دکتر محمد امینیان در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: مطالعات نشان میدهد که به طور کلی مردان کمتر از زنان به سلامت خود توجه میکنند و یکی از دلایل اصلی این بیتوجهی، نگرشهای اجتماعی و فرهنگی است که مردان را به عنوان افراد قوی و مقاوم نشان میدهد و از آنها انتظار میرود که مشکلات خود را پنهان کنند و از مراجعه به پزشک خودداری کنند.
وی افزود: مشغلههای کاری و نیاز به تأمین مالی خانواده نیز از عواملی هستند که باعث میشوند مردان کمتر به سلامت خود اهمیت دهند، به عنوان مثال، در ایران، میزان مرگ و میر مردان در تمامی گروههای سنی بیشتر از زنان است و این تفاوت در برخی گروههای سنی قابل توجه است.
دکتر امینیان تصریح کرد: در ۶ماهه اول سال ۱۴۰۳، تنها ۱۸ درصد از آقایان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد، جهت مراقبت بهداشتی به مراکز ارائه خدمات بهداشتی مراجعه کردهاند.
مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد درخصوص مهمترین عواملی که سلامت مردان را تهدید میکند، اظهار کرد: با توجه به تحقیقات انجام شده، میزان مصرف دخانیات در مردان ۱۱.۶۵ درصد و تقریبا سه برابر میزان مصرف دخانیات در بانوان با ۴.۴۸ درصد در ۶ماهه اول سال ۱۴۰۳ است.
وی افزود: با توجه به نقش مهم دخانیات در ایجاد بیماریها، مصرف دخانیات مهمترین عاملی است که سایر عوامل تهدید کننده سلامت مردان از جمله بیماریهای قلبی وعروقی، سرطانها، دیابت، استرس و مشکلات روانی، عادات ناسالم و حوادث و سوانح را تحتالشعاع قرار میدهد.
بیماریهای قلبی، اصلیترین علل مرگومیر در مردان
مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ادامه داد: بیماریهای قلبی و عروقی یکی از اصلیترین علل مرگ و میر در مردان است و عواملی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و سبک زندگی ناسالم مانند تغذیه نامناسب و کمتحرکی نقش مهمی در بروز این بیماریها دارد.
وی ادامه داد: سرطانهای مختلف مانند سرطان ریه، پروستات و کولون از دیگر تهدیدات جدی برای سلامت مردان است؛ مصرف سیگار، الکل و عوامل ژنتیکی میتوانند خطر ابتلا به این بیماریها را افزایش دهند.
دکتر امینیان با اشاره به عواملی که منجر به بیماری در مردان میشود، افزود: دیابت نوع ۲ نیز یکی از بیماریهای شایع در میان مردان است که میتواند به مشکلات جدی مانند بیماریهای قلبی، نارسایی کلیه و مشکلات بینایی منجر شود. چاقی و سبک زندگی کمتحرک از عوامل اصلی بروز دیابت هستند.
وی افزود: استرس شغلی، مسئولیتهای خانوادگی و فشارهای اقتصادی میتوانند به مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب منجر شوند. مردان معمولاً کمتر از زنان به دنبال کمکهای روانشناسی میروند که این موضوع میتواند وضعیت آنها را بدتر کند.
مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر، تهدیدکننده سلامت
امینیان با بیان اینکه مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر از دیگر عواملی هستند که سلامت مردان را تهدید میکنند، مطرح کرد: این عادات میتوانند به بیماریهای مختلفی مانند سرطان، بیماریهای ریوی و مشکلات کبدی منجر شوند.
وی افزود: مردان به دلیل فعالیتهای شغلی و ورزشی، بیشتر در معرض حوادث و صدمات قرار دارند؛ حوادث ترافیکی، سقوط از ارتفاع و صدمات ناشی از فعالیتهای فیزیکی از جمله مواردی هستند که میتوانند سلامت مردان را تهدید کنند. توجه به این عوامل و اتخاذ سبک زندگی سالم میتواند به بهبود سلامت مردان کمک کند.
مدیر جوانی جمعیت سلامت خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه چگونه میتوان سواد سلامت را در مردان ایجاد کرد، مطرح کرد: سواد سلامت، مربوط به آموزههایی است که انسان میتواند با استفاده از آنها، سطح سلامتی خود و یا افراد دیگر را در زمینههای مختلف شناسایی کند و در صورت نیاز، راه حلهایی را ارائه دهد که با استفاده از آنها، سلامت روحی و یا جسمی خود و افراد دیگر را تأمین کند.
امینیان افزود: افرادی که سواد سلامت دارند، رفتارهایی را انجام میدهند که سلامت آنها را حفظ خواهد کرد. آنها تلاش میکنند هر کاری را بدون دانش اولیه در مورد سالم بودنش انجام ندهند، برای مثال، فردی که دارای سواد سلامت است، هیچ گاه بدون تحقیق به دنبال مصرف یک ماده غذایی خاص مثل مکملهای ورزشی نمیرود.
وی با بیان اقداماتی برای افزایش سواد سلامت مردان، ادامه داد: برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی در مورد مسائل بهداشتی و سلامت مردان، تغذیه سالم، ورزش، پیشگیری از بیماریها و مدیریت استرس، انتشار مقالات، ویدئوها و برنامههای تلویزیونی که به مسائل بهداشتی مردان میپردازند از جمله اقداماتی است که این محتواها میتواند به زبان ساده و قابل فهم ارائه شود تا دسترسی به اطلاعات برای همه آسان باشد.
امینیان اضافه کرد: همچنین، ترویج فرهنگ مراجعه منظم به پزشک برای انجام معاینات دورهای و پیشگیری از بیماریها که میتواند از طریق کمپینهای اطلاعرسانی و همکاری با مراکز بهداشتی انجام شود، ایجاد برنامههای محلی که به ارتقای سلامت مردان میپردازند، مانند گروههای ورزشی، جلسات مشاوره و برنامههای آموزشی در محل کار و جامعه و توسعه اپلیکیشنها و وبسایتهایی که اطلاعات بهداشتی را به صورت ساده و قابل دسترس ارائه میدهند و مردان را تشویق به پیگیری وضعیت سلامت خود میکنند، از جمله سایر اقدامات در زمینه افزایش اگاهی در زمینه سواد سلامت است .
وی با اشاره به برخی از ویژگیهای افراد دارای سواد سلامت، اظهار کرد: افرادی که سواد سلامت دارند، به نوشتههای روی محصولات غذایی دقت میکنند و توانایی انتخاب سبک زندگی مناسب از جمله تغذیه سالم، فعالیت بدنی، خواب کافی و ... را دارند.
آموزش سواد سلامت از کودکی
مدیر جوانی جمعیت سلامت خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، درخصوص اینکه از طریق شروع آموزش از دوران کودکی می توان سواد سلامت را در مردان ایجاد کرد، گفت: گنجاندن سبک زندگی سالم در دروس مدارس از مقطع ابتدایی تا پایان تحصیلات دانشگاه، میتواند در فرد سواد سلامت ایجاد کند، علاوه بر این، کودکان می توانند بر روی رفتار کل خانواده و پدر و مادر تاثیر گذار باشند؛ رسانههای جمعی، فضای مجازی، بیلبوردهای سطح شهر و....بسیار کمک کننده است.
امینیان با اشاره به اینکه چگونه می توان عوامل سواد سلامت را در مردان فرهنگ سازی کرد، خاطرنشان کرد: فرهنگسازی برای سبک زندگی سالم در مردان با وجود چالشهای اقتصادی، مسائل خانوادگی، فقدان تأمین اجتماعی، ترس از پزشک و اعتقاد به قدرت مردانگی، نیازمند رویکردی جامع و چندجانبه است.
وی با بیان راهکارهایی درخصوص فرهنگسازی سلامت مردان در جامعه، عنوان کرد: برگزاری کارگاهها و سمینارها، آموزشهای عمومی درباره اهمیت سلامت جسمی و روانی و تأثیر آن بر کیفیت زندگی، تولید محتواهای آموزشی در رسانههای مختلف مانند تلویزیون، رادیو، شبکههای اجتماعی و وبسایتها، ایجاد برنامههای حمایتی برای کاهش فشارهای اقتصادی و ارائه خدمات مشاورهای و روانشناسی، از جمله راهکارهای فرهنگسازی در زمینه سلامت مردان است.
امینیان افزود: ارائه تسهیلات مالی و وامهای کمبهره برای کمک به خانوادهها در مدیریت هزینههای زندگی و تشویق به مراجعه به پزشک، راهاندازی کمپینهای اطلاعرسانی برای کاهش ترس از مراجعه به پزشک و تشویق به انجام معاینات دورهای، معرفی الگوهای مثبت از مردانی که به سلامت خود اهمیت میدهند و به طور منظم به پزشک مراجعه میکنند، میتواند به فرهنگ سازی این موضوع در جامعه کمک کند.
مدیر جوانی جمعیت سلامت خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ادامه داد: همچنین، تشویق به برگزاری گفتگوهای خانوادگی درباره اهمیت سلامت و نقش آن در بهبود کیفیت زندگی، استفاده از مشاورههای روانشناسی برای تغییر نگرشها و باورهای غلط درباره مردانگی و سلامت، تشویق به شرکت در فعالیتهای ورزشی و گروهی که به بهبود سلامت جسمی و روانی کمک میکند، ایجاد فضاهای اجتماعی و فرهنگی که مردان بتوانند در آنها به تبادل تجربیات و حمایت از یکدیگر بپردازند، میتواند به تدریج به تغییر فرهنگ و نگرشها کمک کند و سبک زندگی سالم را در میان مردان ترویج دهد.
فضای مجازی، فضایی کمککننده و تهدیدکننده
امینیان در پاسخ به این سوال که آیا عوامل دیگری هم وجود دارند که بر این موضوع تاثیر بگذارند، اظهار کرد: فضای مجازی در ایجاد سبک زندگی میتواند هم کمک کننده و هم تهدید کننده باشد.
وی افزود: براساس آخرین گزارشهای دفتر آموزش و ارتقا سلامت وزارت بهداشت، از بین منابع کسب اطلاعات سلامت، اینترنت با ۳۱ درصد، پرسیدن از پزشک و کارکنان بهداشتی و درمانی ۳۰ درصد و صدا و سیمای سراسری با ۲۴ درصد، در رتبههای اول تا سوم قرار دارند.
مدیر جوانی جمعیت سلامت خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: سایر منابع کسب اطلاعات در حوزه سلامت، حدود ۸ درصد از طریق صدا و سیمای شبکه استانی، ۴ درصد از طریق پرسیدن از دوستان و آشنایان، حدود ۲ درصد از طریق کتابچه، جزوه، بروشورهای آموزشی و تبلیغی و حدود ۱ درصد از طریق سایر روشها گزارش شده است.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه اینترنت بیشترین منبع کسب اطلاعات سلامت است و ابزارهای دسترسی به آن به وفور و در اشکال مختلف از جمله گوشیهای تلفن هوشمند در دسترس عموم است، مردم همواره با اخبار یا مطالبی روبرو میشوند که گاهی نسبت به اعتبار، درستی و وثوق آن ها دچار تردید میشوند و گاهی کاملا تحت تأثیر آن قرارگرفته و آن مطلب را میپذیرند و یا به سرعت باور کرده و بلافاصله آن را برای دوستان، آشنایان و گروههای مختلفی که عضو آن هستند، میفرستند.
انتهای پیام
نظرات