هادی ناصری کارشناس آموزش و فرهنگسازی محیطزیست در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه خراسان رضوی، به دلیل موقعیت جغرافیایی و تنوع اقلیمی، دارای زیستگاههایی منحصربهفرد است، گفت: از پارک ملی تندوره که زیستگاه گونههای کمیابی چون پلنگ ایرانی است تا مناطق حفاظت شده نظیر حیدری، این استان گنجینهای از حیات وحش و منابع طبیعی است که نقشی حیاتی در تعادل اکوسیستمهای کشور دارد.
وی افزود: خراسان رضوی به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه، اقلیم متنوعی را در خود جای داده است که زیستگاه گونههای گیاهی و جانوری کمیاب و ارزشمند است. پارک ملی تندوره، کوههای هزار مسجد و مناطق حفاظت شده کوهسرخ تا مناطق حفاظت شده نظیر حیدری از جمله مناطقی هستند که به عنوان زیستگاه گونههایی نظیر پلنگ ایرانی، قوچ وحشی و گیاهان بومی نقش مهمی در تعادل اکوسیستم کشور ایفا میکنند.
ناصری افزود: این تنوع زیستی نه تنها از منظر اکولوژیکی حائز اهمیت است، بلکه فرصتهای اقتصادی و گردشگری قابل توجهی را نیز فراهم میآورد.
وی اظهار کرد: افزون بر این، منابع آبی استان، از جمله رودخانهها و چشمهها، نقشی حیاتی در تأمین آب شرب و کشاورزی مناطق مجاور ایفا میکنند؛ حفظ این منابع ارزشمند برای بقا و توسعه پایدار اهمیت ویژهای دارد.
چالشهای تعامل نزدیک میان انسان و طبیعت
ناصری خاطرنشان کرد: گرچه خراسان رضوی، با داشتن مناظر طبیعی بکر و اکوسیستمهای متنوع، مقصدی محبوب برای گردشگران در ایام نوروز است؛ اما این تعامل نزدیک میان انسان و طبیعت، چالشهایی را برای محیطزیست ایجاد میکند که مدیریت اصولی آن ضرورت دارد.
این فعال محیطزیست با بیان اینکه در ایام نوروز، افزایش تعداد گردشگران و فعالیتهای انسانمحور، فشار زیادی بر اکوسیستمهای حساس وارد میکند؛ آلودگی منابع آبی، تخریب پوشش گیاهی، آلودگی زباله، آتشسوزیهای غیرقابل کنترل و تردد وسایل نقلیه را برخی از این چالشهای عمده دانست.
وی خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین مشکلات، رهاسازی زبالههای غیرقابل بازیافت در طبیعت است. این زبالهها نه تنها چشمانداز طبیعی را تخریب میکنند، بلکه میتوانند برای حیوانات و گیاهان نیز خطرناک باشند.
ناصری با اشاره به اینکه برخی از گردشگران بدون توجه به اهمیت پوشش گیاهی، اقدام به چیدن گلها یا تخریب گیاهان میکنند که این کار باعث کاهش تنوع زیستی و اختلال در اکوسیستم میشود، اظهار کرد: ریختن زباله، مواد شیمیایی، یا پلاستیک در منابع آبی، به شدت زیستگاههای آبزیان را تهدید میکند و کیفیت آب را کاهش میدهد.
وی با بیان اینکه همچنین روشن کردن آتش در مناطق طبیعی بدون رعایت اصول ایمنی، خطر آتشسوزی جنگلها و مراتع را بهطور قابل توجهی افزایش میدهد، افزایش تردد خودروها در مسیرهای طبیعی را از دیگر عواملی دانست که باعث فرسایش خاک و تخریب زیستگاههای جانوری میشود.
افزایش آگاهی عمومی، مهمترین گام برای حفاظت از طبیعت
این کارشناس آموزش و فرهنگسازی محیطزیست با اعلام اینکه یکی از مهمترین گامها برای حفاظت از طبیعت، افزایش آگاهی عمومی درباره اثرات منفی رفتارهای غیرمسئولانه است، اظهار کرد: استفاده از رسانههای اجتماعی، برگزاری کارگاههای آموزشی و پخش برنامههای مستند میتواند به ارتقاء فرهنگ حفاظت از محیطزیست کمک کند.
وی بازیافت زبالهها و کاهش استفاده از مواد پلاستیکی را از جمله اقدامات دیگری دانست که میتوانند به کاهش آلودگی کمک کنند، ضمن اینکه تجهیز مناطق طبیعی به سطلهای تفکیک زباله و تشویق به استفاده از مواد تجزیهپذیر، از دیگر راهکارهای مؤثر است.
ناصری با بیان اینکه گردشگری پایدار با تمرکز بر حفظ منابع طبیعی و احترام به جوامع محلی، میتواند تجربهای مثبت برای گردشگران و طبیعت فراهم کند، گفت: ایجاد مسیرهای مشخص برای پیادهروی و کمپینگ، از جمله اقداماتی است که میتواند به حفظ زیستگاههای حساس کمک کند.
وی با اشاره به اینکه جوامع محلی، بهعنوان نزدیکترین افراد به طبیعت، میتوانند نقشی کلیدی در حفاظت از آن ایفا کنند، افزود: تشویق این جوامع به مشارکت در فعالیتهای محیطزیستی و آموزش گردشگران، از جمله اقداماتی است که میتواند مؤثر واقع شود.
نوروز فرصتی برای جشن گرفتن زیباییهای طبیعی
این فعال محیطزیست، حفاظت از طبیعت خراسان رضوی در ایام نوروز را نیازمند تعهد و همکاری همگانی دانست و گفت: با اجرای راهکارهای علمی و ارتقای فرهنگ حفاظت از محیطزیست، میتوان این استان زیبا را برای نسلهای آینده حفظ کرد.
وی خاطرنشان کرد: نوروز فرصتی است تا با احترام به طبیعت، بهجای تخریب آن، زیباییهای طبیعی را جشن بگیریم و مسئولیت خود را در قبال محیطزیست به یاد داشته باشیم.
حفاظت از طبیعت زیبای خراسان رضوی در ایام نوروز نه تنها یک مسئولیت اخلاقی بلکه ضرورتی اکولوژیکی است. این اقدام با همکاری جامعه، سازمانهای دولتی و گردشگران امکانپذیر است. راهکارهای علمی و اصولی مانند آموزش، مدیریت منابع و اجرای قوانین میتوانند تأثیرات مثبت زیادی بر حفاظت از طبیعت داشته باشند. با رعایت این اصول، نوروز نه تنها به جشنی برای انسانها بلکه به فرصتی برای قدردانی از زیباییهای طبیعت تبدیل خواهد شد.
انتهای پیام
نظرات