مردم کرمانج خراسانشمالی از دیرباز تا به امروز با ظرافت خاصی به پیشواز شب یلدا یا همان شبچله میروند و خریدهای این شب طولانی را طی این هفته انجام میدهند و این سنت دیرینه را با خانواده خود سهیم میشوند.
محل زندگی اغلب اقوام ایرانی از گذشته ثابت بودهاست. برای مثال کردهای ایران، از سالهای دور در غرب کشور ساکن بودهاند. اما در این میان اقوام کرمانج دارای سرگذشتی متفاوت بودهاند. این پیشینه، برای بسیاری از افراد غیر کرمانج جذاب و شنیدنی است. عشایر کرمانج خراسان شمالی، دارای موسیقی مقامی و لباس کرمانجی منحصر به فرد و ... است و همچنین این افراد دارای رسم و رسوم مختلفی به مناسبتهای مختلف هستند.
از زمانیکه دختر و پسر عشایر این استان به عقد یکدیگر در میآیند تا زمانیکه جشن عروسی برگزار شده و عروس به خانه بخت میرود مراسم مختلفی برای زوج برگزار میشود که یکی از این مراسمها بردن چلهگی برای عروس است.
به گزارش ایسنا، شب یلدا که در گویش کرمانجی به آن «شَوِ چله» گفته میشود در میان عشایر این استان از قدیم تاکنون با سادگی کامل برگزار میشود.
در گذشته عشایر که در مناطق قشلاقی ساکن می شدند هر چند خانوار در کنار یکدیگر سیاه چادرهای خود را برپا کرده و به اصطلاح همسایه یکدیگر می شدند و از آنجاییکه آن ها در این چنین شبی دسترسی راحتی به وسایلی همچون میوه، آجیل، شیرینی و .... نداشتند، یکی از خانوادهها غذایی که اغلب ته چین گوشت گوسفند بود را برای شام طبخ کرده و خانوادههای دیگر برای شبنشینی به سیاه چادر آن خانواده میرفتند و یک شبنشینی ساده اما گرم و دلنشین را کنار یکدیگر سپری میکردند.
در آن زمان و هم اکنون که مناطق قشلاقی خبری از اقلامی همچون آجیل نیز نبود آنها گندم را برشته کرده که به اصلاح زبان کرمانجی به آن«بِژِرَگ» گفته میشد یا کنجد را میل میکردند.
اما اگر خانواده عشایری عروسی را داشته باشد که هنوز در منزل پدری سپری می کند و به خانه بخت نرفتهاست، خانواده داماد برای شب چلهگی کادوهایی را خریداری میکردند و در شب یلدا و یا یک شب قبل از فرارسیدن یلدا برای عروس پیشکشی میبرند.
خانواده داماد برای بردن چلهگی عروس مهمانهایی را نیز دعوت میکنند که این افراد یکی دو خانواده از فامیلهای درجه یک هستند، کادو شامل یک تکه لباس یا پارچه، مقداری شکلات، کدو است.
اما متاسفانه چلهگی یلدایی عروس اکنون دچار تجملات شده حتی در میان کرمانجها و دیگر بوی اصالت و فرهنگ را نمیدهد.
هدایایی که در گذشته در میان بقچههای قرمز رنگ سوزندوزی شده و بروی سینی مسی که قرار داده و پیشکش عروس میشد، خبری از آنها نیست.
متاسفانه در بسیاری از مواقع چشم و هم چشمی جای خود را به برگزاری این سنت که هدف از آن صله رحم، برپایی یک شب خوش در کنار یکدیگر است، دادهاست.
هدیه عروس در این بیداد گرانی طلا، یا باید قطعهای از طلا باشد و یا اینکه پوشاک زمستانی آن از پالتو، شال، پوتین و ... به طور کامل خریداری شود که خرید تمامی آن هزینههای سنگینی را بر دوش خانواده داماد میگذارد.
جدای از آن، تزئین چله گی عروس از دیگر دغدغههایی است که خانواده داماد را نگران کردهاست، دیگر عروسها، کادوهایی که به شیوه گذشته تزئین میشدند را قبول ندارند و عکس مورد نظر را برای داماد میفرستند تا میوهها، میوه آرایی و سایر هدایا در جعبهها و سبدهایی مجلل تزئین شود، بطوریکه یک چلهگی عروس ۱۵ تا ۲۰میلیون تومان آب میخورد، غافل از اینکه گذراندن شبی خوش در کنار یکدیگر هدف شب یلداست نه وارد کردن فشار اقتصادی.
انتهای پیام
نظرات