به گزارش ایسنا، به نقل از قدس، می‌دانید که هم مراحل بازی و هم تنظیمات مختلف گوشی را خیلی بهتر از شما بلد است! این جور مواقع شما چاره‌ای ندارید جز اینکه بنشینید و چشم بدوزید به فرزند قرن بیست و یکمی‌تان که در عصر و دوران «کم جمعیتی» جهان به دنیا آمده، سختی‌های دوران کرونا را تجربه کرده و علایق و سلایقش به‌شدت تحت تأثیر فناوری‌های جدید و شبکه‌های اجتماعی است و حتی شباهتی به سلیقه و علاقه یک نسل پیش از خودش ندارد. شما دارید به یک نفر از «نسل آلفا» نگاه می‌کنید.
شما را متحیر می‌کنند!
احتمالاً به عنوان پدر و مادر یا کسی که به‌زودی ممکن است پدر یا مادر شود هنوز سر و گوشتان پر است از توصیه‌ها، هشدارها و مطالبی که اینجا و آنجا درباره نسل «Z» و اینکه چطور باید با آن‌ها و مطالباتشان کنار آمد، خوانده و شنیده‌اید. حتی خودتان می‌توانید از جمله افراد نسل «زِد» باشید که چندسالی مشغول کنار آمدن با دیدگاه‌ها و تفکرات سنتی والدینتان بوده‌اید و تلاش کرده‌اید آن‌ها را با مطالبات نسل خودتان آشنا کنید. خب... حالا دغدغه‌هایتان دارد رنگ عوض می‌کند. آماده باشید! شما از حالا به بعد باید خودتان را برای مواجهه با «نسل آلفا» آماده کنید. نسلی که والدینشان برخلاف والدین شما با مفاهیمی مثل «شکاف بین نسلی»، نسل «زِد» و... بیگانه نیستند.
جامعه‌شناسان می‌گویند نسل آلفا نماینده یک نسل کاملاً جدید است که در اوج ظهور گوشی‌های هوشمند، رسانه‌های اجتماعی و تکامل سریع فناوری‌های مختلف رشد کرده است. نسل آلفا چون در دنیایی به‌هم پیوسته‌تر و از نظر فناوری پیشرفته‌تر نسبت به نسل«زِد» متولد شده است، مجموعه‌ای از مهارت‌ها و انتظارات و مطالبات را هم به ارمغان می‌آورد که آینده کار جامعه بشری را متفاوت خواهد ساخت. بروبچه‌های نسل آلفا همان متولدان سال‌های۲۰۱۰ تا اواسط یا اواخر۲۰۲۰ هستند. بنابراین فعلاً طیفی از چهارسالگی تا چهارده سالگی را شامل می‌شوند. اطفال، کودکان و نوجوانانی که اطلاعات، مهارت‌های دیجیتال و مطالباتشان همین حالا و یا در آینده نزدیک شما را که فکر می‌کنید نسل«زِد» هستید و با مفاهیم مدرن امروزی بیگانه نیستید، متحیر خواهد کرد.
گول نمی‌خورند
رسانه‌های خودمان، نخستین بار همین چند ماه پیش و زمانی که بحث درباره شناخت نسل «زِد» در کشور بالا گرفته بود یکباره از نسل آلفا حرف زدند. «ایسنا» اسفند۱۴۰۲ نوشت: «هنوز از غوغای بنیان برافکن نسل«زِد» فارغ نشده‌ایم که با جریان گسترده، وسیع و قدرتمند دیگری به نام پدیده نسل آلفا روبه‌رو هستیم، نسلی که برای بسیاری از خانواده‌ها مجهول و اطلاع دقیقی از آن ندارند. هرچند این نسل هم‌اکنون در حال گذراندن دوران کودکی خود در درون خانواده‌ها هستند، اما با ورودشان به چرخه اجتماعی با تحولات شگرفی در ساختار فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه در سال‌های آینده روبه‌رو خواهیم شد. اگر بخواهیم از خصوصیات این نسل شگرف که تاکنون دنیا به خود ندیده بگوییم باید گفت آن‌ها کارآفرین‌ترین نسلی هستند که بشر تا به حال دیده است. هوشمندترین نسل از نظر استفاده از فناوری‌های جدید هستند. آن‌ها ارتباطات انسانی کمتر و حس تنهایی بیشتری را تجربه می‌کنند. چارچوب‌ها را می‌شکنند. ترجیح می‌دهند به صورت فردی یاد بگیرند، حریم خصوصی برای آن‌ها معنایی ندارد و تنوع را دوست دارند». یک پژوهشگر مسائل اجتماعی هم البته در نگاهی خیلی ایده‌آل به این نسل گفته بود: «آلفایی‌ها بچه‌های قرن اطلاعات هستند و هیچ چیز خاصی را نمی‌توان از آن‌ها مخفی کرد و یا فریبشان داد، دغل‌کاری با این بچه‌ها جایی و راهی ندارد، نسلی هستند که با زبان و کلام دیگران مسحور و فریفته نمی‌شوند. چون نسل آلفا از همان ابتدا در شبکه‌های اجتماعی دیالوگ با دیگران را تمرین کرده است، اولاً مهارت کلامی ارتباطی گسترده‌ای دارد و ثانیاً چون این نسل نیازهایشان به ارتباط را از طریق دیجیتال با طرف دیگر برطرف می‌کنند، در واقع نوعی درون‌گرایی در این نسل ایجاد می‌شود که این درون‌گرایی فرصت اندیشیدن بیشتری به آن‌ها می‌دهد».
دیر نجنبیم!
من هم قبول دارم نظرات و به‌خصوص پیش‌بینی‌های جامعه‌شناسان و محققان علوم اجتماعی درباره نسل آلفا کمی یا حتی خیلی ترسناک است. البته این را قبول ندارم که جامعه‌شناسان با این حرف‌ها قصد ترساندن والدین را دارند. درواقع با توجه به تجربه حداقل ۶۰ سال اخیر و حرف و حدیث‌هایی که سال‌هاست درباره شکاف بین‌نسلی و موانعی که سر راه تعامل میان این نسل و آن نسل وجود دارد، جامعه‌شناسان را نگران کرده که تجربه تلخ شکاف بین نسل‌ها این بار به شکل عمیق‌تر و گسترده‌تری بروز پیدا کرده و کار دست بشریت بدهد. بنابراین و بر فرض ترسناک بودن هشدارهای جامعه‌شناسانه، برای من و شما به عنوان والدین نسل آلفا و برای مسئولان و دست‌اندرکاران بخش آموزش و تربیت، فرهنگ و... کمی ترسیدن بد نیست. چه به عنوان والدین و چه به عنوان سیاست‌گذاران امور فرهنگی و اجتماعی و یا مجریان قوانین مختلف اگر نتوانیم ویژگی‌ها، نیازها و مطالبات نسل آینده را بشناسیم، اگر از تفاوت‌های شگرف میان نوع نگرش و تفکر نسل خودمان و نسل آینده آگاه نباشیم بدون شک نمی‌توانیم به ساخت جامعه و جهان مناسب نسل آلفا کمک کنیم. فراتر و اسفبارتر اینکه نسل آلفا به قول جامعه‌شناسان منتظر نمی‌ماند کسی پیدا شود و فکری برای شکاف بین نسلی آینده بکند. او ممکن است به‌سرعت، نسل پیش از خودش، مبنا و مرجع‌های سنتی اجتماعی، بزرگ‌ترها اعم از والدین و... را کنار بگذارد و به راهی که خودش می‌خواهد و می‌پسندد برود. نسل آلفا در دوران سختی‌ها و بحران‌های مختلف و در خانواده‌هایی اگر نگوییم تک فرزند، کم فرزند بزرگ شده و تا دلتان بخواهد توجه دیده، اطلاعات کسب کرده و توانایی‌ها و مهارت‌های باورنکردنی برای هماهنگ شدن با فناوری و دنیای دیجیتال دارد و احساس می‌کند باید دنیا و جهان پیرامونش را تغییر دهد. نسلی تقریباً ستیزه‌جو است که معمولاً «اطاعت» توی کَتش نمی‌رود و به آسانی و با روش‌های تربیتی سنتی ممکن است قانع نشود. نسل آلفا با حد بالایی از موعظه گریزی و نصیحت نشنوی، اهل ایدئولوژی‌پذیری هم نیست. بنابراین جامعه و اداره‌کنندگان امروز و فردایش اگر دیر بجنبند، این نسل، به جای مؤثر بودن و ایجاد تغییرات مثبت، ممکن است خودش به بحران تبدیل شود.
انتهای پیام
نظرات