صمد نژاد ابراهیمی در دوره یک روزه مدرسه سردبیری ویژه نشریات علمی که در آمفی تئاتر کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تبریز برگزار شد، به بررسی شاخص‌های نشریات علمی ایران اشاره کرد و گفت: از ایران بیش از ۹۸۸ هزار مقاله در پایگاه اسکوپوس نمایه‌سازی شده که این تعداد در کشورهای ترکیه به میزان بیش از یک میلیون و در کره جنوبی بیش از یک میلیون و ۷۷۶ هزار مقاله بوده است.

وی افزود: بیشترین سهم اعتبارات پژوهش و فناوری بخش دولتی از تولید ناخالص ملی در سال ۹۶ به میزان ۰.۷۵ و در سال ۱۴۰۲ این میزان به ۰.۵۷ رسیده است.

وی تعداد کل مجلات نمایه شده در پایگاه علمی اسکوپوس در طول ۳۰ سال را ۱۰۱ عدد عنوان کرد و افزود: تعداد مجلات نمایه شده در پایگاه علمی اسکوپوس در سه سال اخیر ۱۰۱ عدد بوده است.

ابراهیمی تعداد کل مجلات نمایه شده در پایگاه علمی اسکوپوس در طول ۳۰ سال را ۱۰۱ عدد عنوان کرد و افزود: تعداد مجلات نمایه شده در پایگاه علمی اسکوپوس در سه سال اخیر ۱۰۱ عدد بوده است.

وی اظهار داشت: رشد ۱۰۰ درصدی در تعداد نشریات علمی نمایه شده در پایگاه‌های معتبر بین‌المللی در طی سه سال اخیر و در سه ماه اول شروع به کار دولت چهاردهم بیش از ۲۹ نشریه جدید نمایه بین‌المللی شده است.

وی در ادامه با ارایه گزارشی از ارتقای کمی و کیفی مجلات کشور گفت: مجلات هر کشور، بستر انتشار مقالات و پژوهش‌های آن کشور محسوب می‌شوند و از این رو یکی از سیاست‌های خوب دولت سیزدهم، حمایت ویژه وزیر علوم از نمایه‌سازی مجلات دانشگاه‌ها در بانک‌های اطلاعاتی بین‌المللی بود که با تحقق آن، سهم مقالات اعضای هیئت علمی، دانشگاه‌ها و کشور در بانک‌های اطلاعاتی بین‌المللی افزایش یافت.

رئیس کمیسیون نشریات علمی کشور با اشاره به اقدامات حمایتی از نمایه‌سازی نشریات علمی گفت: تدوین کتاب راهنمای نمایه‌سازی نشریات علمی در پایگاه‌های تخصصی و استنادی معتبر بین‌المللی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی آشنایی با پایگاه‌های معتبر بین‌المللی برای سردبیران و مدیران داخلی نشریات، پرداخت ۶۰ میلیارد تومان مبلغ تشویقی به نشریات علمی نمایه شده در پایگاه‌های معتبر بین‌المللی (در سه سال اخیر) و اختصاص امتیاز پایه تشویقی در آیین‌نامه ارتقاء برای سردبیران و مدیران مسئول نشریات علمی نمایه شده در پایگاه‌های معتبر بین‌المللی از جمله این اقدامات بوده است.

وی، با اشاره به گزارش نمایه‌سازی مجلات کشور در بانک‌های اطلاعاتی معتبر بین‌المللی گفت: نمایه‌سازی این مجلات، جمعا ۱۳ هزار و ۹۲۴ مقاله به مقالات Scopus افزوده است که از این تعداد هشت هزار و ۴۳۶ مقاله از ایران است و به بیان دیگر، بدون آنکه پژوهش جدیدی انجام و یا منتشر شود، بیش از ۸۴۰۰ مقاله فقط طی سه سال به مقالات جاری کشور افزوده شده است.

وی افزود: تعداد هشت هزار و ۴۳۶ مقاله فوق که مربوط به کشورمان ایران است، تعداد ۱۸ هزار و ۵۷۳ استناد در Scopus دریافت کرده که طبعاً همین تعداد هم به استنادات کشور در این بانک افزوده شده است.

به گفته وی، از تعداد هشت هزار و ۴۳۶ مقاله مربوط به کشورمان ایران، تعداد دو هزار و ۶۱۳ مقاله یعنی ۳۱ درصد مقالات آن، مقالات زبان فارسی هستند.

مرتضی طاهری، استاد دانشگاه تهران و مشاور نمایه سازی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هم در این کارگاه آموزشی به روندهای نوظهور در انتشار مقالات علمی و افزایش اثرگذاری اجتماعی علم پرداخت.

وی با اشاره به مرز میان علم و شبه علم گفت: بیش از ۴۳ درصد مقالات ISI هستند که مورد استناد قرار نگرفته‌اند.

استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: داستان‌پردازی علمی ابزاری قدرتمند برای انتقال دانش و الهام‌بخشی به نسل‌های آینده است که با استفاده از آن، می‌توان علم را از مرزهای آزمایشگاه‌ها و دانشگاه‌ها فراتر برد و به زبان عموم مردم تبدیل کرد.

وی افزود: در دنیای امروز، فاصله علم از جامعه و کاهش اعتماد عمومی به نهادهای علمی، چالشی بزرگ است. نشریات معتبر با شفافیت و کیفیت، می‌توانند این اعتماد را بازسازی کرده و ارتباط علم با جامعه را تقویت کنند.

مشاور نمایه سازی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در ادامه با اشاره به مقاله داده گفت: مقاله داده‌ای نوعی انتشار علمی است که به جای ارائه تحلیل‌ها یا نتایج، بر توصیف مجموعه داده‌ها تمرکز دارد.

وی در خصوص‌ علم پیشرو نیز یادآور شد: تحقیقاتی که در لبه نوآوری و دانش بشری قرار دارند و جدیدترین پیشرفت‌ها و فناوری‌ها را معرفی می‌کنند.

 طاهری در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به دانشگاه آینده گفت: دانشگاه مرجعیت ساز و مرجعیت آفرین، خلق ارزش از دانش و خلق فنون از علوم است.

وی در ادامه کارگاه به سبک های داوری، تحول در سبک های داوری با ظهور و بروز AI، اخلاق داوری، ارزیابی داوران، داوری های پس از انتشار (Post-Publicaion Review)، ارتباط با تیم های داوری بین‌المللی و بازی استنادات و داوری پرداخت.

پیام کبیری، مشاور و متخصص نمایه‌سازی نشریات علمی، از دیگر سخنرانان این دوره بود که به شکل عملی و در قالب کارگاه، نشریات علمی دانشگاه تبریز را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد. او در این کارگاه، روش‌های بهینه‌سازی و نمایه‌سازی مقالات را به شرکت‌کنندگان آموزش داد و به بررسی چالش‌ها و راهکارهای موجود برای بهبود کیفیت و دیده‌شدن این نشریات در سطح بین‌المللی پرداخت.

 اصغر عسگری، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تبریز، هم در آغاز این دوره ضمن خیرمقدم به شرکت‌کنندگان، با ارایه گزارشی جامع از وضعیت نشریات علمی این دانشگاه، از برنامه‌های حوزه معاونت پژوهش و فناوری برای بین‌المللی‌سازی نشریات علمی دانشگاه خبر داد.

وی اشاره کرد که این برنامه‌ها شامل افزایش همکاری‌های بین‌المللی، ارتقای کیفیت مقالات برای نمایه‌سازی در پایگاه‌های معتبر علمی جهانی و تشویق محققان به انتشار آثار خود در مجلات بین‌المللی می‌باشد.

انتهای پیام