حجت‌الاسلام مهدی ملکی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: سازمان ملل متحد  هر ساله همزمان با روز جهانی کودک  اعلام می‌کند که در تلاش است سراسر جهان را از خشونت نسبت به کودکان در قالب‌های مختلف  اعم از سوء استفاده‌ها و درگیری‌های مسلحانه و جنگ که اثراتی مثل آوارگی، پناهندگی و آسیب‌های جسمی و روانی بر کودک دارد، عاری کند.

وی افزود: بنا بر اعلام یونیسف اگر فقط ۶ هفته، بودجه تسلیحاتی جهان به حوزه کودکان  اختصاص پیدا کند، ۹۰ درصد کودکانی که در معرض انواع آسیب‌ها هستند نجات پیدا می‌کنند.

رئیس کارگروه کودکان کار و خیابان  سازمان امور اجتماعی کشور گفت: امسال همزمان با روز جهانی کودک، جهان اصلا وضعیت مطلوبی برای کودکان ندارد و شاهد هستیم که کودکان غزه، کودکان  لبنانی در بیروت روزانه کشته، مجروح و یا  نقص عضو می‌شوند و یا پدر و مادر و سایر نزدیکانشان را از دست می‌دهند.

 ملکی خاطرنشان کرد:  امسال روز جهانی کودک یکی از  تلخ‌ترین روزهای  جهانی کودک است  که تابحال تجربه کرده‌ایم، چون عملاً وضعیت دنیا با شعارهایی که سازمان ملل متحد مدنظر دارد  فاصله زیادی داشته و هیچ اقدام عملی هم  برای جلوگیری از این وضعیت انجام نمی‌شود.

رئیس کارگروه کودکان کار و خیابان  سازمان امور اجتماعی کشور در ادامه با اشاره به پدیده کودکان کار توضیح داد: یکی از مسائلی که چندین سال است جامعه ما را درگیر خودش کرده است، مسئله کودکان کار و خیابان است.

وی افزود: کودکان کار در کلانشهرها از طریق  زباله گردی، تکدی‌گری، دست فروشی سر چهارراه‌ها و معابر یا در برخی از کارگاه‌های مخفی غیر قانونی زیرزمینی مشغول به کار و فعالیت هستند.

 ملکی در رابطه با آمار کودکان کار اظهار کرد: یونیسف هر چهار سال یکبار، آمار تعداد کودکان کار دنیا را اعلام می‌کند و بر همین اساس در  سال ۲۰۲۰ در  آسیا و اقیانوسیه، کودکانی را که سنشان بین ۵ تا ۱۷ سال بوده  و درگیر کار کودک هستند، حدود ۴۸ میلیون نفر اعلام کرده است.

وی ادامه داد: در  همان سال یونیسف آمار دیگری نیز ارائه کرده است که مربوط به کودکانی است که درگیر کارهای پرخطر هستند که در قاره آسیا و اقیانوسیه آمار این کودکان، ۲۲ میلیون نفر اعلام شده است.

رئیس کارگروه کودکان کار و خیابان سازمان امور اجتماعی کشور افزود: برده‌داری، خرید و فروش بچه‌ها، استفاده از کودکان در بحث فحشا و سوء استفاده‌های جنسی، استفاده از کودکان در حوزه مواد مخدر بدترین اشکال کار کودک در جهان بیان شده است.

 وی در مورد آمار کودکان کار در کشور توضیح داد: آماری که ما از کودکان کار در کشور داریم با آمار ارائه شده از طرف یونیسف بسیار فاصله دارد. اما آمار رسمی که در حال حاضر توسط دستگاه اصلی متولی این مسئله اعلام شده حدود ۱۴ هزار  کودک کار در کلان‌شهرها است که  شناسایی و برایشان پرونده ساماندهی تشکیل شده است.

حجت‌السلام ملکی یادآور شد: البته احتمال دارد آمار بیشتر از این باشد اما در بدبینانه‌ترین تخمین‌ها توسط کارشناسان نیز  تعداد کودکان کار و خیابان در سطح کلانشهرهای کشور بیشتر از ۲۰ تا ۲۵ هزار نفر تخمین زده نشده است که باز هم  نسبت به میانگین جهانی، آمار کشور ما در حوزه کودکان کار و خیابان، عدد بالایی نیست، اما همین عدد کم هم، زیبنده کشور و فرهنگ ما نیست.

در ایران ۹۰ درصد کودکان کار، پسران هستند

وی بیان کرد:  وقتی مردم در سطح معابر یا چهارراه‌ها کودکی را مشاهده می‌کنند که  زباله‌گردی یا تکدی‌گری کرده، یا شیشه پاک می‌کند حتی اگر تعداد  این بچه‌ها زیاد هم نباشد، همین تعداد کم بچه‌ها سبب رنجش خاطر و ناراحتی مردم می‌شود.

ملکی تصریح کرد:  بر اساس آمار یونیسف پسران بیشترین سهم کودکان کار در تمام مناطق دنیا دارند، به طوری که  ۶۵ درصد کودکان کار در قاره آسیا  پسران هستند اما در کشور ما به دلیل شرایط فرهنگی که وجود دارد به اضافه اینکه اکثر کودکان کار کشور از اتباع هستند و در حوزه فرهنگی اتباع، پسر باید به عنوان نان‌آور خانواده فعالیت کند، اما دختر در حوزه مشاغل خانگی بیشتر  اشتغال داشته و در خیابان اشتغال ندارد، بر همین اساس حدود ۹۰ درصد کودکان کار در کشور ما پسران هستند.

کرونا و مهاجرت اتباع به کشور، مهمترین عوامل افزایش جمعیت کودکان کار است

رئیس کارگروه کودکان کار و خیابان  سازمان امور اجتماعی کشور در رابطه با علل افزایش کودکان کار در چند سال اخیر نیز  گفت: در چند سال گذشته با دو  پدیده و بحران بزرگ مواجه بودیم، یکی بیماری کرونا که  فراگیری کرونا در سطح کشور ما و سطح جهان اتفاق افتاد که خود این  پدیده سبب افزایش فقر برخی از اقشار و ورود بعضی از خانواده ها به حوزه سختی معیشت و تحت‌الشعاع قرار گرفتن برخی از کسب و کارها شد.

وی اظهار کرد: مسئله کرونا  در جوامع مختلف بر وضعیت اقتصادی اقشار مختلف به خصوص اقشار ضعیف تاثیر منفی گذاشته به طوری که  در دوره فراگیری بیماری کرونا، تعداد کودکان کار در سطح دنیا افزایش پیدا کرد و کشور ما هم از این امر مستثنی نبود.

 ملکی با بیان اینکه پدیده دیگری که ما در چند سال اخیر در  کشور با آن مواجه بودیم  در حوزه مهاجرت گسترده اتباع خارجی از کشور افغانستان به کشور ما بود، افزود: با  توجه به  اتفاقاتی که در کشور افغانستان رقم خورد تعداد مهاجران به کشور ما زیاد شد و  خود همین پدیده هم دلیل دیگری  برای افزایش  تعداد کودکان کار در  سطح کلان شهرهای ما شد.

 وی خاطرنشان کرد: به طور کلی کرونا و مهاجرت گسترده اتباع به صورت عمومی سبب افزایش تعداد کودکان کار در  چند سال اخیر بوده، اما  در این سالها اتفاقات بسیار خوبی هم رقم خورده است.

قانون حمایت از اطفال و نوجوانان جزو قوانین مترقی جمهوری اسلامی است

 رئیس کارگروه کودکان کار و خیابان  سازمان امور اجتماعی کشور اظهار کرد:  یکی از این اتفاقات این بود که سال ۹۹ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان به عنوان اولین قانون بالادستی جامع در حوزه حمایت از اطفال و نوجوانان در کشور تصویب شد که جزو قوانین مترقی جمهوری اسلامی است، یعنی همه حقوقدانانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند بر قابلیت‌ها و جامعیت آن اتفاق نظر داشته و آنرا تأیید می‌کنند.

ملکی ادامه داد: این قانون هم مصادیق اطفال و نوجوانی که باید مورد حمایت قرار بگیرند را بیان کرده و  تعریف کودکان کار و کودکان خیابان در این قانون ذکر شده، حتی این قانون به تشکیلاتی که باید این قانون را پیاده کنند پرداخته واگر ترک فعل‌هایی در حوزه انجام این قانون صورت بگیرد با جزئیات به آن پرداخته شده که برای ترک فعل‌های دستگاه‌ها و مسئولان امر یا کسانی که نسبت به رعایت این قانون کوتاهی کنند، جزاهایی پیش‌بینی شده که باید اعمال شود.

مراکز شوق زندگی باعث کاهش چشمگیر کودکان کار شده است

وی افزود: در کنار آن دستگاه‌هایی هم هستند که به صورت جدی وارد مسئله شدند که  یکی از این دستگاه‌ها قوه قضائیه است که به صورت ویژه دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان  در قوه قضاییه فعال شده است.

ملکی گفت: یکی از طرح‌های موفقی که  قوه قضاییه  از چند سال قبل آغاز کرده است طرح مراکز شوق زندگی است که در حوزه اطفال و نوجوانان در معرض آسیب، به خصوص کودکان کار و خیابان  فعالیت می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: در سطح معابر شهر مشهد تعداد کودکان کار و  خیابان به صورت چشمگیری کاهش پیدا کرده است که این هم به واسطه  قانون حمایت است و  هم به واسطه طرح شوق زندگی که در مشهد فعال است.

 رئیس کارگروه کودکان کار و خیابان سازمان امور اجتماعی کشور در توضیح نحوه فعالیت مراکز شوق زندگی گفت: به طور خلاصه اگر مردم در سطح معابر کودکی را مشاهده کنند که به واسطه حضورش در خیابان از طریق زباله گردی یا تکدی‌گری در معرض آسیب است این کودک را به اورژانس اجتماعی معرفی می‌کنند.

وی افزود: مددکار اورژانس اجتماعی خانواده کودک را شناسایی و  اقدامات اولیه مددکاری را انجام داده و کودک را  به خانواده برمی‌گرداند، در مراکز شوق زندگی پرونده شخصیت برای کودک و خانواده شکل گرفته  و مرکز شوق زندگی، فرایند اقداماتی را که دستگاه در حوزه حمایت از این کودک باید انجام دهند، پیگیری می‌کند، تا زمانی که کودک از فضای مخاطره آمیز کار در خیابان کاملا دور شود.

 ملکی ادامه داد: اگر در این مسیر  نیاز باشد که خانواده کودک توانمند شوند، خانواده توانمند شده و اگر خدای نکرده پشت صحنه، افرادی هستند که  کودک را مورد استثمار و سوء استفاده قرارداده و او را مجبور به اشتغال در خیابان می‌کنند، با آنها  برخورد جزایی و قانونی لازم صورت گیرد.

به نقطه صفر رساندن تعداد کودکان کار و خیابان، در مدت زمان کوتاه محقق نخواهد شد

وی افزود:  تکالیف دستگاه‌ها نیز بر اساس  قانون حمایت توسط مراکز شوق زندگی مورد رسیدگی جدی قرار می‌گیرد تا دستگاه‌ها به  وظایف خود عمل کنند.

 رئیس کارگروه کودکان کار و خیابان سازمان امور اجتماعی کشور تصریح کرد: تعداد کودکان کاری که در حوزه زباله گردی یا تکدی‌گری فعالیت دارند، نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده، اما باز هم در  سطح معابر ما شاهد این مسئله هستیم.

 وی ادامه داد: کارشناسان این حوزه معتقدند که به نقطه صفر رساندن تعداد کودکان کار و خیابان، در مدت زمان کوتاه محقق نخواهد شد چون این امر علل مختلفی دارد و همه علل باید مورد بررسی قرار گیرد.

ملکی خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین این عوامل، جذابیت‌های مالی و اقتصادی کار در خیابان است، بنابراین به خاطر اینکه  کار ناسالم درآمد بیشتری دارد، این کودکان و خانواده‌هایشان از کار سالم و مهارت آموزی استقبال نمی‌کنند.

وی تأکید کرد: باید در این زمینه فرهنگ‌سازی کنیم که  مردم به این بچه‌ها کمک مستقیم نکنند، چون اگر بچه ها عادت کنند به اینکه در خیابان مورد حمایت مستقیم مالی مردم نوع دوست قرار بگیرند، آورده مالی بالا سبب می‌شود خانواده رغبتی به  حمایت دستگاه‌های حمایتی نخواهند داشت و باز حضور در فضای مخاطره آمیز ادامه پیدا خواهد کرد، لذا در  حوزه فرهنگ‌سازی مسئله نیز باید فرهنگ‌سازی کیفی کنیم.

انتهای پیام