/در سوگ بلال ايران / اگرچه «موذن» رفت، مناره ها تا ابد او را فرياد مي کنند
پيکر مرحوم استاد رحيم موذن زاده اردبيلي، گويندهي اذان ايراني مشهور و تاريخي جهان اسلام ، صبح امروز تشييع شد.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، استاد رحيم موذنزاده، از روز پنجم ارديبهشت به علت بيماري در بيمارستان مدائن تهران بستري شده بود و در همين زمان بود که ممنوع الملاقات شد. اين تصميم به تشخيص پزشک معالج، در عيادت گروه فرهنگي ايسنا از وي ، براي جلوگيري از وارد آمدن فشار و خستگي به ايشان بر اثر رفت و آمدهاي فراوان اقشار مردمي علاقمند، مسوولين فرهنگي و رسانه هاي گروهي عنوان شد.
دو روز بعد گوينده اذان تاريخي و خاطره انگيز جهان اسلام پس از رسيدن به وضعيت مناسب و بهبودي نسبي از بيمارستان مرخص و بعد از چند روز مجددا بستري گرديد اما ساعت 11 صبح روز گذشته(پنجشنبه) در اين بيمارستان جان به جان آفرين تسليم کرد.
در اين مراسم ، جمع کثيري از اهالي فرهنگ و هنر، علما و روحانيون ، مسوولان و اقشار مختلف مردمي که از ديگر نقاط کشور نيز آمده بودند، «موذن» را به سمت (ابن باويه) تشييع کردند.
در حالي که بسيار از شخصيت ها، اقشار مردمي و مسوولان کشور تاسف خود را از اين فقدان عنوان مي کنند، انجمن هنرمندان دوستدار ميراث فرهنگي(ميراث هنر) نيز در اطلاعيه اي، درگذشت «استاد رحيم موذن زاده اردبيلي» را ضايعه اي عظيم براي ميراث معنوي و فرهنگي کشور دانسته که جايگزيني نخواهد داشت.
استاد رحيم موذنزاده ،متولد سال 1304 اردبيل و گوينده اذان ايراني مشهور و تاريخي جهان اسلام در روحالارواح آواز بيات ترك (در 50 سال گذشته) بود . استاد موذن زاده چندي پيش در ديدار اعضاي گروه فرهنگي هنري ايسنا با وي گفته بود:
« 20 سال پيش ميخواستم يك اذان ديگر به مدت 15 دقيقه كه در وسط آن دعا است را پر كنم اما نگذاشتند و گفتند كه اذان 6 دقيقه بيشتر نميشود. ولي در كل ميخواهم بگويم در هر كاري كه خدا و اخلاص در نظر گرفته شود آن كار جواب مثبتي خواهد داشت.» وي زندگياش را اينگونه توصيف كرده بود:
«من سال 1304 در اردبيل به دنبال آمدم، در آن دوران ما عوض دبيرستان مكتب ميرفتيم. همه هم متدين بودند. خانوادهها در دورهي ما در ابتداي امر بچهها را با قرآن مانوس ميكردند. ما هم پس از طي اين مرحله به مدرسه حاج ابراهيم آمديم. طلبه بوديم به اصطلاح امروز، ولي در حين طلبگي، اين اذان با ما همراه بود. صبح و ظهر و عصر و شب در مسجد و اماكن مذهبي هر روز اذان ميخوانديم، تا اينكه يك شب كه پدرم در خيابان ايران اردبيل ساكن شد. او عادت داشت هركجا كه ميهماني هم برود صبح پشت بام رفته و اذان بگويد، صبح آن روزي كه پدرم اذان گفت: امام جمعهي اردبيل گفته بود كه من صداي ملكوتي ميشنوم، ببينيد اين صدا از كجا ميآيد. آنها همه خانهها را گشته بودند تا اينكه صاحب خانهي ما گفته بود شيخ عبدالكريم اردبيلي اينجا آمده و اوست كه اذان گفته است. ما را خواستند و آوردند در مسجد و در داخل مسجد به ما 2 تا اتاق دادند. مرحوم پدرم سال 1322 براي نخستين بار اذان را در راديو گفت و همين طور تا 1326 كه برنامهي سحري را به صورت زنده اجرا ميكرد.
او در سال 1329 سكته كرد و من قبول كردم جاي او اذان بگويم تا الآن كه با اين سن و سال هنوز مشغولم و افتخار دارم كه با گفتن آن يك اذان، براي اسلام ومملكتم كاري كردهام. ما كه نه ثروت داريم و نه مكنت و همين يك اذان برايمان بهترين خير است.
هر روز تلفن ميزنند و ميگويند كه اين اذان خيلي زيبا گفته شده است، ميدانيد چرا؟ من جوابتان را ميدهم براي اين كه باطن - اشاره به قلب- خوشگل است، براي اين كه اين اذان را با دهن روزه پر كردم تا قربه الي الله باشد. اين يك كار مادي نبود بلكه معنوي بود نتيجهاش را هم ميبينيد. واعظ تهراني درجايي گفته بود اذان همه قبول باشد اذان است اما اين اذان موذنزاده آدم را وادار ميكند كه به مسجد بيايد.
البته اين اذان گفتن در خانوادهي ما موروثي است. 150 سال است كه خانوادهي ما اذان ميگويند. حتي زماني كه در اردبيل آن موقعها شناسنامه ميدادند به تناسب شغل و حرفه نام خانوادگي انتخاب ميكردند. به بابايم هم گفته بودند تو چيكارهاي؟ گفته بود موذن. گفته بودند نام خانوادگي شما موذن است.
زماني كه سال 1329 پدرم فوت كرد و من جاي او رفتم. گويندهها ميگفتند اذان، اذاني كه به وسيله استاد موذن، ” زاده اردبيلي” گفته شده است. لذا اين “زاده اردبيلي” از آن موقع به اسم ما اضافه شد. يك روزي هم تصميم گرفتم تا يك اذان يادگاري را بگويم. در استوديوي 6 صدا و سيما هر گوشهاي انداختم نشد تا اينكه آن را در روحالارواح آواز بيات ترك به اين شكل كه بيش از 50 سال پخش ميشود گفتم. ما ايراني هستيم و اذان ما بايد برخاسته از خودمان باشد. الان اذان خوانهايي هستند كه تقليد ميكنند از عربستان و اين پسنديده نيست و خود ما بايد ابتكار به خرج دهيم. الآن 50 سال است كه كسي نتوانسته روي اين اذان من اذان بگويد حتي برادرم سليم كه آن صداي گيرا و زيبا را دارد و اين خواست خداست. همان خدايي كه ميگويد اگر با من يكصدايي كنيد، محبت شما را به قلوب همه مياندازم. البته 20 سال پيش ميخواستم يك اذان ديگر به مدت 15 دقيقه كه در وسط آن دعا است را پر كنم اما نگذاشتند و گفتند كه اذان 6 دقيقه بيشتر نميشود. ولي در كل ميخواهم بگويم در هر كاري كه خدا و اخلاص در نظر گرفته شود آن كار جواب مثبتي خواهد داشت.»
به گزارش ايسنا، چندي پيش نيز تقدير از سالها فعاليت قرآني و مذهبي استاد ”موذن زاده اردبيلي” در دوازدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم در حالي انجام شد ،كه ايشان اعتقاد دارند، اين گونه تقديرها از خادمين قرآن باعث ترغيب جوانان و جامعه به فعاليتهاي قرآني ميشود.
استاد موذن زاده اردبيلي، در اينباره نيز طي گفت و گويي با خبرنگار هنري خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)،ضمن ارج گذاري به فعاليتهاي قرآني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و ديگر سازمانهاي فرهنگي تصريح كرد: فرهنگ قرآن در جامعه ايران چنان نفوذ كرده است، كه اكنون چند هزار حافظ قرآن در كشور داريم و اينها همه از بركت انقلاب و جمهوري اسلامي است.
وي هم چنين در خصوص دريافت لوح تقدير از دست رئيس جمهور گفت: من و آقاي خاتمي در اردبيل نيز همديگر را ديديم و ايشان گفتند كه اذان مرا دوست دارند. ما هم از مقام معظم رهبري و ديگر مسئولاني كه اينهمه به گسترش فعاليتهاي قرآني اهتمام دارند، تشكر ميكنيم.
استاد موذن زاده با تاكيد بر لزومي اخلاص در فعاليتهاي قرآني يادآور شد، كه بدون اتصال به عالم معنوي هيچ اثري جاودان نخواهد شد.
وي درباره اذان تاريخي مشهور جهان اسلام نيز كه در سال 1334 توسط خود وي خوانده شده است به ايسنا گفت: سال 1334 بود كه در استاديوي بزرگ شش، واقع در ميدان 15 خرداد هر روز نيم ساعت اذان ميگفتم. در يكي از روزها به” مهندس محبي“ مسئول استوديو گفتم، كه ميخواهم به يادگار اذاني بگويم. وي گفت كه بهتر است اين اذان را پس از افطار بخوانم. اما من دوست داشتم با دهان روزه اين اذان را بگويم كه در آواز” بيات ترك“ و گوشه” روح الارواح“ آن را اجرا كردم و در عمل هماني است كه اكنون همگان آن را مي شوند.
استاد موذن زاده با اشاره به لزوم آشنايي موذنان و اذان گويان با رديف دستگاههاي موسيقي ايراني گفت ، بدون آشنايي با اين رديفها هر چيزي كه خوانده شود از قائده خارج است.
وي افزود: اكنون چند هزار موذن داريم، اما اكثر آنها در اجراهاي خود از عربها تقليد ميكنند. در حاليكه بايد نوآوري و ابتكار در خواندن اذان داشته باشند ،چون با تقليد چيز ماندگاري را نميتوانند از خود به يادگار بگذارند.
در حاليکه بسياري بر اين گمان بودند که (بلال ايران) سالهاي پيش از دنيا رفته است دو سال پيش گروه فرهنگي هنري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) موفق به يافتن منزل آن مرحوم در حوالي کرج شد و نخستين گفت وگوي تفصيلي با ايشان را به همراه بخشهايي از صداي ايشان بر روي خروجي اخبار خود قرار داد که با استقبال بسياري همراه شد.
استاد رحيم موذن زاده در اين مصاحبه تفصيلي که ضبط تصويري نيز شد براي نخستين بار پس از گذشت پنجاه سال يک بار ديگر در سن 80 سالگي اين اذان خاطره انگيز را با زبان روزه تکرار کرد که بدون شک گنجينه ي معنوي بسيار گرانبهايي براي تمامي ايرانيان و مسلمانان محسوب مي شود.
از آنجاييکه اين گنجينه متعلق به تمامي مردم ايران است، در صورتيکه نهادهاي مرتبط همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،موزه يا مکاني را براي عرضه اين اثر در اختيار داشته باشند و همچنين براي پخش عمومي آن از رسانه هاي عمومي کشور، خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) آمادگي همکاري براي اين اقدام ملي و معنوي را دارد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات