دکتر مژگان قاسمی مدیرگروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان در گفتوگو با ایسنا با اشاره به برگزاری هفته ملی گرامیداشت سالمندان از ۷ تا ۱۳ مهرماه اظهار کرد: روز جهانی سالمندان در اول اکتبر هر سال گرامی داشته میشود؛ در کشورمان ایران هم در همین ایام با هدف آگاهسازی در زمینه سالمندی یک هفته با عنوان هفته ملی سالمندان نامگذاری شده و امسال شعار این هفته «سالمندی فعال، فردایی برای همه» انتخاب شده است.
وی افزود: پدیده سالخوردگی جمعیت بیشتر از آنچه که فکر میکنیم به ما نزدیک است و فاصله چندانی با آن نداریم. وقتی کشورها دچار غفلت از جوانی جمعیت میشوند، با سالخوردگی جمعیت مواجه میشوند و وقتی زنگ سالمندی جمعیت به صدا درمیآید، کشورها سعی می کنند تدبیر کنند تا دچار این عارضه جدی نشوند چون این عارضه جدی همه مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و امنیتیشان را تحت تاثیر قرار میدهد.
مدیرگروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان گفت: یکی از اقداماتی که اغلب کشورها در این زمینه انجام میدهند تغییر سیاستهای بلندمدت کشور و وضع قوانین است. خوشبختانه در کشور ما، هر چند با کمی تاخیر، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، ابلاغ شد و در حال اجرا است. این قانون ابعاد مختلفی دارد و سعی کرده است به ٢١ مسالهای که مانع ازدواج و فرزندآوری در ایران است پاسخ بدهد و آنها را حل کند.
قاسمی عنوان کرد: به تازگی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی از بررسی وضعیت سالمندی در ایران و چالشهای آن گزارشی را منتشر کرده است. طبق این گزارش، پیشبینی میشود که در سال ۱۴۳۰ حدود ۳۰ درصد، معادل یک سوم جمعیت ایران سالمند خواهند بود.
وی افزود: اکنون بیشترین جمعیت سالمند را در استان گیلان با ۱۳.۲ درصد و کمترین جمعیت سالمند را در استان سیستان و بلوچستان با ۴.۹ درصد داریم.
مدیرگروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان گفت: رشد سالمندی در ایران از منفی ۱۷ درصد در سال ۱۳۵۵ که نمای کل کشور جوان بود، به ۲۸ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است. این یعنی سرعت سالمندی کشور بالا بوده و علت اصلی آن افراط در اجرای سیاستهای تنظیم خانواده بوده است.
عوامل موثر در تشدید سالمندی
وی ادامه داد: چهار عامل اصلی در تشدید سالمندی موثر هستند. اول اینکه خانوادههای گسترده و متمرکز در یک محله کاهش پیدا کردند؛ ما به سمت آپارتماننشینی و خانوادههای کوچک رفتیم و اگر بعضی خانوادهها بخواهند فرزند بیشتری داشته باشند محیطهای کوچک آپارتمانی این امکان را برای آنها یا سخت یا سلب میکند. دومین عامل، کاهش بُعد خانوار است، یعنی تعداد اعضای خانواده کاهش پیدا کردهاند.
قاسمی گفت: سومین عامل، بالا بودن آمار تجرد قطعی در کشور ما است. کسانی هستند که هرگز ازدواج نکردهاند. بین ۱۱تا ۱۲ میلیون دختر و پسر در سن ازدواج داریم که مجرد هستند و ازدواج نکردهاند.
وی ادامه داد: موضوع چهارم زنانه شدن سالمندی است. یعنی مرگ و میر سالمندی در مردان بیشتر از زنان ما است و باید برای این مساله تدبیری بیندیشیم .
مدیرگروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان گفت: بر اساس دادههایی که سازمان ثبت احوال کشور منتشر کرده است، از کل ولادتهایی که در سال ۱۳۹۹رخ دادهاند، ۴۰ درصد فرزند اول، ۴۰.۸ درصد فرزند دوم، ۱۴ درصد فرزند سوم و ۴.۳ درصد فرزند چهارم و بیشتر بودند. این خبر خوبی است و عبور ما را از شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر» و شعار «یک یا دو بچه کافی است» را نشان میدهد؛ هر چند وضعیت فعلی، جای کار زیادی دارد تا دچار سالخوردگی جمعیت نشویم.
افزایش کیفیت زندگی در سالمندی
وی افزود: نکته بااهمیت در سالمندی، چگونه سالمند شدن است، مهمترین چیزی که در سالمندی کیفیت زندگی را افزایش میدهد و موجب میشود سالمندان زندگی بهتری داشته باشند، حفظ استقلال است. هدف این است که سالمند بتواند کارهای روزانه خودش را انجام بدهد و چه در خانواده و چه در جامعه فعال باشد.
قاسمی گفت: برای فعال بودن سالمندان، آنها باید فرصتها و موقعیتهایی برابر و یکسان در جامعه برای تفریح، آموزش، یادگیری، اشتغال، فعالیتهای داوطلبانه و ... داشته باشند. در حالی که در بسیاری از موارد برای سالمندان مثلا در تحصیل و یا اشتغال محدودیت وجود دارد.
وی بیان کرد: اگر قرار است سالمندی، یک اتفاق خوب باشد؛ این زندگی طولانیتر باید همراه با فرصتهای همیشگی برای سلامتی، مشارکت و امنیت باشد و در این صورت است که میتوان انتظار یک سالمندی فعال و بانشاط را داشته باشیم که به عنوان منبعی حمایتکننده برای خانواده و جامعه است.
انتهای پیام
نظرات