تا حالا پیش آمده که دل‌تان بگیرد و بخواهید از خانه بیرون بزنید؟ اگر مبلمان شهری دربرگیرنده نیازهای عاطفی شهروندان نباشد، دل‌مان از شهرمان میگیرد و این مسأله خوشایند نخواهد بود. رعایت پارامترهای مبلمان شهری در آرامش بصری و نحوه زندگی ما تأثیرگذار است و اگر به این المان‌ها توجه نشود شهروندان نمی‌توانند به آرامش فکری برسند.
آرایش مبلمان و نوع چیدمان آن در فضای شهری بر تعامل اجتماعی افراد با یکدیگر تأثیر می‌گذارد، در نتیجه مبلمان شهری مناسب اثرات زیادی در کاهش ناهنجاری‌های جامعه دارد و باعث ارتباط بیشتر بین شهر و شهروندان و نیز شهروندان با یکدیگر می‌شود. مبلمان شهری نمایانگر هویت هر شهر بوده و از لحاظ معماری مانند چیدمان مبلمان خانه است و در راحتی شهروندان نقش موثر دارد.
در حال حاضر با رشد روزافزون ارزش زمین و میل به درآمدزایی، اهمیت توجه به فضاهای شهری در شهرداری‌ها کاهش یافته است تا جایی که اهمیت طراحی و احداث فضاهای شهری رو به فراموشی است. چنان‌چه می‌دانیم پیکره شهرهای امروزی ما را حضور نابسامان عناصر ناهماهنگ و سلطه توده‌های ساختمانی یک شکل و بعضا فاقد ارزش‌های معمارانه و فضاهای محصور میان آنها که در اغلب مواقع فاقد عملکرد مطلوب اند به خود اختصاص می‌دهند.
طراحی مبلمان شهری نه تکرارپذیر است نه تقلید بردار، بلکه هر وسیله یا عنصری را باید در پیوستگی کامل با محیط و منظر همان خیابان و در پیوند نزدیک با کلیت طراحی شهری آن تهیه کرد.
طراحی مبلمان شهری باید متناسب با روانشناسی شهروندان باشد؛ ابتدا باید فهمید که نیاز روحی انسانهای ساکن شهر چیست؟ ابعاد فکری و اجتماعی شهروندان را باید در مبلمان شهری مهیا و فراهم کنیم، چرا که نیازهای بصری و رفاهی انسان در گرو مبلمان شهری زیبا و زیبنده شهر است. یک مبلمان شهری زیبا و با رعایت نیازهای روانی شهروندان باعث می‌شود که از روزمرگی شهرها کاسته شود.
شهرها صرفا نقطه‌های بی‌تحرک روی نقشه‌ها نیستند، بلکه مکان‌هایی با گوناگونی بسیار، پرهیاهو یا آرام، خطرناک یا ایمن، جاذب یا دافع هستند و آنچه که یک شهر را پویا، ایمن و جذاب می‌کند و سبب ایجاد رضایت در بین شهروندان و جذب گردشگران می‌شود، زیبایی بصری و منظر شهری است. طراحی مناسب فضاهای شهری و به کارگیری مبلمان شهری متناسب با محیط طبیعی، اجتماعی، فرهنگی شهرها تأثیر بسیار زیادی بر کیفیت زندگی شهروندان دارد و نحوه چیدمان این عناصر در فضاهای شهری و توجه به نمادهای ملی و سنتی سبب تقویت و افزایش روحیه اجتماعی بین شهروندان می‌شود.
طراحی مبلمان شهری باید متناسب با روانشناسی شهروندان باشد
یک روانشناس در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه یک شهر خوب سکونت‌گاهی است که سلامت جسمی و روانی شهروندان را تامین می‌کند، اظهار می‌کند: سلامت افراد یک جامعه با ساختار اجتماعی آن جامعه پیوندی ناگسستنی دارد و سلامتی جسم و روح شهروندان از ارزش‌های متعالی یک جامعه شهری به حساب می‌آید.
اعظم نوری با تاکید بر اینکه ایجاد یک محیط شاد و سرزنده می‌تواند سلامت روان شهروندان یک جامعه را به دنبال داشته باشد، تصریح می‌کند: یک بخش مهم از طراحی محیط شهری، طراحی مبلمان شهری است؛ زیرا مبلمان شهری با ایجاد ساختارهای جدید در منظر شهر، می‌تواند چهره جدیدی به بافت شهر بدهد و هویت جدیدی را برای آن تعریف کند.
وی می‌افزاید: مشکلات شهری تنها در ازدیاد جمعیت، ترافیک، گرانی، اقتصاد و نابسامانی‌های زیست‌محیطی خلاصه نمی‌شود، بلکه انواع ناهنجاری‌های رفتاری، مشکلات اجتماعی و فشارهای روحی و روانی ناشی از سیمای ناخوشایند بصری هم خود دلایل کافی برای افزایش مسائل زندگی شهری و تنگ‌تر شدن آستانه تحمل افراد در جامعه امروزی است.
نوری ادامه می‌دهد: امروزه شاهد پیامدهای ناترازی‌های معماری و طراحی شهر هستیم و از تاثیرات آن می‌توان به افول تعاملات بین افراد در خانواده و در اجتماع اشاره کرد. واضح‌ترین تاثیری که افراد از بودن در فضاهای شهری در خود حس می‌کنند خشم از ترافیک است و در مقابل پیاده‌روی یک ضرورت فراموش‌شده است.
او با اشاره به اینکه عوامل مختلفی بر خشم شهری شهروندان تاثیرگذار است، اذعان می‌کند: یکی از دلایل آن، نبود اثری از طبیعت در شهر است. ندیدن و نشنیدن طبیعت باعث تخلیه نشدن انرژی و در نتیجه افسردگی می‌شود. پس برای کاهش آسیب‌های روحی و روانی شهروندان که تاثیر مستقیم بر اجتماع دارد، موضوع زیباسازی فضا و منظر شهری و توجه به مبلمان شهری و تلفیق آن با طبیعت باید به عنوان یکی از دغدغه‌های مدیریت شهری بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
نوری با اشاره به اهمیت به کارگیری روانشناسی محیطی در مبلمان شهری، تشریح می‌کند: باید به روانشناسی محیطی در معماری و طراحی شهری بیش از پیش توجه شود؛ چرا که این مسئله تاثیر بسزایی در شاد کردن ذهن و سلامت روان دارد.
وی می‌افزاید: در روانشناسی محیطی که در دنیا به آن بطور خاصی پرداخته می‌شود، مسائل گوناگونی مانند معماری شهری، رنگ، طراحی، آلودگی صوتی و آلودگی هوا مورد توجه قرار گرفته است.
این روانشناس خاطرنشان می‌کند: لازم است که سیاست‌گذاران، روانشناسان و طراحان شهری بیش از گذشته به مساله روانشناسی محیطی و مبلمان شهری توجه کنند تا سبک زندگی بهتری برای مردم فراهم شود.
مبلمان شهری می‌تواند آئینه‌ای از هویت شهر باشد
یک کارشناس حوزه برنامه‌ریزی شهری در ادامه با بیان اینکه مبلمان شهری باید متناسب با نیاز شهروندان باشد، اظهار می‌کند: امروزه مبلمان شهری اصلی ترین مفصل ارتباطی شهروند با شهر است؛ ابزاری است که علاوه بر رفع نیاز، خاطره می‌سازد و احساس رضایت ایجاد می‌کند و می‌تواند روی روحیه شهروندان تاثیر بسیار بالایی داشته باشد.
نگین ادیبی متذکر می‌شود: شهر را می‌توان موجود زنده و پویا تصور کرد که دارای روح و جسم است و مبلمان شهری مناسب می‌تواند روح این شهر را تزئین و آرامش بصری به شهروندان را القا کند.
وی با بیان اینکه اگر معیارهای لازم در طراحی شهری رعایت نشده باشد، شهروندان فقط فعالیت‌های ضروری خود را انجام می‌دهند، تشریح می‌کند: در فضای مطلوب شهری با مبلمان متناسب شهری، شهروندان علاوه بر این که به فعالیت‌های ضروری می‌پردازند به حضور در محیط کوچه و خیابان نیز تمایل زیادی نشان می‌دهند.
ادیبی با تاکید بر اینکه فضاهای عمومی متناسب با فرهنگ، قدمت و زیبایی هر شهر، عنصری ضروری برای زندگی سالم شهری است، اذعان می‌کند: در صورتی که در طراحی مبلمان شهری، این فضاسازی به‌درستی انجام شود، دیگر برای شهروندان و استفاده‌کنندگان از محیط شهری احساس نبود نشاط و تعلق مکانی به‌وجود نمی‌آید.
وی می‌افزاید: استفاده‌کنندگان مبلمان شهری را گروه‌های مختلفی تشکیل می‌دهد و در مراحل طراحی و ساخت باید نیازهای جسمی و روحی آنها در نظر گرفته شود. نامناسب‌بودن مبلمان شهری و ناخوانایی شهر، احساس امنیت را از بین می‌برد و سرانجام تأثیرات نامطلوبی بر ذهن شهروندان می‌گذارد.
این کارشناس برنامه‌ریزی شهری با اشاره به اینکه در طراحی شهری، مبلمان و المان‌ها، می‌تواند آئینه تمام‌نمایی از هویت و رویدادهای شهر باشد، خاطرنشان می‌کند: با گسترش بی‌ضابطه بسیاری از شهرهای بزرگ و افزایش جمعیت، به‌مرور تسلط مسئولان شهری به کنترل اوضاع اجتماعی و پرداختن به امور سیمای شهرها و ساماندهی آنها کمتر از گذشته شده است و گاهی هویت حفظ سیمای بصری زیر پوشش عملکردها و پاسخ به نیاز روزمره شهروندان به فراموشی سپرده می‌شود.
سیمای شهر نیازمند خلاقیت و هنر است
با استفاده خلاقیت و هنر می‌توان سازه‌های خشک و بتنی را به فضایی نرم و دلنشین تبدیل کرد؛ با مطلوب جلوه دادن سیمای شهر از لحاظ بصری، شادابی، راحتی و سهل‌الوصول بودن مبلمان شهری در اثر جای‌گذاری متناسب و ایجاد زیرساخت‌های استاندارد آن در نظر بازدیدکننده، امکان بهره‌برداری بهینه و رضایت شهروندان و بازدیدکنندگان فراهم می‌شود.
به‌طور کلی نحوه چیدمان مبلمان شهری بر شادابی فضای شهری در سطح معناداری تأثیر دارد؛ انتخاب درست عناصر مبلمان شهری متناسب با نیاز فضای شهری سبب توزیع مناسب عملکردها و خدمات و دسترسی مناسب، ایجاد سازمان و عملکردی مناسب برای حصول بهره‌وری و اثربخشی امکانات شهری، افزایش مطلوبیت فضاهای کالبدی برای کار، زندگی، تفریح و عملکردهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، کیفیت محیط و پویایی شهر می‌شود.
توجه به مبلمان شهری نقطه تمایز شهرداران است و مبلمان شهری متفاوت نشان‌دهنده توانمندی مدیران شهری است. اگر شهرداری بخواهد تفاوتی در دوره مدیریت خود ایجاد کند، کار روی مبلمان شهری بهترین راه است.
انتهای پیام
نظرات