به گزارش ایسنا، قله اورست یه به قول محلی های تبت، چومولونگما، با ارتفاع ۸۸۴۹ متر، حدود ۲۵۰ متر بلندتر از دیگر قله‌های بزرگ هیمالیا است. این ارتفاع شگفت‌انگیز، همیشه محققان را به دنبال دلایل دقیق این تفاوت سوق داده است.

از آنجا که کوه‌های هیمالیا نتیجه برخورد صفحات تکتونیکی هند و اوراسیا هستند، فرآیندهای زمین‌ساختی به عنوان اصلی‌ترین عامل شکل‌گیری و افزایش ارتفاع این کوه‌ها شناخته می‌شوند. اما یافته‌های جدید نشان می‌دهند که ممکن است مکانیسم‌های دیگری نیز در این افزایش دخیل بوده باشند. تحقیق درباره دلایل این افزایش ارتفاع می‌تواند درک ما از فرآیندهای طبیعی موثر بر زمین را افزایش داده و به کشف بهتر تغییرات جغرافیایی کمک کند.

یکی از موضوعاتی که در چنین تحقیقاتی اهمیت دارد، فرایندی به نام «دزدی آبراهه‌ای» است. این پدیده زمانی رخ می‌دهد که یک رودخانه، مسیر جریان آب رود دیگری را می‌رباید و باعث تغییراتی بزرگ در فرسایش و شکل زمین می‌شود.

حالا با بررسی این فرایند در رودخانه‌های نزدیک اورست، دانشمندان دریافته اند که این تغییرات ممکن است موجب بالا رفتن سطح زمین در نواحی مجاور و افزایش ارتفاع کوه شده باشد.

محققانی از دانشگاه زمین شناسی چین، مطالعه ای را انجام داده‌اند که به بررسی این پدیده پرداخته است. آنان با استفاده از مدل‌سازی‌های رایانه‌ای، تغییرات در شبکه رودخانه‌های منطقه هیمالیا و تأثیر آن بر افزایش ارتفاع اورست را مورد مطالعه قرار داده‌اند.

این پژوهشگران، به‌طور خاص به رودخانه آرون، یکی از شاخه‌های اصلی رودخانه کوسی، توجه کرده‌اند. مدل‌های آن‌ها نشان دادند که این رودخانه ۸۹ هزار سال پیش در جریان ربایش آبراهه‌ای، مسیر آب رود دیگری را به خود جذب کرده است.

در این تحقیق، از مدل‌های عددی برای شبیه‌سازی تکامل شبکه رودخانه‌ای کوسی و مقایسه آن با توپوگرافی فعلی منطقه استفاده شده است. این مدل‌ها نشان داد که ربایش آب توسط رودخانه آرون باعث ایجاد یک گودال عمیق در دره این رودخانه شد که فرآیندهای فرسایشی شدیدی را به دنبال داشت.

یافته‌های این پژوهشگران نشان می‌دهند که فرسایش شدید در دره رودخانه آرون موجب از بین رفتن سریع برخی لایه‌های زمین شده و در پاسخ به این فرآیند، سطح زمین در منطقه به‌طور ناگهانی بالا آمده است. این بالاآمدگی در سطح زمین، به افزایش ارتفاع اورست کمک کرده است.

مدل‌های آن‌ها تخمین زده‌اند که حدود ۱۵ تا ۵۰ متر از ارتفاع اضافی اورست ممکن است به دلیل این فرآیند رخ داده باشد.

این یافته‌ها نشان می‌دهند که اگرچه فعالیت‌های زمین‌ساختی، بزرگ‌ترین عامل در شکل‌گیری کوه‌های بلند هیمالیا هستند، اما تغییرات جغرافیایی نظیر ربایش آبراهه‌ای و فرآیندهای فرسایشی نیز می‌توانند در بلندتر شدن قله‌های این منطقه نقش داشته باشند.

اهمیت این کشف در این است که نشان می‌دهد، حتی عوامل محیطی مانند تغییر مسیر رودخانه‌ها می‌توانند به تغییرات قابل توجهی در شکل و ارتفاع زمین منجر شوند.

این تحقیق در نشریه معتبر «Nature Geoscience» منتشر شده است و محققان با استفاده از مدل‌های پیچیده، توانسته‌اند توضیحی نوین برای بخشی از افزایش ارتفاع قله اورست ارائه دهند. این یافته‌ها علاوه بر افزودن به دانش زمین‌شناسی، می‌توانند به فهم بهتر تغییرات جغرافیایی و فرایندهای طبیعی در دیگر نقاط کره زمین نیز کمک کنند.

انتهای پیام