ملایر با نویسندگان و شاعران برجسته خود همواره بر تارک شعر و ادب پارسی درخشیده است و تا به امروز ادامه یافته و اکنون در قالب انجمن‌های ادبی و هنری و البته نویسندگان و شاعرانی که هر کدام از آنها خود به عنوان یک استاد ماندگار در این عرصه به شمار می‌روند این مسیر همچنان پرافتخار به راه خود ادامه می‌دهد.
استاد ایرج دهقان‌زاده متولد ۱۳۰۴ خورشیدی در ملایر یکی از افتخارات بزرگ ایران زمین در عرصه شعر و غزل سرایی به شمار می‌رود که در اوایل دوران دبیرستان در ملایر زیست می‌کرده و بعد از آن به خارج از کشور سفر کرد، از ایشان ترانه‌ها و اشعار بسیاری به یادگار مانده است که از نمونه بارز آن را می‌توان به این اشاره کرد:
شکست عهد من و گفت: هرچه بود گذشت
بگریه گفتمش: آری، ولی چه زود گذشت
بهار بود و تو بودی و عشق بود و امید
بهار رفت و تو رفتی و هرچه بود گذشت
شبی به عمر گرم خوش گذشت آنشب بود
که در کنار تو با نغمه و سرود گذشت
چه خاطرات خوشی در دلم بجای گذاشت
شبی که با تو مرا در کنار رود گذشت
گشوده بس گره آن شب ز کار بسته ی ما
صبا چو از بر آن زلف مشک سود گذشت
غمین مباش و میاندیش از این سفر که ترا
اگر که بر دل نازک غمی فزود، گذشت...
به‌گزارش ایسنا، این ترانه ماندگار تاکنون توسط موسیقی‌دانان فراوانی آهنگسازی شده و توسط خوانندگان بسیاری طی سال‌ها متمادی بازخوانی و پخش شده است.
ایرج دهقان در سال ۱۳۰۴ در شهر ملایر به دنیا آمد و در همان شهر تحصیلات دوره ابتدایی خود را گذراند، دوران دبیرستان خود را در شهر همدان گذراند و تا سال ۱۳۲۴ نیز به‌عنوان دبیر در دبیرستان مشغول به کار بود سپس به تهران آمد و در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت تا اینکه به دعوت دولت آمریکا برای تدریس زبان و ادبیات فارسی به این کشور رفت.
اگر تاریخ شعر و ادبیات ملایر را بررسی کنیم به هنرمندان بزرگ و نام آشنای دیگری می‌رسیم که از دل این آب و خاک برخاستند و آثاری زیبایی را برای نسل‌های آینده به یادگار گذاشتند از این دست می‌توانیم به شاعرانی چون «قهرمان خان قهری» از شعرای قدیم ملایری اشاره کنیم.
قهرمان‌خان قهری شاعر قرن ۱۲هجری قمری در ملایر بوده‌است، متخلص به قهری پسر بهزاد خان ابن‌باقر خان ابن شاهرضا خان ابن یارعلیخان ترکمن بوده که نامبرده اخیر (از ایل جعفربای) بود و به دستور نادرشاه از ترکمن صحرا به ملایر تبعید شد.
قهرمان خان شرح زندگی خود را در منظومه «سفینه قهرمانیه» که اثر معروف وی است، چنین بیان می‌دارد: «قهرمان ننجی ملایری» متخلص به «قهری ابن بهزاد خان»... وی علاقه زیادی به اهل بیت(ع) داشته است، برای نمونه در این شعر:
قهری بر آستان تو کارش بروز و شب
یا اشکریز قتل حسین است یا حسن
از آه سرد خویش فسردم چو ز مهریر
نه فکر نو بهارم و نه در غم چمن
قهرمان‌خان هنگام مرگ وصیت کرد با انگشتری که نقش نگین آن قهری بوده در دِه خود شیرین آباد یکی از روستاهای شهرستان ملایر، بخاک بسپارند در همان زمان شخص دیگری در یکی از شهرهای مجاور فوت کرده جنازهٔ او را پسرش به نجف می‌برد که در وقت دفن متوجه می‌شود میّت کس دیگری است. پس از بررسی انگشتر را در دست میّت می‌بینند انگشتر را از انگشت او بیرون می‌آورد و جنازه را بخاک میسپارد چنانکه مرحوم حاج علی محمد قهری صارمی (که خودازشاعران بنام ومعروف ملایراست) و حاج احمد کریمی (مجنون) به آن اشاره کرده‌اند.
فعالیت شایان توجه نویسندگان و شاعران جوان و البته اساتید امر در این زمینه که منتج به چاپ کتاب‌های متعدد شده است ما را بر آن داشت تا با مصاحبه اختصاصی با رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ملایر وضعیت انجمن‌های ادبی این شهرستان را واکاوی کنیم.
به زودی ملایر صاحب سه انجمن تخصصی در حوزه ادبیات و شعر می‌شود
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ملایر بیان کرد: در حال حاضر انجمن نویسندگان جوان در حوزه داستان نویسی با مسئولیت سعید حسین‌پور، سه‌شنبه‌ها در محل دفتر انجمن سینمای جوانان ملایر، با مجوز اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول به فعالیت است.
فرشاد کشاورزیان در گفت‌و گو با خبرنگار ایسنا، افزود: هنرمندان انجمن سینمای جوانان با فراغ بال در این انجمن شرکت می‌کنند و از آنجایی که محور اصلی سینما، فیلمنامه است قطعاً این انجمن می‌تواند در نگارش تِم، داستان و فیلمنامه موثر باشد.
وی از فعالیت انجمن ادبی معراج با مسئولیت مراد طاهرنیا خبر داد و گفت: چهارشنبه هر هفته عصرها از ساعت ۱۶ تا ۱۸ اعضای این انجمن در محل کتابخانه دانشجو واقع در خیابان خلبان دور هم گرد هم جمع می‌شوند، این انجمن از انجمن‌های پویا و فعال شهرستان به شمار می‌رود که در مناسبت‌های ملی و مذهبی برگزار کننده برنامه‌های متنوعی است.
این مقام مسئول از فعالیت انجمن تخصصی شعر تحت عنوان «صریر» روزهای یکشنبه در محل کتابخانه علامه مجلسی با مسئولیت فریدون محمودی خبر داد و افزود: ما به دنبال ایجاد «انجمن ادبیات پایداری» در ملایر هستیم.
کشاورزیان با تاکید بر اینکه نویسندگان بسیار خوب و توانمندی در حوزه دفاع مقدس در سطح شهرستان ملایر فعال هستند، گفت: به عنوان نمونه می‌توانیم به «لیلا گودرزیان فرد» اشاره کنیم که یکی از بانوان اهل و ساکن ملایر است و تاکنون موفق به نگارش و چاپ ۳۰ عنوان کتاب در حوزه ادبیات پایداری شده است و این کتاب‌ها در سطح کشور حائز رتبه شده و توسط مسئولین ارشد کشور نیز مورد تقدیر قرار گرفته است.
وی در رابطه با شکل‌گیری انجمن ادبیات پایداری در ملایر، اظهار کرد: جلسات مقدماتی آن در استان و شهرستان با حضور مسئولین مربوطه، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران و تعدادی از خانواده معظم شهدا، جانبازان، آزادگان و ایثارگران دوران دفاع مقدس برگزار و تصمیمات اولیه اتخاذ شده است.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ملایر بیان کرد با توجه به پتانسیل بالای شهرستان در حوزه دفاع مقدس هنگامی که این انجمن تخصصی فعال شود، قطعاً در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و تبیین آرمان‌های امام شهدا، مدافعین حرم، جانبازان و ایثارگران و انتقال سیره عملی آنها به نسل جوان، نقش بسیار موثری دارد.
وی خاطرنشان کرد: یکی از وظایف و اهداف اصلی ما الگوسازی برای نوجوانان و جوانان است و با شکل‌گیری انجمن ادبیات پایداری در ملایر بخش مهمی از تاریخ این مرز و بوم و دوران پرافتخار دفاع مقدس برای نسل‌های آینده بازسازی می‌شود.
کشاورزیان در ادامه با بیان اینکه مجوز ایجاد « انجمن شاهنامه خوانی و نقالی کارن» نیز توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان صادر شده است، افزود: اعضا، هیئت مدیره و مدیر مسئول این انجمن مشخص شده‌اند و به زودی افتتاح می‌شود.
این مقام مسئول با بیان اینکه اعضای این انجمن همگی افراد ادیب با تجربه و توانمندی هستند، خاطرنشان کرد: قرار است انجمن تخصصی شاهنامه خوانی و نقالی در طبقه فوقانی کتابخانه علامه مجلسی واقع در میدان دکتر بابک، تشکیل شود که بیشتر به مباحث شاهنامه خوانی و نقالی می‌پردازد و علاقمندان به ادبیات اساطیری می‌توانند از وجود اساتید در این انجمن استفاده کنند.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ملایر با اشاره به اینکه در حال کسب مجوز برای ایجاد «انجمن سرو سایه فکن» با محوریت تخصصی زبان و ادبیات فارسی هستیم، گفت: به‌طور قطع با تشکیل این انجمن وزنه شعر و ادبیات شهرستان سنگین‌تر شده و آثار فاخری تولید خواهد شد.
جایگاه شاخص شعرا و نویسندگان ملایری در حوزه ادبیات
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه نویسندگان و شعرای فعال شهرستان در حوزه شعر کودک تاکنون موفق به خلق آثار فاخری شده‌اند، افزود: در این زمینه می‌توانیم به استاد «غلامرضا بکتاش» به عنوان گنجینه ای بزرگ در حوزه شعر و ادبیات کودک اشاره کنیم که در حال حاضر مقیم شهرستان ملایر هستند.
کشاورزیان با اشاره به اینکه «بکتاش» به عنوان یکی از اساتید و داوران برجسته کشوری در جشنواره‌های فرهنگی و ادبی حضور داشته و جوایز بسیار زیادی را نیز تاکنون کسب کرده است، گفت: «غلامرضا بکتاش» گنجینه‌ای برای حوزه شعر و ادبیات کودک ملایر به شمار می‌رود و شانه به شانه استاد مصطفی رحماندوست در سطح کشور شناخته شده است.
این مقام مسئول با اشاره به خلق و چاپ آثار بسیار زیادی از این شاعر کودک، افزود: همچنین شعرای مثل «مریم زندی» در بحث شعر کودک و نوجوان موفق به چاپ کتب مختلفی شده و در محضر مقام معظم رهبری شعرخوانی کرده است.
وی به فعالیت شاعران ملایر در بحث اشعار محلی و فورکلور چاپ کتب متعدد در این زمینه اشاره و اظهار کرد: در این راستا می‌توانیم به استاد « فریدون محمودی» اشاره کنیم، همچنین «احمد رادفر» یکی دیگر از فعالین برجسته حوزه شعر و ادبیات ملایر به شمار می‌رود.
کشاورزیان خاطرنشان کرد: در زمینه نام‌جاهای ملایر می‌توان به فعالیت قابل تقدیر «علیرضا گودرزی» یکی از نویسندگان برجسته این شهرستان اشاره کرد که تاکنون کتب ارزشمندی در بحث« نام‌جاهای ملایر»، لهجه، گویش، تحقیقات تاریخی و جغرافیایی و میراث فرهنگی از اقصی نقاط این شهرستان چاپ کرده است که هر کدام از این کتاب‌ها می‌تواند به عنوان یک کتاب مرجع در دانشگاه‌ها تدریس شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر از دیگر شهرستان‌های استان همدان نیز برای تحقیق و نگارش کتب تخصصی در حوزه تاریخ و جغرافیا و لهجه و گویش درخواست همکاری به علیرضا گودرزی داده شده است، افزود: به‌طور قطع وجود انجمن‌های متعدد در رشته‌های شعر ادبیات و نویسندگی و هنر فاخر شاهنامه خوانی و نقالی و ادبیات حماسی و پایداری، می‌تواند نقش موثری در رشد و اعتلای فرهنگ و هنر شهرستان ایفا کند و سبب خلق آثاری عمیق و ماندگار شود.
این مقام مسئول با بیان اینکه به تازگی به هنر شاهنامه خوانی و نقالی در سطح کشور بهای بسیار زیادی داده‌اند، اظهار کرد: با شکل‌گیری انجمن شاهنامه خوانی و نقالی در ملایر، دلیری‌های اساطیر ایران بازگو می‌شود و علاقه‌مندان می‌توانند در این حوزه شرکت پررنگی داشته باشند.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ملایر خاطرنشان کرد: انجمن‌های ادبی، محلی مناسب برای رشد و شکوفایی و بروز و نمود استعدادهای اعضای انجمن هستند، شاید در روزهای اول شکل‌گیری شرکت‌کنندگان در جلسات فقط مستمع باشند اما به مرور زمان، وقتی در مباحث تخصصی شعر، ادب، هنر و موسیقی حضور فعال دارند قطعاً به مرحله پختگی می‌رسند.
وی تصریح کرد: انجمن‌های ادبی ملایر در واقع هر کدام یک کلاس تخصصی دانشگاهی برای نقد و بررسی آثار خلق شده به شمار می‌رود و آثار تولید شده توسط اعضا، پس از خوانش و بررسی به مرحله پختگی می‌رسد و در نهایت بعد از گذر مدت زمانی ما با پرورش هنرمندانی مواجه می‌شویم که هر کدام صاحب سبک بوده و آثار شایسته‌ای را خلق می‌کنند.
کشاورزیان به نقش انجمن‌های ادبی در بروز، رشد تخصصی و علمی استعدادها نسل جوان اشاره کرد و گفت: در کنار انجمن‌های ادبی تلاش کرده ایم کارگاه‌های تخصصی نیز با حضور اساتید صاحب نام از اقصی نقاط کشور برپا شود و به پرورش استعدادها و به بلوغ هنری شهرستان کمک کند.
وی با بیان اینکه خروجی این انجمن‌ها سبب شده طی سال‌های اخیر با چاپ دیوان اشعار، کتب شعر، رمان و داستان‌های متعددی به همت شاعران و نویسندگان ملایری مواجه شویم، افزود: همین امر سبب تقویت سایر مشاغل چون انتشاراتی‌ها و چاپخانه‌ها در ملایر شده است به گونه‌ای که ما طی سال‌های اخیر در حوزه نشر و چاپ یکی از شهرستان‌های موفق استان همدان به شمار می‌رویم.
این مقام مسئول با بیان اینکه به پشتوانه پتانسیل بالای انجمن‌های ادبی ملایر در سال‌های گذشته موفق به برگزاری جشنواره‌های استانی و کشوری شدیم، اظهار کرد: انجمن‌های ادبی ملایر در کنار موسیقی شهرستان می‌تواند به عنوان مکملی خوب عمل کند.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ملایر توضیح داد: به‌طورقطع با تولید اشعار و ترانه‌های ناب توسط شعرای ملایر در کنار هنرمندان موسیقی منتج به تولید آلبوم‌های فاخری می‌شود، از سوی دیگر انجمن‌های ادبی می‌تواند تاثیر گسترده و عمیقی بر روی هنر نمایشنامه‌نویسی داشته باشد.
کشاورزیان به درخشش هنرمندان حوزه تئاتر در اجراهای داخلی و خارج از کشور و کسب جوایز متعدد استانی و ملی اشاره کرد و گفت: تولید نمایش در گام اول منوط به نگارش یک نمایشنامه قوی است، بنای ساختمان نمایش نیز روی نمایشنامه استوار است، بنابراین نویسندگان ملایری می‌توانند با حضور در انجمن‌های ادبی پس از طی مراحل مختلف به یک بلوغ و پختگی برسند و آثار خوبی را در بحث فیلمنامه و نمایشنامه خلق کنند.
این مقام مسئول در ادامه با اشاره به «مرحوم مصطفی پورکریمی» به عنوان یکی از شاعران آیینی برجسته ملایر در سطح کشور، گفت: آثار فاخر این شاعر آیینی ملایر در جشنواره‌های مختلف حائز رتبه برتر شده و حتی در دنیای اسلام نیز اشعارش شناخته شده است.
کشاورزیان خاطرنشان کرد: در حال حاضر استاد «حمید هنرجو» به عنوان پژوهشگر، نویسنده و منتقد ادبی، دکتر مصطفی اولیایی، صُدیف کارگر و جلیل جمشیدی؛ شاعر هنرمند ضایعه نخاعی، هر کدام دارای آثار فاخری هستند و همچنان پرقدرت به فعالیت خود در حوزه شعر و ادبیات پارسی ادامه می‌دهند.
انتهای پیام
نظرات