وحید نورانی، عضو هیئت علمی دانشکده عمران این دانشگاه و استاد راهنمای این رساله در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به لزوم مدیریت صحیح منابع آبی در سدها خاطرنشان کرد: نظریه اعداد «زد» تاکنون در بخش‌های اقتصادی، بازارهای مالی و علوم پزشکی استفاده شده است، در حوزه هیدرولوژی و آب وهواشناسی، مطالعات محدودی در این خصوص انجام شده و در سطح بین المللی، تحقیقی در زمینه بهینه‌سازی بهره‌برداری از سدها انجام نشده بود، استفاده از مفهوم اعداد «زد» در این رساله به صورت جامع و پایلوت با استفاده از روش های ابتکاری توسط یکی از دانشجویان دوره دکترا در سد علویان مراغه به کار گرفته شد و منحنی‌های فرمان بهینه برای حجم مخزن و حجم رها سازی در سال آتی تدوین شد.
وی افزود: نتایج این تحقیق می‌تواند در آینده به عنوان الگو برای مهندسین مشاور، طراحان وبهره برداران مخازن سدها مورد بهره برداری قرارگرفته و به فراخور شرایط خشکسالی و ترسالی به مدیران سدها در تصمیم گیری کمک کند.
وی با بیان اینکه در اکثر داده های مخازن سدها عدم قطعیت وجود دارد، اظهار کرد: یکی از روشهای مواجهه با این عدم قطعیت‌ها، استفاده از منطق فازی است اما با وجود استفاده گسترده از روشهای مختلف فازی، این روش‌ها به تنهایی نمی توانند عدم قطعیت موجود را به طور کامل در محاسبات منظور کنند، لذا برای رفع مشکل درجه عدم اطمینان اطلاعات، نظریه اعداد «زد» یا منطق فازی مدرن مطرح شد، اعداد «زد» ظرفیت زیادی در توصیف عدم اطمینان از دانش انسان دارند، چراکه هم محدودیت و هم قابلیت اطمینان مقداراندازه گیری شده را در نظر می‌گیرند.
باقر نیکوفر دانشجوی دوره دکتری تخصصی مهندسی مدیریت منابع آب به عنوان ارایه دهنده این موضوع هم در گفت‌وگو با ایسنا خاطرنشان کرد: لازمه مدیریت صحیح منابع آبی، پیش بینی با دقت بالا و بهینه سازی صحیح واستفاده از مدلهای هوش مصنوعی در این حوزه است، تجربه چندین ساله من در بهره برداری از مخازن سدها ونقش عواملی همچون افزایش نیازهای آتی، تغییر اقلیم و برداشتهای بی رویه از منابع آبی در بالادست و نقش عوامل مذکور در کاهش ورودی ها وحجم مخزن سدها نسبت به آمار بلند مدت و تغییرات روند بهره برداری به اضافه سیاست ها و شیوه نامه های بهره برداری و منحنی فرمان که ۲۰یا ۳۰سال قبل در زمان احداث سد برای شرایط آب وهوایی و تقاضای آن زمان تدوین شده، نشان می دهد روشهای قبلی جوابگوی سیاست ها ونیازهای فعلی نیست و باید به فراخور زمان وشرایط منطقه به روز رسانی شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه در این تحقیق تلاش شده است برای یک سال آینده، جریان ورودی به مخزن سدعلویان با استفاده از داده های بلند مدت وبا بهره گیری از مدل های هوش مصنوعی و توانایی هر یک از مدلهای انفرادی و ترکیب آنها با لحاظ عدم قطعیت وروشهای حد بالا وپایین، پیش بینی شود، اضافه کرد: در این روش با استفاده از مفهوم تئوری اعداد «زد» و اعمال نظرات کارشناسی ومتخصصان بهره برداری سدها و با در نظر گرفتن ضریب وزنی قابلیت اطمینان، منحنی های فرمان بهینه حجم مخزن و حجم رهاسازی به صورت دینامیک و پویا تدوین وبرای تصمیم گیری مدیر سد ارایه شده است.
لازم به ذکر است؛ منطق فازی اولین بار در سال ۱۹۶۵ در دانشگاه کالیفرنیا در مقالهای با عنوان «مجموعه‌های فازی» در مجله اطلاعات وکنترل معرفی شد. در سال ۱۹۷۴ در دانشگاه لندن برای نخستین بار از منطق فازی در زمینه کنترل یک موتور بخار ساده استفاده شد. این کار نقطه عطفی برای منطق فازی بود و از آن به بعد کاربرد آن در صنعت رواج یافت. منطق فازی را می‌توان در بسیاری از سیستم‌هایی که به‌وسیله تئوری کنترل متعارف قابل پیاده‌سازی نیستند، به کار برد؛ از جمله می توان به تلاش‌های یکی از مهندسان ژاپنی که موفق به ساخت اولین کنترل‌کننده سیستم تصفیه آب شد، اشاره کرد. پس از او شرکت‌های بزرگ ژاپنی در زمینه کاربرد منطق فازی پیشتاز شدند و در فرآیند تصفیه آب، کنترل خودکار قطار، کارخانه ذوب‌آهن و واحدهای تولید انرژی و ساخت وسایل خانگی و بسیاری موارد دیگر از آن بهره گرفتند.
انتهای پیام
نظرات