سرای سخن مرکز اسناد فارس میزبان دوستداران و علاقهمندان شاعر شیرین سخن شیراز مرحوم استاد علیرضا طبایی بود. شاعری که ردپایش در غزل و ترانه و تربیت نسل جدید شاعران به وضوح پیداست.
در این مراسم که با مقدمهای از زندگی و فعالیتهای این شاعر و ترانه سرا آغاز شد، امیر همایون یزدانپور، فعال رسانهای و مجری این برنامه با ذکر خاطره آشنایی با این شاعر گفت: علیرضا از نخستین لحظههای کار شاعری در شیراز همیشه چهرهای مظلوم و دوستداشتنی و شریف و شاعری بزرگ بود.
وی با بیان اینکه طبایی از جنجال به دور بود، افزود: حتی زمانی که به ترانهسازی روی آورد و شهره خاص و عام شد، نیز جنجالی به وجود نیاورد تا جایی که اسم مستعار برای خودش انتخاب کرده بود.
یزدانپور با خواندن غزلی از این شاعر ادامه داد: زندگی شاعرانه طبایی تا بستر مرگ ادامه داشت آثار ارزشمندی که فراموش نشدنی است.
یار دیرین استاد طبایی در پایان ابراز امیدواری کرد: مسئولان قدر این افراد که زندگی خود را وقف ادب و فرهنگ و هنر کردند بدانند.
در ادامه محمدرضا خالصی، پژوهشگر و منتقد ادبی نیز با ذکر خاطرهای از دیدار با استاد طبایی، از گمنامی و سختی زندگی هنرمندان تا زمان وفاتشان گلایه کرد و گفت: چرا ما ایرانیان پس از فوت هنرمندان به یادشان میافتیم؟
وی افزود: ما بزرگان خود را نمیشناسیم و ارج نمینهیم، گویا منتظریم تا انسان نخبه و ویژهای از میان ما برود تا بعد از او تعریف کنیم.
این مدرس دانشگاه گفت: در واقع هنر یعنی دیده شدن فرد از سوی مخاطب. اما شیراز در این ندیدنها از همه قدرتمندتر است. بزرگانی از شیراز هستند که جهانیان به آنها کرنش کردند اما گوش کسی به نام آنها آشنا نیست.
خالصی، آثار استاد طبایی را هم در غزل و هم در شعر نو نیمایی خواند و با معرفی آنها گفت: مهمترین بخش زندگی وی جز شاعری مسئولیت ایشان در بخش شعر مجله جوانان امروز بود.
این پژوهشگر گفت: از سوی دیگر جریانهای شعری که طبایی ایجاد کرد، نوع سنتگرا و شعر نوگرای اعتدالی بود که بعدها یک لشکر شاعر به این نوع شعر رجوع کردند.
وی از جمله این شاعران را عمران صلاحی، محمد زکایی، محمدعلی بهمنی، نصرالله مردانی، سپیده کاشانی، اردلان سرافراز و ... عنوان کرد و گفت: همه این افراد از مجله جوانان سر برآوردند و شعرهای آنها در یک فضاست.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: تاثیر استاد طبایی در فضای شعری که حدودا دو دهه به طور مطلق شعر ما را فراگرفته بود، نوعی رمانتیسیسم فکری شکل داد.
خالصی افزود: از سال ۸۰ شعر طبایی، همان شعر بود اما چیزی به آن اضافه شد و آن شعرهای عرصه ملی میهنی بود.
وی در پایان گفت: شاعران زیادی غریبانه زندگی میکنند. ای کاش بزرگداشت هنرمندان این شهر در زمان حیات این افراد شکل بگیرد.
استاد شاپور پساوند، یار دیرینه استاد طبایی و شاعر شیرازی نیز در این نشست از نحوه آشنایی با این شاعر گفت.
وی اظهار کرد: استاد طبایی به غزل و غزلسرایان بهای زیادی میداد و غزلهای خودش نمونه کارهایی ماندگار است.
پساوند بیان کرد: استاد طبایی در ترانهها دستی بالا و نگاهی دیگر گونه داشت؛ با اینکه معتقد به مسیر ویژه در ترانهسرایی بود اما ترانههایش هم شعر بود به بیان دیگر در کار همان مسیری میرفت که در شعر میرفت.
این شاعر شیرازی در پایان گفت: شاید بتوان بیان کرد که طبایی نخستین کسی است که پاپ را وارد ترانه کرد.
فریبرز طبایی، فرزند این شاعر نیز با اشاره به نخستین سرودههای پدر مختصری از زندگی وی را تشریح کرد و گفت: پدر برای رسیدن مجله جوانان به جایگاهی که پیدا کرد زحمات زیادی کشید و کار را به جایی رساند که افرادی چون نادر پور، توللی و حمیدی اشعارشان را برای او میفرستادند.
وی با بیان اینکه استاد طبایی در ۲۴ سالگی ساکن تهران شد و از دیارش جدا شد، گفت: با همه اینها ردپای زادگاهش و ویژگی شیراز و فارس در اشعارش پررنگ و واضح بود.
طبایی افزود: در دیدگاه پدر شیراز و اهالی فارس وارثان فرهنگ اصیل ایران و تمدن درخشان ایرانی هستند و این خاستگاه تمدن اعتباری خاص به این استان میبخشد.
وی در پایان با خواندن شعری از پدر تاکید کرد: استاد طبایی هیچگاه نگاه بومی به اشعار نداشت و با مهربانی از هر جای ایران شعر چاپ میکرد. او ایران را با همه خرده فرهنگهایش دوست داشت تا جایی که تجلی این موضوع در مجموعه مادرم ایران دیده میشود.
به گزارش ایسنا، مرحوم علیرضا طبایی، زاده ۱۴ آذر سال ۱۳۲۳ در شهر شیراز بود که ۱۹ شهریور ۱۴۰۳ در ۸۰ سالگی از دنیا رفت. اولین مجموعه شعرش با عنوان «جوانههای پاییز» در تیرماه ۱۳۴۴ منتشر شد.
این شاعر پرآوازه شیرازی از سال ۱۳۴۸ به ترانهسرایی روی آورد و طی چند سال موفق به خلق ترانههایی همچون «طلسم آرزوها»، «کوچه میعاد»، «عشق تو نمیمیرد»، «تنها با گلها»، «شهر فرنگه چشمات»، «مرد سرگردان»، «یاد آن شبها»، «دختر دریاها»، «آسمان آسمان»، «نگاهم با نگاهت قصهها داره» و... شد. طبایی همچنین ۱۴ سال مسئولیت اداره صفحات شعر مجله «جوانان امروز» را برعهده داشت.
از این شاعر، این مجموعههای شعر منتشر شده است: «جوانههای پاییز» سال ۱۳۴۴، انتشارات پیروز، «از نهایت شب» سال ۱۳۵۰، انتشارات بامداد، «خورشیدهای آن سوی دیوار» سال ۱۳۶۰، انتشارات توس، «شاید گناه از عینک من باشد» سال ۱۳۸۵، انتشارات آیینه جنوب (این مجموعه به عنوان کتاب سال، برگزیده جایزه شعر خبرنگاران شد.)، «مادرم ایران» سال ۱۳۹۱، انتشارات شادان و «تندر اما ناگهانیتر» سال ۱۳۹۲، انتشارات آوای کلار،«تاک کهنسال و خوشههای صبح» سال ۱۴۰۱، انتشارات آرادمان و «عشق تو نمیمیرد» (مجموعه ترانه) سال ۱۴۰۱ انتشارات آرادمان.
نظرات