‌ها را اينچنين ارزيابي كرد: فضاي خوب و بازي داريم، هر كسي از گروه و فكري مي‌تواند حرف بزند، تشنج‌ها كاملا از بين رفته، همه‌ي گروه‌هاي فكري اين را قبول كردند و ما اين را براي همه تضمين كرديم. محيط امروز دانشگاه علم و صنعت، بهترين و ايده‌آل‌ترين محيط براي تضارب عقايد و اظهار افكار است. مهم‌ترين تفكرها مطرح مي‌شود، هر كس طرفدارش باشد در جلسات شركت مي‌كند. در اين مدت تقريبا همه اين را قبول كردند البته هزينه‌هايي هم داشتند، سال گذشته سال پر تنشي را در دانشگاه داشتيم. ولي ديگر مسايل دانشگاه حل شد، مگر اينكه از بيرون دوباره مسائل به داخل كشيده شود.
وي درباره‌ي آنچه كه برخي كم شدن فعاليت دانشجويان در سال‌هاي اخير مي‌خوانند، گفت: علت آن، عدم اميد به آينده است. فكر مي‌كنم ضرورت دارد كه دانشجو و جوان احساس كند مي‌تواند در سرنوشت خود و كشورش تاثيرگذار باشد و اين اميدواري و اعتماد وجود داشته باشد. اگر اين اعتماد سلب شود مشاركت آن چنيني در انتخابات‌هاي رسمي نخواهيم ديد و ممكن است جنبش دانشجويي راه ديگري را طي كند كه نه به مصلحت خودش باشد و نه به مصحلت كشور. بايد تمام سعي خود را بكنيم كه اين اميد را در دانشجويان جوان زنده كنيم و راه را برايش باز كنيم كه بتواند در سرنوشت سياسي كشورش دخيل باشد. اگر بتوانيم اين را تضمين كنيم، بديهي است كه هر جواني در ابتداي كار خطاها و اشتباهاتي در كار داشته باشد، اينجا بايد تجربه كند تا در جامعه آثار كامل آن را مشاهده كنيم. بايد محيط دانشگاه‌ها باز باشد تا جامعه از نتايج آن به خوبي بهره‌برداري كند. ارائه‌ي همه‌ي افكار از تمام ابعاد مي‌تواند تضمين سلامت كشور را در كل جامعه به همراه داشته باشد.
صالحي درباره‌ي تعدد و تنوع تشكل‌هاي دانشجويي گفت: دانشجوها بايد بتوانند در همه‌ي زمينه‌ها نسبت به كار سياسي و فرهنگي اقدام كنند و در هر گروهي كه مي‌توانند خود را متشكل كنند، بايد اين راه را برايشان باز كنيم و ميدان بدهيم. هر گروهي كه بتواند سالم‌تر و درست‌تر كار كند بيشتر جذب خواهد كرد. ما بايد كار هدايتي و فرهنگي خود را بيشتر در تعامل فكري با دانشجويان و ايجاد محيطي متمركز كنيم كه اگر دانشجويي راهش غلط است قبول كند راه را تصحيح كند و اين راه به نظر من بهتر جواب مي‌دهد تا اينكه گروه‌ها و تفكرها را محدود كنيم و بخواهيم تشكل‌هاي خاص طبق نظر ما مسايل را پيش ببرند، حتي كساني كه فكر مي‌كنند مي‌توانند به اين طريق به نتيجه‌ي مطلوب برسند به نتيجه نرسيدند. اعتقاد من اين است كه با تكثر تشكل‌ها و ارائه‌ي اظهار نظر مي‌توانيم نتايجي را كه براي كشور بهينه باشند به دست بياوريم. اگر مشاركت كليدي جوان‌ها را براي توسعه‌ي كشور و حفظ منافع ملي داشته باشيم بهتر مي‌توانيم به نتيجه برسيم.
دكتر «صالحي»، رييس سابق دانشگاه علم و صنعت، در ادامه به مسوولان جديد وزارت علوم توصيه كرد: توصيه‌ي اكيد دارم كه مشاركت دانشگاهيان را در اولويت كار قرار دهند. براي اينكه وزير بتواند موفق باشد، مشاركت دانشگاهيان و دانشجويان را – به طور اعم نه به صورت گروه خاص – مدنظر قرار دهد، به طور مثال در انتخاب روساي دانشگاه نظر اساتيد را مورد توجه قرار دهد، همين طور ميدان را براي تمام دانشجوها و افكار باز كنند، با يك گروه خاص كار نكنند، اين نتايج خوبي براي خودشان و كشور نخواهد داشت.
صالحي درباره‌ي فضاي دانشگاه در هشت سال گذشته گفت: در دوم خرداد، مشاركت دانشگاهيان در مديريت جامعه خيلي بالا رفته بود ولي اينكه به نزول كشيده شد دليلش عدم موفقيت ماست كه نتوانستيم مشاركت را در سطح اوليه‌ي دوم خرداد حفظ كنيم، ولي نسبت به قبل خيلي بهتر بود يعني همان سطح پايين مشاركت در اين دوره، از دوره‌هاي قبل بالاتر بود ولي اينكه نتوانستيم سطح فعاليت را نگهداريم از عدم موفقيت‌هاي دوره‌ي خاتمي بود. شايد بشود به صورت كارشناسي دلايل آن را پيدا كرد تا در آينده استفاده شود. در كل، در آخرين مرحله هم بهتر از قبل از دوم خرداد بود. فضاي دانشگاه‌ها هم همينطور، بالاخره تشنج‌ها به حداقل رسيده بود، احساس اميدواري بهتر از قبل بود، ولي بهتر هم مي‌شد، مي‌توانستيم فضاي ابتداي دوره‌ي خاتمي را تا پايان حفظ كنيم. بايد ببينيم چرا نتوانستيم اين كار را بكنيم و ريشه‌ي آن چه بوده كه نتوانسته‌ايم فضاي مشاركت را حفظ كنيم؟
صالحي درباره‌ي شاخه‌ي دانشجويي احزاب در دانشگاه اظهار داشت: مي‌توان تشكل‌هايي با دانشجوهاي همفكر داشت ولي به صورت NGO ولي تشكل‌هاي دانشجويي نبايد شاخه باشند. مثل نظري كه در مورد بسيج دارم نظرم اين است كه دانشجويان طرفدار يك حزب مي‌توانند تحت عنواني تشكلي در دانشگاه درست كنند ولي نبايد رابطه‌ي تشكيلاتي با حزب، نهاد يا كلا با بيرون داشته باشند. مي‌توانند فعاليت فكري و كاري را در دانشگاه به صورت هماهنگ انجام دهند، مي‌توانيم اين محيط را به آنها بدهيم ولي اينكه يك حزب در دانشگاه دفتر بزند، فكر نمي‌كنم جايي در دنيا اتفاق افتاده باشد. الان ما به علت اينكه تمام فضا را براي دانشجوها باز نكرديم، متاسفانه ممكن است دانشجويي به راه‌هاي خطا و ناهنجاري‌هاي اجتماعي برسد. دليل آن هم، باز نكردن ميدان‌هايي است كه دانشجويان بتوانند از محض ورود در دانشگاه در محيط‌ها و زمينه‌هايي كه علاقه دارند، تحت شفافيت كامل و نظارت عموم فعاليت كنند تا شاهد جريان‌ها و گروه‌ها و محفل‌هايي نباشيم كه در آن ناهنجاري‌هاي اجتماعي پديد آيد. اگر ناهنجاري‌هاي اجتماعي را در محيط‌هاي دانشجويي و خوابگاهي ريشه‌يابي كنيم به علت بستن فضاي دانشگاه است كه نتوانستيم زمينه‌ي فعاليت را براي همه‌ي افكار و گروه‌هاي دانشجويي باز كنيم. دانشجو بايد بتواند با انتخاب خود در هر زمينه‌اي فعاليت كند. اگر اين كار را بكنيم سلامت اجتماع، دانشجويان و آينده‌ي كشور را تضمين مي‌كنيم.
وي سپس درباره‌ي اتفاقي كه در سال گذشته در دانشگاه علم‌وصنعت افتاد توضح داد: مهم‌ترين چيزي كه مي‌شود نتيجه‌گيري كرد، مقاومتي بود كه گروه‌هايي در دانشگاه با انتخابي شدن رييس دانشگاه داشتند. ما در صدد بوديم مشاركت حداكثري دانشگاهيان در مديريت و توسعه‌ي علمي كشور حادث شود، مقاومت با اين مساله در آن مرحله خود را بروز داد ولي در سطح دانشگاه نتوانست جريان پيدا كند. اميدواريم در آينده هم نه دولتمردان جديد به دنبال اين باشند كه مشاركت و انتخابي بودن را بردارند و دانشگاهيان هم مشاركت حداكثري را داشته باشند. ما در طول سال گذشته مسايل مختلفي داشتيم كه اميدواريم ديگر در هيچ دانشگاهي شاهد آن نباشيم و اميدواريم فضاي خوب دانشگاه‌ها ادامه يابد. مطرح كردن خاطرات ناخوشايند آن درست نيست، در آن زمان من با درخواست اساتيد و رييس جمهور به دانشگاه بازگشتم. براي من اين برگشتن خيلي سخت بود، ولي اميدوارم كه توانسته باشم تكليفي را كه استادان دانشگاه بر عهده‌ي من گذاشته بودند اجرا كنم. از حقي هم كه وزير علوم و رييس جمهور پيشين در حمايت از من انجام ندادند مي‌گذرم؛ من سرپرست دانشگاه بودم ولي يك سال و نيم حكم رييس دانشگاه صادر نشد و شوراي عالي انقلاب فرهنگي حكم انتخابي بودن را تاييد نكرد، اين را مي‌توان جزء سوء مديريت قبلي اين حوزه دانست. اين براي من هم سخت بود كه بايد كار مي‌كردم ولي در عين حال نمي‌توانستم برنامه‌ريزي درازمدت و كار اجرايي را شروع كنم و روزانه با كارشكني‌هايي مواجه مي‌شدم، اميدواريم اين مسايل در دانشگاه تكرار نشود.
وي همچنين درباره‌ي بسيج دانشجويي از نگاه خود گفت: نظر شخصي من اين است كه در حالت ايده‌آل ما در دانشگاه تشكل‌هاي دانشجويي داريم، نمي‌توانيم بسيج داشته باشيم، مي‌توانيم تشكلي از دانشجويان بسيجي داشته باشيم، ولي گويا در كشور ما قانون شده، اين قانون قابل اجراست و اجرا مي‌شود، ولي اعتقاد شخصي من اين است كه نهادها به عنوان نهادهاي نظامي نبايد در دانشگاه باشند. بسيج دانشجويي از حالت تشكلي خارج شده است، بايد تشكل NGO يي داشته باشيم. مسائلي كه در سال گذشته در دانشگاه علم‌وصنعت داشتيم از همين ناشي مي‌شد، در آن مرحله هم گفته شد. توصيه‌ي من اين است كه يا مديريت مستقل بگذارند و يا اينكه مديريت را به بسيج واگذار كنند كه گويي اين راهكار انتخاب شده و در اين مسير پيش مي‌رود. از نظر الگوي جهاني و علمي مي‌توانيم NGO يي از دانشجويان بسيجي داشته باشيم. بالاخره بسيج دانشجويي وجود دارد و وظايفي را كه از نهاد بسيج به آن محول مي‌شود انجام مي‌دهد. من سعي كردم قانونمند عمل كنم، آنها مجموعه‌ي دانشجويي و نهاد قانوني بودند، لذا در حيطه‌ي فعاليت‌شان قانونمند عمل كردند و فكر مي‌كنم من هم به صورت يك نهاد با آنها برخورد كردم و در حد جايگاه‌شان با آنها تعامل كردم و فكر نمي‌كنم مصداقي داشته باشيم كه مشكلي ايجاد شده باشد، تعامل را در سطح حداكثر داشتيم.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات