به گزارش ایسنا، روزنامه قدس نوشت: نه اینکه فکر کنید با خبر دستگیری «پاول دوروف» کاربران و طرفداران شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها نگران از کار افتادن تلگرامشان شده باشند. از فیلتر بودن آن در ایران خودمان که بگذریم، خدا را شکر این روزها آن‌قدر پیام‌رسان وطنی و غیروطنی وجود دارد که بر فرض ترکیدن تلگرام، کاربرانش بلافاصله به جای دیگر اسباب‌کشی می‌کنند.
نگرانی‌ها بابت این است که فرانسوی‌ها، مدعیان اول آزادی بیان، دموکراسی و این‌جور چیزها، مدیرعامل تلگرام را به بهانه‌هایی دستگیر کرده‌اند که می‌شود با آن‌ها دست و پای همه شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های دنیا را جمع کرد! یعنی همان شعر معروف پروین که می‌گوید: گر حکم شود که مست گیرند... .
چند تابعیتی
«پاول والریوویچ دوروف» از سال ۱۹۸۴ که در شهر سنت پترزبورگ روسیه به دنیا آمد فقط ۲۲سال زمان لازم داشت تا به کمک برادر بزرگ‌ترش، نیکولای و یکی از همکلاسی‌های سابقش شبکه اجتماعی کاملاً شرقی یعنی «VK» را راه بیندازد. این شبکه که تقریباً شبیه «فیس‌بوک» بود مقر اصلی‌اش در زادگاه «دوروف»ها قرار دارد و در میان مردم روسیه، اوکراین، قزاقستان، مولداوی و بلاروس بسیار محبوب است.در ویکی‌پدیا نوشته شده حدود ۹۵۰ میلیون کاربر دارد، در بسیاری از کشورهای دنیا قابل استفاده است و مراکز تحقیقاتی، آن را چهاردهمین وب‌سایت پرطرفدار دنیا معرفی کرده‌اند. البته (شاید به سبب وابستگی سببی و نسبی با تلگرام) در ایران فعلاً فیلتر است!
«دوروف» وقتی هنوز ۳۰ سال را پُر نکرده بود -بازهم به کمک برادرش- تلگرام را راه‌اندازی می‌کند که دیگر همه چیز را درباره میزان کاربر و محبوبیت‌هایش می‌دانید و احتمالاً دلیلی هم ندارد که ما بیشتر از این درباره‌اش بنویسیم! نشریه «فوربس» میزان دارایی‌های مالک تلگرام را بیشتر از ۱۵میلیارد اعلام کرده است. «دوروف» در سال ۲۰۱۴ پس از آنکه درخواست دولت روسیه برای تعطیلی گروه‌های مربوط به اپوزیسیون روی شبکه اجتماعی VK را نپذیرفت، کلاهش با دولتی‌ها توی هم رفت و این کشور را ترک کرد. می‌گویند ابتدا به کشورک فسقلی واقع در دریای کارائیب یعنی جزیره «سنت‌کیتس و نویس» و بعد هم به امارات رفت و تابعیت هر دو کشور را هم گرفت. البته قبلش همه سهام مربوط به «VK» را فروخته یا واگذار کرده بود تا تمرکزش را متوجه تلگرام کند. او تابعیت مضاعف فرانسه را هم که بالاخره بین اروپایی‌ها به طرفداری از آزادی شهرت دارد، چند سال پیش گرفته بود.
تلگرامی که می‌شناسیم
تلگرام مثل همه پیام‌رسان‌ها یا شبکه‌های اجتماعی مشابهش همان‌طور که طرفدار و کاربر دارد، بی‌منتقد هم نیست. ماهیت این پیام‌رسان که ویژگی‌های یک شبکه اجتماعی را یک‌جا دارد، بستر و امکان لازم برای انتشار محتوا با حداقل محدودیت و نظارت را فراهم آورده است. منتقدانش می‌گویند تلگرام بستری برای انتشار محتوای پدوفیلی و کودک‌آزاری، ترویج خشونت و کلاه‌برداری، فروش مواد مخدر و... شده است و در حال تبدیل به چیزی مثل «دارک وب» است. تلگرام به صورت پیش‌فرض از رمزگذاری سرتاسری استفاده نمی‌کند. یعنی می‌تواند بر محتوای چت‌های کاربران نظارت کند. به جایش از پروتکل رمزنگاری اختصاصی MTProto استفاده می‌کند که به اندازه پروتکل‌های رایج‌تر در غرب آزمایش نشده است. البته دوروف و کارشناسانش همیشه بر امنیت تلگرام تأکید کرده‌اند. برای همین در نوامبر ۲۰۱۴ برای یافتن باگ در تلگرام مسابقه‌ای با جایزه ۳۰۰هزار دلار برگزار شد که این مسابقه در فوریه ۲۰۱۵ بدون برنده پایان یافت.
دسترسی به تلگرام در برخی کشورها به شکل دائم یا موقت مسدود شده است. در حالی که در سال ۲۰۱۸ تلگرام در روسیه فیلتر شده بود، در بهار ۲۰۲۰ سازمان فدرال نظارت بر ارتباطات، فناوری اطلاعات و رسانه‌های جمعی روسیه با موافقت دادستان کل این کشور، محدودیت‌های دسترسی کاربران روسی به پیام‌رسان تلگرام را لغو کرد. چین، برزیل و پاکستان دیگر کشورهایی هستند که تا به حال تلگرام را یا به صورت دائمی یا به صورت موقت فیلتر کرده‌اند.
تاریکی جهان را فرا می‌گیرد
فرانسوی‌ها قطعاً بی‌مقدمه به سرشان نزده که «دوروف» را دستگیر کنند. خبرگزاری‌ها می‌گویند چند کشور اروپایی از جمله فرانسه مدتی است نگرانی‌های امنیتی و نقض داده‌های این اپلیکیشن را مورد بررسی دقیق قرار داده‌اند. رگولاتورهای اروپا هم در اردیبهشت و خرداد امسال اعلام کردند تلگرام را تحت نظر دارند و این اپلیکیشن به محدوده‌ای نزدیک می‌شود که طبق قانون شاخص محتوای آنلاین اتحادیه اروپا می‌توان آن را تحت الزامات سختگیرانه‌تری قرار داد. اتهام‌هایی مثل معامله موادمخدر، حمایت از خشونت یا تروریسم، پولشویی و ... که حالا فرانسوی‌ها مطرح کرده و حرف از احتمال بریدن ۲۰ سال زندان برای مالک تلگرام می‌زنند از جمله مقولاتی است که می‌شود آن‌ها را به مالکان دیگر پیام‌رسان‌های جهانی هم تعمیم داد. برای همین اقدام فرانسه در بازداشت «دوروف» واکنش زیادی به دنبال داشته است. مثلاً پست آخر مکرون، رئیس جمهور فرانسه در اینستاگرام آماج هشتگ FreeDUROV قرار گرفته است. «ایلان ماسک» مالک شبکه اجتماعی ایکس هم به انتقاد از بازداشت دوروف پرداخته و آن را مخالف آزادی بیان دانسته است. «تاکر کارلسون» چهره مشهور رسانه‌ای و مجری سابق فاکس‌نیوز در واکنش به این ماجرا نوشته است: «یک کشور غربی و متحد دولت بایدن و از اعضای ناتو دوروف را دستگیر کرده... این هشداری برای هر صاحب پلتفرمی است که از سانسور حقیقت به دستور دولت‌ها و آژانس‌های اطلاعاتی امتناع می‌کند. تاریکی به‌سرعت جهان آزاد سابق را فرامی‌گیرد...».
«دوروف» چند ماه پیش در گفت‌وگو با «کارلسون» مدعی شده بود بیش از حد مورد توجه آژانس‌های امنیتی ایالات متحده ازجمله اداره تحقیقات فدرال (اف‌بی‌آی) قرار گرفته و خیلی نگران است. او اضافه کرده بود آژانس‌های آمریکایی سعی کرده بودند یکی از مهندسان او را استخدام کنند تا یک راه مخفی برای کنترل تلگرام و جاسوسی از کاربران پیدا کنند.
«لری جانسون» تحلیلگر سابق سیا هم ازجمله افرادی است که به ماجرای دستگیری دوروف واکنش نشان داده و نکات جالبی را یادآور شده است. او می‌گوید: «من فکر می‌کنم ریشه این موضوع و بازداشت به خاورمیانه برگردد! قطعاً آن‌ها پاول دوروف را به حمایت از تروریسم متهم خواهند کرد، چون او از سانسور برخی گروه‌ها خودداری کرده است. تلگرام توسط حامیان حماس و حماس استفاده می‌شود. در اصل تلگرام یکی از معدود کانال‌های ارتباطی است که اجازه می‌دهد آزادانه به سیاست‌های غرب انتقاد شود... اتهامات علیه دوروف یک پرونده سیاسی ساختگی است که برای ارعاب دوروف طراحی شده است». راستی این را هم بگوییم که با انتشار خبر دستگیری پاول دوروف در فرانسه، قیمت ارز دیجیتال «تون‌کوین» که به تلگرام مرتبط است، بیش از ۱۲درصد سقوط کرد!
انتهای پیام
نظرات