حسین اصغری ثانی در گفت و گو با ایسنا درخصوص نشست روز گذشته رئیس جمهور با خبرنگاران و رویکردی که وی نسبت به سیاست خارجی در پیش خواهد گرفت، اظهار کرد: هر کشوری در دنیا تعدادی همسایه دارد، در یک منطقه جغرافیایی قرار گرفته و علاوه بر آن در نظام بینالملل در حال فعالیت است. پس لاجرم باید خط و مشی خودش را در چند حوزه همسایگی، منطقهای و بلوکبندیهای مختلف سیاسی، اقتصادی و مذهبی و نهایتا نظام بینالملل مشخص کند.
او افزود: ایران بعد از چین پرتعدادترین همسایه را دارد. علاوه بر آن یکی از پر راهروترین کشورهای جهان است. یعنی ما در موقعیت ژئوپلوتیکی قرار گرفتیم که شرق، غرب، شمال و جنوب دنیا را به هم وصل میکنیم. ما در مسیر بیشترین شاهراههای تجاری جهان قرار گرفتیم. از آن گذشته کشوری در میانه دنیا هستیم و پل ارتباطی تمدنها و فرهنگهای مختلف هستیم. قرار گرفتن ما در خاورمیانه یک مزیت است و با قرار گرفتن در منطقه جنوب غرب آسیا در همسایگی چند منطقه جغرافیایی آسیای مرکزی، خاورمیانه و شبه قاره هند نیز هستیم.
وی با اشاره به توانمندی ایران برای بازیگری در نظام بینالملل اضافه کرد: ما از قبل انقلاب تکلیف خودمان را با دو بلوک شرق و غرب مشخص کرده بودیم و پس از انقلاب این بازیگری به سمت شعار «نه شرقی، نه غرب، جمهوری اسلامی» حرکت میکند. اما با فاصله از روزهای ابتدایی انقلاب و تغییر جریانات سیاسی و رخدادهای جدید، ایران لاجرم تکلیف خودش را حمایت از محور مقاومت در قبال توسعهطلبی و قدرت طلبی رژیم صهیونیستی در غرب آسیا دانسته و تکلیف خودش را با آمریکا درخصوص سلطه نظام تک قطبی در شرق آسیا روشن کرده است. لذا فارغ از اینکه چه کسی رئیس جمهور ایران باشد، باید برای رسیدن به سیاست خارجی موفق و کارآمد از چند قاعده پیروی کند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل ادامه داد: هر کشوری که قصد دارد سیاست خارجی موفق و کارآمدی داشته باشد باید سیاست همسایگی موفقی داشته باشد. ایران ۱۵ همسایه دارد. ما نمیتوانیم دربرابر تمام این کشورها سیاستی مشابه در پیش بگیریم. سیاست خارجی ما با ترکیه حتما باید با پاکستان و سایر کشورها متفاوت باشد. ما با هر یک از این کشورهای همسایه باید سیاستی بر اساس کدها و ژنومهای ژئوپلوتیکی که با هر یک از آنها داریم پیگیری کنیم. علاوه بر این سیاست منطقهای و بینالمللی ما باید روشن باشد. اما این موارد حاصل نمیشود مگر اینکه از مزیتهای ژئوپلوتیکی نهایت استفاده را در زمینههای امنیتی، اقتصادی و سیاسی ببریم. حالا دولت دکتر پزشکیان شعارهایی داده و اولین آن درمان اقتصاد است.
اصغریثانی در خصوص ضرورت توسعه تجارت خارجی به منظور بهبود اوضاع اقتصادی کشور، عنوان کرد: اقتصاد صرفا تولید داخلی نیست. در طول ۵۰۰۰ هزار سال گذشته یکی از مزیتهای ما استفاده از تجارت خارجی بوده است. آمریکا، چین، روسیه و بیشتر کشورهای قدرتمند هم صادرات و واردات دارند و به این صورت نیست که با کشورهای دیگر تعامل تجاری اقتصادی نداشته باشند و صرفا به تولید داخل اکتفا کنند. مزیت قرار گرفتن ما در شاهراههای تجاری و کریدورها و باز بودن مسائلی مانند کریدور زنگزور یعنی نگاه حاکمیت به سمت مزیت نسبی وجود دارد اما از این مزیت نسبی کجا میتوان استفاده کرد؟ در توسعه تجارت خارجی.
این تحلیلگر مسائل بینالملل گفت: توسعه تجارت خارجی محقق نمیشود مگر اینکه دکترین سیاست خارجی در قبال همسایگان، منطقه و نظام بینالملل روشن باشد. به نظر من آنچه که باعث میشود سیاست خارجی دکتر پزشکیان تمام حوزههای گفته شده را در بر بگیرد این است که یک سیاست خارجی بر اساس ژئوپلوتیک و مزیتهای نسبی ایران در پیش بگیرد. به این ترتیب این سیاست خارجی باید صلحآمیز باشد و این دیپلماسی صلح باید به عنوان برند سیاست خارجی ایران مطرح شود. یعنی ما باید در ابتدا به همسایگان و سپس سایر کشورها نشان دهیم که کشور صلح دوستی هستیم و از صلح و ثبات در منطقه خودمان حمایت میکنیم. ما تاکنون بیشترین هزینه را در راه صلحسازی دادهایم. دادن بیشترین شهید برای مبارزه با داعش، هزینههای مقاومت در منطقه و موضع مقام معظم رهبری در قبال منع اشاعه تسلیحات هستهای کاملا نشان میدهد در مسیر صلح و تامین امنیت بینالمللی حرکت کردیم.
وی با بیان اینکه تاکنون در راستای تامین صلح و امنیت بینالملل بیشترین کارکرد را داشتهایم، یادآور شد: دیپلماسی صلح اقدامی نرمافزاری است از طرف دیگر با توجه به اینکه ایران در موقعیت ژئوپلوتیکی حساسی قرار گرفته و نمیتوان بدون افزایش قدرت سختافزاری موفق عمل کرد باید اقدامات سختافزاری مثل توانمندی نظامی و امنیتی را ارتقا دهیم. بر همین مبنا هم دکتر پزشکیان سیاست خارجی خود را بر راهبردی مشخص بنا کرده است. اولا تامین امنیت و بقای ایران و دوما سیاست خارجی صلحآمیزی که بتواند ایران را در حوزه تجارت خارجی، گسترش روابط خارجی و بهبود روابط با کشورهای همسایه، منطقه و بینالملل موفق نشان دهد.
اصغریثانی در پاسخ به این سوال که واکنش جهان به این نوع از سیاست خارجی صلح طلبانه ایران و تمایل آن برای ارتقا روابط با کشورهای متعدد دور و نزدیک چه خواهد بود، اظهار کرد: هر کشور بنابر نوع سیاست خارجی که دنبال میکند کنش و واکنش نشان میدهد. اولین کشورهایی که شاهد کنش و واکنششان خواهیم بود کشورهای همسایه هستند. آنها بر اساس کدگذاریها و ژنومهای ژئوپلوتیکی عمل خواهند کرد. برای مثال مطمئنا منطقه آذربایجان، هویت آذری، زبان ترکی، اشتراکات فرهنگی و مواردی از این قبیل ژنومهایی هستند که باعث میشوند واکنش آذربایجان نسبت به سیاست خارجی دکتر پزشکیان از واکنشی کشوری مانند عراق متفاوت باشد. در واقع کشورها بر اساس منافع ملی خودشان سیاست خارجیشان را تنظیم و اجرا میکنند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل افزود: الان هم در دولت چهاردهم هنوز اتفاق ملموسی در حوزه سیاست خارجی نیفتاده و حتی هنوز دولت دکترین سیاست خارجی خود را به طور شفاف اعلام نکرده و صرفا برداشتهایی از صحبتهای رئیس جمهور مورد بحث قرار گرفته است. لذا اکنون با سفر رییس جمهور به عراق و اظهارات روز گذشته ایشان در نشست خبرنگاران برخی مواضع روشن شدهاند و باید در آینده پیش رو ببینیم چه پیش میآید؟ دستاوردهای سفر رئیس جمهور به عراق چه خواهد بود؟ آیا تهدیدات از سمت غرب کشور از جمله استقرار کومله و نیروهای تجزیه طلب برای همیشه خاتمه مییابد؟ آیا ثبات تجاریمان با عراق افزایش مییابد؟ آیا روابط مان با این کشور ارتقا مییابد؟ از سوی دیگر در سطح نظام بینالملل آقای رئیس جمهور گفتهاند اگر آمریکاییها به حقوق ما احترام بگذارند و منافع ما را به رسمیت بشناسند سر میز مذاکره مینشینیم. این هفته رییس جمهور سفری به نیویورک دارند و توپ در زمین آمریکاست و باید دید آمریکاییها چه خواهند کرد.
انتهای پیام
نظرات