سردار حسين علايي اظهار داشت: «جنگ دو تاثير عمده در بعد سياسي و اقتصادي كشور داشت. از حيث سياسي جنگ دليلي شد كه مردم حكومت را در اختيار افراد وفادار به آرمانهاي امام و انقلاب قرار دهند تا جايي كه حتي عزل رييس جمهور وقت (بني‌صدر) باعث شد انسجامي در گروه‌هاي مختلف سياسي به وجود آيد و تمام كساني كه خارج از خط امام و انقلاب بودند از صحنه كنار روند و يكپارچگي بين نيروهاي ارزشي ايجاد شود.»
سردار حسين علايي، از فرماندهان دوران دفاع مقدس و رييس اسبق ستاد مشترك سپاه در گفت‌وگو با خبرنگار تاريخ خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين مطلب افزود: «يكي از ابتكارات و تدابير امام خميني (ره) در زمان آغاز جنگ و ادامه آن، تغيير مفاهيم پيروزي و شكست در اذهان رزمندگان بود؛ امام تعريفي از پيروزي ارائه دادند كه با تعاريف معمول در ساير مكاتب در نزد قدرت‌هاي مختلف، كاملا متفاوت بود. در عرف معمول اگر بر دشمن فائق شويد، پيروز هستيد وگرنه شكست‌خورده ميدان محسوب خواهيد شد.»
وي افزود: «طبق نظر امام خميني (ره) كه برگرفته از آيات قرآن كريم بود، حضور در جنگ نوعي پيروزي بود. با اين تعريف، شكست و پيروزي ظاهري تفاوتي نمي‌كرد و طبق اين منطق، رزمندگان ما در جبهه‌ها بيشتر از آنكه به فكر پيروزي باشند، به فكر شهادت بودند و آن را سعادت واقعي مي‌دانستند. به همين دليل ديگر ترس براي رزمندگان مفهومي نداشت و همواره به فكر شهادت بودند.»
وي ادامه داد: «يكي از مباحثي كه در تمام ارتش‌هاي دنيا مورد توجه است، حفظ روحيه نيروهاست و معمولا در تمام ارتش‌هاي دنيا تلاش مي‌شود به نيروها القا كنند شما آسيبي نمي‌بينيد يا با تدابير و امكاناتي كه در نظر گرفته شده است جان شما در خطر جدي نخواهد بود؛ وليكن امام با فرهنگ و مفهوم جديدي كه از واژگان پيروزي و شهادت ارائه كرده بودند توانستند اين مشكل را حل كنند و روحيه مضاعفي براي رزمندگان فراهم سازند كه ديگر پيروزي و شكست، ترس و مرگ براي آنان بي‌معنا بود.»
رييس اسبق ستاد مشترك سپاه در بخش ديگري از گفت‌وگو با ايسنا درباره علل آغاز جنگ گفت: «معمولا هر جنگي كه شروع مي‌شود يك طرف جنگ در آن احساس قدرت و توان بيشتري مي‌كند و يا فكر مي‌كند از حمايت‌هاي بين‌المللي گسترده‌تري برخوردار است. در مورد جنگ ايران و عراق نيز همين منطق حاكم است؛ چراكه وقتي انقلاب اسلامي به پيروزي رسيد و رژيم شاهنشاهي كه مورد حمايت آمريكا بود سقوط كرد، صدام احساس كرد كه اين دولت چون به جايي وابسته نيست و از نظر عقيدتي هم با ايدئولوژي اسلامي و شعار "نه شرقي نه غربي" در جهان حضور دارد، مورد نگراني قدرت‌هايي همچون آمريكا، شوروي و ارتجاع عرب نيز هست.»
وي ادامه داد: «صدام نيز در اين شرايط احساس كرد مي‌تواند با ايران وارد جنگ شود و با تكيه بر حمايت‌هاي بين‌المللي به راحتي بر ايران فائق شود. به همين دليل او هيچ‌گاه فكر نمي‌كرد كه جنگي طولاني پيش رو خواهد داشت بلكه گمان مي‌كرد با يك عمليات نظامي گسترده به تهران مي‌رسد و با يك جنگ تمام عيار نظامي و كلاسيك به راحتي فاتح اين نبرد خواهد شد.»
سردار علايي با بيان اينكه مردم انتظار آغاز جنگ را نداشتند چون تصور مي‌كردند كشورهاي ديگر بايد از اين حكومت مردمي حمايت كنند، اظهار داشت: «بر همين اساس جنگ براي مردم يك شوك بود و كاملا غير منتظره. اما همان‌طور كه گفتم، نحوه برخورد امام با جنگ و سخنراني‌هاي ايشان در همان ابتدا بهتر توانست روحيه عموم مردم بازسازي كند.»
وي با اشاره به اولين سخنراني امام خميني (ره) بعد از آغاز جنگ، گفت: «ايشان در همان آغاز بمباران‌هاي هوايي تهران فرمودند ما هيچ‌گاه از جنگ نمي‌هراسيم و به استقبال شهادت مي‌رويم. اين قبيل صحبت‌هاي امام بسيار روحيه‌ساز بود و مردم از آن شوك اوليه درآمدند و توانستند با روحيه مضاعفي مسائل جنگ و دفاع را پيگيري كنند.»
علايي تعميم دفاع به آحاد مردم را يكي ديگر از ابتكارات به‌هنگام حضرت امام دانست و گفت: «امام دفاع مقدس را منحصر به نيروهاي مسلح كشور نمي‌دانستند و آن را به عموم مردم تعميم دادند كه باعث تشكيل نيروهاي خودجوشي همچون بسيج شد كه نظام و انقلاب هنوز هم از آن بهره‌مند است. به اين ترتيب در تحليل قدرت نظامي ايران، همواره اين نيروي مردمي را در كنار نيروهاي مسلح در نظر مي‌گيرند. تاثير اين نيروها در همان روزهاي ابتدايي جنگ نيز كاملا مشهود است؛ چراكه نيروهاي بعثي در بسياري از مرزها در برخورد با همين نيروهاي بسيجي و مردمي دچار مشكل شدند.»
وي تاكيد كرد: «دفاع مقدس از دو حيث داراي ارزش و احترام است و بايد آن را گرامي داشت. از بعد ماهيت جنگ، حركت صدام تجاوز و تعرض به مردمي انقلابي بود كه بهترين دفاع را از مرزها و خاك كشور داشتند. مساله ديگر اينكه كساني در اين جنگ نقش‌آفريني كردند كه از بهترين چهره‌هاي نظام و انقلاب بودند، با نگاهي به خانواده‌هاي شهدا و جانبازان و ايثارگران متوجه اين مهم خواهيد شد.»
علايي به تاثيرات دفاع مقدس در ابعاد سياسي، اقتصادي و فرهنگي اشاره كرد و افزود: «جنگ دو تاثير عمده در بعد سياسي و اقتصادي كشور داشت. از حيث سياسي جنگ دليلي شد كه مردم حكومت را در اختيار افراد وفادار به آرمانهاي امام و انقلاب قرار دهند تا جايي كه حتي عزل رييس جمهور وقت (بني‌صدر) باعث شد انسجامي در گروه‌هاي مختلف سياسي به وجود آيد و تمام كساني كه خارج از خط امام و انقلاب بودند از صحنه كنار روند و يكپارچگي بين نيروهاي ارزشي ايجاد شود.»
رييس سابق سازمان صنايع هوايي وزارت دفاع اضافه كرد: «از نظر اقتصادي چون همزمان با جنگ منابع اقتصادي ما مورد حمله دشمن قرار مي‌گرفت و هم از جانب قدرت‌هاي مختلف تحريم‌هايي عليه ايران تحميل شده بود، بحث خودكفايي در كشور جدي شد و اثرات عميقي در اقتصاد كشور گذاشت كه اكنون هم از نتايج آن برخورداريم. بطوري كه در سطح خاورميانه حرف اول را در زمينه خودكفايي مي‌زنيم و در اين منطقه تنها كشوري هستيم كه اكثر محصولات نظامي از جمله مهمات، موشك، سلاح و توپ و ... را در داخل كشور توليد و حتي آنها را صادر مي‌كنيم.»
علايي مهمترين دستاورد فرهنگي دفاع مقدس را احياي معنويت دانست و تاكيد كرد: «انقلاب فرهنگي به معناي واقعي كلمه آن هم در سطح عموم مردم در زمان جنگ صورت گرفت و مردم در بالاترين سطح از روحيه اخلاص، ايثار و فداكاري برخوردار بودند. به خاطر دارم بسياري از رزمندگان تا قبل از آنكه به جبهه‌ها بيايند چنين روحياتي نداشتند و يا اين روحيه در آنها خيلي پررنگ نبود، اما با ورود به عرصه جبهه و جنگ و پوشيدن لباس رزم، همچون كسي كه لباس احرام به تن مي‌كند روحيات جديدي پيدا مي‌كردند.»
وي اضافه كرد: «يكي ديگر از تاثيرات فرهنگي جنگ، فرصتي براي طرح مسائل جنگ از نگاه اسلام توسط حضرت امام خميني (ره) بود. تشريح و تبيين احكام جنگ متاثر از قرآن در اين دوره صورت گرفت و تاثير بسزايي در افزايش روحيه مردم و معنويت در سطح جامعه داشت، تا جايي كه به قول يكي از دوستان، امام آن‌چنان تحولي در بين جوانان به وجود آورده بود كه آنهايي كه تا قبل از انقلاب در ساحل‌هاي شمال و جنوب به خوش‌گذراني و تفريح مشغول بودند، در دوران جنگ در ساحل اروند و كرخه به جانبازي و ايثارگري مشغول شدند و شهادت را فوز عظيم مي‌دانستند.»
علايي تجربيات دوران جنگ را مفيد ارزيابي كرد و گفت: «ما در اين دوران چهار مساله مهم را تجربه كرديم كه توجه به هر كدام از اين تجارب ما را در دوران فعلي كمك خواهد كرد. اولين تجربه ما اين بود كه بدانيم دشمن هميشه بيدار است و از هر فرصتي براي ضربه زدن به انقلاب و جمهوري اسلامي استفاده مي‌كند. تجربه دوم اين دوران، اتكا به قدرت ايمان و خود مردم و نيروهاي كشور است و مهمترين راه حل جهت پشت سر گذاشتن موانع، اتكا به همين عناصر است.»
وي ادامه داد: «تجربه سوم، پيشرفت اقتصادي و همه‌جانبه است. تجربه مهم ما در اين دوران توجه به قشر متوسط و متوسط رو به پايين و اقشار محروم جامعه است؛ چرا كه اين طبقه از جامعه بودند كه در صحنه‌هاي جنگ حاضر شدند و دلاورانه از مرزهاي اين كشور دفاع كردند و ما نيز بايد در برنامه‌ريزي‌هايمان در دوران صلح به اين امر توجه داشته باشيم كه اين اقشار مورد ظلم و ستم قرار نگيرند و تا حدي كه مي‌توانيم آنها را مورد حمايت قرار دهيم.»
سردار علايي با ذكر خاطره‌اي از دوران دفاع مقدس، گفت‌وگو با ايسنا را پايان داد: «براي تصرف شبه جزيره فاو، اتفاقي افتاد كه دقيقا تاثير امدادهاي غيبي و كمك‌هاي الهي در آن مشهود بود. سراسر جاده‌هاي پيش روي ما پر از تانك‌هاي دشمن بود و هرچه تانك‌ها را مي‌زديم باز هم به چشم مي‌خوردند و پيش‌روي مي‌كردند. در اين لحظات همه فرماندهان قرارگاه مستاصل شده بودند كه بايد چه كار كنند. در همين هنگام باران شديدي گرفت و چون جاده خاكي بود، تانك‌هاي دشمن در گل ماندند و قادر به ادامه پيش‌روي نبودند. اين باران از مصاديق امداد الهي بود كه به كمك رزمندگان ما آمد.»
انتهاي پيام
نظرات