این بخشی از صبحت‌های مادربزرگی است که امروز در ویژه‌برنامۀ هفتۀ سالمند در شهر اصفهان مطرح کرد. این آیین به‌کوشش یکی از مراکز آموزشی و توانبخشی روزانه سالمندان و ادارۀ کل بهزیستی استان اصفهان، امروز (شنبه ۷مهرماه) در سالن بهزیستی این شهر برگزار شد. در این ویژه‌برنامه با عنوان «سالمندان؛ صحنه‌ای از زندگی» دو اجرای یوگا و تئاتر نیز با هنرمندی پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های اصفهان، شهروندان ارشد نصف جهان، روی صحنه رفت.
آدم‌ها باید دست یکدیگر را بگیرند
پیش از آغاز این ویژه‌برنامه، به میان ریش‌سفیدان و گسیوسپیدان حاضر در سالن رفتم تا صحبت‌هایشان را در هفته‌ای که به نام آن‌هاست و از دورانی که سپری می‌کنند، بشنوم. ایران ۸۴ ساله است و این‌طور از زندگی‌اش می‌گوید: می‌دانی من تا ۶۳ سالگی خواندن و نوشتن نمی‌دانستم.۶۳ سالم که شد به مدرسه رفتم. شاگرد اول شدم و جایزه هم گرفتم!
بعد ایران از مهربانی برایم می‌گوید و این‌طور شعر می‌خواند: «تا توانی دلی به دست آور، دل‌شکستن هنر نمی‌باشد». آدم‌ها باید دست یکدیگر را بگیرند. دستگیری و مهربانی مهم است. نباید دست کسی را بگیریم و ببریم لبه چاه و بیندازیمش آن پایین!
فاطمه ۶۵ سال دارد و این‌طور برایم توضیح می‌دهد: کمرم خیلی درد می‌کند. دارو و کمربند می‌خواهد. اما من زندگی‌ام را دوست دارم. جوان که بودم شوهرم فوت کرد، خودم به‌تنهایی ۷ بچه را بزرگ کردم، الان نوه‌های قد و نیم‌قدی دارم. بابت همۀ این‌ها خدا را شکر می‌کنم.
بعد ادامه می‌دهد: خدا را شکر می‌کنم که الان قصه‌های قدیمی مادربزرگم را می‌توانم برای نوه‌هایم تعریف کنم. ۱۷ سال هم است که یوگا کار می‌کنم. دکتر هم کامل به من توضیح داده است که به‌خاطر درد کمرم کدام حرکات را نزنم.
طیبه ۸۰ سال دارد و این‌طور می‌گوید: من ۱۸ سالم است! عاشق فوتبالم و همیشه از تلویزیون فوتبال تماشا می‌کنم. بافتنی هم دوست دارم. بیشتر وقت‌ها مشغول بافتنی هستم. بچه‌های خوبی دارم، دوستشان دارم، اما بعضی وقت‌ها سرشان شلوغ است. من دوست دارم، بچه‌هایم، فامیلم و دوستانم بیشتر به دیدنم بیایند.
محمد ۶۵ سال دارد و این‌طور برایم توضیح می‌دهد: برنامه‌هایی مانند یوگا و تئاتر را دوست دارم. مجموعه‌برنامه‌هایی که در مراکز روزانۀ بهزیستی اجرا می‌شوند، توانمندی کهنسالان را ثابت می‌کنند. فقط ای‌کاش بودجۀ بیشتری به مراکز روزانۀ سالمندان یا مهدهای سالمندان تعلق بگیرد.
مراکز روزانۀ سالمندی فرصت است
نیلوفر هرندی‌زاده از مدیران مراکز آموزشی و توانبخشی روزانۀ سالمندان در شهر اصفهان نیز به خبرنگار ایسنا گفت: سالمندی مسائل خاص خودش را دارد. هیچ‌کس وجود این مسائل را انکار نمی‌کند. قطعاً باید حل شوند. اما خیلی اشتباه است که وقتی از سالمندی صحبت می‌کنند، فقط از درد و مشکل بگویند.
وی با تأکید بر اینکه سالمندان باید در جامعه حضور فعال داشته باشند و مراسم مختلفی هم برایشان برگزار شود، بیان کرد: همین برنامۀ امروز را در نظر بگیرید. گردانندگان آن خود سالمندان هستند و مخاطبان اصلی آن نیز که در سالن حاضرند از شهروندان ارشد شهرمان به حساب می‌آیند.
این فعال حوزۀ سالمندان افزود: از مسیر همین برنامه‌ها می‌توان به بخشی از نیاز سالمندان پی برد. سالنی که برای سالمندان استاندارد و مناسب‌سازی شده است، نباید پله‌های فراوانی داشته باشد. برای چنین سالنی باید سرویس بهداشتی مناسب، یعنی فرنگی هم در نظر گرفت. البته خوشبختانه سالن کنونی این شرایط را دارد.
هرندی‌زاده با اشاره به اینکه باید از توانمندی سالمندان صحبت شود و در جامعه موردتوجه قرار بگیرد، ادامه داد: وقتی ثابت شود که کهنسال ما توانمندی‌های متعددی دارد، از مشکلات هم می‌توان عبور کرد. یک سالمند ممکن است از نظر جسمی، عضلانی و روانی دردهایی داشته باشد، اما همین سالمند با برنامه‌هایی مشابه اجرای تئاتر و یوگا که امروز داریم، می‌تواند آن دردها را برای مدتی فراموش کند. بنابراین، برای داشتن یک سالمندی زیبا باید بتوانیم مشکلات و دردها را کمرنگ کنیم.
وی آگاهی سالمندان را از مسائل خاص این دوره مهم دانست و توضیح داد: در کنار این، مجموعه‌ای از نهادها و بخش‌های دولتی و خصوصی و گروه‌های اجتماعی باید سالمندان را همراهی کنند. تمام توانمندی‌ها و ناتوانایی‌های این دوره باید شناخته شود و ابتدا موردتوجه خود سالمند و سپس دیگر گروه‌های جامعه قرار بگیرد.
این فعال حوزۀ آموزش و توانبخشی سالمندان اظهار کرد: مخصوصاً به‌نظرم اگر دو بخش دولتی و غیردولتی با یکدیگر در زمینه‌های مختلف همکاری کنند، نه‌فقط در کمک به سالمندان بلکه در بهبود زندگی همۀ گروه‌ها می‌توانند تأثیر بگذارند. رسانه‌ها نیز نقش مهمی در معرفی سالمندی دارند. رسانه‌ها باید توانمندی‌های این گروه را نشان بدهند. آگاهی مردم در این خصوص بسیار مهم است.
هرندی‌زاده یادآور شد: به‌نظرم مراکز روزانۀ سالمند باید در سرتاسر کشور گسترش بیشتری پیدا کنند. مراکز روزانه برای داشتن سالمندی زیباتر، فعال‌تر و پربارتر کمک‌کننده هستند. در حال حاضر، گروه‌های مختلف به سالمندان توجه دارند و به اقداماتی دست می‌زنند، اما کافی نیست. باید برنامه‌ریزی‌ها و خدمات مختلف برای سالمندان هر روز بیشتر از گذشته شود.
سالمندی و احساسات گمشده
نوید بانی هنرمند و کارگردان تئاتر مادربزرگ‌ها نیز در گفت‌وگو با ایسنا و دربارۀ هنر و فرهنگ دوران سالمندی توضیح داد: وقتی با سالمندان یک کار تئاتر یا هر کار هنری و فرهنگی دیگری را پیش می‌بریم، قطعاً توقع نداریم که سطح آن در حد خیلی حرفه‌ای باشد. من ایمان دارم که در این مسیر باید احساسات دوطرفه من و سالمند کشف شود.
وی ادامه داد: باید دید که چه چیزهایی باعث خوش‌حالی افراد می‌شود؛ همان خوش‌حالی که ریشه‌هایش به سرتاسر زندگی ما راه پیدا می‌کند. از تماشای این مسیر است که یک حس درجه‌یک و عالی سراغ ما می‌آید. وقتی به این حس دست پیدا کنیم، تمام کارهایی را که در نظرمان همیشه درخشان بوده‌اند، کنار می‌گذاریم و با خیال راحت به‌دنبال حس‌هایی می‌رویم که نایاب یا کمیاب هستند.
بانی با اشاره به سالمندان توضیح داد: ممکن است برخی گمان کنند که سالمندی یعنی در خانه نشستن و انجام چند کار روزمره مثل آشپزی، اما یک سالمند می‌تواند برنامه‌های متنوعی ترتیب بدهد. می‌تواند هر روز در کلاس‌های تئاتر و نقاشی و ورزش حضور پیدا کند.
او افزود: هر سالمندی استعدادهایی دارد که باید مانند استعدادهای یک کودک از نو کشف شود. یک نفر حتی در سنین هفتادسالگی هم می‌تواند استعدادهایش را کشف کند، این استعداد می‌تواند در بازیگری، آواز، نقاشی یا هر هنر دیگری باشد. فقط باید کشف شود.
این کارگردان دربارۀ تئاتر امروز که داستان آن برآمده از ادبیات فولکور فارسی بود، خاطرنشان کرد: تئاتر امروز، «حسن و دیو راه باریک پشت کوه» اثری به نویسندگی افشین هاشمی است. این نمایش برای اجرای امروز کمی کوتاه‌تر شده بود. در حدود چهار هفته نیز آن را با گروهی از بازیگران سالمند تمرین کرده بودیم. در این تئاتر براساس توانایی بازیگران از گویش‌ها و لهجه‌های جنوبی، کردی و اصفهانی هم استفاده کردیم.
انتهای پیام
نظرات