بهاءالدين خرمشاهي معتقد است: آن‌چه واقعه‌ي كربلا را برجسته مي‌كند، بعد عاطفي، اخلاقي و انساني در ‌آن است. اين پژوهشگر قرآن و حافظ‌پژوه، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)،‌ عنوان كرد: هرچند جنگ‌ بي‌هدف ‌و جنگي كه ايدئولوژي، هدف يا آرمان در طرفين آن نباشد، نداريم؛ حادثه‌ي كربلا با بسياري از جنگ‌ها تفاوت دارد. او با بيان اين مطلب كه واقعه‌ي عاشورا براي بيگانه‌ترين اشخاص، ملل، آيين‌ها و سنن شگفت‌آور بوده است، ادامه داد: اين جنگ عنصر دراماتيك قوي داشته و قابل توجه است كه شخصي با همه‌ي خانواده، عشيره و ياران خود راه مي‌افتد، فقط براي اينكه حق در خطر است و اصلا احساس نمي‌كند خودش در خطر است. خرمشاهي متذكر شد: راه صلح بر امام حسين (ع) بسته بود؛ اگر ايشان صلح را مي‌پذيرفتند، اينكه اسلام سلطنتي شود را پذيرفته بودند. اين عنصر انساني، اخلاقي و عاطفي بسيار قوي است؛ چندان كه از حافظه‌ي تاريخ فراموش نمي‌شود. چندان فراموش نمي‌شود كه بعد از 1400 سال، گاندي ـ رهبر استقلال هند ـ مي‌گويد: الگوي من در نهضت مقاومت و انقلابي كه در مقابل استعمار عالمگير انگلستان برپا كردم، امام حسين (ع) مسلمان‌ها بود. ببينيد كه امام حسين (ع) چه نفوذي داشته كه غيرمسلمانان هم مقاومت، فداكاري و ايثار را از ايشان ياد مي‌گيرند. وي تصريح كرد: وقتي كه كسي راضي شود از جان، مال و حتا فرزند، جوان و نوجوان خود بگذرد، يعني آنقدر حقيقت را دوست دارد كه آن‌را به عين و عيان مي‌بيند. امام حسين‌ (ع) تنها در ظاهر و معيارهاي جنگي رايج شكست خوردند؛ چراكه گذشتن از همه چيزدر راه آرمان و عقيده، كمتر سابقه داشته و خود پيروزي بزرگي است. اين پژوهشگر، نابرابر بودن جنگ كربلا را در دراماتيك كردن و تاثيرگذار ساختن آن مؤثر دانست و اظهار داشت: گفته مي‌شود كه ياران امام (ع) 72 نفر بودند و حتا مورخان ياران امام (ع) را تا 120 نفر هم شمرده‌اند. در هر صورت، يعني 100 ـ 120 نفر در برابر‌ چهار هزار نفر كه اين بسيار ناجوانمردانه بوده است. وي درباره‌ي مباحث خرافي كه در مناسك سوگواري واقعه‌ي عاشورا وارد شده است، توضيح داد: نه امثال من كه نه مورخ هستيم و فقط اندكي تحقيق را دوست مي‌داريم، بلكه امثال استاد مطهري كه كتاب حماسه حسيني را نوشته‌اند، گفته‌اند كه مثلا عروسي قاسم (ع) چه معنايي دارد كه در ميان جنگ بي‌رحمانه و نابرابر، عروسي بگيرند و حجله‌ي عروسي برپا كنند؟ اين حرف‌ها بيشتر به شوخي شباهت دارد و اصلا به شان خاندان حسيني نمي‌افزايد. يا مي‌گويند ذوالجناح از يك انسان بسيار باهوش هم باهوش‌تر بوده، حرف مي‌زده و دفاع مي‌كرده است؛ يا خيلي چيز‌هاي ديگر هم مي‌گويند. ذهن اسطوره‌ساز و افسانه‌پرداز انسان‌ها در مورد چيزهايي كه مورد علاقه‌شان است هميشه به كار مي‌افتد. مثلا براي حافظ شاخه نبات درست مي‌شود، شاخه نبات اصلا شعر حافظ است؛ ولي از آن يك دختر شيرازي ساخته مي‌شود كه حافظ غزل‌هايش را خطاب به او گفته؛ ولي وقتي درست خوانده شود، معلوم مي‌شود مراد، اصل شعر اوست. اين تحريف افسانه‌وار و اسطوره‌سازانه در ذهن همه‌ي ملل هست. همين چيزهايي كه در محيط ما نسبت به مقدساتمان وجود دارد، در محيط مسيحي هم نسبت به مقدسات مسيحي وجود دارد. خرمشاهي افزود: اينكه مي‌گويند امام حسين (ع) يك تنه پنج‌هزار نفر از سپاه دشمن را به خاك و خون كشيد، نادرست است؛ چون طبق منابع تاريخي، سپاه دشمن اصلا پنج‌هزار نفر نبوده است و ديگر اينكه در امكان انساني نيست؛ ولو اينكه از اولياي خدا باشد. اينها اصلا به قدر و مقام و منزلت اين حماسه‌ي عظيم انساني و ديني نمي‌افزايد؛ يلكه در برخي از موارد، به اصل شجاعت ايشان در برابر ناحق هم خدشه وارد مي‌كند. انتهاي پيام