اسدالله حسینی چگنی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: ۸۰ درصد پوشش جنگلی لرستان را جنگل‌های بلوط تشکیل می‌دهدو از این رو کنترل آفات بلوط از اهمیت ویژه‌ای در این استان برخوردار است.

وی با بیان اینکه یکی از راه‌های مقابله با آفات بلوط روش محلول‌پاشی است، افزود: در این روش که بر مسمومیت و مرگ لارو پروانه آفت متکی بوده بیشتر از ۱۵ سال است که در جنگل‌های بلوط لرستان پیاده می‌شود.

عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان با بیان اینکه در سال‌های اخیر آفت‌کش بیولوژیک شرکت فن‌آوری زیستی طبیعت‌گرا یا بایوران (پودر Btk بایولپ) که حاوی اسپور و کریستال اندوتوکسین باکتری بیمارگر است، در سالیان متوالی مورد استفاده قرار گرفته است، بیان کرد: این باکتری بیش از نیم قرن است که برای کنترل آفات در دنیا مورد استفاده قرار دارد و دارای استرین یا زیرگونه‌های متعددی است، برای تأثیر بهتر این باکتری باید سوش محلی یا منطق‌های آن برای کنترل آفات همان منطقه به صورت تولید انبوه، تجاری‌سازی و استفاده شود.

حسینی چگنی عنوان کرد: شیوه پاشش این محلول روی درخت بلوط با استفاده از سم‌پاش پشت تراکتوری در مسیرهای قابل حرکت تراکتور در ابتدای جوانه‌زنی بلوط یا کمی بعد از باز شدن جوانه‌ها بسته به مناطق مختلف است که براساس چک لیست مورد تأیید سازمان حفظ نباتات کشور، سموم و محلول‌های زیستی جایگزین برای Btk وجود دارد که سازگار با طبیعت قلمداد می‌شوند اما خاصیت انتخابی ندارند.

وی ادامه داد: اگرچه روش‌های مکانیکی مانند تله نوری و روش‌های طبیعی مانند تله فرومونی برای مبارزه با بالغ‌ها پیشنهاد شده است اما این روش‌ها هنوز در مرحله تحقیقات قرار دارد.

مبارزه با بالغ‌ها باید قبل از جفت‌گیری و تخمگذاری انجام شود

این عضو هیات علمی دانشگاه لرستان با تاکید براینکه مبارزه با بالغ‌ها بایستی قبل از جفت‌گیری و تخمگذاری انجام شود تا میزان تخم گذاشته شده که جمعیت آفت را در سال بعد رقم خواهند زد به حداقل کاهش یابد، تصریح کرد: بررسی تخم آفت و میزان زنده‌مانی آنها در طول بیش از ۲۸۰ روز، اقدام اساسی برای پایش جمعیت آنها در سال پیش رو تلقی می‌شود.

حسینی چگنی گفت: از آنجا که در کشور ما تفکیک بین حشره‌شناسی کشاورزی و حشره‌شناسی جنگل ایجاد نشده در حالیکه در زمینه‌کاری هردو شامل عرصه‌های طبیعی و اراضی کشاورزی تفاوت فاحشی وجود دارد با این وجود با توجه به نزدیکی زمینه‌کاری حشره‌شناسی جنگل نیازمند تحقیقات گسترده توسط حشره‌شناسان کشاورزی است؛ اما چالش مهم در این بخش عدم وجود دانش کافی پایه‌ای درباره هویت، زیست‌شناسی و بوم‌شناسی آفات برگخوار درختان جنگلی است.

شناسایی نوع آفات مهم و کلیدی خسارت‌زا در هر کانون ضروری است

وی با بیان اینکه وجود داده‌های پراکنده در این بخش حاکی از نیاز مبرم به عملیات پایشی مستمر با اهداف مشخص کردن دقیق کانون‌های فعالیت آفات برگخوار و مناطق آلوده، نمونه‌برداری و شناسایی نوع آفات مهم و کلیدی خسارت‌زا در هر کانون، برآورد جمعیت آفات، برآورد شدت خسارت و سطح آلودگی هر منطقه، بررسی و مطالعه امکان پرورش و رهاسازی زنبور دشمن طبیعی آفت برگخوار سبز بلوط است، خاطرنشان کرد: برای ارتباط بین بخش تحقیقات و تصمیم‌گیری در سطوح بالا، تشکیل کارگروه برنامه‌ریزی و مدیریت آفات برگخوار بلوط متشکل از افراد متخصص و دارای تجربه در سازمان جنگل‌ها و مراتع به منظور برنامه‌ریزی و پیش‌بینی طغیان آفات ضروری است.

عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان یادآور شد: به لحاظ قوانین دولتی گرچه تعارض جدی بین دو سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری و حفاظت محیط‌زیست در این قسمت وجود ندارد و حفاظت از عرصه‌های طبیعی به طور اعم به سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور واگذار شده؛ از زاویه غیردولتی از آنجایی که هرگونه مداخله انسانی با هر قصد و نیت بدون عوارض و تبعات زیست محیطی نخواهد بود؛ در مورد کنترل آفات هم برخی طرفداران دانشگاهی و سازمان‌های مردم نهاد به عدم مداخله و محلول پاشی اعتقاد دارند و از آن دفاع می‌کنند؛ از نظر این دسته، محلول‌پاشی سبب امحاء بسیاری پروانه‌های غیر آفت در جنگل می‌شود و در نهایت موجب برهم خوردن تعادل اکولوژیک در طبیعت خواهد بود؛ این گروه معتقد به همان اصول کلی حفاظت و حمایت درازمدت در جنگلها هستند که در نهایت جنگل خواهد توانست تعادل بین آفت دشمن طبیعی و زیست بوم را برقرار کنند.

حسینی چگنی گفت: راهکار کلی برای متقاعد کردن طرفداران نظریه عدم مداخله در جنگل، موافقت با اصول حفاظت و حمایت شامل ممانعت از چرای بی‌رویه دام، جنگل تراشی، قطع درختان، جنگل‌خواری، تولید زغال از چوب درختان، جلوگیری و کنترل آتش‌سوزی‌ها، قرق کردن کانون‌های فوق‌آلوده، آموزش و ترویج رعایت اصول نگهداری، بهداشت و بهسازی جنگل به گردشگران و بومیان ساکن جنگل است و در عین حال باید متذکر شد که طبق اصل کلی کانون کوبی آفات برای ممانعت از سرایت آفت به نواحی غیرآلوده ضرورت دارد اقدام عاجل در عرصه‌های بسیار آلوده و محدود صورت گیرد.

مبارزه با آفات برگخوار بلوط نیازمند نگاهی جامع‌نگر، عزم ملی، فرابخشی و فرااستانی در محدوده جنگل‌های زاگرس است

عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان با بیان اینکه شدت و ضعف پدیده برگخواری وابسته به نوسانات آب و هوایی هر ساله، تک نسلی بودن بسیاری از برگ‌خواران و رویش مجدد برگ درخت بلوط از جمله عوامل کم اهمیت نشان دادن بعد خسارت‌زایی آفات برگخوار هستند، افزود: هر ساله بعد از فروکش کردن جمعیت آفات، پدیده طغیان آنها به زودی به دست فراموشی سپرده می‌شود.

وی افزود: توجیه منطقی پدیده برگخواری و طغیان آفات و تنش شدید در ابتدای فصل رویشی، حضور فعالان عرصه‌های محیط زیست در طبیعت و بازدید از کانون‌های خسارت، برگزاری جلسات علمی و فنی از جمله اقدامات مناسب در این بخش پیش‌بینی می‌شود. اگر برای جنگل‌های آفت زده برنامه‌ای نداشته باشیم و آنها را به حال خود رها کنیم بازیابی و تجدیدپذیری آنها تا حد بسیار زیادی از دست خواهد رفت.

حسینی تاکید کرد: مبارزه با آفات برگخوار بلوط نیازمند یک نگاه جامع‌نگر، عزم ملی، فرابخشی و فرااستانی در محدوده جنگل‌های زاگرس است و  پیشنهاد مشخص عبارت از تشکیل ستاد راهبردی و هماهنگی مدیریت آفات و بیماری‌های جنگل‌های زاگرس در بین استانهای زاگرس‌نشین است.

انتهای پیام