5 خرداد پنجمين سالگرد درگذشت استاد محمد مهدي كماليان است . عليرضا ميرعلي نقي محقق و پژوهشگر موسيقي در گفت‌وگو با خبرنگار موسيقي ايسنا ، گفت : ”محمدمهدي كماليان” در سال 1297 در تهران متولد شد و خانواده‌اي اصيل مذهبي و بازاري آن زمان پرورش يافت، به موسيقي از دوران كودكي و به واسطه شخصي كه به منزل ايشان رفت و آمد داشت و ساز مي‌نواخت علاقه‌مند شد . وي تحصيلات خود را در رشته‌ي فلسفه كه كمتر كسي در آن زمان به اين رشته روي مي‌آورد ادامه داد و به علت طبع لطيف و كنجكاوي‌اي كه داشت بعد از تحصيلات دانشگاهي و به تشويق اساتيدي چون استاد صبا و استاد وزيري به ساز سازي و به خصوص سه تار سازي روي آورد. وي ادامه داد : فعاليت‌هاي استاد را به سه بخش عمده مي‌توان تقسيم كرد اول: ساختن ساز، كه مي‌توان گفت سازهاي ايشان از ظرافت خاصي برخوردار بود و از تكنيك ساخت بالايي برخوردار بود ، دوم: نوازندگي ايشان كه در نوازندگي بسيار ماهر بود . وي از نظر نوازندگي ، پيرو مكتب استاد هرمزي بود كه روش هرمزي تركيبي از سه تار درويش خان و تار مرتضي ني داوود مي‌باشد. استاد كماليان در نواختن سه تار، لطافت و آرامش زيادي داشت و از نظر تكنيك داراي رمزهاي منفصل، تك مضرابهاي خيلي موثر بود و در واقع مي‌توان گفت كه روش قدما همراه با تعادل زياد را مي‌توان در ساز ايشان ديد. اين محقق و پژوهشگر موسيقي اضافه كرد : خدمات ايشان در دهه‌ي 47 تا 57 بود كه براي اولين بار موسيقي ايران جدي گرفته شده بود و مركزي به نام مركز حفظ و اشاعه موسيقي تاسيس شد و رييس وقت “قطبي” اختيار را به دست چند نفر صاحب صلاحيت داده بود كه از جمله استاد كماليان بود كه اولين كارگاه جدي سه تار سازي را در مركز راه‌اندازي كرد. مسئله مهم ديگري كه مي‌توان به آن اشاره كرد : زحمات ايشان در ضبط و حفظ رديف‌هاي موسيقي بود. در دهه‌ي 40 ، آخرين نسل شاگردان درويش خان و آقا حسين قلي كه از پايه‌هاي موسيقي ايران هستند رو به انقراض بودند و اينها كه همگي استادان مطرح و بارزي بودند به علت كهولت سن و كلا دور بودن از اجتماع اهميتي براي موسيقي خود قائل نبودند و در واقع براي خودشان و دل خودشان مي‌نواختند و تا زمان استاد كماليان كاري از اينها ضبط نشده بود و اگر ضبط نمي‌شد ، حلقه واسط بين موسيقي امروز و موسيقي دوره قاجار را براي هميشه از دست مي‌داديم يعني من فكر مي‌كنم ، اگر استاد نبود ما يك دور تاريخ موسيقي را از دست مي‌داديم. وي مي‌گويد : از فعاليتهاي ديگر ايشان مي‌توان به تحقيقات وسيع ايشان در زمينه دو تار خراسان اشاره كرد كه در اين تحقيقات ايشان انواع دو تار را از نظر اندازه، نوع ساخت و صدا بررسي كرده‌اند كه از اين تحقيقات تعدادي مقاله جامع باقيمانده است و همچنين مي‌توان به فعاليت‌هاي عكاسي ايشان نيز اشاره كرد كه حتي يكي از عكس‌هاي ايشان را يك شركت هوايي معتبر براي آرم خود خواسته بود. اين محقق سالنامه موسيقي در ادامه گفت : وي در سازسازي ، پيرو تكنيك خاصي نبود و براي خوب شدن صداي ساز سوراخ‌هايي را روي ساز پيدا مي‌كرد كه بسيار حسي بود كه البته دوستاني كه در سازندگي ساز دستي دارند بسيار اين مورد را مورد بررسي قرار داده‌اند و در اين مورد نيز مقالات زياد نوشته شده است. وي در پايان اظهار داشت : استاد كماليان را مي‌توان يكي از برجسته‌ترين هنرمندان اين كشور به ويژه در هنر ساختن و نواختن سه تار به شمار آورد كه ايشان به علت روح والا و فروتني كه داشتند هيچ گاه حاضر نشدند كه در محافل موسيقي نامي از وي آورده شود و حتي عده‌اي بعد از فوت ايشان توانستند اين استاد گرانقدر را بشناسند. يادش گرامي باد. انتهاي پيام